Morgunblaðið - 02.06.1988, Blaðsíða 54

54
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 2. JÚNÍ 1988

Birkigrein með karl- og kvenreklum.
Vetrarblóm.
Maíblómín
Vorið er komið og grundiniar
gróa segir í alþekktu kvæði og
með vorkomunni grænkar landið
og breytir um svip, blóm springa
út og tré og runnar laufgast.
Hinar ýmsu villtu plöntutegund-
ir blómstra missnemma hér á landi
eins og flestir hafa sjálfsagt tekið
eftir. Sama tegundin blómstrar
heldur ekki alltaf samtímis á öllum
þeim stöðum sem hún vex, það
getur verið mismunandi eftir
landshlutum, eftir hæð vaxtarstað-
ar yfir sjávarmáli og misjafnt frá
ári til árs, allt eftir því hve snemma
vorar.
Þær villtu tegundir sem fyrst
blómstra hér eru vetrarblóm, sem
eru steinbijótstegund, krækilyng
og vorperla en í flestum ánim
blómstra þær um eða fyrir miðjan
apríl á láglendi og stöku sinnum
strax í mars. Því hærra sem kem-
ur upp í hlíðar og fjöll því seinna
eru þær á ferðinni, en vetrarblóm
hefur hæst fundist hér í 1.630 m
hæð og krækilyng í um 1.500 m
hæð; vorperla vex hér aftur á
móti eingöngu á láglendi og er
algengari um landið norðanvert en
á Suðurlandi.
Hin rósrauðu blóm vetrarblóms-
ins eru mjög áberandi á melum
og rindum eða á klettasyllum þar
sem það vex, oft í smábreiðum eða
þúfum sem sumir rugla saman við
lambagras. Blóm krækilyngsins
eru aftur á móti ekki sérlega áber-
andi, þau eru smá en dökkdumbra-
uð á litinn og mjög falleg séu þau
skoðuð með stækkunargleri. Þau
sitja ofan til á greinum ljmgsins,
niðri á milli blaðanna. Vorperlan
vex á melum og þurrum börðum,
hún er smávaxin og blómin eins
og litlar hvítar perlur.
Allmargar fleiri villtar plöntu-
tegundir hér á landi, eða 25—30,
blómgast í maí. Margar þeirra eru
melaplöntur eins og vetrarblóm
eða músareyra, melablóm, lamba-
gras, geldingahnappur, þúfustein-
bijótur og grávorblóm. Aðrar eru
holta- og móategundir eins og
holtasóley, sortulyng, blábeija-
lyng, fjalldrapi og víðitegundimar.
Enn aðrar vaxa einkum á deigu
landi eða röku, eins og hrafna-
klukka, hófsóley, mýrastör og
mýrfjóla, eða í graslendi eins og
ilmreyr sem blómstrar hér allra
grastegunda fyrst. Loks blómstra
ýmsar tegundir á túnum og við
mannabústaði mjög snemma, t.d.
brennisóley, túnfíflar, haugarfí og
hóffífíll. Loks er rétt að benda á
að birkið blómstrar oftast í maí,
en reklar þess opnast og springa
út áður en það laufgast, og á
hveiju tré eru bæði karl- og kven-
reklar, en ekki sitt á hvoru tré
eins og hjá víðitegundunum og ösp.
Þó ekki sé hægt að segja að
klóelfting blómstri þá má telja
hana með vorplöntum því gró-
stönglar hennar vaxa strax í maí.
Hér fer á eftir listi yfir þær villt-
ar plöntutegundir sem blómstra
oftast í maí eða fyrr á láglendi:
Ilmreyr, Mýrastör, Slíðrastör,
Grávíðir, Gulvíðir, Loðvíðir, Birki,
Túnsúra, Ólafssúra, Haugarfí,
Músareyra, Lambagras, Brennisól-
ey, Hófsóley, Grávorblóm, Hrafna-
klukka, Vorperla, Melablóm,
Flagahnoðri, Vetrarblóm, Þúfu-
steinbijótur, Holtasóley, Mýrfjóla,
Sortulyng, Blábeijalyng, Kræki-
lyng, Geldingahnappur, Hóffífíll,
Túnfífíll. Gróstönglar klóelftingar
spretta einnig í maí.
(Frá Náttúrufræðistofnun IsUnds)
Hrafnaklukka.
H fœrö ehhi
dœmd á þig
mörg shref ef þú
hringir á hvöldin
og um helgur
að er mun ódýrara að hringja eftir
kl. 18 virka daga og um helgar.
Á þeim tíma getur þú talað í allt
að 12 mín. áður en nœsta skref
er talið.
Dagtaxti innanbœjar er frá kl. 08
til 18 mánudaga tilföstudaga og
kvöld- og helgartaxti frá kl. 18 til
08 virka daga ogfrá kl. 18 áföstu-
degi til 08 nœsta mánudag.
Kvöldið er tilvalið til að hringja
í œttingja og vini og sþjalla um
daginn og veginn.
Síminn eródýr, skemmtilegur og
þœgilegur samskiþtamáti.
Því ekki að nofann meira!
PÓSTUR OG SÍMI
Dæmi um verð á símtölum innanbæjar
eftir því hvenœr sólarhringsins hringt er:
Lengd símtals 6 mín. 30 mín.
Dagtaxti kr. 4,76 kr. 14,28
Kvöld- og helgartaxti kr. 3,57 kr. 8,33
Þorgils Óttar Mathiesen er fyrirliði íslenska
landsliðsins í handknattleik og hefur lcikið yfir 170
landslciki. Hann er jafnframt fyrirliði FH.
§
§