Morgunblaðið - 07.06.1988, Blaðsíða 12
12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 7. JÚNÍ 1988
Rautt og blátt grjót
Myndlist
Bragi Ásgeirsson
Flestir kannast við það, að grjót
og klettar geta tekið á sig ýmsar
furðumyndir, jafnvel svo að minni
greinilega á menn og skepnur.
Myndlistarmenn hafa og leitað
stíft til náttúrunnar á þessari öld
— dregið að sér föng í efnasam-
setningu hennar og margvíslegri
lögun í stað þess t.d. að draga
upp mynd af útlínum hennar. Að
vissu marki mætti því segja, að
margur núlistamaðurinn sé meira
náttúrbam og háðari náttúrunni
en hinir svonefndu natúralistar,
sem höfðu það að takmarki að
draga upp sem sannverðugasta
mynd af himni, hafí og hauðri.
Málarinn Páll Guðmundsson
frá Húsafelli er einn af þeim, sem
segja má í bókstarlegri merkingu
að séu bergnumdir af umhverfí
sfnu. Hann málar ekki aðeins fólk-
ið í sveitinni, eins og það kemur
honum fyrir sjónir, heldur klappar
hann einnig með hamri og meitli
í ráutt og blátt gijót, sem fínnst
í Bæjargilinu á Húsafelli. Hann
fylgir lögun gijótsins, svo sem
best hann getur, en útfærir í það
ýmsar hugdettur, sem hann fær
við meðhöndlun þess. Á stundum
eru þær fólkið í næsta nágrenni
eða kunningjar hans og vinir,
þannig að fyrr en varir er gijótið
orðið að andlitsmjmd eða bijóst-
mynd. En í annan stað geta þetta
verið yggldir þursar og hálftröll,
álfkona, víkingur, urðarköttur,
skrímsli, nátttröll, skuggabaldur
og margt annað úr þjóðtrú og
veruleika — janvel hvort tveggja
í einni og sömu myndinni.
Leikurinn er í senn áhugaverð-
ur og skemmtilegur, en útkoman
æði misjöfn, og það fer ekki alltof
vel um myndimar í Gallerf
Gijóti, þar sem þær em til sýnis
til 12. júní. Helst óskar maður
eftir síkvikulli dagsbirtunni á
slíkar myndir, þannig að þær taki
á sig síbreytilega mynd eða þá
mjög sveigjanlegri en markvissri
lýsingu, sem ekki er til staðar.
En sumar gijótmyndimar höfð-
uðu þó sterkt til mín eins og þær
komu fyrir sjónir á staðnum svo
sem „Ljónshöfuð" (17), „Mar-
bendill“ (19), „Kobbi" (21) og
„Boði“ (26), sem allar fá nokkum
veginn notið sín. í senn rammur
og áhugaverður leikur, sem náttú-
mbamið Páll Guðmundsson hefur
dijúgan sóma af.
Pólskir tónleikar
Tónlist
Egill Friðleifsson
Háskólabíó 5. júní 1988
Flytjendur: Filharmóníuhljóm-
sveitin frá Poznan, Fílharmóníu-
kórinn frá Varsjá
Stjórnandi: Wojciech Michniew-
ski
Einleikari: Piotr Paleczny, píanó
Einsöngvarar: Barbara Zagorz-
anka, sópran, Jadwiga Rappé,
mezzosópran, Andrzej Hiolski,
bariton.
Efnisskrá: Jón Nordal, Coralis.
Fr. Chopin, pianókonsert nr. 1 í
e-moll op. 11. K. Szymanowski,
Stabat Mater. W. Kilar, Krzesany
(Eldglæringadans).
Það gerist ekki á hveijum degi
að hópur 200 erlendra listamanna
sæki okkur heim. En stærsti tónlist-
arviðburður yfirstandandi listahá-
tíðar er koma Fílharmóníuhljóm-
sveitarinnar frá Poznan ásamt
Fílharmóníukómum frá Varsjá með
Penderecki í fararbroddi. Menn
hafa nokkuð velt fyrir sér gildi lista-
hátíðar og varpað fram þeirri spum-
ingu hvórt þörfin fyrir hana sé jafn
brýn og áður og bent réttilega á,
að lista- og menningarlíf er nú mun
fjölbreyttara en var fyrir tveimur
áratugum. Þó er það svo að stærstu
viðburðimir gerast jafnan í tengsl-
um við listahátíð og það eitt ætti
að sanna tilverurétt hennar. Hug-
tökin heimslist — heimalist eiga vel
við þessa dagana. Borgin er í hátíð-
arskapi og jafnvel endalaust þrasið
um ráðhús eða ekki __ ráðhús er
hljóðnað í bili a.m.k. í stað þess
ræða menn um Chagall og Pend-
erecki. Pólveijamir em aufúsugest-
ir. Heimsókn þeirra og konsertar
munu lengi í minnum höfð. Á
sunnudaginn hófust tónleikamir á
því að hljómsveitin lék Coralis eftir
Jón Nordal, verk sem frumflutt var
úti í Bandaríkjunum fyrir nokkmm
ámm og við þekkjum mæta vel.
Burðarás verksins er Liljulagið ljúfa
sem Jón meðhöndlar af mikilli nær-
fæmi. Verkið hljómaði vel í flutn-
ingi Fílharmóníuhljómsveitarinnar
frá Poznan, en nú var það Wojciech
Michniewski sem um stjómvölinn
hélt og fórst það vel úr hendi.
Þá heyrðum við píanókonsertinn
í e-moll op. 11 eftir Chopin. Að sjálf-
sögðu vom Pólveijamir ekki í vand-
ræðum með Chopin. Raunar er þátt-
ur hljómsveitarinnar ekki veigamik-
ill í þessu hárómantíska verki en
hlutur einleikarans þeim mun
stærri. Það var Piotr Paleczny sem
við flygilinn sat og töfraði fram
ljúfsára hljóma Chopins á eftir-
minnilegan hátt. Paleczny er mjög
góður píanisti. Tækni hans er óað-
fínnanleg og túlkun sannfærandi,
ekki hvað síst tókst honum vel upp
í undurfögmm öðmm þættinum.
Eftir hlé sté svo Fílharmóníukór-
inn frá Varsjá á söngpallana og
flutti okkur Stabat Mater eftir Kar-
ol Szymanowski ásamt hljómsveit-
inni og einsöngvumm og aftur
fengum við að heyra fágaðan hljóm
þessa ágæta kórs. Stabat Mater
Szymanowskis getur varla talist
rismikið verk þó það búi yfír fegurð
og þokka, en margt tónskáldið hef-
ur spreytt sig á þessum sama texta.
Einsöngvarar vom þau Barbara
Zagorzanka, sópran, Jadwiga
Rappé, mezzosópran, og Andrzej
Pólsk sálumessa
Tónlist
Egill Friðleifsson
Háskólabíó 4.6. 1988
Efnisskrá: Pólsk sálumessa
Flytjendur: Fílharmóníuhljóm-
sveitin frá Poznan Fflharm-
óníukórinn frá Varsjá.
Stjórnandi: Krzysztof Pend-
erecki
Einsöngvarar: Jadwiga Gadul-
anka, sópran, Jadwiga Rappé,
mezzosópran, Paulos Raptis,
tenór, Radoslaw Zukowski.
Það ríkti eftirvænting í Há-
skólabíói laugardaginn 4. júní sl.
Prúðbúnir listahátíðargestir fylltu
salinn og biðu þess að Fflharm-
óníuhljómsveitin frá Poznan og
Fflharmóníukórinn frá Varsjá
stigi á fjalimar ásamt einsöngvur-
um með sjálfan Kryzysztof Pend-
erecki sem leiðtoga og flyttu verk
hans „Pólska sálumessu."
Krzysztof Penderecki er eitt
alira fremsta tónskáld okkar tíma
og er nú á besta aldri, fæddur
1933. Penderecki öðlaðist heims-
frægð fyrir tæpum þremur ára-
Wojciech Michniewski
Hiolski, bariton. Allt era þetta úr-
vals söngvarar sem skiluðu hlut-
verkum sínum með sóma en
Fílharmóníukórinn frá Varsjá var
hreint út sagt frábær. Hljómurinn
var svo sveigjanlegur, safaríkur og
hreinn að unun var á að hlýða.
Að lokum heyrðum við svo „Eld-
glæringadans" eftir Pólveijann
Wojciech Kilar, en hann mun þekkt-
astur fyrir kvikmyndatónlist sína.
„Eldglæringadansinn" er mikið
glansnúmer fyrir hljómsveitina,
sem tók á honum stóra sínum og
skilaði þessu hijúfa en bráð-
skemmtilega verki með glæsibrag.
Stjómandinn Wojciech Michniewski
var einnig réttur maður á réttum
stað. Það fylgdi honum kraftur og
kynngi. Þetta vom einhveijir
skemmtilegustu tónleikar sem ég
hef lengi farið á. Heimsókn Pólveij-
anna er stórviðburður í íslensku
menningarlífi. Hafí þeir heila þökk
fyrir komuna.
Krzysztof Penderecki
Næg bflastæði
Oskjuhlíð... í alfaraleið
Bráðlega verður hafist handa við byggingu þessa giæsilega húss á einstökum stað í
Öskjuhlíð. Húsið verður 5.700 fm, um 1350 fm hver hæð.
2., 3. og 4. hæð eru til sölu og afhentar tilbúnar undir tréverk 1989/1990, sameign og
lóð fullfrágengin.
Á 4. hæð er gert ráð fyrir ráðstefnu- og fundarsölum og á 1. hæð eru veitingar, keila,
knattborð og margt fleira. Það er auðvelt fyrir okkur að sjá hversu fjölbreytt starfsemi
kemur til greina í þessu stórkostlega húsi, en við látum þér eftir að skipuleggja það.
Allar upplýsingar og teikningar á skrifstofu okkar.
...........r
. '
Stórbrotið útsýni af 1.
hæð, hvað þá er hærra
dregur.
Sj Farðu á staðinn og líttu í
kringum þig.
Þú ert úti í guðsgrænni
náttúru en samt í mið-
depli athafna.
BBSIHBMi
-• ------
Sermngagur a allar hæðir
Ef þú ert að hugsa um
húsnæði fyrir starfsemi
þma, hugsum við með
þér.
28444
HÚSEIGMIR
'ELTUSUNDI 1 Q ClflBl
umi 28444 wL ðnJr
DanM Ámason, lögg. fa«t., jl
Heígi Steingrimason, aöluatjóri. ■