Morgunblaðið - 07.06.1988, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 7. JÚNÍ 1988
38
Risa-reiðhjól
Reuter
Reiðhjólið á myndinni er smíðað í Ástralíu þar sem það mun
verða notað í auglýsingu fyrir reiðhjólaverslun. Það tók heilt ár
að smíða gripinn sem er 4 metrar á hæð og 6 metra langt. Talið
er að þetta sé heimsins stærsta reiðhjól. Ekki er vitað hvort
fleiri en mennirnir tveir á myndinni lögðu hönd á plóginn við
smíðina.
Armenía og Nagorno-Karabakh:
Sendu Reagan símskeyti
og báðu hann um aðstoð
Moskvu, Reuter.
ARMENAR sendu simskeyti til
Ronalds Reagans Bandaríkjafor-
seta á meðan hann dvaldi í
Moskvu í síðustu viku. Báðu þeir
forsetann að ræða við sovésk
yfirvöld í Kreml um málefni
Nagorno-Karabakh.
í síðasta tölublaði armenska dag-
blaðsins Kommúnistinn segir að
aðgerðir Armena hafi verið ábyrgð-
arlausar en ekki er getið um í blað-
inu hveijar aðgerðimar hafi verið.
Fréttamenn frá Armeníu segja að
Reagan forseta hafi verið send
Nicaragua:
Sandinistar semja
ekki um lýðræði
-segir Daniel Ortega forseti
Managua, Reuter.
DANIEL Ortega, forseti Nic-
aragua, sagði á sunnudag að
stjórn sandinista myndi hvorki
semja um lýðræði né um að deila
völdum með kontra-skæruliðum
í friðarviðræðunum sem hefjast
að nýju i dag. Hann sagði einnig
að stjórn sandinista yrði lengur
við völd en Ronald Reagan
Bretland:
Kinnock afhuga ein-
hliða afvopnun
St. Andrews. Frá Guðmundi Heiðari Frímannssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
NEIL Kinnock, leiðtogi Verka-
mannaflokksins, gerði Ijóst í ítar-
legu sjónvarpsviðtali síðastliðinn
sunnudag, að hann fylgdi ekki
lengur einhliða afvopnun. Hann
hefur ákveðið að þjarma enn
frekar að vinstrisinnuðum öfga-
mönnum innan flokksins.
Kinnock sagði í viðtali í BBC, að
ný stjóm Verkamannaflokksins
mundi ekki losa sig við kjamorku-
vopn einhliða. Hann sagði, að hún
Bandaríkin:
Fundu 222
kíló af kóka-
íni í blómum
Tollgæzlan lagði
hald á júmbóþotu
Miami. Reuter.
BANDARÍSKA tollgæzlan lagði
hald á Boeing-747 þotu kól-
umbíska flugfélagssins Avianca
eftir að um borð fundust 222 kíló
af kókaíni. Þotunni verður ekki
skilað fyrr en flugfélagið hefur
borgað 7,8 milljóna dollara sekt.
Við leit í farangri og frakt flug-
vélarinnar eftir lendingu á alþjóða-
flugvellinum í Miami fundu tollverð-
ir kókaín falið í blómasendingu.
Flutti þotan 2.000 kassa af afskom-
um blómum og var fíkniefnið í 30
þeirra. Hald var lagt á blómasend-
inguna og að rannsókn lokinni gaf
tollgæzlan þau á sjúkrahús í Miami.
Flugfélagið var sektað um 16.000
doliara fyrir hvert pund af kókaíni,
sem fannst um borð, en þau vom
490, eða sem svarar 222 kílóum.
Er þetta í annað sinn á árinu sem
tollgæzlan leggur hald á þotu Avian-
ca meðan beðið er eftir greiðslu
sektar. Bandarískir tollverðir hafa
14 sinnum fundið kókaín í flugvélum
Avianca frá þvi í janúar 1986, sam-
tals 2.272 kíló.
væri skuldbundin til að losa sig við
kjamorkuvopn, en nú hefðu skapast
aðstæður til að fá eitthvað í stað-
inn, eftir að leiðtogar stórveldanna
hefðu gengið saman á Rauða torg-
inu og rætt um að eyða öllum kjam-
orkuvopnum. Kinnock lýsti því einn-
ig yfir í þessu viðtali, að þjóðnýting
væri ekki lengur markmið Verka-
mannaflokksins. Vinstri armur
flokksins hefur bmgðist illa við
þessum yfirlýsingum.
Tony Benn og Eric Heffer, þing-
menn Verkamannaflokksins, buðu
sig fram gegn Kinnock og Roy
Hattersley í kosningum um leið-
togaembættin í flokknum á flokks-
þinginu í haust. Síðan ákvað John
Prescott, vinstrisinnaður þingmað-
ur flokksins frá Hull, að bjóða sig
fram til varaleiðtoga. Tony Benn
og Eric Heffer njóta lítils fylgis, en
John Prescott gæti hæglega sigrað
Hattersley.
Prescott er vinsæll innan flokks-
ins, bæði meðal þingmanna og
óbreyttra flokksmanna. Hann nýtur
trausts innan verkalýðshreyfingar-
innar, og breska sjómannasam-
bandið styður hann. Á ársþingum
flokksins fer verkalýðshreyflngin
með 40% atkvæða, flokksfélögin
með 30% og þingflokkurinn með
30%. Talið er, að Prescott njóti
meira fylgis í flokksfélögunum, og
í þingflokknum gæti hann sigrað
Hattersley. Framtíð Hattersleys
veltur því á verkalýðshreyfíngunni.
Á miðvikudaginn verður fundur
í framkvæmdastjóm sambands
flutningaverkamanna, sem er
stærsta verkalýðssambandið með
1,4 milljónir manna í sínum röðum.
Það skiptir miklu máli, hvem það
ákveður að styðja í leiðtogakjörinu.
Nýlega náðu vinstrisinnar meiri-
hluta í framkvæmdastjóminni. Ron
Todd, leiðtogi sambandsins, vill
óbreytta forystu, en hefur sagt, að
hann geti ekki lofað, að sú skoðun
verði ofan á. Kinnock hefur stutt
Hattersley með ráðum og dáð. Ef
hann félli yrði það verulegt áfall
fyrir Kinnock og áminning um
áhyggjur flokksmanna vegna for-
ystunnar. Enginn vafi leikur á því,
að Kinnock verður endurkjörinn
leiðtogi flokksins.
Noregnr:
Sólarorka ódýr-
ari en vatnsorka
Ósló, Aftenposten.
ÞAÐ hefur nú verið vísindalega
staðfest að sólarorka er hag-
kvæm orkulind i Noregi. Og það
sem meira er hún er ódýrari en
orkan frá flestum vatnsorkuver-
Samkvæmt tilraunum með nýt-
ingu sólarorku sem gerðar hafa
verið í íþróttamiðstöð í Stavangri
kostar kílówattstundin af sólarorku
21 norskan eyri (1,47 ísl. kr.). Með-
altalsverð á orku til heimilisnota frá
vatnsaflsvirkjunum er hins vegar
Bandaríkjaforseti, sem lætur af
embætti í janúar á næsta ári.
„Við ætlum ekki að semja um
pólitísk völd og við semjum ekki
um lýðræði," sagði Ortega í ræðu
sem hann hélt fyrir framan myndir
af Marx, Lenín og Cesar Augusto
Sandino, sem byltingin í Nicaragua
er nefnd eftir. Hann sagði að ekk-
ert benti til þess að samið yrði um
frið í Nicaragua í fjórðu umferð
friðarviðræðnanna í Managua 7. til
9. júní, en bætti við að verið gæti
að friðarviðræðumar héldu áfram.
Ortega sagði að Enrique
Bermudez, hershöfðingi kontra-
liða, væri glæpamaður og sandinist-
ar sættu sig ekki við að semja um
lýðræði við slíka menn. Hann sagði
að Reagan Bandaríkjaforseti hefði
aðeins sjö mánuði til að koma stjóm
sandinista frá völdum og það myndi
honum ekki takast. í síðustu viku
sagðist Ortega telja að endi yrði
ekki bundinn á stríðið í Nicaragua
á meðan Reagan væri við völd.
Vopnahlé hefur verið í Nicaragua
síðan 1. apríl og og átti það í fyrstu
að standa til 31. maí. Sandinistar
ákváðu að framlengja vopnhléinu í
mánuð og kontra-liðar segjast ekki
ætla að grípa til vopna aftur fyrr
en í fyrsta lagi eftir að þessari
umferð friðarviðræðnanna lýkur 9.
júní.
símskeyti meðan hann dvaldi í
Moskvu þar sem hann var beðinn
að ræða deilur um Nagomo-Kara-
bakh við Míkhaíl Gorbatsjov Sovét-
leiðtoga.
íbúar höfuðborgar Armeníu,
Jerevan, hafa að undanfömu vakið
athygli á kröfum um að Nagomo-.
Karabakh, sem hefur tilheyrt Sov-
étlýðveldinu Azerbajdzhan frá árinu
1923, verði sameinað Armeníu á
ný. Þúsundir manna hafa daglega
komið saman í miðborginni og gist
í tjöldum á grasflötunum við Opem-
torgið á nóttunni. Mótmælaaðgerðir
Armena voru barðar niður í febrúar
á þessu ári.
Á fundi sínum með Míkhafl Gor-
batsjov lagði Ronald Reagan ríka
áherslu á mannréttindamál. Það
vakti ekki hrifningu gestgjafanna
er forsetinn hitti að máli andófs-
menn og gyðinga sem neitað hefur
verið um að flytjast úr landi.
ERLENT
Ólympíuleikarnir:
Sovétmenn
vilja enga
röskun á
leikunum
-segir Frank
Carlucci
Tókýó. Reuter.
FRANK Carlucci, varnarmála-
ráðherra Bandaríkjanna, sagði í
gær að Sovétmenn hefðu gefið
til kynna að þeir myndu gera
allt sem i þeirra valdi stæði til
að ekki yrði nein röskun á
Ólympíuleikunum í Seoul í haust.
Carlucci var í Moskvu meðan á
leiðtogafundinum stóð og sagði
hann að öryggismál á Ólympíuleik-
unum hefðu verið meðal dagskrár-
efna þar. Óttast hefur verið að
Norður-Kóreumenn myndu reyna
að trufla leikana, en Norður-Kórea
er fylgiríki Sovétríkjanna.
„Sovétmenn sögðu Norður-
Kóreu fullvalda ríki, en sögðu það
hagsmuni allra ríkja að leikarnir
færu eðlilega fram. Þeir sögðust
myndu gera allt sem þeir gætu til
þess að svo yrði,“ sagði Carlucci.
39 aurar kwst (2,73 ísl. kr.). Til
samanburðar má geta þess að með-
altalsverð á raforku til húshitunar
á íslandi er 1,54 ísl. kr. hver kwst
eftir að hún hefur verið niðurgreidd
um 63 aura. Að sögn Fridtjofs Sal-
vesens sem unnið hefur að rannsókn
sólarorkunnar getur norskur iðnað-
ur hagnýtt sér sólarorku í framtíð-
inni, einkum ef mannvirki verða
byggð úr efnum sem henta. Ein-
angrandi gluggar, geislaviðtakar
og ný byggingarefni geta stuðlað
að betri nýtingu sólarorkunnar.

Reuter
Karl Marx fluttur hurt
Júgóslavneskur námsmaður selur hér timaritið Mladina, sem
ætlað er ungu fólki. Fyrir framan hann má sjá mynd af her-
mönnum, sem ýta Karli Marx á undan sér. Við hlið myndarinn-
ar stendur slagorðið: „kúgun kommúnista."