Morgunblaðið - 17.05.1991, Qupperneq 40

MÖBPVííBLAfHÐ AÖSWP'APURlmsmkúSM'.
Aldís Sclu ’íuu
KR, bæði í yngri og eldri flokkum,
enda húsbóndinn fræknastue-knatt-
spymumaður landsins á sinni tíð
og forystumaður um langt árabil í
þeirri íþrótt.
Dídí var miðpunkturinn á þessu
annasama heimili og veitti þar öll-
um af hlýju, gestrisni og höfðings-
skap svo enginn fór þar bónleiður
til búðar. Raunar mátti hún sjálf
muna tímana tvenna í þeim efnum.
Hún var alin upp á kreppuárunum
þegar flestum var naumt skammtað
til hnífs og skeiðar og margoft
máttu foreldrar hennar, Margrét
og Brynjólfur, skipta um húsnæði
eftir að þau fluttust að austan á
mölina í Reykjavík. Sú reynsla hef-
ur eflaust mótað lífsskoðanir henn-
ar að verulegu leyti og það fór ekki
fram hjá neinum að jafnaðarstefnan
átti hauk í horni þar sem hún var
og síst var henni á móti skapi að
sumir tengdasynir hennar legðu þar
gjöpa hönd á plóginn.
Á árunum mínum í háskólanum
var ég tíður gestur í Sörlaskjóli og
stundum búsettur þar. Mér er það
minnisstætt frá þeim tíma hve ein-
stakur heimilisbragurinn þar allur
var. Börnum sínum var Dídí mikill
félagi og trúnaðarvinur og vinum
og frændum var tekið af hlýju og
frábærri alúð. Oft lék hún á píanó-
ið á góðri stund enda gædd mikilli
tónlistargáfu og færni hennar í
tungumálum var sérstök þótt ekk-
ert hefði hún langskólanámið að
baki. Áhugi hennar á því sviði var
slíkur að á sjötugsaldri hóf hún nám
í frönsku sem hún síðan talaði
ágæta vel. Stærðfræðin var þó
hennar uppáhald og lengra þurftu
bömin ekki að leita einkakennara
eftir að menntaskólanámið hófst. í
mannlegum samskiptum átti Dídí
fáa sína líka. Kom þar bæði til eðlis-
læg háttvísi, glaðværð og óvenju-
legur glæsileiki í allri framgöngu.
Enginn var glaðari á góðra vina
fundi og enginn gat rætt málin af
meiri hreinskilni og næmari tiifinn-
ingu en hún, ef svo bar undir. í
rauninni skipti engu máli hvað
umræðuefnið var hveiju sinni, þjóð-
mál, íþróttir, brids eða unga fólkið
sem var að alast upp undir handar-
jaðri hennar og hún taldi mikiivæg-
ast af öllu að koma til manns. Hún
var jafnan miðpunktúrinn með sína
léttu, leikandi lund, lifandi frásagn-
argáfu og sérstæðu persónutöfra. Á
þann hátt brá hún iit á dagana svo
ekki gleymist.
Þegar litið er yfir farinn veg að
leiðarlokum má í sannleika segja
að Dídí hafi verið hamingjukona í
lífinu. Hún eignaðist ung hinn
prýðilegasta mann, og bjó með hon-
um í óvenju ástríku hjónabandi þar
til yfir lauk. Af börnum sínum og
barnabömum var hún maklega stolt
og þau voru henni augasteinn
lífsins. Nú þegar hún er horfin á
braut er mestur missirinn Björg-
vins. En minningin um góða konu
mun lifa. Honum og fjölskyldunni
allri sendum við hugheilar samúðar-
kveðjur.
Gunnar G. Schram
I dag verður jarðsungin vinkona
mín úr bridsíþróttinni, Aldís
Schram. Kynni mín af Aldísi hófust
fyrir um það bil 20 árum þegar ég
var að vinna í félagsmálum fyrir
Bridsfélag Hafnarfjarðar en þær
bridskonur úr Bridsfélagi kvenna
og við bridsmenn úr Hafnarfirði
höfum verið að skiptast á heimsókn-
um og keppt okkur til mikillar
ánægju um margra áratuga skeið.
Aldís hafði mikinn áhuga á brids-
íþróttinni og má segja að fáir af
þeim sem ég hef hitt á lífsleiðinni
hingað til hafi geislað jafn mikið
og innilega af bridsáhuga sínum.
Auk þeirra bridsfélagsmála þar sem
leiðir okkar Aldísar lágu saman, en
hún var mörg ár í stjórn Bridsfé-
lags kvenna og þar á meðal formað-
ur í nokkur ár, lentum við saman
í bridsferð til Jugóslavíu árið 1981.
Þetta var vikuferð til Portoroz þar
sem nokkrir Islendingar kepptu í
tvímenning og sveitakeppni á al-
þjóðlegu móti. Þessi mót voru og
eru mjög vinsæl meðal Evrópubúa
og þá sérstaklega Suður-Evrópubúa
og þar vann Aldís og meðspilari
hennar hún Soffía það afrek að
vera efst af konum í tvímennings-
keppninni og hlutu að launum veg-
leg verðlaun. En í þessari ferð
kynntist ég Aldísi að einhverju ráði
og þau auknu kynni voru mér mjög
ánægjuleg. Þar fann ég hlýja og
yndislega manneskju. Þarna mynd-
aðist gagnkvæmur vinskapur og
virðing sem mér þótti mjög vænt
um. Það er mikil eftirsjá að Aldísi
og ég vil hér og nú fá að þakka
fyrir þær stundir sem við áttum
saman. Sem bridsmaður segi ég
takk og sem samferðamaður segi
ég takk.
Eg votta aðstandendum, eigin-
manni, börnum og öllum þeirra niðj-
um mína dýpstu samúð. Megi Aldís
hvíla í guðs friði.
Björn Eysteinsson
Fyrir rúmum 30 árum fluttum
við hjónin heimili okkar innan úr
Sogamýri vestur í Sörlaskjól.
Samfélagið í Sogamýrinni eða
svonefnt Smáíbúðahverfi var nokk-
uð sérstakt.
Húsin öll nýbyggð eða í byggingu
og yfirleitt að mestu byggð af eig-
endunum sjálfum með aðstoð vina
og ættingja. Við þessar aðstæður
kynntust nágrannarnir vel, höfðu
við sömu vandamál að stríða, flest-
ir fjárvana og þá ekki sjaldgæft að
hver rétti öðrum hjálparhönd eða
lánaði eitthvað sem vantaði í bili.
Ur þessu hverfi kunningja og
vina fluttum við í borgarhluta þar
sem við þekktum engan. Hjá fjöl-
skyldunni og ekki síst drengjunum
á 4. og 7. ári varð því fyrirsjáan-
legt nokkuð tómarúm.
Hafi það skapast þá er vist að
það stóð ekki lengi.
Skjólin voru þá þegar gróið hverfi
og íbúar þeSs flestir búnir að eiga
þar heima árum saman.
Fljótt kom í ljós að við þurftum
ekki að kvíða nábýlinu. Hinir nýju
nágrannar okkar voru á alla vegu
hið prýðilegasta fólk sem tók okkur
af mikilli vinsemd.
Þekkt orðtak segir: „Seg þú mér
hveijir eru vinir þínir og ég skal
segja þér hver þú ert.“ Ef þetta er
rétt mætti e.t.v. halda áfram og
segja: „Seg mér hveijir eru ná-
grannar þínir og ég skal segja þér
hvernig þér líður.“ Svo mikil áhrif
getur það haft á líðan manns og
farsæld, hvemig nágrannarnir eru
og sambandið við þá.
Handan götunnar, í húsi sem
svipaði mjög til okkar húss, bjuggu
hjónin Aldís og Björgvin Schram,
ásamt börnum sínum. .
Við þau sköpuðust kynnin fyrst
og við þau varð með árunum vinátt-
an mest.
Björgvin þekktu allir bæjarbúar
vegna afreka hans á íþróttasviðinu
og starfa hans í þágu íþróttamála
og fyrir starfsgrein sína.
Húsfreyjuna þekkktum við ekki
en þeim mun meiri varð gleðin að
kynnast þessari fágætu konu.
Frú Schram, en svo var hún
nefnd í hverfinu, var óvenju glæsi-
leg kona. Vöxturinn tignarlegur,
hreyfíngar allar kvikar en látlausar.
Enginn komst hjá því að veita
þeirri konu eftirtekt. Allt þetta
varðveitti hún þar til veikindi misk-
unnarlaus fóru að hafa áhrif.
Óllum sem áttu samskipti við frú
Schram hlaut að verða a.m.k.
tvennt minnisstætt. Annars vegar
augun brúnu og djúpu og hins veg-
ar röddin. Engum gat dulist að
röddin kom frá músíkalskri sál.
Af öllu öðru stórbrotnu í fari
Aldísar er okkur þetta tvennt minn-
isstæðast frá okkar fyrstu kynnum.
Þar sem þau Björgvin gengu
saman fór ekki á milli mála að fóru
glæsilegustu hjón þessa hverfis.
Það er engin lognmolla í heimil-
islífinu að Söriaskjóli 1. Meðan
börnin voru heima var stöðugt ein-
hver að koma eða fara. Öllu þessu
stjómaði Aldís með röggsemi og
mildi.
Aldís Schram hafði ákveðnar
skoðanir á ýmsum málum. Ákvörð-
un tók hún hins vegar ekki fyrr en
að vel yfírveguðu máli. Oft kom það
fyrir að hún hafði fært fram ástæð-
ur fyrir skoðun sinni á málefni
dagsins að hún endaði setninguna
á að segja „fínnst þér það ekki“.
Oftast vorum við auðvitað á sama
máli, en væri það ekki þá var hún
með opinn huga fyrir annarri skoð-
un og tilbúin að taka hana til yfír-
vegunar og rökræðna.
Nágrannarnir hafa stundum
undrast að þijú af börnum þeirra
Aldísar og Björgvins skuli hafa
valið sér stöðu í forystuliði þriggja
stjómmálaflokka.
Okkur virðist ljóst að skýringar-
innar sé að leita í því hve foreldrarn-
ir vom lausir við pólitíska fordóma
og móttækileg fyrir félagslegum
áhrifum sem þau töldu stefna til
góðs fyrir samfélagið.
Frú Aldís var húsmóðirin á stóra
heimilinu sem krafðist veru hennar
í eldhúsi, við matseld og bakstur.
En hún var ekki síður heimsborg-
ari. Einhverntíma hafði óvenjulega
langur tími liðið frá því að við höfð-
um sést, en hittumst þá í London
þar sem Björgvin var að heimsækja
viðskiptavini sína.
Húsfreyjan í Sörlaskjóli 1, dreif
okkur með sér inn á spilavíti og
settist við spilaborð eins fijálslega
og um eldhúsborðið heima væri að
ræða. Hún naut áhættunnar og
spennunnar meðan við Björgvin
drógum okkur að næsta barborði
og ræddum um Reykjavík þeirra
Haraldar Árnasonar og Magnúsar
Kjaran.
Aldís Schram hafði næmt fegurð-
arskyn og djúpa réttlætiskennd.
Fegurðarskyn hennar birtist m.a. í
því á hvern hátt hún bjó heimili
sitt húsgögnum og listaverkum en
það laut einnig að umhverfínu sem
blasti við frá húsi hennar. Því voru
þau hjón í hópi þeirra sem hreyfðu
athugasemdum þegar fyrirhugað
var að byggja dælustöð á skolp-
leiðslu í námunda við hús þeirra.
Á fundi í Skúlatúni 2, sem var
síðasti fundurinn sem við sátum
saman var því haldið fram af hálfu
borgaryfirvalda að dælustöðin væri
falleg bygging.
Aldís mælti þá svo hátt að allir
fundarmenn máttu heyra: „Engin
bygging er fallegri en útsýnið úr
gluggunum okkar.“
Fyrir henni var útsýnið yfir
Skeijafjörðinn sem hún hafði haft
fyrir augunum lengstan hluta ævi
sinnar til fjallanna í suðri, það sem
ekki mátti skerða.
Vissulega hækkar sól á lofti og
dagar verða lengri og bjartari. Hér
í Sörlaskjóli hefur hins vegar dreg-
ið ský fyrir sólu. Bjartur geisli sem
gerði líf okkar um áratugaskeið
gleðilegra en ella er horfínn.
Við nágrannarnir kveðjum Aldísi
með þakklæti og söknuði og biðjum
Björgvin og börnum þeirra blessun-
ar Guðs.
Benta og Valgarð Briem
Kveðja frá Knattspyrnusam-
bandi Islands »
Að baki forystuhíutverki í
íþróttahreyfingunni liggur mikið
sjálfboðaliðastarf. Það starf er unn-
ið í frístundum með fullu starfi í
atvirinulífinu. Staðreyndin er sú að
vinna að íþróttamálum kemur niður
á samverustundum með fjölskyld-
unni og reynir því á skilning hennar.
Aldís Schram sem kvödd er í dag
var eiginkona Björgvins Schram
sem var formaður Knattspyrnusam-
bands Islands í 14 ár. Hún stóð
ávallt sem styrk stoð við hlið eigin-
manns síns og studdi hann með ráð
og dáð í starfi hans sem forystu-
manns knattspyrnuhreyfingarinnar
þó það þýddi að hann hefði minni
tíma aflögu með fjölskyldunni.
Aldís Schram fylgdist grannt
með áhugamálum eiginmanns og
bama sinna og studdi þau í einu
og öllu. Ljóst er að fótboltinn hefur
verið mjög ráðandi umræðuefni við
matarborðið í Sörlaskjóli.
Aldís var ávallt boðin og búin
að taka við heilu knattspyrnuliðun-
um og forystumönnum hreyfíngar-
innar og veita þeim viðurgjörning
af mikilli rausn.
KSÍ hefur tengst heimilinu að
Sörlaskjóli mjög sterkum böndum
því sonur Aldísar og Björgvins, Ell-
ert B. Schram, var formaður þess
í 16 ár.
Knattspyrnuhreyfingin í landinu
þakkar Aldísi Schram fyrir hennar
beinu og óbeinu störf að knatt-
spyrnumálum í áratugi. Hún var
sá klettur sem stuðst var við í sigr-
um og ósigrum, gleði og mótlæti
sem einkennir starf að knattspyrnu-
málum. Hún er hér kvödd með
þakklæti og virðingu.
Eftirlifandi eiginmanni Björgvin
Schram og fjölskyldu hennar vottar
Knattspymusamband íslands inni-
legar samúðarkveðjur.
Eggert Magnússon
formaður KSÍ.
Nú, þegar leiðir okkar Aldísar
Schram skilja, langar mig að minn-
ast hennar í fáeinum línum og
þakka henni fyrir samfylgdina. Við
kynntumst fyrir rúmum fjörtíu
árum, þegar þau hjónin fluttu með
ljölskyldu sína í næsta hús, Sörla-
skjól 1.
Það var nokkuð sérstætt samfé-
lag sem myndaðist í Skjólunum
þegar þau byggðust fyrir rúmum
fjörutíu árum. I flestum húsanna
bjuggu fjölmennar fjölskyldur og
það myndaðist eins konar þorpsandi
og óijúfanleg samheldni. Fram-
byggjarnir hafa kosið að búa áfram
í húsunum sínum, þó börnin séu
löngu flutt að heiman. Nú eru
nokkrir frumbyggjanna látnir og
hafa hús þeirra skipt um eigendur
en margir nýju eigendanna eru ald-
ir upp í hverfinu og hafa kosið að
ala sín börn upp í þessu indæla
hverfi.
Ein fyrsta myndin sem kemur
upp í hugann, núna þegar ég lít til
baka, er af Björgvini standandi á
vinnupalli við að mála glugga, og
af Aldísi gætandi að barni í barna-
vagni fyrir neðan eldhúsgluggann.
Jafnframt man ég aðdáun foreldra
minna yfir dugnaði þessara ungu
hjóna.
Næsta mynd gæti allt eins verið
frá þeim tíma, þegar ég hafði gert
mig svo heimakomna á heimili
þeirra, að það var jafn sjálfsagt að
gista þar og að sofa heima hjá sér.
Elstu böm þeirra hjóna voru jafn-
aldrar mínir og vinir, og það sem
meira var, foreldrar þeirra voru að
því er mér fannst líka mínir vinir.
Líklega var þetta eina heimilið sem
ég hef kynnst þar sem kynslóðabil
var óþekkt fyrirbrigði, og trúlega
hef ég fundið á þessum árum minn
einka félagsráðgjafa í Aldísi. Hvað-
eina sem okkur krökkunum datt í
hug að framkvæma var óhætt að
ræða um við Aldísi og ekki minnist
ég þess að hún hafi latt okkur í
fyrirætlunum okkar.
Aldís hafði einstakt lag á því að
byggja upp sjálfstraust unglingsins
án þess að reyna að móta hann í
ákveðinn farveg. Oft hef ég velt
því fyrir mér hvort rekja megi sjálf-
stæði barna þeirra hjóna til þessar-
ar virðingar þeirra fyrir skoðunum
annarra. Það er líklega sjaldgæft
að a.m.k. þijú systkini taki virkan
þátt í stjórnmálum þriggja ólíkra
stjómmálaafla.
Önnur mynd kemur upp í hug-
ann. Eg er stelpukrakki um ferm-
ingu og er á heimleið síðdegis um
hásumar. Aldís kallar á mig og bið-
ur mig að koma inn til sín. Ég
undrast að ársgömul systurdóttir
mín er stödd á heimili þeirra, en
von bráðar fæ ég skýringu. Faðir
minn hafði orðið bráðkvaddur. Um
þetta leyti held ég að ég hafi litið
á mig sem eina úr fjölskyldunni og
talið sjálfsagt að ég færi með þeim
í fjölskylduheimsóknir og hvert sem
fólki datt nú í hug að fara í þá
gömlu góðu daga.
Árin liðu. Við Aldís vorum aftur
orðnar nágrannar. Bömin mín voru
ung en hennar vaxin úr grasi. Við
drukkum stöku sinnum saman
kaffísopa og aldursmunur var sem
fyrr óþekkt fyrirbæri. Meðal annars
ræddum við talsvert um sameigin-
legt áhugamál okkar sem var full-
orðinsfræðsla. Og Aldís lék sér að
því að taka tvö stærðfræðipróf
sama daginn.
Við höfum verið svo lánsöm í
Skjólunum að hafa heimsins falleg-
asta útsýni fyrir augunum daglega.
En við höfum þurft að vera vel á
verði til að veija fjöruna okkar
skemmdum, þegar borgaryfirvöld
hafa verið í framkvæmdahuglejð-
ingum. Ein síðasta endurminningin
sem ég á um Aldísi er einmitt frá
fundi íbúa hverfísins með borgar-
yfirvöldum vegna fyrirhugaðrar
byggingar skolpdælustöðvar í fjör-
unni. Þá stóð hún upp, glæsileg að
vanda, og lýsti því yfir að ekkert
mannvirki, hversu vel hannað sem
væri, gæti komið í stað útsýnisins
hennar.
í mínum huga hefur Aldís alltaf
verið fyrirmynd. Konan, sem átti
sjö böm og aldrei var önnum kafín.
Konan, sem alltaf hafði tíma til að
sinna áhugamálum sínum og ann-
arra. Ótrúleg kona hún Aldís
Schram.
Hólmfríður R. Árnadóttir
Það voru ekki mörg ár sem ég
hafði þekkt Aldísi Schram, aðeins
tvö ár. En þessi tvö ár vora mér
ógleymanleg og mun ég minnast
hennar það sem ég á eftir ólifað.
Það var í gegnum starf mitt að ég
varð þess aðnjótandi að kynnast
henni og strax á fyrsta degi er ég
kynntist henni vorum við farin að
tala saman eins og við hefðum
þekkst í mörg ár.
Það kom á daginn að Aldís var
mjög lífsreynd kona og hafði nógu
að miðla til mín og var alltaf mjög
hvetjandi og framúrskarandi já-
kvæð kona. Hún var snillingur í að
hvetja mann til verka og sá alltaf
björtu hliðarnar á öllum málum,
öfugt við flesta sem ég þekki. Öfugt
við flesta menn sem ég þekki og
hafa spurt mig hvort vinna mín sé
ekki leiðinleg til lengdar sem
bflstjóri, sá hún hina hliðina og
spurði hvort ekki væri gaman að
vinna svona vinnu og kynnast svona
skemmtilega mörgu fólki eins og
gengur og gerist.
Það var eins og eitthvað aðdrátt-
arafl togaði mig að þessari frómu
konu, hún hafði svo mikið að segja
manni og það var hægt að ræða
allt milli himins og jarðar við hana
og í hvert skipti sem mér gafst
kostur til að ræða við hana, nýtti
ég mér það.
Hún lét ekki sitt eftir liggja þeg-
ar þurfti að veita manni einhver
ráð. Alltaf hafði hún svör á reiðum
höndum og var boðin og búin til
að hjálpa manni og hafði alltaf- ein-
hveijar tillögur fram að færa um
lausnir og hvatti mann til að reyna
þær þegar á reyndi. Enda hafa öll
hennar börn komist til metorða og
veit ég að þau hafa notið góðrar
og dyggrar aðstoðar framúrskar-
andi móður í lífinu.
En svo kom reiðarslagið. Einn
sunnudagsmorgun var hringt í mig
og ég beðinn að koma niður í ráðu-
neyti. Þar beið Jón Baldvin eftir
mér og bað mig að keyra sig upp
á Landspítala. Hann var mjög þungt
hugsi svo að ég spurði hvort eitt-
hvað væri að og hann tjáði mér að
Aldís væri dáin.
Ég ætla ekki að lýsa því hvernig
mér varð innanbijósts við fréttina,
tilfinningin sem greip mig færði
mig sjö ár aftur í tímann eins og
þegar ég missti móður mína.
Því sem eftir var sunnudagsins
eyddi ég í að keyra um bæinn og
riija upp okkar samband, það var
mikill tómleiki innra með mér og
mikill söknuður, enn einu sinni var
mikil manneskja skilin við ókkur
og komin á vit forfeðra sinna, það
er alltaf mikill söknuður þegar ein-
hver sem manni þykir vænt um
skilur við og maður spyr ávallt sömu
spurninga, af hveiju hún?
Ég vil þakka fyrir góð kynni af
Aldísi og hjálpsemi hennar um leið
og ég bið Guð að veita fjölskyldu
hennar styrk og sér í lagi ömmu-
bömunum sem sakna hennar mest.
Hennar vinur,
Kristinn T. Haraldsson
Af þeim æskuminningum sem
okkur systkinum eru hvað hugstæð-
astar eru heimsóknir í Sörlaskjólið,
einkanlega um jól og áramót. Á
gamlárskvöld var þar eins og ávallt
opið hús. Brennan og sú spenna sem
henni fylgdi var rétt fyrir utan, en
gleði og gestrisni innan dyra ásamt
innanhússbrennu, en á þessum