Morgunblaðið - 29.11.1991, Qupperneq 38

38
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 29. NÓVEMBER 1991
Umræður um þingsköp:
Þing-menn vilja tala
við forsætisráðherra
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra sagði í niorgunútvarpi Rásar 2
m.a: „Sumir finna að því að ég tjái mig of ákveðið jafnvel þó að
mér sé Ijóst að mín skoðun kunni að vera óvinsæl um stund-
arhríð. Eg ætla ekki að hætta því, ég ætla ekki að falla í þetta
klúbbástand sem var þarna niðri í þingi.” Þær skoðanir sem forsæt-
isráðherrann lét í ljós eru ekki vinsælar meðal allra þingmanna.
„Orðaskeyti” eða ýmis ummæli isráðherra hefðu heyrst í morgun-
Davíðs Oddssonar forsætisráð-
herra hafa valdið sumum þing-
mönnum og þá sérstaklega stjórn-
arandstæðingum verulegum
áhyggjum, mæðu og jafnvel reiði.
í upphafi þingfundar í gær kvaddi
Steingrímur J. Sigfússon (Ab-Rn)
og fyrrverandi ráðherra sam-
göngu- og landbúnaðarmála, sér
hljóðs um þingsköp. Steingrímur
vildi „eiga orðastað” við forsætis-
ráðherra. Ráðherrann varpaði
hverri sprengjunni á eftir annarri.
Það mátti merkja að Steingrímur
taldist særður eftir síðasta
sprengjukast. Þau ummæli forsæt-
útvarpi að Alþingi væri líkt við
klúbb í gagnfræðaskóla, þessu til
viðbótar væri að skilja að ráðherr-
um fyrri ríkisstjómar væri líkt við
„sjúka menn”. Þingmaðurinn taldi
óviðunandi að búa við þessar
ávirðingar dag eftir dag og krafð-
ist þess að forsætisráðherra kæmi
til þings svo hægt væri að tala
við hann, annaðhvort utan dag-
skrár eða undir liðnum þingsköp.
Við lok þingfundar í gær kvaddi
Steingrímur J. Sigfússon sér aftur
hljóðs. Og spurði eftir því, hvort
þingforseti hefði einhveijar fregnir
af forsætisráðherra. Salome Þor-
kelsdóttir greindi frá því að sam-
band hefði verið haft við forsætis-
ráðherra en hann hefði því miður
verið upptekinn en ætlað sér að
reyna að koma til þingfundar. En
hún benti jafnframt á að þessi
fundur hefði nú staðið nokkra
stund fram yfir áætluð og umsam-
in fundarlok.
Steingrímur J. Sigfússon kvaðst
ekki gera kröfur um að fundur
yrði lengdur. En áskildi sér rétt
til að taka þetta mál upp síðar.
Hann las nokkrar tilvitnanir í við-
talið í morgunútvarpinu, m.a. um
klúbbástand og að „nokkrir ráð-
herrar úr fyrri ríkisstjórn væru
með svona fráhvarfseinkenni”.
Steingrímur afhenti þingforseta '
útskrift af þessu viðtali í morgun-
útvarpinu og bað hann um að
íhuga með hvaða hætti væri að
taka á þessu máli, annaðhvort á
næsta fundi eða við fyrsta tæki-
færi. Þingforseti vildi taka það
skýrt fram að það hefðu verið
annir vegna fundarhalda sem
hefðu hamlað því að forsætisráð-
herra hefði ekki getið komið til
þings. Hún bauð þingmönnum að
fresta fundi og reyna að ná í for-
sætisráðherra til viðtals, annars
yrði það tækifæri að koma síðar.
Páll Pétursson (F-Nv) kvaðst
ánægður að forseti myndi sjá til
þess að þingmenn gætu átt orða-
stað við forsætisráðherrann á
næsta fundi. Ingi Björn Alberts-
son (S- Rv) tók undir beiðni Stein-
gríms; hann væri einn af nemend-
um í gagnfræðaskólanum og vildi
fá að tala við formann nemendar-
áðs. Kristinn H. Gunnarsson
(Ab-Vf) vildi einnig tala við for-
sætisráðherra vegna ummæla sem
fallið hefðu í síðustu umræðum
um byggðamál.
Vel hugsanlegt að fiskveiðisamn-
ingi við Belga verði sagt upp
ÞORSTEINN Pálsson sjávarút-
vegsráðherra og Ossur Skarphéð-
insson telja báðir íhugunarvert að
segja upp fiskveiðisamningnum
við Bclga, m.a. vegna sérstakrar
stöðu í tvíhliða viðræðum milli
Islands og Evrópubandalagsins
um gagnkvæmar vciðihcimildir.
Össur Skarphéðinsson (A-Rv)
gerði fyrirspurn um hvort fyrirhug-
aðar væru breytingar á heimildum
Færeyinga_ og Belga til veiða á botn-
fiski við ísland. Það kom fram í
ræðu Össurar að ástand fiskstofna
hefði hrakað verulega og því væri
eðlilegt að spyija eftir því hvort fyrir-
hugað væri að breyta þessum veiði-
heimildum en þær næmu nú sameig-
inlega 14.000 tonnum.
Þorsteinn Pálsson sjávarútvegs-
ráðherra greindi frá því að að sam-
ráðsfundur væri fyrirhugaður með
Færeyingum í lok janúar. En ráð-
herrann kvaðst hafa gert ráðstafanir
til þess að færeysku landstjórninni
yrði gerð grein fyrir því að búast
Breytingar á lögnm um Hagræðingarsjóð:
Ekkert skylt við auðlindaskatt
segir Þorsteinn Pálsson
UMDEILT frumvarp Þorsteins Pálssonar sjávarútvegsráðherra um
breytingar á lögum um Hagræðingarsjóð sjávarútvegsins var til fyrstu
umræðu í gær. Halldór Asgrímsson fyrrverandi sjávarútvegsráðherra
segir að hann og hans flokksfélagar muni gera allt sem í þeirra valdi
stendur til að koma í veg fyrir að þetta frumvarp verði að lögum óbreytt.
Þorsteinn Pálsson sjávarútvegs-
ráðherra sagði í sinni framsöguræðu
að hlutverk sjóðsins yrði einfaldað
verulega frá því sem gildandi lög um
sjóðinn gerðu ráð fyrir. Tilgangur
lagabreytinganna væri að stuðla að
raunhæfri fækkun fiskiskipa en slík
fækkun væri ein af forsendum þess
að hægt yrði að stuðla að bættri
afkomu í sjávarútveginum.
Einnig væri lagt til að allar tekjur
sjóðsins af framsali aflaheimiída
rynnu til Hafrannsóknastofnunar.
Væri það í samræmi við þá stefnu
ríkisstjómarinnar að láta atvinnu-
vegina bera í ríkari mæli en nú kostn-
að af þvi rannsóknar- og þjónustu-
starfi sem fram færi í þeirra þágu.
Þetta ætti ekkert skylt við þá kröfu-
gerð sem haldið hafi verið á loft
varðandi sérstakan auðlindaskatt á
sjávarútveginn til að standa undir
almennri tekjuöflun ríkissjóðs.
Aðstoð við loðnuflotann
Sjávarútvegsráðherra lét þess get-
ið að fyrrverandi sjávarútvegsráð-
herra hefði nýtt veiðiheimildir Ha-
græðingarsjóðs með sérstökum lög-
um til aðstoðar loðnuskipum vegna
aflabrests. Nú ríkti mikil óvissa um
loðnuveiðar á þessu fískveiðiári og
rættist ekki úr væri ljóst að útgerðir
loðnuskipa og loðnuverksmiðjur yrðu
fyrir verulegu áfalli. Það kæmi fram
í ákvæði til bráðabirgða við frum-
varpið, að gert væri ráð fyrir því að
aflaheimildum Hagræðingarsjóðs á
yfirstandandi fiskveiðiári, um 11.500
þorskígildum, yrði varið án endur-
gjalds, til hækkunar á aflamarki ein-
stakra skipa í hlutfalli við aflahlut-
deild hvers skips af þeim físktegund-
um sem sjóðurinn hefði til umráða.
Aflaheimildir sjóðsins mýndu því að
hluta bæta upp þann mikla aflasam-
drátt sem sjávarútvegurinn hefði
orðið fyrir. En jafnframt kom fram
í ræðu ráðherra að þessar viðbótar-
heimildir opnuðu möguleika til þess
að beita ákvæðum 9. gr. laga um
stjórn fiskveiða, yrði verulegur
loðnubrestur, án þess að skerða
þyrfti aflaheimildir annarra skipa.
Að endingu lagði sjávarútvegsráð-
herra til að málinu yrði vísað til sjáv-
arútvegsnefndar. Halldór Ásgríms-
son (F- Al) fyrrum sjávarútvegsráð-
herra lýsti andstöðu sinni og sinna
flokksfélaga við þetta frumvarp.
Hann lagði m.a. áherslu á mikilvægi
þess að hafa sjóð að grípa til, til
aðstoðar einstökum byggðarlögum
sem stæðu höllum fæti en með þess-
ari lagabreytingu væri þetta hlutverk
sjóðsins fellt niður.
í greinargerð með frumvarpinu
segði m.a. að eðlilegra væri að
Byggðastofnun eða öðrum stjórn-
völdum yrði falið að grípa til þeirra
ráðstafana sem taldar væru nauð-
synlegar til að hafa áhrif á byggða-
þróunina. Ræðumaður þóttist ekki
hafa orðið var við mikinn áhuga ríkis-
stjórnarinnar á því að efla Byggða-
stofnun. Halldór var sjávarútvegs-
ráðherra sammála um það að nauð-
synlegt kynni að reynast að aðstoða
útgerðir loðnuveiðiskipa með því að
nýta heimildir Hagræðingarsjóðsins.
Halldór vonaði að loðnuveiðin glædd-
ist, svo sjávarútvegsráðherra stæði
ekki frammi fyrir því að þurfa að
skerða veiðheimildir til fiskveiðiflot-
ans. En með því að gert væri ráð
fyrir því að heimildir Hagræðingar-
sjóðs með ákvæðum til bráðabirgða
bættust við til alls flotans í heild,
væri það sem sagt „inn og út”; þann-
ig að um nettóskerðingu væri ekki
að ræða.
Halldór Ásgrímsson lagði áherslu
á að þetta frumvarp kallaði á góða
og ítarlega umfjöllun, sagðist vilja
ræða við mjög marga aðila um þetta
mál þegar það kæmi til sjávarútvegs-
nefndar. Ræðumaður sagði í lok
ræðunnar að hann vonaði að ríkis-
stjómin ætlaðist, ekki til að þetta
mál fengi skjótan framgang og hann
Halldór og þeir myndu gera allt sem
í þeirra valdi stæði til að koma í veg
fyrir að þetta frumvarp næði fram
að ganga. Umræðu um frumvarpið
var frestað. — -------
mætti við verulegri takmörkun á
þeirra veiðum.
Um samninginn við Belga sagðist
Þorsteinn Pálsson hafa haft það í
huga að við hefðum staðið í viðræð-
um við Evrópubandalagið að undan-
fömu og utanríkisráðuneytið hefði
talið að eðlilegt að sá samningur
fengi að standa áfram, í Ijósi þeirra
saminga sem við hefðum átt við
Evrópubandalagið.
En nú væri það svo að Evrópu-
bandalagið hefði sett okkur þá úr-
slitakosti að það fengi fram öllum
sínum samningskröfum að því varð-
aði þann tvíhliða samning sem á
döfinni hefði verið um fískveiðisam-
skipti, til þess að við fengjum að
njóta ávaxtanna að aðalsamningn-
um.
Hér væri komin upp nokkuð sér-
stök aðstaða. Þótt hann hefði hingað
til talið eðlilegt að taka tillit til þess
að við ættum í viðræðum við Evrópu-
bandalagið, þá gerði hann ráð fyrir
endurskoðun, ef Evrópubandalagið
stillti okkur upp við vegg með þessum
hætti. Það gæti komið til endurskoð-
unar; að við nýttum okkur ákvæði
sem heimiluðu okkur að segja samn-
ingi upp.
Óssur Skarphéðinsson (A-Rv)
sagði Belgar hefðu um 4.400 tonna
kvóta en þeir nýttu ekki nema 1.200-
1.400 tonn. Hann tók undir það með
forsætisráðherra að við íhuguðum
hvort rétt kynni að vera að segja upp
þessum samningi við Belga ef Evr-
ópubandalagið ætlaði að nota þá
samingatækni sem nú virtist ríkja í
þeirra húsum.
Össur taldi nauðsynlegt að tak-
marka eða jafnvel heldur afnema
algerlega kvóta til Færeyinga. Össur
lagði áherslu á að sjávarútvegsráð-
herra ætti að nota þær veiðiheimild-
ir, ails 9.000 tonn til að auka hlut
smábáta á íslandi, enda yrði reglum
og lögum breytt á þá leið að smábát-
um yrði ekki kleift að framselja kvói°
sinn nema til annarra smábáta.
X\\»'eita '*°mar kra"abílar relknibretts °9
SIGGE SNAGG
2 stk. handklæbi og þvottapoki
550.-
, PENSEL korktafla
ínA
V

I - ^ ; <■
FALE
Ieikfangahestur
450.-
PENSEL snagafjöl
i

950.-
SNF.SEN B ungbarnahandklæbi
m/hettu og þvottapoki