Morgunblaðið - 21.12.1991, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 21. DESEMBER 1991

laugardaginn 21. desember:

Heiðar Jónsson - Heiðar eins Stefán Jón Hafstein - Guðimir
/ og hann er, í Eymundsson í éru geggjaðir, í ^ymindsson
Austurstræti kl. 13-15. í Austurstræti kl. 16>18.
;jó
%}

ÍT
Kolbrún Aðalsteinsdóttir -
Dagbók - hvers vegna ég!, í
Eymundsson í Borgarkringl-
unffljd. 14-16.
Heimsmeistararnir í bridge -
Bermúdabrosið, í Eymunds-
spn; í Borgarkringlunni
kl. 16-18.
-sJc
Erlendur Einarsson - Staðið í
ströngu, í Eymundsson á
Eiðistorgi kl. 14-16.
Kolbrún Aðalsteinsdóttir -
Dagbók - hvers vegna ég!, í
EyxUundsson í Kringlunni
kl. 16-18.

Heiðar Jónsson - Heiðar elns
og hann er, í Eymundsson í
Kringlunni kl. 16-18.

MFL " V* ,
Örnólfur Árnason - Á slóðum
kolkrabbans, í Eymundson á
Eiðistorgi kl. 16-18.

i.. V :T
Eymundsson
^STOFNSETT 1872
Auslurstrœli Borgarkringlunni við Hlemm Mjúdd Kringlunni Eiðistorgi
91-18880 91-688477 91-29311 91-76630 91-687858 91-611700
w
Af kommúnisma,
menningu og
öðrum hlutum
Bókmenntir
Guðmundur H. Frímannsson
Hilmar Jónsson: Ritsafn 1,
Greinasafn 1953-1991, Bóka-
klúbbur Suðurnesja, 1991.
Það rekur ýmislegt á fjörumar
í bókaflóðinu þetta árið. Nú er
komið út fyrsta bindi ritsafns
Hilmars Jónssonar þar sem í eru
ritgerðir af margvíslegu tæi. Höf-
undurinn er löngu kunnur fyrir
skrif sín um margvísleg efni og
er gjaman. á skjön við viðteknar
skoðanir. Það getur oft verið feng-
ur að mönnum, sem halda fram
óvenjulegum skoðunum, sé það vel
gert.
Hilmar Jónsson
í eftirmála þessarar bókar segir,
að í þessu fyrsta bindi ritsafnsins
séu ritgerðir úr þremur fyrri bók-
um höfundar, Nýjum hugvekjum,
Rismálum og Undirheimarnir rísa.
Úr tveimur síðari bókunum eru
tekin viðamestu verkin en allar rit-
gerðimar úr fyrstu bókinni birtast
í þessari bók. Til viðbótar em síðan
ritgerðir, sem ekki hafa birzt á bók
áður. Einnig em í upphafí bókar-
innar tvær ritgerðir, önnur eftir
dr. Amór Hannibalsson, hin eftir
Kristmann Guðmundsson, en í
þeim gera höfundamir grein fyrir
verkum Hilmars og skoðunum sín-
um á þeim.
Þessi bók skiptist í fjóra hluta.
Fyrsti hlutinn nefnist Nýjar hug-
vekjur. Þar em viðamiklar hugleið-
ingar um menningu og kommún-
isma. Annar kaflinn nefnist bók-
menntir og listir. Það er mest stutt-
ar greinar, flestar hveijar kvartan-
ir eða umvandanir vegna óánægju
höfundar með einhverja nefndar-
ákvörðun eða bók eða tilefni af
svipuðu tæi. Þriðji hlutinn nefnist
síðan stjómmál. Þar er að fínna
athugasemdir og hugleiðingar höf-
undar um ýmisleg atriði stjórnmála
á borð við ameríska herinn á Kefla-
víkurvelli, dómsmál, Evrópuband-
alagið, átökin við Breta vegna
landhelginnar og fleira. Þama era
líka fjögur erindi um daginn og
veginn. Síðasti hlutinn er um
skóla- og heilbrigðismál og fjallar
mest um áfengis- og bindindismál.
Það orkar alltaf tvímælis að
safna blaðagreinum saman í bók.
Mér er ekki alveg ljóst, að ástæða
hafí verið til að safna öllum þessum
stuttu athugasemdum um úthlutun
tiltekinna listamannalauna saman
í bók. Ég held, að blaðagrein þurfi
að hafa eitthvert varanlegt gildi
til að eiga erindi á bók. Það á við
um sumar þessar greinar, að þær
em svo bundnar tilefni sínu, að
þær skiljast ekki án þess. Þetta á
til dæmis við um greinar gegn
Hannesi Péturssyni, greinar gegn
Skáldatali Hannesar og Helga
Sæmundssonar, umvandanir við
Þorleif Hauksson, svo að eitthvað
sé nefnt. Það er ómögulegt að
skilja almennilega, hvert höfundur-
inn er að fara vegna þess að lýs-
ingu á tilefninu vantar.
Það má reyna að meta þessar
ritgerðir með að minnsta kosti
tvennum hætti. Annars vegar er
hægt að meta þær sem bók-
menntaverk og þyrfti þá að reyna
að átta sig á bókmenntalegum
verðleikum þeirra eins og stíl og
orðkyngi. Hins vegar má reyna að
,meta þær sem framlag til þeirrar
samfélagslegu orðræðu, sem stöð-
ugt á sér stað og mótar hugmynd-
ir og aldarfar meir en mann grun-
ar.
Ljósmyndainnísetning
________Myndlist
Bragi Ásgeirsson
í listhúsinu einn einn stendur
yfír sýning Guðlaugs Jóns Bjama-
sonar, sem hann nefnir því óvenju-
lega nafni „Ljósmyndainnísetn-
ing“.
Er hér um að ræða litljósmynda-
raðir af vinnustöðum víðs vegar í
borgarlandinu, svo einnig í útlend-
um borgum, og er hér oftast um
að ræða vinnuframkvæmdir er
tengjast viðgerðum ýmiss konar
og endurbótum á öllu mögulegu
og ómögulegu.
En hér er ekki verið að segja
frá vinnuframkvæmdunum í sjálfu
sér, heldur þeim tíma sem fremj-
endur verksins hafa bmgðið sér
frá og það blasir við eitt sér og
umkomulaust.
Eins og segir í kynningunni:
„Stundum er haft skilti við þessa
vinnustaði til að vekja athygli á
því að þar sé verið að störfum, þó
það fari sjaidnast á milli mála.
Þegar við göngum hjá, reynum við
að geta okkur til hvað þeir séu nú
að gera ofan í skurðinum eða uppi
á þaki. Næst, þegar við eigum leið
um, eru þeir búnir að taka niður
stillansana, moka yfir skurðinn og
helluleggja. Kannski er verið að
reyna að láta líta út fyrir að ekk-
ert hafi skeð.“
Til að leggja áherslu á að verið
sé að segja frá vinnustöðum eru
myndirnar settar upp á þann veg,
að sýningargesturinn hefur það á
tilfínningunni að hann sé á sjálfum
vinnustaðnum er hann virðir fyrir
sér myndirnar. Ýmsu er klambrað
saman í bakgrunninum og sýning-
arsalurinn látinn líta út sem einn
allsheijar vinnustaður.
Þetta er vafalítið ein tegund
framúrstefnu, sem hingað er flutt
frá útlandinu og satt að segja er
iðulega sitthvað spennandi við
vinnustaði, og hér áður fyrr var
algengt að forvitnir söfnuðust
kringum hvers konar framkvæmd-
ir á götum úti og fylgdust opin-
mynntir með framvindu þeirra. En
nú er það miklu sjaldgæfara, því
að' vinnustaðirnir eru orðnir svo
márgir og tæknin hefur gert vinn-
una eitthvað svo óspennandi, að
menn taka frekar á sig krók fram-
hja götuframkvæmdum, en að gera
þar nokkurn stans. Kannski er
þannig verið að vekja upp glataðar
kenndir til vinnunnar sem nokkurs
konar sjónleiks hvunndagsins, og
með þeirri skírskotun að „betri
framtíð byggist á ýktri fortíð“