Morgunblaðið - 01.06.1994, Blaðsíða 6

6 MIÐVIKUDAGUR 1. JÚNÍ 1994
MORGUNBLAÐIÐ
NÆSTA FISKVEIÐIAR
Akvörðun sjávarátvegsráðherra um heíldaraflann næsta fiskveiðiár
Þorskaflinn fari ekki
y fir 155 þúsund tonn
SJÁVARÚTVEGSRÁÐHERRA
ákvað að loknum ríkisstjórnarfundi
í gær leyfilegan heildarafla ein-
stakra fisktegunda á næsta físk-
veiðiári. Leyfilegur heildarafli þorsks
verður 155 þúsund lestir.
Áður en heildaraflanum er skipt
milli einstakra skipa er dregið frá
það aflamagn sem telst utan kvóta
í samræmi við nýsamþykktar breyt-
ingar á fiskveiðistjórnarlögunum
vegna línuveiða yfir vetrarmánuð-
ina, áætlaðs afla krókabáta og afla-
heimilda sem notaðar verða til jöfn-
unar. Vegna þessa frádráttar er út-
hlutun á aflamarki í þorski miðuð
við tæp 113 þús. tonn til togara og
bátaflotans og tæp 57 þús. tonn af
65 þús. tonna heildarafla af ýsu.
Leyfilegur heildarþorskafli á yfir-
standandi fiskveiðiári er 165 þús.
tonn en horfur eru á að aflinn verði
um 190 þús. tonn.
Leyfilegur línuafli utan aflamarks
á næsta fískveiðiári verður rúmlega
14 þús. tonn, afli krókabáta utan
kvóta rúmlega 21 þús lestir en-afla-
heimildir utan kvóta sem ráðstafað
verður til jöfnunar eru rúmlega
6.600 tonn. Samtals er um að ræða
rúm 42 þús. tonn af þorskafia utan
aflamarks.
Aflamark einstakra skipa lækkar
um 17,17% fyrir þorsk, um 6,13%
fyrir ýsu, um 12,75% fyrir ufsa,
agu
regnfatnaður
i miklu úrvali
Celtic
St. S-XXL
100% vind- og vatnsheldur.
Verð kr. 7.795,-
Dino
St. 4-10
Vind- og skúrheldur.
Verð kr. 3.990,-
Sendum I póstkröfu.
5% staðgreiðsluafsláttur
SPORTBUÐIN
Ármúla 40 • Sími 813555 og 813655
Hámarks þorskveiði utan afla-
marks rúm 42 þúsund tonn
12,39% fyrir karfa og 8,33% fyrir
humar. Litlar breytingar verða hins
vegar á úthlutuðu aflamarki grá-
lúðu, skarkola, rækju og hörpudisks
og úthlutun aflamarks af síld hækk-
ar um 20%.
Karfaafli 15 þús tonn
umfram ráðgjöf
Þorskafli á næsta fiskveiðiári
verður 25 þús. lestum meiri en tillög-
ur Hafrannsóknastofnunar gera ráð
fyrir. Karfaaflinn verður um 15 þús.
tonn umfram ráðgjöf en sjávarút-
vegsráðuneytið hefur beint því til
Hafrannsóknastofnunar að gera til-
lögur að gera svæðalokanir á karf-
amiðunum svo veiði á gullkarfa fari
ekki fram úr 25 þús. lestum.
Afli ufsa og grálúðu verður 5
þús. tonn umfram ráðgjöf Hafrann-
sóknastofnunar og skarkolaaflinn 3
þús. tonn. Hins vegar er ýsuaflinn
ákveðinn 65 þús. tonn í samræmi
við tillögur Hafrannsóknastofnunar.
Gert er ráð fyrir að heildarafli
kvótabundinna botnfisktegunda á
næsta fiskveiðiári verði 288 þús.
þorskígildislestir eða tæplega 8%
minni en á yfirstandandi ári. Afli
annarra kvótabundinna tegunda
gæti orðið um 148 þús. þorskígildis-
lestir eða tæpum 6% meiri en á yfir-
standandi ári og er þá miðað við að
1.150 þús. lestir af loðnu komi í
hlut íslendinga á allri loðnuvertíð-
450.000
tonn
Þorskaflinn frá 1980
Kvótaárið 1994/1995
Leyfilegur heildarafli:
155.000 tonn, sem skiptist þannig:
— Línuafli: 14.211 tonn
ZT1 Jöfnunarsjóður: 6.653 tonn
L Krókabátar: 21.438 tonn
Uthlutað aflamark:
112.699 tonn
1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994
Dregnr
um 1% úr
hagvexti
HAGVÖXTUR verður um það
bil einu prósentustigi minni á
næsta ári en reiknað hefur verið
með vegna ákvörðunar um heild-
arafla á komandi fiskveiðiári.
Þetta er lauslegt mat Þjóðhags-
stofnunar á efnahagsáhrifum
ákvörðunar sjávarútvegsráð-
herra frá í gær.
Spáð var 1,5-2% hagvexti en
vegna minni sjávarafla en ráð
var fyrir gert reiknar Þjóðhag-
stofnun með að hagvöxtur verði
0,5-1% á næsta ári.
Utflutningsverðmæti
rýrnar um 3,5 milljarða
Talið er að sjávarafurðafram-
leiðslan dragist saman um 3,5%
frá 1994 til 1995 en Þjóðhags-
stofnun hafði gert ráð fyrir 1%
aukningu. í krónum talið svarar
munurinn til um 3,5 milljarða
breytingar útflutningsverðmæt-
is milli ára. Á móti vegur að
talið er að verðmæti útfluttra
sjávarafurða verði töluvert
meira í ár en spáð var.
Þessar breytingar á forsend-
um um sjávarafurðaframleiðslu
á þessu ári og því næsta hafa
töluverð áhrif á þróun viðskipta-
jafnaðar sem hefur verið já-
kvæður í ár. Hins vegar er reikn-
að með að halli myndist á næsta
ári, sem verði líklega 2-3 millj-
arðar króna, sem svarar til rúm-
lega 0,5% af landsframleiðslu.
Þjóðhagsstofnun telur að
áhrif aflaniðurskurðar á atvinnu
og umsvifum í þjóðarbúskapnum
verði frernur lítil, enda dragist
þjóðarútgjöld minna saman en
landsframleiðsla þar sem ekki
er gert ráð fyrir sérstökum að-
haldsaðgerðum.
Samdráttur sjávarafurða-
framleiðslunnar um 3,5% felur
að öðru jöfnu í sér rýrnun á af-
komu í greininni um nálægt 1%
af tekjum, að mati Þjóðhags-
stofnunar en þau koma misjafn-
lega niður innan greinarinnar.
Ráðherrar um ákvördun hámarksafla og áhrif hennar á þjóðarbúskapinn
Þorsteinn
Raunveru-
legur afli
■ ÞORSTEINN Pálsson sjávar-
útvegsráðherra segir að ákvörð-
un um 155 þúsund lesta há-
marksþorskafla
á næsta ári feli í
sér að raunveru-
leg heildarveiði
fari ekki fram úr
því marki. Skv.
breytingum sem
gerðar hafa ver-
ið á fiskveiði-
stjórnarlögunum
er dregið frá það
aflamagn sem
telst utan kvóta vegna línuveiða
og áætlaður afli krókabáta og
að öllum líkindum mun nánast
enginn þorskur flytjast yfir á
næsta ár, að sögn Þorsteins.
Með breytingum sem gerðar
hafa verið á fiskveiðistjórnarlög-
unum er heimild til að bregðast
við áföllum sem verða vegna
skerðingar á einstökum tegund-
um og eru 12 þúsund þorskígild-
islestir teknar frá Þorsteinn
sagðist hafa tekið ákvörðun um
að þessum aflaheimildum verði
ráðstafað til jöfnunar þannig að
ekkert eitt skip verði fyrir meiri
skerðingu en um 6%.
„Það er vikið svolítið frá til-
lögu Hafrannsóknastofnunar
með hliðsjón af öllum aðstæðum
og mcðal annars vegna þess að
við teljum að hérna verði um
raunverulegan niðurskurð að
ræða, bæði vegna nýrra laga og
vegna þess að það eru engir
geymslumöguleikar á þorski fyr-
ir hendi,“ sagði hann.
Þorsteinn sagði að þrátt fyrir
þennan niðurskurð yrði greinin
í heild rekinn í kringum núllið.
„Það er að þakka þeim efnahags-
ráðstöfunum sem gripið var til
í fyrra og vaxtalækkuninni.
Þessar aðgerðir hafa skilað sér
vel til sjávarútvegsins og tryggt
honum betri samkeppnisskil-
yrði.“
Aðspurður hvort aukin veiði
utan landhelgi og landanir er-
Iendra skipa hefðu gert þetta
mikinn niðurskurð mögulegan
svaraði Þorsteinn: „Það er alveg
ljóst að við getum stóraukið okk-
ar veiðar, sérstaklega í úthafs-
karfanum, sem fara mjög vax-
andi og fiskvinnslan hefur
brugðist við þessum nýju aðstæð-
um og keypt í vaxandi inæli
fisk,“ sagði hann.
„Eg lagði á það mikla áherslu
að afgreiða þetta strax. Á undan-
förnum árum hefur þetta tekið
langan tíma og menn hafa geng-
ið í gegnum alla þessa umræðu
en ég taldi að það væru allar
forsendur fyrir því að ákveða
þetta skjótt. Ríkisstjórnin féllst
á að það væri rétt að gera það
og flestir ráðherranna gerðu
ekki athugasemdir við þær
ákvarðanir sem ég hef tekið en
ég get ekki sagt að það hafi
verið alger einhugur,“ sagði
sjávarútvegsráðherra.
Davíð
*
Utgerðin
hallalaus
■ „ÞVÍ MIÐUR eru þessar tölur
harðari en þær bera með sér við
fyrstu sýn vegna þess, að afli sem
umfram gengur,
verður miklu
minni við núver-
andi skilyrði
heldur en áður,“
sagði Davíð Odds-
son forsætisráð-
herra á aðalfundi
VSI í gær þar sem
hann fjallaði um
ákvörðun sjáv-
arútvegsráð-
herra um heild-
arþorskafla á næsta fiskveiðiári.
Davíð sagði að Þjóðhagsstofn-
un gerði ráð fyrir '/2-1% hag-
vexti á næsta ári. Hann sagði að
þótt þorskafli hefði minnkað um
50% frá 1988 til 1994 hefði afla-
verðmæti á föstu verðlagi dregist
mun minna saman eða um 15%.
„En aflaminnkunin hefur ekki
farið einfari. Töluverð verðlækk-
un fylgdi einnig. En við megum
álykta að þau kaflaskipti hafi
orðið að héðan af verði ekki um
frekari samdrátt að ræða og ekki
eru efni til að spá frekari verð-
lækkun og reyndar hefur orðið
nokkur verðhækkun að undan-
förnu. Því má spá að sjávarútveg-
urinn í heild verði rekinn án
halla, þrátt fyrir aflaniðurskurð-
inn,“ sagði Davíð.
Sighvatur
Gagnrýnir
ráðgjöfina
■ SIGHVATUR Björgvinsson við-
skiptaráðherra er ósáttur við
ákvörðun sjávarútvegsráðherra
um heildarafla á
næsta fiskveiði-
ári og gagnrýnir
harðlega að-
draganda
ákvörðunarinn-
ar og málsmeð-
ferð og ráðgjöf
Hafrannsókna-
stofnunar, sem
kynnti tillögur
sínar frétta-
mönnum á mánu-
dag. „Mér finnst það ekki ná nokk-
urri átt ef ráðgjafarstofnun ríkis-
stjórnar starfar þannig að ráð-
herrar í ríkisstjórn þurfi að lesa
um ráðgjöf hennar í blöðum og
horfa á hana í sjónvarpi," segir
Sighvatur.
Sighvatur lýsti andstöðu sinni á
ríkisstjórnarfundi í gær og óskaði
eftir að beðið yrði með að taka
ákvörðun um heildarafla svo ráð-
herrum gæfist kostur á að skoða
forsendur hennar og áhrif í þjóð-
arbúskapnum. Niðurstaðan hafi
hins vegar orðið sú að sjávarút-
vegsráðherra tæki þessa ákvörð-
un. Aðspurður sagði Sighvatur að
fleiri ráðherrar hefðu tekið undir
viðhorf hans en hann hefði þó einn
lýst yfir að hann væri ekki sáttur
við þessa niðurstöðu.