Morgunblaðið - 04.03.1995, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
Z-ráðherra
Davíðs guðföður
FYRIR skömmu skipaði forsætis-
ráðherra, Davíð Oddsson, flokksfé-
laga sinn og samráðherra, Þorstein
Pálsson dómsmálaráðherra, sem sér-
stakan seturáðherra í kærumálum
til félagsmálaráðuneytisins sem
snúa að samskiptum bæjarsjóðs
Hafnarfjarðar og verktakafyrirtæk-
isins 'Hagvirkis/Kletts á umliðnum
árum.
Þegar félagsmálaráðuneytið var
beðið að úrskurða um hvort sam-
skipti bæjarins við áð-
urgreint fyrirtæki
hefðu verið að ein-
hverju leyti aðfinnslu-
verð, geystust margir
fram á vígvöllinn og
héldu því_ fram að fé-
lagsmálaráðherra,
Rannveig Guðmunds-
dóttir, væri vanhæf til
að fara með málið
vegna flokkstengsla
sinna við Alþýðuflokk-
inn í Hafnarfirði og
einnig vegna tengsla
við samþingmann sinn
og samframbjóðanda,
Guðmund Árna Stef-
ánsson. Rannveig tók
þann kostinn að segja
sig frá málinu þar sem hæfi hennar
í því var dregið í efa. Forsætisráð-
herra var einn þeirra sem efaði
hæfi hennar til að hafa forsjá með
málinu.
Rannveig hefur aldrei verið með
persónuleg afskipti af málefnum
sem lúta að bæjarstjórn Hafnarfjarð-
ar. Það hefur Davíð Oddsson hins
vegar gert bæði beint og óbeint. Því
vildu bæjarfulltrúar Alþýðuflokksins
í Hafnarfirði ekki una því að hann,
eða þeir sem lytu hans flokkslega
forræði, færu með umrædd kærumál
en þau snúa m.a. að viðskiptum
bæjarsjóðs undir stjórn núverandi
meirihluta Sjálfstæðisflokks og Al-
þýðubandalags við fyrirtækið upp á
tugi milljóna króna.
Leynisamkomulag um
bæjarverkfræðing
Eins og alþjóð er kunnugt gekk
sjálfstæðismaðurinn Jóhann G.
Bergþórsson, þáverandi forstjóri
Hagvirkis/Kletts, vægast sagt afar
tregur til núverandi meirihlutasam-
starfs. Þegar útlit var fyrir að Sjálf-
stæðisflokki og Alþýðubandalagi
tækist ekki að beija saman meiri-
hluta sl. sumar beitti forsætisráð-
herra sér persónulega til þess að svo
mætti verða. Niðurstaðan varð sú
að sjálfstæðismenn og alþýðubanda-
lagsmenn í Hafnarfirði skrifuðu und-
ir leynisamning þar sem Jóhanni var
heitið stöðu bæjarverkfræðings. Það
er að vísu athæfi sem sem forsætis-
ráðherra og forystumenn Sjálfstæð-
isflokks og Alþýðubandalags í Hafn-
arfirði hafa lýst gjörsamlega siðlaust
og undir það tók formaður Alþýðu-
bandalagsins ansi hraustlega. Hitt
er svo annað mál að þeir reyndu að
klína eigin glæp yfír á Alþýðuflokk-
inn í Hafnarfirði eins og sönnum
loddurum sæmir.
Aftur hélt Davíð innreið sína í
málefni Hafnarfjarðar þegar meiri-
hluti Sjálfstæðisflokks og Alþýðu-
bandalags var í reynd sprunginn.
Hann lýsti samskipti bæjarsjóðs við
Hagvirki/Klett sennilega utan hins
löglega eða jafnvel langt utan laga.
Þá skoðun sína byggði forsætisráð-
herrann á skýrslu Löggiltra endur-
skoðenda hf. um málið. Hann virðist
hins vegar ekki hafa áttað sig á því
að í þeirri skýrslu var vandlega skot-
ið undan öllu því er laut að samskipt-
um núverandi meirihluta og fyrir-
tækisins sem Jóhann hafði veitt for-
stöðu. Var hann þó lykilmaður um-
rædds meirihluta og bæjarfulltrúi
Sjálfstæðisflokks, flokks forsætis-
ráðherra.
Forsætisráðherra
atyrðir Jóhann
Eftir að forsætisráðherra hafði
atyrt Jóhann frammi fyrir alþjóð í
fjölmiðlum kallaði hann Jóhann á
sinn fund. Af þeim fundi kom for-
sætisráðherra kampakátur og lýsti
yfir sáttum í Sjálfstæðisflokknum í
Hafnarfirði. Jóhann ætlaði að taka
sér frí frá bæjarstjórn meðan verið
væri að úrskurða í kærumálum er
lytu að samskiptum Hagvirk-
is/Kletts og bæjarsjóðs Hafnarfjarð-
ar. Hvaða leynisamningar áttu sér
þar stað er hins vegar þagað um
þunnu hljóði eins og fyrri daginn.
Nú er það svo að lög
gera ráð fyrir því að
bæjarfulltrúar eða
fiokkar í bæjarstjórn
sem telja á sér brotið
eða rangt að málum
staðið geta lagt slík
mál undir dóm félags-
málaráðherra sem fer
með málefni sveitar-
stjórna. Á síðasta ári
komu yfir 60 kærumál
inn á borð ráðuneytis-
ins. Sjálfsagt snerta
þau flest meira og
minna alla þá flokka
sem sitja á Álþingi því
almennt sitja fulltrúar
frá sömu flokkum í
sveitarstjórnum. Ef
ráðherra getur ekki farið með mál
sem snerta hans eigin flokk er hætt
við að hann sé vanhæfur í meira og
minna öllum málum, burt séð frá
því hvaða flokki hann tilheyrir á
hverjum tíma.
Þorsteinn dæmi Davíð
Ég skal ekkert staðhæfa um
hæfí Þorsteins Pálssonar og eflaust
kunna einhveijir að halda því fram
að hann lúti ekki flokkslegu forræði
Davíðs. Davíð hefur hins vegar látið
í ljós efnislega afstöðu til kærumáls-
ins áður en það hefur verið skoðað.
Dómsmálaráðherra get-
ur lent í þeirri pínlegu
stöðu, segir Tryggvi
Harðarson, að dæma
orð flokksformanns síns
dauð og ómerk.
Því er Davíð eins rækilega vanhæfur
til að koma að málinu eins og hugs-
ast getur. Auk þess hefur forsætis-
ráðherra blandað sér í myndun nú-
verandi meirihluta og hann hefur
framlengt líf hans hvort sem það
var gert með fortölum, hótunum eða
gylliboðum. Dómsmálaráðherra get-
ur því lent í þeirri pínlegu stöðu að
þurfa að dæma orð flokksformanns
síns, lögfræðingsins Davíðs Odds-
sonar forsætisráðherra, dauð og
ómerk. Niðurstaða Þorsteins í mál-
inu sem hann á að úrskurða í fyrir
kosningar getur því haft víðtæka
pólitíska þýðingu, ekki bara fyrir
framtíð meirihlutans í Hafnarfírði
heldur og fyrir Sjálfstæðisflokkinn
á landsvísu. Þorsteini er því vorkunn
að þurfa að setjast í dómarasæti
yfir Davíð.
Það er hins vegar alveg ljóst að
hafi leikið vafí á hæfí Rannveigar
til að fást við málið gildir það ekki
síður um Þorstein. Hvernig eiga
Hafnfirðingar að geta treyst því að
forysta Sjálfstæðisflokksins felli óv-
ilhallan dóm í máli sem tengist hon-
um jafn rækilega?
En meðan Jóhann tekur út sitt
pólitíska orlof að tilstuðlan forsæt-
isráðherra situr meirihlutinn í Hafn-
arfirði enn við völd, um sinn að
minnsta kosti. Og eflaust hefðu fáir
gaflarar trúað því að óreyndu að
oddviti Alþýðubandalagsins í Hafn-
arfirði ætti eftir að sitja á stóli bæj-
arstjóra í skjóli Davíðs Oddssonar
forsætisráðherra og fyrrverandi
borgarstjóra í Reykjavík.
Tryggvi
Harðarson
LAUGARDAGUR 4. MARZ 1995 31
Framtíðarhúsinu, Faxafeni 10
enskar
áldsögur
íabækur
erlendar
bæku r
teiknim

so
irkum dö
hafa fyrr farið a ma
þýdd
skáldsö
t-r- cnrn |
Ö)i2 Oj
!->-]
U)C -
E
o
8
10-21
sunnudaga:
12-18
laugardaga:
10-18
Félag íslenskra
bókaútgefenda
Eymundsson
* ÍTÍIENCBTT i a 1 -i

Höfundur er bæjarfulltrúi
Alþýðuflokksins í Hafnarfirði.