Morgunblaðið - 04.03.1995, Blaðsíða 44

44 LAUGARDAGUR 4. MARZ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
SÆMUNDUR
JÓNSSON
+ Sæmundur
Jónsson var
fæddur í Vorsabæ í
Olfusi 17. septem-
ber 1914. Hann lést
23. febrúar si. For-
eldrar hans voru
hjónin Sólveig Dið-
rika Nibulásdótdr
og Jón Ogmunds-
son bóndi þar.
Hann var tíundi i
röð 12 systídna.
Systídni Sæinundar
sem látin eru:
Ragnheiður, f.
1898, d. 1975, Krist-
ín, f. 1906, d. 1977, bjuggu í
Reykjavík, Nikulás, f. 1903, d.
1973, Ogmundur, f. 1917, d.
1989, bjuggu í Hafnarfirði,
Benedikt, f. 1911, látinn, bjó I
Kanada, Guðmunda, f. 1913, d.
1951, bjó á Friðarstöðum, Þur-
íður, f. 1909, dó komung. Eftir-
lifandi systkmi hans era: Þórð-
ur, f. 1901, býr i Sölvholti í
Flóa, Guðrún, f. 1904, býr á
LágafeUi í Hveragerði, Og-
mundur, f. 1907, býr í Vorsabæ
i Hveragerði, og Sigriður, f.
1916, býr í Reykjavík.
Hinn 16. nóvember 1957
kvæntíst Sæmundur eftirlif-
andi eiginkonu sinni, Alfheiði
Jóhannsdóttur húsfreyju, f. 31.
janúar 1926 á Kirkjubóli í Fá-
skrúðsfirði. Foreldrar hennar
voru Jónina Bene-
diktsdóttir og Jó-
hann Áraason. Álf-
heiði og Sæmundi
varð tveggja baraa
auðið. Þan eru: Jón-
ína, f. 18. nóvember
1956, framhalds-
skólakennari, og
Diðrik Jóhann, f.
22. ágúst 1961,
garðyrlgufræðing-
ur.
Sæmundur hlaut
hefðbundna baraa-
skólamenntun, og
var auk þess einn
íþróttaskólanum i
Hankadal Hann stundaði ýmis
störf meðfram bústörfum á
býli foreldra sinna þar til hann
festi kaup á Friðarstöðum i
Hveragerði 1953. Það býli var
nýbýii úr landi Vorsabæjar sem
tveir eldri bræður hans höfðu
stofnað. Friðarstaði byggði
Sæmundur upp og stundaði
garðyrkju og gróðurhúsarekst-
ur ásamt hefðbundnum búskap
á jörðinnL
Sæmundur var á yngrí árum
virkur i ungmennafélagshreyf-
ingunni. Hann var einn af stofn-
endum Sjálfstæðisfélagsins
Ingólfs í HveragerðL
Utför Sæmundar verður
gerð frá Hvcragerðiskirkju i
dag og hefst athöfnin kl. 14.00.
ELSKU Sæmundur minn.
Nú er komið að kveðjustund og
ég kveð þig með söknuði. Upp f
hugann koma 'ótai minningar sem
mér veitist erfitt að koma á blað.
Fyrstu æviárin mín eru tengd þér,
allt fiá því er ég var tveggja ára
og við móðir mín fluttum í Vorsabæ.
Þú kenndir mér svo margt sem enn
býr í huga mínum og hefúr nýst
mér allar götur síðan. T.d. hefur það
verið mér gott veganesti f uppeldi
dætra minna. Fyrst og fremst var
það virðingin sem þú barst fyrir mér
og öðrum bömum og trú þín á það
góða í öllum manneskjum.
Sem bami fannst mér það sérstök
upphefð að fá að deila með þér hluta
af daglegum störfum þínum, Ld. að
byija hvem dag á því að fara á
græna vörubílnum upp í Hveragerði
með mjólkina og ná í Morgunblaðið.
Seinna um daginn fékk ég svo að
vera koddinn þinn þegar þú lagðir
þig og oft fékk ég að sofa fyrir ofan
þig. Það hlýtur að hafa verið mikill
léttir fyrir móður mina sem var ein
með mig, að þú skyldir sinna mér
svona veL Hlýjan sem alltaf streymdi
fiá þér var ómetanleg.
Síðan urðu mikil kaflaskipti þegar
þú keyptir Friðarstaði og hófst
handa við uppbyggingu þar. Ætla
mætti að í þessu annríki yrði ekki
rnikið pláss fyrir beldur baldinn
krakkagemsa, en annað kom á dag-
inn. Ég átti eftir sem áður mitt ör-
ugga skjól hjá þér.
Stuttu síðar kom Alfheiður til
sögunnar og ekki versnaði hagur
minn við það, því hún Alfheiður er
eins og þú sagðir alltaf sjálfur, gull
af manni. Þar með hófust mestu
hamingjuárin í lífi þínu. Hamingjan
varð stærst er þið eignuðust bömin
ykkar tvö, sem áttu eftir að veita
ómælda gleði og hamingju. Þú varst
svo sannarlega stoltur af fjölskyldu
þinni. Það var mér mikils virði að
fá að vera þátttakandi I heimilislífinu
á Friðarstöðum og fá um tíma að
vera hluti af fjölskyldunni.
Það sem öðru fremur kryddaði
daglegt líf á bænum voru líflegar
rökræður og ef tekist var hressilega
á varstu aldeilis í essinu þínu. I
umræðum okkar vildi svo heppilega
tfl að við vorum ósammála um marga
hlutL Þar, sem endranær, birtist
góður eiginleiki þinn að virða og
viðurkenna gildismat annarra, þó
það stangaðist algeriega á við þitt
eigið. Mér fannst ég alltaf fara af
þínum fundi sterkari og öruggari
með q'álfa mig og hugsaði oft um
það sem þú hafðir sagt mér.
I huga mínum varstu dæmigerður
íslenskur sveitamaður af gamla skól-
anum, í jákvæðustu merkingu þess-
ara orða, þar sem vinnan og sjálf-
stæðið var þitt aðalsmerki. Þú
kenndir mér mikilvægi vinnunnar
og þess að geta séð mér og mínum
farborða.
Þú lagðist ekki mflrið í ferðalög
um dagana, enda fannst þér þú
sannaríega hafa annað þarfara að
gera. Þess vegna þótti mér þú sýna
t
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir og
amma,
REBEKKA
FRIÐBJARNARDÓTTIR,
Aðalgötu 5,
Keflavík,
lést í Sjúkrahúsi Suðurnesja aðfaranótt
föstudags 3. mars.
Sigurður Jónsson,
Ragnar F. Jónsson, María Einarsdóttir,
Guðný Jónsdóttir Thordersen,
Ólafur Á. Jónsson, Emma Hanna Einarsdóttir,
Sólveig Jónsdóttir, Árni Júlíusson,
Ema Jónsdóttir, Kristján Valtýsson,
Gunnar Jónsson, Þórey Eyþórsdóttir
og bamaböm.
mér mflrinn heiður þegar þú heim-
sóttir mig og fjölskyldu raína á Akra-
nesi á sextugsafmælinu þínu. Þá
brugðum við okkur í Borgarfjörðinn
og þú kynntir þér m.a. garðyrkjubú-
skap í ReykholtsdaL Þetta voru góð-
ir dagar.
Þráitt fyrir litla ferðagieði varstu
jafnan vel að þér í heimsmálunum.
Stundum gastu látið mann halda að
þú hefðir ferðast um hálfan hnött-
inn. Þú nýttir þér líka vel þá mennt-
unarmöguleika sem felast í því að
mæta með opnum huga því sem
umhverfið hefur upp á að bjóða.
Sæmundur minn, þú varst svo
gjafmildur á sjálfan þig. Þér veittist
létt að deila með ððrum sorgum og
gieði. Á góðum stundum varstu
manna giaðastur og er mér ofarlega
í huga eitt lítið atvik. Það var þegar
við Svavar giftum okkur og það
hellirigndi. Þú komst aðvífandi og
sagðin „Hjödda mín, þú ert svo fin,
það nær engri átt að láta rigna á
þig,“ og skelltir yfir mig frakkanum.
Að sama skapi sýndirðu ómælda
umhyggju og hlýhug í veikindum
fjölskyldunnar. Þá fundum við vel
fyrir návist þinni.
Þú sagðir gjaman þegar maður
kom að Friðarstöðum: „Álfheiður
mín, sérðu hver er komin!“ Ég veit
að í hvert sinn þegar ég kem heim
til þín, munu þessi orð hljóma innra
með mér.
Ég og stelpumar mínar sendum
Aifheiði, Jonnu og Diðriki okkar
innilegustu samúðarkveðjur og biðj-
um Guð að styrkja þau í sorginni.
Hjördís.
Þegar ég heyrði um andlát Sæ-
mundar föðurbróður mins fannst
mér fregnin óraunveruleg, dauðinn
var svo fiarri SæmundL Ævi hans
snérist um það sem kvikt var. Hann
valdi sér Iíka lífsstarf í samræmi við
það og var bæði bóndi og garðyrkju-
bóndL Á heimili hans, Friðarstöðum,
iðaði aflt af lífi. Þar var verið að
hlúa að og sinna dýmm og plöntum
alla daga og það finnst mér hafa
einkennt líf hans.
Oft var ijölmennt á hlaðinu á
Friðarstöðum, þar kom fólk til að
kaupa grænmetí eða í öðrum erind-
um því þangað var gott að leita og
bónar að biðja. Óneitanlega setti það
svip á mannlífið í dalnum hvað Sæ-
mundur hló bæði hátt og dátt, stund-
um fannst mér aflur Qallahringurinn
taka undir þegar Sæmundur var í
essinu sínu.
Á mínu æskuheimili var það fast-
ur liður að Sæmundur kom með jóla-
giaðning síðdegis á aðfangadag,
hvemig sem viðraði. Ef það var ekki
fært á milli bæjanna á bfl, var sett
á best og ferðin farin. Hjá okkur
systkinunum, sem biðum komu hans,
spunnust sögur um það hvemig hann
kæmist tfl okkar og upp úr hádeginu
var oft litið í gluggann tfl að fylgj-
ast með ferðum Sæmundar. Það
hvarflaði ekki að okkur að hann
kæmi ekki, enda brást koma hans
aldrei þá áratugi sem þessi siður
hélst Þegar Sæmundur hafði komið
gátu jólin hafist og hátíðin gekk í
garð.
Sæmundur var einnig sumarboði
á heimili mínu. í byijun sumars kom
hann með grænmeti þegar uppsker-
an hófst Eg man að yfirieitt var
nóg af grænmeti heima þegar ég
var bam, auðvitað firá Sæmundi.
Mörgum aðkomumanninum þótti
þetta sérstakt, því þá voru þessar
vörur ekki á hvers manns borði eins
og nú er.
Síðar varð það vandkvæðum
bundið fyrir mig að „kaupa“ græn-
meti af Sæmundi, því iðulega kom
tfl vandræða þegar inna átti greiðsl-
una af hendL Helst mátti ég ekkert
borga og lltið þýddi að malda í mó-
inn, því svarið hans var ætíð eins:
„Frænka mín, ég á enga skiptimynt
í dag, þú borgar þetta bara næsL“
Þannig var Sæmundur. Hans
bestu stundir vom þegar hann var
að gefa og gleðja aðra.
Eg var heimagangur á heimili
Sæmundar í tæplega 30 ár og kynnt-
ist honum veL Það er lærdómsríkt
að hafa þekkt svona mann. Hann
greindi kjamann frá hisminu. Fram
á síðasta dag fylgdist hann með
mér, enda þótt svo að ég hafi flust
úr minni heimabyggð. Síðastliðin ár,
eftir að ég stofnaði heimiLi og eign-
aðist böm, hringdi Sæmundur
stundum í mig til að athuga hvort
heilsan væri ekki í lagi og líðanin
góð. Þetta vildi hann vita en veralda-
rumgjörðin utan um okkur, stærð
hússins og tegund bflsins, vakti ekki
áhuga hans. Sýndarmennska átti
ekki við hann.
Sæmundur varð mér bæði kær
og náinn þó að aldursmunur okkar
væri rúmlega íjömtíu ár. Mér finnst
það skrítið að geta ekki lengur farið
tfl hans og sagt honum hvað mér
liggur á hjarta.
Elsku frændi minn, ég er þakklát
að hafa fengið að njóta vináttu þinn-
ar og umhyggja þín hefur verið mér
dýrmæL Að leita tfl þín var óbrigð-
ulL Af fundi þinum fór ég ávallt
ríkari en ég kom og þar vom málin
afgreidd af velvflja og heilindum.
Kæm Álfheiður, Jonna, Diddi og
systkini hins látna. Ég votta ykkur
mína dýpstu samúð. Guð blessi ykk-
ur og gefi ykkur styrk.
Minningin um góðan dreng lifir.
Anna María Ogmundsdóttir.
GUÐMUNDUR B.
ÁRSÆLSSON
Guðmnndur
Björnsson Ár-
sælsson fæddist í
Reykjavík 3. maí
1925. Hann lést á
Landspítalarium 22.
febrúar siðastlið-
inn. Foreldrar hans
voru Ólðf Guð-
mundsdóttír, f. 5.9.
1902, d. 14.8. 1946,
og Ársæll Gunnars-
son, kaupmaður í
Reykjavík, f. 31.12.
1895, d. 27.12.1927.
Albróðir Guðmund-
ar var Vignir Ár-
sælssoUj f. 23.2. 1924, d. 20.5.
1979. Olðf giftist síðar Jóni
Jónssyni bankafnlltrúa og eign-
uðust þau tvo syni, þá Gunnar,
f. 4.6. 1932, búsettur í Reykja-
vík, og Magnús, f. 6.9. 1933,
búsettur á Hvammstanga.
Guðmundur kvæntist 20.7.
Synir þeirra eru:
Þórir og Magnús.
3) Ársæll, aðstoðar-
skólameistarí, f.
30.5.1961, kvæntur
Gunnhildi Harðar-
dóttur kennara.
Dætur þeirra era:
Sigfríður og Mar-
grét Áður átti Ár-
sæO dótturina Dýr-
leifu.
Guðmundur ólst
upp í Reylgavík og
lauk stúdentsprófi
frá Menntaskólan-
um í Reykjavík árið
1945. Hann starfaði hjá Heild-
vershm Stefáns Thorarensen til
ársins 1969 er hann hóf stðrf
hjá Póststofuimi í Keykjavík en
þar starfaði hann samfleytt til
67 ára aldurs.
ÍJtför Guðmundar B. Ársæls-
sonar fór fram frá Bústaða-
1957 Sigfríði Nieljohníusdótt-
ur, f. 9.5. 1920. Bðra þeirra
eru: 1) Ólöf sjúkraþjálfari, f.
16.6. 1958, gift Jóni Heiðarí
Geslssjmi verkfræðingi. Böra
þeirra eru: Gestur, Fríða og
Guðmundur. 2) Júlíus, lögmað-
ur, f. 18.9.1959, kvæntur Helgu
Gottfreðsdóttur ljósmóður.
kirkju i gær, fostudag.
ÉG VIL í fáum orðum minnast
góðs vinar, Guðmundar B. Ársæls-
sonar sem nýlega er látinn. Við
kynntumst í gagnfræðaskóla
Agústs H. Bjamasonar við Tjömina
í Reykjavík og vorum bæði beklgar-
Látinn er Sæmundur Jónsson
bóndi á Friðarstöðum í Hveragerði.
Hann gekk beint frá plöntum sínum
úr gróðurhúsinu síðari hluta dags
og lagðist tfl hvfldar eins og hann
var vanur en vaknaði ekki aftur. Á
þann hátt kvaddi þessi áttræði heið-
ursmaður jarðlífið.
Sæmundur var um margt ólíkur
okkur hinum samferðamönnum sín-
um, nokkuð fom í háttum, áleitinn
og rökfastur f umræðum og mál-
flutningL en ætíð var þó kímnin og
léttlefldnn skammt undan.
Stutt kynni mín af Sæmundi og
hans fólki gefa mér ekki kost þess
að skrifa um hann ítariega minning-
argrein, en þó fannst mér ég læra
af honum að í póiitísku starfl mætti
maður aldrei láta hlut sinn í mál-
efni sem maður trúir á og eins
væri nauðsynlegt að gera öðru
hverju grín að sjálfum sér og öðrum.
I störfum sínum sem garðyrkju-
bóndi var Sæmundur á undan sinni
samtíð. Um langt árabfl ræktaði
hann grænmeti með vistvænum (líf-
rænum) hætti enda sífelldur
straumur fólks í hlaðið á Friðarstðð-
um til þess að kaupa þessa ágætu
framleiðslu bóndans. í dag er þetta
lausnarorð fyrir íslenskan landbún-
að — lífræn ræktun — á Friðarstöð-
um hefur þetta hins vegar ætíð
þótt sjálfeögð ræktunarstefna.
Á þessari hraða- og tækniöld sem
við lifum er það ákafleg mikils virði
að fá að kynnast mönnum eins og
Sæmundi. Slíkir einstaklingar
kenna að með rósemi, íhygii og
stefnufestu verður flestum mark-
miðum náð. Gömlu Rómverjamir
sögðu: „Festina lente — flýttu þér
hægL“ Þessi orð fínnst mér eiga
vel við Sæmund.
Ég votta eiginkonu hans Alflieiði
Jóhannsdóttur, bömum þeirra Jón-
ínu og Diðriki Jóhanni og öðrum
ættingjum og vinum Sæmundar
samúð mina vegna andláts þessa
heiðursmaims.
Þessi fátæklegu minningarorð
finnst mér rétt að enda á tflvitnun
í kvæði eftir skáldið Einar Bene-
diktsson:
Það smáa er stóit í hannanna heim
höpp og slys bera dularifld -
og aldrei er sama siimið hjá tveim
þótt sama giysi þeir báðir flflri. -
En nnrndu, þótt veröld sé hjartahörð,
þótt hrokinn sigii og rétturinn víki,
bölið sem aldrei fékk nppreisn á jðrð
var auðlegð á vöxtam í guðanna rOd.
Ég bið góðan guð að blessa minn-
ingu Sæmundar Jónssonar.
Knútur Bruun.
bræður og sessunautar. Báðir átt-
um við heima í Vesturbænum og
fylgdumst oftast að í skólanum og
aftur heim.
Guðmundur hafði ljúfa lund og
var seinn tfl reiði og fljótur að sætt-
ast, ef honum mislíkaði við ein-
hvem, sem sjaldan kom fyrir. Milli
okkar ríkti bæði skilningTjr og vin-
átta og ég man eklri eftir því að
við deildum, svo að orð væri á ger-
andi. Um helgar fórum við í bíó og
sáum dans- og sðngvamyndir, sem
voru mjög vinsæl afþreying á þeim
tíma og svo auðvitað myndir sem
John Vain lék í, en myndir hans
voru mjög eftirsóttar. Stundum
brugðum við okkur á billjarðstofur
og lékum okkur um stund með
kúlumar, en Guðmundur var mér
miklu fremri í þeirri íþrótt.
Guðmundur lauk stúdentsprófi
og lét innrita sig í Háskólann og
ætlaði sér að verða læknir, en af
einhverjum ástæðum fórst það fyr-
ir. Hann starfaði mestanhluta
ævinnar sem skrifetofumaður og
var bankastarfsmaður síðast þegar
ég vissL en nú er hann látinn og
góður vinur horfiinn af leiksviði
þessa lífs. Að lokum vil ég minnast
hans með stuttu ljóði, sem mér
flaug í hug, á meðan og var að
skrifa þessa grein.
Héla leggst yfir landið
gröán visna
blómin leggjast að moldinni
og bíða upprisu.
Eggert E. Laxdal.