Morgunblaðið - 28.03.1995, Blaðsíða 19
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 28. MARZ 1995 19
VIÐSKIPTI
Pappírslaus verðbréfaviðskipti
Verðbréfamið-
stöð virðist álit-
legurkostur
SAS ræðir
samvinnu
við Luft-
hansa
Stokkhólmi. Reuter.
SAS á í viðræðum við Luft-
hansa um samvinnu, en ekki
sameiningu, að sögn félagsins.
SAS á einnig í viðræðum við
fleiri flugfélög í Evrópu.
Talsmaður SAS, Knut
Lövstuhagen, sagði Reuter að
félagið mundi bíða átekta þar
til afstaða framkvæmdastjórn-
ar Efnahagssambands Evrópu
lægi ljós fyrir. SAS hefur bent
ESB á ýmsa samstarfsmögu-
leika og bíður eftir svari að
sögn Lövstuhagens.
Viðræður við Swissair
SAS hefur leitað að sam-
starfsaðila síðan 1993 þegar
Alcazar-áætlunin um samein-
ingu fjögurra evrópskra flug-
félaga fór út um þúfur. SAS
mun einnig hafa rætt við
Swissair, sem stóð að Alcazar
auk SAS ásamt austurríska
flugfélaginu og KLM.
Síðan skýrt var frá hagnaði
SAS upp á 1.5 milljarða sæn-
skra króna í fyrra virðist hafa
dregið úr áhuga félagsins á
náinni samvinnu við önnur fé-
lög, þar sem það virðist geta
staðið á eigin fótum. Aftur á
móti hefur SAS nýlega ákveð-
ið að kaupa nýjar flugvélar
fyrir 1.2 milljarða dollara og
samvinna við annað félag kann
að veita öryggi í harðri sam-
kerppni evrópskra flugfélaga.
Electrolux
hættir við að
selja Granges
Stokkhólmi. Reuter.
SÆNSKI rafmagnsvörufram-
leiðandinn Electrolux kveðst
hafa hætt við fyrirætlanir um
að koma hlutabréfum í dóttur-
fyrirtækinu Granges í Banda-
ríkjunum í sölu vegna veikrar
stöðu sænskra fjármálamark-
aða.
Electrolux hafði ætlað að
koma hlutabréfum í málm-
vinnslustöðinni Granges í sölu
í kauphöllinni í Stokkhólmi og
höfðaði til erlendra aðila.
Forstjóri Electrolux, Leif
Johansson, sagði að erlendir
fjárfestar hefðu sýnt lítinn
áhuga, en aftur kynni að verða
gripið til þess ráðs að selja
hlutabréf, ef staða sænsku
krónunnar styrktist og vextir
í Svíþjóð yrðu stöðughri.
STOFNUN og starfræksla verð-
bréfamiðstöðvar virðist álitlegur
kostur, að mati verkefnisstjórnar
sem skipuð var á árinu 1993 til
að kanna hagkvæmni slíkrar mið-
stöðvar. Verkefnisstjórnin fékk
VSÓ hf. til að gera hagkvæmnisat-
hugun á stofnun og rekstri verð-
bréfamiðstöðvar sem komst að
þeirri niðurstöðu að árlegur rekstr-
arkostnaður yrði um 20% af áætl-
uðum kostnaði við kerfíð eins og
það er nú ef hagkvæmasta lausn
væri valin.
Hlutverk verðbréfamiðstöðvar
yrði að skrá á rafrænu formi eignar-
hald á öllum verðbréfum sem skráð
eru á markaði. Skráningin yrði eina
lögformlega skráningin á eignar-
haldi verðbréfa og kæmi í stað verð-
bréfanna sjálfra. Verðbréfaviðskipti
yrðu þannig pappírslaus með til-
komu verðbréfamiðstöðvar.
Allir eigendur verðbréfa þyrftu
að stofna reikning í verðbréfamið-
stöðinni fyrir milligöngu banka,
sparisjóðs eða verðbréfafyrirtækis.
Þessir aðilar myndu annast alla
þjónustu við eigendur verðbréfanna
og yrðu beintengdir verðbréfamið-
stöðinni. Gert er ráð fyrir að veru-
legur kostnaður sparist með til-
komu verðbréfamiðstöðvar vegna
umsýslu með verðbréf en þar er
einkum um að- ræða launakostnað
í verðbréfafyrirtækjum, bönkum og
sparisjóðum, hjá hluthafaskrám al-
menningshlutafélaga og Seðla-
banka Islands. Þar að auki myndi
kostnaður lækka vegna útgáfu
verðbréfa, glataðra verðbréfa, arð-
greiðslna og jöfnunarhlutabréfa.
ÞÝZKA iðnfyrirtækið RWE AG
hefur tilkynnt að orkudeild þess,
RWE Energie AG, og rafmagns-
veita Hamborgar, Electricitátsw-
erke (HEW) AG, hafi samþykkt
samstarfssamning við Eurokraft,
útflutningssamtök 22 norskra
framleiðenda rafmagns með vatns-
afli um lagningu sæstrengs milli
Þýzkalands og Noregs. Rafmagns-
veita Hamborgar hefur komið við
sögu í umræðum hér. á landi um
útflutning raforku um sæstreng.
RWE og HEW hafa komið á fót
sameiginlegu fyrirtæki, EST Eur-
Áætlar VSÓ að þessi kostnaður sé
um 215-226 milljónir á ári.
Upphaflega sendi iðnaðar- og
viðskiptaráðuneytið í ágúst 1993
ýmsum aðilum á innlendum fjár-
magnsmarkaði til umsagnar drög
að frumvarpi til laga um verðbréfa-
miðstöð á íslandi. í framhaldi aí
því ákvað viðskiptaráðherra að fara
þyrfti fram hagkvæmnisathugun á
starfsemi verðbréfamiðstöðvar og
voru fulltrúar í verkefnisstjórn frá
Seðlabanka, fjármálaráðuneyti,
viðskiptaráðuneyti, Sambandi
sparisjóða, Sambandi íslenskra
verðbréfafýrirtækja, Verðbréfa-
þingi íslands, Húsnæðisstofnun,
Landssambandi lífeyrissjóða og
Sambandi almennra lífeyrissjóða.
VSÓ hf. kannaði þrjár leiðir við
stofnun Verðbréfamiðstöðvar, þ.e.
hönnun á nýju tölvukerfi, kaup á
tilbúnu kerfi erlendis frá sem yrði
starfrækt hér á landi og notkun á
erlendu tölvukerfi sem staðsett yrði
hjá verðbréfamiðstöð erlendis. Mið-
að við áætlun um kostnað við stofn-
un og rekstur fýrstu fimm árin
yrði fyrst nefndi kosturinn til muna
hagkvæmastur en heildarkostnað-
ur er áætlaður um 165 milljónir.
Kaup á tilbúnu kerfi virðist aftur
á móti lakasti kosturinn því stofn-
kostnaður er mjög hár. Stofnkostn-
aður er lægstur ef farin yrði sú
leið að semja við erlenda verðbréf-
amiðstöð.
Ákveðið hefur verið að halda
áfram hagkvæmnisathugunum
þannig að fyrir iiggi nákvæmari
áætlanir um stofn- og rekstrar-
kostnað.
oström Trading GmbH, sem sjálft
mun stofna Eurokabel AS ásamt
Stattnett í Noregi.
Eurokabel mun annast lagningu
og rekstur 600 megawatta strengs
frá Noregi til Þýzkalands ásamt
búnaði. Fjárfestinginn nemur um
einum milljarði marka.
Eins og gert er ráð fyrir í samn-
ingnum verður einnig gerður 25 ára
orkusamningur við RWE Energie
frá 2003.
Ríkisstjórn Noregs verður að
samþykkja samninginn.
Þýzk-norskur sæstrengur
Essen. Reuter.
Pappír heldur áfram
að snarhækka í verði
Briissel. Reuter.
PAPPÍR heldur áfram að snarhækka
í verði og því hefur prentiðnaðurinn
í Evrópu varað pappírsframleiðendur
við því að þeir séu á góðri leið með
að eyðileggja eigin markað.
„Ef verð á pappír heldur áfram
að hækka um 40-60%, eins og gerzt
hefur víða í Evrópu á undanförnum
12 mánuðum, virðist framtíð prent-
iðnaðarins í hættu og það er ekki í
þágu pappírsiðnaðarins," segir Jean-
Pierre Bouillot, aðalframkvæmda-
stjóri Intergraf, alþjóðlegra hags-
munasamtaka prentiðnaðarins sem
hafa bækistöðvar í Brússel.
Þótt verðið hafi hækkað mikið
1994 bendir ekkert til þess að verð-
hækkunum sé lokið og gert er ráð
fyrir að hækkunin í ár verði 20%.
Upplýsingafulltrúi Intergraf, A.N.
De Noose, vill jafnvel ekki útiloka
að hækkunin verði í sumum tilfellum
eins mikil og 1994
„Við óttumst að kaupendur papp-
írs í auglýsingar, prentverk og blöð
muni snúa sér að öðrum kostum eins
og nýtilkomnum rafeindafjölmiðl-
um,“ sagði De Noose, en lagði
áherzlu á að enn væri aðeins um
ugg að ræða.
Hækkanir hófust ’93
Hann tók hins vegar fram að fé-
lagsmenn í Intergraf hefðu beðið um
að náið yrði fylgzt með þróuninni.
Hann sagði að þótt verð á pappír
væri sveiflukennt væri það ekki eina
skýringin á hækkununum nú.
Hækkanirnar hófust 1993 þegar
verðið var 390 dollarar tonnið.
í ágúst var verð á svokölluðum NBSK
pappír komið í 625 dollara tonnið,
sem jafngildir 60% hækkun, og síðan
hefur verðið hækkað í 650 dollara.
Nú tejja sérfræðingar að verðið kunni
að fara upp i 840 dollara tonnið, sem
var toppurinn á síðustu uppsveiflu.
Aðrir sérfræðingar benda á að
endurvinnsla kunni að lækka verðið,
enda færist hún sífellt í vöxt. Verðið
kunni einnig að lækka vegna aukinn-
ar framleiðslugetu í Bandaríkjunum,
þar sem tæplega þriðjungur heims-
framleiðslunnar á sér stað.
Á móti kemur að eftirspurn eftir
pappír eykst. Ekkert bendir til þess
að pappírslausar skrifstofur hafi tek-
ið völdin, því að mest eykst sala á
pappír, sem notaður er í viðskiptalíf-
inu.
eMakalausa Línan Ék
99 16 66
Þar sem allt getur gerst
ísleiisk
bleikja’95
Ráðstefna um málefni bleikjueldis á íslandi
í Bœndahöllinni við Hagatorg
fimmtudaginn 30. mars nk. í Búnaðarpingssal.
Ráðstefnan er haldin af Bændasamtökum íslands
í samvinnu við Bændaskólann á Hólum,
Rannsóknastofnun landbúnaðarins ogVeiðimálastofnun.
Ráðstefnustjóri:
Jónas Jónsson, búnaðarmálastjóri.
Dagskrá:
8.00 Skráning og afhending gagna:
8.30 Setning: Jónas Jónsson, búnaðarmálastjóri.
8.40 Ávarp landbúnaðarráðherra eða fulltrúa hans:
Halldór Blöndal, landbúnaðarráðherra.
8.50 Ávarp formanns Bændasamtaka fslands:
Ari Teitsson.
9.00 Þróun og horfur í bleikjueldi:
Óskar ísfeld Sigurösson, Bændasamtökum íslands,
Stefán Stefánsson,Veiðimálastofnun.
9.20 Framleiðnisjóður og bleikjueldi:
JóhannesTorfason, forrn. stjómar Framleiðnisjóðs landb.
9.40 Arðsemi bleikjueldis:
Jón Ö. Pálsson.Veiðimst., Ketill A. Hannesson, Bændasamtökum ísl.
10.00 Kaffiblé.
10.15 Bleikjueldi hjá Hólalaxi:
Pétur Brynjólfsson, Hólalaxi
10.25 Bleikjueldi í strandeldisstöð:
Benedikt Kristjánsson, Silfurstjörnunni.
10.35 Bleikjueldi í fersku vatni:
Birgir Þórisson.Glæði.
10.45 Bleikjueldi í dúkklæddum jarðtjörnum:
Gimnar Kolbeinsson, Syðri Knarrartungu.
10.55 Fjármagnsstofnanir og bleikjueldi:
Ingimar Jóhannsson, landbúnaðarráðuneyti.
11.10 Kynbætur í bleikjueldi:
Einar Svavarsson, Hólaskóla, JónasJónasson.Veiðimálastofnun,
Emma Eyþórsdóttir, Rannsóknastofnun landbúnaðarins
11.40 Umræður.
12.00 Matarhlé.
13.00 Fóður fyrir bleikju:
Ólafur Guðmundsson, Rannsóknastofiiun landbúnaðarins.
13.20 Yfirlit yfir helstu bleikjurannsóknir:
Emma Eyþórsdóttir, Rannsóknarst. landb., Jón Öm Pálsson,
Veiðimálast.,Þórarinn Sveinsson, Lífeðlisfræðistofu Háskóla íslands,
Þuríður Pétursdóttir, Rannsóknastofnun landbúnaðarins.
14.20 Vinnsla og útflutningur á bleikju til Evrópu:
Gunnar Már Kristjánsson, íslenskum sjávarafurðum.
14.40 Kaffihlé.
15.00 Markaður fyrir bleikju í Bandaríkjunum:
Mariann Kaiser, Aquanor, Björn Benediktsson,Silfurstjömunni.
16.00 Umræður.
17.00 Samantekt og ráðstefnuslit:
Óskar ísfeld Sigurðsson, Bændasamtökum íslands.
18.30 Móttaka í boði landbúnaðarráðherra,
Halldórs Blöndals, i Borgarttini &
Þátttökugjald er kr. 2.500.
(Ráðstefnugögn og hádegisverður innifalin).
Skráning þáttakenda í símum
91-56 30 300, 91-56 30 338 og 91- 56 30 308
Ráðstefnan er öllum opin meðan búsrúm leyflr.
ÍSLENSKUR
LANDBÚNAÐUR
JHtoðtutMaMfr
- kjarni máisins!