Morgunblaðið - 23.05.1995, Blaðsíða 25
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 23. MAÍ1995 25
AÐSEIMDAR GREIIMAR
Smánarleg framkoma
sérfræðilækna
Gunnar Helg-i
Guðmundsson
SVO virðist vera að
sérfræðilæknum hafi
tekist það ætlunarverk
sitt að beygja nýjan
heilbrigðisráðherra í
tilvísanamálinu. Ráð-
herrann hefur a.m.k.
ákveðið að fresta gildi-
stöku tilvísanakerfis-
ins, sem taka átti gildi
1. maí.
Rangfærslur
sérfræðilækna
Ég hef þegar fyrir
nokkrum mánuðum
lýst því í grein hér í
Morgunblaðinu hver
væru rökin fyrir því
að taka upp tilvísanakerfi og ætla
ekki að endurtaka það. Hins vegar
ætla ég að upplýsa almenning um
hvernig sérfræðilæknar hafa hagað
sér í sínum málflutningi. Hann
hefur að miklu leyti gengið út á
það að rægja stéttarbræður sína,
heimilislækna, leynt og ljóst í grein-
um, auglýsingum, viðtölum og ekki
síst í ýmsum yfirlýsingum, sem
hafa komið frá æðstu forráða-
mönnum lækna. Látið er að því
liggja að okkur sé ekki treystandi
og efast er um hæfni okkar sem
lækna. í umfjöllun sérfræðilækna,
hefur stöðugt verið farið rangt með
tölur, sem enginn fótur er fyrir.
Tilgangurinn virðist vera sá að
segja nógu oft ósatt þannig að á
endanum verði ósómanum trúað.
Þáttur siðfræðiráðs
Læknafélags íslands
í þessu máli hafa heimilislæknar
reynt að svara fyrir sig og vera
faglegir í allri umræðu. Loks sá
stjórn Féjags íslenskra heimilis-
lækna (FÍH) sig tilneydda til að
svara öllum óhróðrinum og lýsa
yfir vanþóknun sinni. Hvað halda
lesendur að þá hafi gerst? Svokall-
að siðfræðiráð Læknafélags ís-
lands (LÍ), sem ekki hafði áður lát-
ið í sér heyra, kallaði formann og
varaformann FÍH inn á teppið til
sín. Og hveijir haldið þið, lesendur
góðir, að sitji í siðfræðiráði LI? Jú,
það er rétt til getið. Það er auðvit-
að skipað sérfræðingum eingöngu.
Þar sitja 2 geðlæknar, 1 meltingars-
érfærðingur, 1 augnlæknir og 1
embættislæknir. Og auðvitað eng-
inn heimilislæknir. Skilaboð sið-
fræðiráðsins voru sem sagt þau að
vara stjórn FÍH við að leyfa sér
að svara fyrir sig. Siðfræðiráðið
lagði hins vegar að jöfnu áróðurs-
herferð sérfræðinga og margvísleg
ummæli þeirra um
heimilislækna og heil-
sugæslu á undanförn-
um vikum og yfírlýs-
ingu stjórnar FIH.
Þetta vekur furðu,
þegar ljóst má vera að
ýmis ummæli sérfræð-
inga og auglýsingar í
blöðum bijóta margar
af siðareglum lækna.
Þáttur siðfræðiráðs i
þessu máli er lækna-
samtökunum til
skammar og enginn
getur framar tekið
mark á þeim einstakl-
ingum, sem þar sitja
eða þeim yfirlýsingum
sem þaðan koma.
Formaður Læknafélags
íslands segi af sér
Þá skal komið inn á þátt for-
manns Læknafélags íslands, en
formaðurinn heitir Sverrir Berg-
mann eins og kunnugt er. Hann
hefur notað sameiginlegt félag
allra lækna í skefjalausri hags-
munabaráttu fyrir sérfræðinga.
Hann skrifaði m.a.-bréf til alþingis-
manna og frambjóðenda fyrir al-
þingiskosningamar til að beijast
gegn tilvísanakerfínu. í þessum
bréfum var fullt af sleggjudómum
og rangfærslum eins og t.d. það
að samskipti milli sérfræðinga og
heimilislækna væru bæði mikil og
góð, sem auðvitað er alrangt.
Sverrir Bergmann bar þessi bréf
ekki undir stjórn LÍ áður en hann
sendi þau frá sér, sem honum ber
þó siðferðileg skylda til. Ég tel að
þessi maður sé ekki hæfur til að
gegna formannsstöðu í sameigin-
legu félagi allra lækna. Lýsi ég hér
með yfir fullu vantrausti á Sverri
Bergmann og skora á hann að segja
af sér. í allri umræðunni hefur
hann haldið á lofti rökum sérfræð-
inga, en aldrei reynt að skýra mál-
stað heimilislækna. Síðan talar
þessi maður um að viðbrögð heimil-
islækna séu byggð á misskilningi.
Tilgangurinn helgar meðalið
Því miður er það svo að Sverrir
Bergmann, formaður LÍ, og aðrir
forsvarsmenn sérfræðilækna hafa
í þessu máli hagað sínum málflutn-
ingi af mikilli óbilgirni og farið ít-
rekað með rangt mál. Þar hefur
tilgangurinn augljóslega helgað
meðalið.
Sérfræðilæknar, sem flestir eru
hinir vænstu menn og góðir fag-
menn, hafa sem hópur æst hvern
13
avaroc
OTRULEGA HAGSTÆTT VERÐ
LEITIÐ TILBOÐA
vcrslun, Ármúla 29 11» Rcykjavik - simar .'W640 6H61D0
Formaður Læknafélags
íslands hefur haldið á
lofti rökum sérfræð-
inga, segir Gunnar
Helgi Guðmundsson.
Hann hefur aldrei reynt
að skýra málstað heim-
ilislækna.
annan upp og hegðan þeirra verið
fyrir neðan allt velsæmi. Ég hef
það eftir góðum heimildum frá
nokkrum sérfræðingum, sem ekki
vildu ganga svo langt að segja upp
samningi við TR að þeir hafi verið
neyddir til þess með hótunum.
Því miður hafa æsingamenn úr
hópi sérfræðilækna orðið ofan á.
Þeir hafa ekki skirrst við að ata
heimilislækna auri og verður ekki
annað séð en að þeir hafi verið
reknir áfram af hátekjumönnum
úr eigin röðum.
Lætur heilbrigðisráðherra
kúga sig?
Sérfræðilæknar hafa rekið hnef-
ann framan í ríkisvaldið og virðast
ætla að komast upp með það. Ég
trúi því reyndar ekki að óreyndu
að núverandi heilbrigðisráðherra,
Ingibjörg Pálmadóttir, ætli að láta
sérfræðinga knésetja heilbrigðisyf-
irvöld í þessu máli. Ætlar hún að
hafa 100 milljón króna sparnað af
landsmönnum? Ég er sannfærður
um að sá sparnaður muni nást með
tilvísanakerfínu og tel þá tölu
reyndar mikið vanáætlaða. Raun-
hæft væri að miða við mun hærri
tölu. Sérfræðingar eru nú þegar
að sinna hefðbundnum heimilis-
lækningum að stórum hluta, en
þiggja sérfræðingslaun fyrir.
Ætla má að þeir sinni nú þegar
40-50% þeirra sjúklinga, sem með
réttu ætti að sinna í heilsugæsl-
unni, ef miðað er við tölur um slika
aðsókn í öðrum löndum.
Á það skal minnt hér að Sighvat-
ur Björgvinsson, fyrrum heilbrigð-
ismálaráðherra, var ekki einn að
verki þegar hann ákvað að taka
upp tilvísanakerfi. Hann hafði fullt-
ingi Alþingis íslendinga. Hann
hafði samþykktir þingflokka Al-
þýðuflokksins og Sjálfstæðis-
flokksins. Áætlaður sparnaður .upp
á 100 milljónir króna var í fjárlög-
um. Hann mun hafa talað við Dav-
íð Oddsson, forsætisráðherra og
Friðrik Sophusson, fjármálaráð-
herra nokkrum dögum áður en
hann setti reglugerð um tilvísanir
og þeir stutt hann heils hugar.
Þrátt fyrir þetta skipti Sjálfstæðis-
flokkurinn um skoðun í þessu máli
á síðustu stundu skömmu fyrir
kosningar eins og alþjóð veit.
Hins vegar vil ég minna lesendur
Morgunblaðsins á að í leiðara blaðs-
ins frá því í janúar var lýst yfir
fullum stuðningi við tilvísanakerfið.
Morgunblaðið hefur ekki lýst yfir
annarri skoðun á því máli síðan.
Eiga heimilislæknar heima í
Læknafélagi íslands?
Á undanförnum vikum og mán-
uðum hafa þær skoðanir orðið æ
háværari meðal heimilislækna að
við ættum ekki samleið í sama fé-
lagi og séfræðilæknar, enda hafí
þeir borið LÍ fyrir sig og sína hags-
munabaráttu eins og þeim hentar.
Ég vil hér með hvetja alla heimilis-
lækna til að skoða þann möguleika
að við segjum okkur úr LÍ og ger-
um FÍH að stéttarfélagi okkar. Við
skulum vinna að því á næstunni
að afla lögfræðiálits á þessum
möguleika og um leið að skoða
þann rétt okkar að FÍH fái það
hlutfall sameiginlegra eigna lækna-
félaganna sem okkur ber miðað við
fjölda félagsmanna. Við skulum
ekki sætta okkur við það að félag-
ar okkar geri endalaust lítið úr
okkur á opinberum vettvangi. Við
höfum sýnt það, heimilislæknar,
að við erum mjög faglega sterkir
og ekki síst höfum við þann félags-
lega þroska, sem til þarf.
Höfundur er heimilislæknir.
# LOWARA
RYÐFRÍAR
ÞREPADÆLUR
Allt aö 25 bör
II
Gæðavara,
mikið úrval,
hagstætt verð,
örugg þjónusta.
= HÉÐINN =
VERSLUN
SELJAVEGI 2 SÍMI 91-624260
STEINAR WAAGE
r
SKOVERSLUN
ÞRIÐJUDAGSTILBOÐ
Veröáöur
Teg: 6607
Stæröir: 36-41
Litur: Hvítur
Ath. Gott innlegg fyrir þreytta fætur
1?995,-
Nú 1.195,-
Verö áöur 1.495,-
Veröáöur 1:995,-
Nú 1.195,-
Teg: Bio star
Stæröir: 36-41
Litir: Svart, hvítt
Ath. Fótlags korksóli
Teg: Rabeca
Stæröir: 36-42
Litur: Hvitt
Ath. Gott innlegg hvílir fótinn.
Póstsendum samdœgurs
STEINAR WAAGE
SKÓVERSLUN /
KRINGLAN 8-12 SÍMI 689212 #
STEINAR WAAGE
SKOVERSLUN
EGILSGÖTU 3 SÍMI 18519
sCT
ARGUS/ S(A