Morgunblaðið - 23.05.1995, Blaðsíða 35
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 23. MAÍ 1995 35
ÓLAFUR
ÓSKARSSON
+ Ólafur Ottesen
Óskarsson
fæddist í Reykjavík
18. ágúst 1922.
Hann lést hinn 15.
maí síðastliðinn á
Borgarspítalanum.
Foreldrar hans
voru Guðnin Ólafs-
dóttir og Óskar Ge-
org Halldórsson út-
gerðarmaður. Al-
systkini hans voru
sjö. l)Guðný, f. 27.4.
1916, d. 23.5. 1922.
2) Óskar Theodór,
f. 22.2.1918, d. sept-
ember 1941. 3) Þóra, f. 25.12.
1919, maki var Þorsteinn Egils-
son, d. 3.6. 1987. 4) Guðný, f.
15.8. 1921, d. 5.11. 1993, maki
Gunnar Halldórsson, d. 2.6.
1973. 5) Guðríður Erna, f. 10.1.
1924, maki var Jón S. Ólafsson,
d. 5.8. 1984. 6) Halldóra, f. 27.2.
1925, d. 30.10. 1993, var gift
Melvil Water, þau skildu. Giftist
síðar Einar Sigurðssyni, d. 29.9.
1994. 7) Guðrún (Hamely), f.
8.2. 1930, maki var Milutin
Kojic, d. 19.11. 1990. Hálfsystk-
inin voru tvö samfeðra, Harald
Gunnarsson, f.
6.6.1921, og Ema,
f. 8.8. 1925.
Ólafur kvæntist
26. apríl 1947
Hönnu Kristínu
Gísladóttur, f. 1.12.
1924, d. 12.10. 1985.
Foreldrar hennar
voru Gísli Guð-
mundsson úr Hafn-
arfírði og kona hans
Anna Hannesdóttir.
Böm þeirra era:
Gísli Már, maki Að-
albjörg Áskelsdótt-
ir; Gunnar _ Om,
maki Anna Wolfram; Óskar
Hrafn, maki HaUbera Stella
Leifsdóttir; Kjartan Þröstur,
maki Margrét Ingimundardótt-
ir; Guðrún, sambýlismaður Sig-
urður Pétursson. Barnabörnin
em 24, bamabamabömin em
þijú á lífí, en eitt látið.
Ólafur bjó lengst af i Engi-
hlíð 7, en síðustu árin í Miðleiti
5. Sambýliskona hans var Helga
Gísladóttir.
Ólafur verður jarðsunginn
frá Dómkirkjunni í dag og hefst
athöfnin kl. 15.00.
ÞAÐ ER víst óhætt að segja að
skjótt skipast veður í lofti í þessum
heimi og víst er að það er dimmt
yfir hjörtum okkar þessa dagana
því hann afi er búinn að kveðja
okkur. Sem betur fer erum við svo
heppin að eiga minninguna eftir,
minninguna um yndislegan, hjarta-
hlýjan mann sem hafði sérstakt lag
á að koma okkur öllum í gott skap
og til að hlæja.
Við eigum öll okkar sérstöku
minningabrot sem skjótast fram um
leið og hugurinn hvarflar til afa,
t.d. þegar afi hleypti páfagauknum
okkar út á gamlárskvöld og leyfði
honum að sitja á öxl sér fram á
nýtt ár, þegar afi hélt ræðu í brúð-
kaupinu hennar Hönnu Kristínar og
til að fá þögn sló hann svo fast í
glasið sitt að það brotnaði, eða þeg-
ar hann setti myndina af Rögnu inn
i hattinn sinn svo hann gæti haft
hana fyrir augum sér, alltaf þegar
hann tæki ofan. Já, afi var litrík
persóna sem markaði spor sín í
æviveg okkar allra og við söknum
hans svo sannarlega.
Elsku afi, við eigum víst aldrei
framar eftir að lyfta glasi með þér
á gamlárskvöld og skála fyrir nýju
ári en við vitum að þú verður ein-
HALLDOR
EINARSSON
+ Halldór Einars-
son, Teiga-
gerði, Reyðarfirði,
var fæddur 20.
marz 1931. Hann
lést á Reyðarfirði
14. mai síðastliðinn.
Foreldrar hans
vom hjónin Sigríð-
ur Einarsdóttir og
Einar Halldórsson
bóndi í Teigagerði,
en bæði eru látin.
Systir hans er Sig-
urbjörg, húsmóðir
Teigagerði og er
hennar sonur Ein-
ar, en þau þijú áttu heimili
saman. Halldór stundaði sjó-
mennsku, búskap og verka-
mannavinnu um dagana.
Útför hans verður gerð frá
Reyðarfjarðarkirkju í dag.
OFT KVEÐUR dauðinn svo snögg-
lega dyra að í andrá snöggri er sá
allur er áður virtist í fullu fjöri. Svo
fór að þessu sinni. Traustur og trú-
fastur sonur heimabyggðar minnar
hefur fengið sína hinztu heimsókn.
Þess er ekki kemur aftur, missir
aldrei marks. Staðfastur og dyggur
vann hann sín störf fram á síðustu
stund, vel verkhagur við hvaðeina,
þrek hans löngum mikið, enda Hall-
dór mætavel að manni.
Halldór í Teigagerði er horfínn
okkur og heimabyggð mín hug-
þekkum og horskum dreng fátæk-
ari. Halldór gekk ekki um með gný
og látum, hann var maður hljóðlát-
ur alla jafna en fastlyndur um leið,
alúðlegt viðmót með ívafi glettni
einkenndi hann alla tíð. Hann unni
heimabyggðinni og
undi þar ævitíð, vann
hin ýmsu störf til sjós
og lands, var einkum á
yngri árum til sjós,
stundaði búskap á föð-
urleifð sinni, vann
ýmislegt þar er til féll.
Nú um stundir hjá
SR-mjöli þar sem
hinzta kallið kom.
Hann var laginn
verkmaður, viðgerðar-
maður góður og hefði
sómt sér vel sem bif-
vélavirki, svo mjög sem
hann eijaði löngum á
þeim vettvangi, gerði gamla bíla
upp sem nýir væru. Mér eru einnig
minnisstæð lögreglustörf hans á
samkomum heima á síldarárunum.
Þar var hvergi um ráð fram rasað.
Þegar þessi stóri, þreklegi maður
nálgaðist ófriðarseggi í eijum sín-
um með fumlausri hægð en festu
fór að fara um marga sem annars
þóttust menn með mönnum og for-
tölur hans dugðu undravel þeim
óeirðasömu, jafnvel svo að í lokin
var unnt að slá á létta strengi.
En hann var líka ákveðinn og
snöggur ef engu tauti var við menn
komið, en það var afar sjaldgæft.
Hann var friðarstillir fyrst og síð-
ast, fylgdi fortölum sínum gjaman
eftir með því að leggja sinn öfluga
hramm hlýlega á öxl þeirra sem
áður slógust sem óðir og ég veit
að menn fundu glöggt að á bak við
sló heitt hjarta, að hann vildi þeim
fyrst og fremst vel.
Þetta einkenndi í raun allan ævi-
feril Halldórs. Rólegur og jafnlynd-
ur, vingjarnlegur í viðmóti, skap-
festan duldist þó engum, en brosið
MIIMNIIUGAR
hvers staðar nærri okkur með ömmu
þér við hlið og því munum við næsta
gamlárskvöld drekka ykkar skál.
Elsku Helga okkar, þinn missir
er mikill ekki síður en okkar hinna
og viljum við votta þér samúð okkar.
Systkinin Melási 3.
Maður fyllist sorg og dapurleika,
þegar kær samferðarmaður hverfur
af sjónarsviðinu. Nú þegar Óli Ósk-
ars er allur,_ þyrmir yfir mann sökn-
uður, því Öli var einskær boðberi
gleði, kátínu og bjartsýni - lyndisein-
kunna, sem ekki em öllum gefnar -
en, sem Óli bjó að öðmm mönnum
fremur. í raun má segja, að hvar sem
hann kom í hóp manna, hafi hann
breytt andrúmsl'oftinu á augabragði,
hlátrasköll gullu við og gleðin sat í
fyrirrúmi. Já, hann Óli var engum
líkur, einkar opinskár og hreinskilinn
og kom manni sýknt og heilagt að
óvömm í orðum sínum og æði.
Óli var yngri sonur í sjö barna
hópi þeirra Guðrúnar Ólafsdóttur
og Óskars Halldórssonar útgerðar-
manns, einhvers litríkasta atvinnu-
rekanda íslands á fyrri helmingi
þessarar aldar, manns, sem mesti
skáldjöfur þjóðarinnar gerði að yrk-
isefni í einni bóka sinna.
Óli fæddist 18. ágúst 1922 (af-
mælisdegi Reykjavíkur) og sagði
gjaman frá því, að hvorki hann né
pabbi hans hefðu þurft að spandera
í flaggstöng, „því það er alltaf flagg-
að fyrir mér, líka fyrir pabba (Ósk-
ar var fæddur 17. júní) og svo fyrir
henni Hönnu minni (Hanna var
fædd 1. desember)“.
Þrátt fyrir hin miklu umsvif föður
síns, fæddist Óli ekki með silfur-
skeið í munni. Fremur má segja,
að Óli, eins og margur sonur þekktra
manna, hafi staðið í skugga föður
síns lengi framan af, en það vom
töggur í strák, eins og síðar átti
eftir að koma í ljós. Um miðbik ald-
arinnar byrjar Óli að hasla sér völl,
fyrst í margvíslegri vinnslu sjávar-
fangs en hægt og bítandi efldi hann
umsvif sín og reis hæst í athöfnum
sínum á tímabilinu um og eftir 1960,
sem einhver öflugasti síldarsaltandi
Iandsins. Þegar svo sfldin hvarf sneri
í augunum gaf til kynna að nú
væri glettnin á næsta leiti.
Að honum stóðu styrkir stofnar
trúmennsku, þolgæðis og sterkrar
skapgerðar og ættarfylgjur þær
voru honum trúar allt til hinztu tíð-
ar. Halldór var í senn einfari nokk-
ur en þó félagsvera um leið, kunni
vel að gleðjast með góðum vinum,
en undi sér einnig vel einn með sjálf-
um_ sér.
Ég fékk nokkuð að skyggnast inn
í hugskot hans, er við, hittumst á
síðkvöldum heima hjá þeim frænd-
um mínum, Gísla heitnum í Brekku
og Þóri syni hans. Þá kom það vel
í ljós hve hann las mikið af margvís-
legu efni, hve góð skil hann kunni
á mörgu og fylgdist með þjóðlífs-
væringum af athygli og áhuga, þar
sem hann tók gjarnan sína ein-
dregnu afstöðu. Og þá kynntist ég
bezt þeirri kímni hans sem var sér-
stæð en grómlaus um leið og orð-
heppinn var hann, traustur í allri
frásögn sinni og fór hvergi með
fleipur. Heill í hverri gerð var Hall-
dór, lét hvergi hlut sinn en sann-
gimi átti hann ríka.
Halldór eignaðist aldrei lífsföru-
naut, en hann var foreldmm sínum
sonur góður, systur sinni og syni
hennar sömuleiðis mætur bróðir og
frændi, en með Einari systursyni
hans og honum samband mjög gott.
Einn af öðrum kveðja þeir nú sem
ég átti áður með ágæta samfylgd
og þeirra minnzt með þökk í sinni
og söknuð í huga.
Halldór í Teigagerði er kært
kvaddur af okkur sveitungum hans,
til hans báru allir hlýjan hug er
honum fengu að kynnast.
Ég þakka samfylgd allt frá
skólaárum í bamaskóla, samskipti
góð er bám góðum dreng verðugt
vitni. Við Hanna sendum þeim Sig-
urbjörgu og Einari vinhlýjar samúð-
arkveðjur.
Blessuð sé minning mannkosta-
drengs.
Helgi Seljan.
Óli sér að útgerð nótarveiðiskipsins
og happafleytunnar Óskars Hall-
dórssonar RE 157, sem Óli hafði
fest kaup á hjá hollenskri skipa-
smíðastöð í lok síldarveislunnar
miklu. Þrátt fyrir brotthvarf síldar-
innar af íslandsmiðum, lét Óli ekki
deigan síga, því skipið þurfti að
borga og aðaltekjulindin horfín út í
hafsauga. Óli sagði alltaf, að hann
gerði aldrei neinar vitleysur, heppn-
in væri hans fylgikona. En það var
ekki bara heppni, sem réð för, því
ráðkænsku og útsjónarsemi Óla var
viðbmgðið og fór hann ekki troðnar
slóðir í þeim efnum frekar en faðir
hans hafði gert. Hann sendi skipið
til veiða í Norðursjóinn á sumrin,
flest sumur fram undir 1976, þegar
íslendingum var meinuð veiði þar
um slóðir. Hann sendi skipið líka í
vesturveg til veiða sumarið 1969 á
George’s Bank undan austurströnd
Bandaríkjanna og að endingu
klykkti hann út með því að senda
það suður að ströndum Mauretaníu
í Afríku, þar sem það veiddi ansjósu
og hrossamakrfl og lagði upp í Nord
Global, verksmiðjuskipið, sem gerði
garðinn frægan hér á áttunda ára-
tugnum. Víkingaferðir þessar, því
með sanni má kalla þær það, skil-
uðu ef til vill ekki miklu í kassann,
en sköpuðu verkefni, og góður
árangur skipsins á loðnuveiðum hér
við land gerði útslagið, að útgerð
Óla blómgaðist. Útgerðarsögu Óla
lýkur ekki hér, því 1978 kaupir
hann af BÚR síðutogarann Þormóð
goða og breytir honum í nótaveiði-
skip úti í Finnlandi og er skondin
saga í kringum það ævintýri. Óli
hafði tröllatrú á tölunum 1, 5 og
7. Bíllinn hans var R-157, skráning-
artala Óskars Halldórssonar var
RE-157 og auðvitað fékk Þormóður
goði, sem skírður var Óli Óskars,
skráningatölu með þessum tölum,
þ.e. RE-175. En ekki nóg með það.
Eftir langar samningaviðræður við
stjómendur BÚR náðist samkomu-
lag um kaupin, þegar Óli bauð kr.
105,7 milljónir í skipið, og ekki
krónu meira og auðvitað gekk það
eftir, þessar tölur hafa aldrei bragð-
ist mér, sagði Óli síðar. Útgerð Ola
Óskars gekk vel framan af en vegna
veiðitakmarkana á loðnu á þessu
tímabili, hallaði eitthvað undan fæti,
svo Óli greip til þess ráðs um '82/83
að selja SÚN í Neskaupstað skipið,
sem reynst hefur þeim happafleyta
alla tíð síðan.
Mikil umskipti urðu í lífi Óla 1985,
er hann missti eiginkonu sína, Hönnu
Gísladóttur. Hanna hafði staðið með
honum í gegnum súrt og sætt í öllu
hans stússi í hartnær 40 ár, fætt
honum fimm mannvænleg böm,
fjóra stráka og eina dóttur. Mikill
harmur var að Óla kveðinn og eftir
andlát hennar hægði Óli á sér, færði
útgerðina í hendur sona sinna
tveggja og settist, f raun, í helgan
stein. Undanfarin mörg ár hefur Óli
unað hag sínum vel, ekki síst vegna
þess, að hann naut vináttu og sam-
búðar með Helgu Gísladóttur. Þau
Óli og Hanna heitin höfðu lengi þekkt
Helgu og mann hennar Guðbjöm,
sem látinn er fyrir allmörgum áram
og kom því sambúð þeirra sér vel
fyrir bæði. Óla gafst nú tækifæri til
s Legsteinar
® Krossar
> Skildir
Málrrreteypan kapuvhraunib
TJIJT T A Uf 220 HAFNARFJÖRÐUR
nJuJLiLaXÍL 111. S(MI 565 1022 FAX 565 1587
að rækta afahlutverk sitt bæði heima
í Miðleiti og austur í sumarbústað
þeirra í Grímsnesinu. Á þessu sviði
var Óli í essinu sínu og tóku honum
fáir fram í því. Fyrir einum sjö áram
þurfti Óli að ganga undir hjartaupp-
skurð úti í London, sem tókst í alla
staði mjög vel og náði hann fullum
bata. Að öðra leyti hafði Óli ávallt
notið góðrar heilsu og verið heilsu-
hraustur. Læknisrannsókn, sem Óli
gekk undir fyrir fjóram vikum, leiddi
hinsvegar í ljós alvarlega meinsemd
í öðra lunganu og var gripið til þess
ráðs að nema hægra lungað brott
með skurðaðgerð. Oli átti ekki aftur-
kvæmt, maðurinn með ljáinn hafði
sigur.
Fyrir hönd okkar bræðranna í
stúkunni nr. 5 „Þórsteins“ IOOF vil
ég færa ykkur, bömum og barna-
börnum Ola, og Helgu Gísladóttur,
okkar innilegustu samúðarkveðjur
við andlát góðs og einlægs bróður
og vinar og biðjum við góðan Guð
að veita ykkur stuðning í sorg ykk-
ar. Blessuð sé minning Ólafs Ösk-
arssonar.
Gylfí Guðmundsson.
Ég sat uppi í fjallshlíðinni og horfði.
Lítil kæna leið eftir vatninu.
Líkt og er um mannleg örlðg rak hana
um dulið háskadjúp. Síðan sigldi hún
úr augsýn minni og hvarf í blámóðu
ómælanlegs hininhvolfsins, í sömu mund og
sólin, hin dýra dagstjama,
seig í sædjúpinu.
(Chang Ch’ien)
Fyrstu minningarnar um afa eru
úr Engihlíð 7, þaðan sem hann
stjómaði útgerð sinni ásamt Hönnu
ömmu, sem lést fyrir tíu árum.
Hvar sem hann fór og hvar sem
hann kom gustaði af honum. Þeir
sem ekki þekktu hann hlupu í burtu
en hinir sátu eftir og hlustuðu á
hann með einbeitingu þó þeir hinir
sömu væra ekki alltaf sammála.
Við bræðumir voram ungir þegar
við fluttum norður til Akureyrar og
sá yngsti ekki fæddur. Það að búa
úti á landi gerði ferðirnar til ömmu
og afa í Engihlíðinni enn meira
spennandi, enda var alltaf komið
fram við okkur eins og kónga. Orð-
ið nei var vart til í hugum þeirra
og er ekki ólíklegt að maður hafí
gengið svolítið á lagið með að nýta
sér góðmennsku þeirra.
Þó að afi hafí verið nægjusamur
á mörgum sviðum var hann alltaf
örlátur við sitt fólk. Við bræður
gátum alltaf hlegið að honum þegar
hann var að segja okkur frá útsjón-
arsemi sinni, t.d. það að hann gæti
bara verið korter í sundi til þess að
hann gæti notað skiptimiðann í
strætó til baka.
Elsku afí, minningarnar um sum-
arbústaðar-, hjólhýsa- og sundferð-
imar lifa í hugum okkar um alla
framtíð. Hafðu þökk fyrir allt og
allt.
Elsku Helga, við biðjum guð að
styrkja þig og vernda.
Hann afi okkar var engum líkur.
Geir, Ingvar Már, Áskell
Þór og Gísli Björgvin
Gíslasynir.
I _ I Krossar
I 11 áleiði
I viSprlit og málo&ir
Mismunanai mynslur, vönduo vinna.
Siiwi »1-35939 eq 35735
Islenskur efniviður
íslenskar steintegundir henta margar
afar vel í legsteina og hverskonar
minnismerki. Eigum jafnan til fyrir-
liggjandi margskonar íslenskt efni:
Grástein, Blágrýti, Líparít og Gabbró.
Áralöng reynsla.
Leitið
upplýsinga.
BÍS. HELGAS0N HF
ISTEINSMIÐJA
SKEMMUVEGI 48 • SÍMI 91-76677