Morgunblaðið - 28.03.1996, Blaðsíða 1

96 SIÐUR B/C/D
STOFNAÐ 1913
74. TBL. 84. ARG.
FIMMTUDAGUR 28. MARZ 1996
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Evrópusambandið setur alþjóðlegt bann en býður breskum bændum hjálp
Breskir bændur þrýsta á
um slátrun 850.000 gripa
Brussel, London, París. Reuter.
FRAMKVÆMDASTJÓRN Evrópusambands-
ins tók í gær af allan vafa um að hún hefði
lagt bann við öllum útflutningi bresks nauta-
kjöts hvert á land sem er vegna þess að mönn-
um gæti stafað hætta af neyslu þess. Stjórnin
kvaðst hins vegar reiðubúin til að styrkja bresk-
an nautgripaiðnað með bótagreiðslum til að
halda kjötmarkaðnum stöðugum og auðvelda
Bretum að reyna að komast fyrir kúariðu í
eitt skipti fyrir öll. Bretar sögðust harma að
sett hefði verið bann og ætla að reyna að fá
því hrundið.
„Þessar aðgerðir . . . banna allan útflutn-
ing lifandi nautgripa, nautakjöts og afurða úr
nautakjöti frá Bretlandi til annarra Evrópu-
sambandsríkja og annarra ríkja heims,“ sagði
í yfirlýsingu framkvæmdastjórnarinnar. Bann-
ið tekur ekki til mjólkur og mjólkurafurða og
verður endurskoðað eftir sex vikur.
Frakkar skoruðu í gær á ESB að grípa til
aðgerða til að koma í veg fyrir að hrun yrði
á kjötmörkuðum og mæltist Jacques Chirac
forseti til þess að Bretum yrði hjálpað neydd-
ust þeir til að slátra nautgripum í stórum stíl.
Kaupa ekki breskt lambakjöt
Óttast er að kúariða geti borist í menn og
valdið Creutzfeldt-Jakob-heilahrörnun, en ekki
hafa verið færðar sönnur á að samband sé þar
á milli. „Sú staðreynd að ekki hefur verið sann-
að að um engin tengsl sé að ræða knýr okkur
til aðgerða," sagði Franz Fischler, sem fer
með landbúnaðarmál í framkvæmdastjórninni.
A Italíu fer óttinn við hættuna af riðusmiti
vaxandi og ýmsir innflytjendur hafa lýst yfir
því að þeir séu hættir að flytja inn lambakjöt,
þótt stjórnvöld hafi ekki lagt bann við slíkum
innflutningi. Talið er að á Bretlandi hafi riða
borist úr kindum í nautgripi með dýrafóðri.
Hollendingar sögðu í gær að ákveðið hefði
verið að slátra 64 þúsund breskum káifum þar
í landi.
Ákvörðunar beðið
Bresk stjórnvöld höfðu sagst ætla að láta
ákvörðun um það hvort gripið yrði til slátrunar
bíða þar til yfirlýsing ESB lægi fyrir. í gær-
kvöldi hafði sú ákvörðun ekki verið tekin þrátt
fyrir mikinn þiýsting frá bændum, sem segja
að slátra þurfi allt að 850 þúsund nautgripum
til að öðlast traust þeirra þjóða, sem bannað
hafa innflutning bresks nautakjöts.
írar kváðust í gær vera farnir að finna fyr-
ir áhrifum kúafársins. Utflutningsbannið nær
til Norður-írlands en ekki írlands og írum er
mjög í mun að írsku og bresku kjöti verði
ekki ruglað saman.
Nýtt þing á Spáni
Hillir
undir nýja
stjórn
Madrid. Reuter.
NÝKJÖRIÐ þing á Spáni kom sam-
an í gær og bendir flest til, að
Katalóníuflokkurinn muni styðja
stjórnarmyndun Þjóðarflokksins,
sem bar sigur úr
býtum í kosning-
unum og batt
þar með enda á
13 ára valdatíma
Sósíalistaflokks-
Aznar
ms.
„Þeir, sem
velktust í vafa
um, að Þjóðar-
flokkurinn hefði
sigrað, ættu nú
að hætta slíkum efasemdum,“
sagði Jose Maria Aznar, leiðtogi
Þjóðarflokksins, en flokkinn skort-
ir 20 þingsæti upp á meirihluta á
þingi.
Katalóníuflokkurinn, sem studdi
lengst af ríkisstjórn sósíalista á
síðasta kjörtímabili, hefur 16 þing-
menn en Aznar virðist áuk þess
hafa tiyggt sér stuðning nokkurra
svæðisbundinna smáflokka.
Eitt fegursta
tungumálið
Katalóníuflokkurinn er miklu
nær Þjóðarflokknum en Sósíalista-
flokknum í efnahagsmálum en
Þjóðarflokksmenn hafa aldrei vilj-
að gera katalónskunni, sem er eins
konar blanda spænsku og frönsku,
mjög hátt undir höfði. í kosninga-
baráttunni gerðu þeir oft hróp að
Jordi Pujol, leiðtoga Katalóníu-
flokksins, og kröfðust þess að hann
talaði spænsku. I viðræðunum við
Katalóníuflokkinn lýsti þó Aznar
yfir að katalónskan væri eitt feg-
ursta tungumál sem talað væri á
jarðríki.
Drottningarheimsókn
Reuter
ELÍSABET Bretlandsdrottning kom í opinbera
heimsókn til Tékklands í gær og tók Vaclav Ha-
vel, forseti landsins, á móti henni við opinbera
athöfn í Pragkastala. Gekk Elisabet síðar yfir
Karlsbrúna þar sem borgarbúar fögnuðu henni
með breskum fánum. Drottning kom til Tékklands
frá Póllandi en þar varpaði það nokkrum skugga
á heimsóknina, að í ræðu hennar í pólska þinginu
var hvergi minnst á þjáningar gyðinga í síðari
heimsstyrjöld. Hafði það fallið burt fyrir mistök.
Reuter
YIGAL Amir þurrkar augun í
réttarsalnum áður en fangels-
isdómur yfir honum var kveð-
inn upp.
Morðingi
Rabins iðr-
ast einskis
Tel Aviv. Reuter.
YIGAL Amir, 25 ára námsmaður
og heittrúaður gyðingur, kvaðst í
gær einskis iðrast eftir að hafa ver-
ið dæmdur í lífstíðarfangelsi fyrir
morðið á Yitzhak Rabin, forsætis-
ráðherra Israels. Harin sakaði dóm-
arana um „sýndarréttarhöld".
„Ísraelsríki er skrímsli," hrópaði
Amir þegar lögreglumenn leiddu
hann út úr þéttskipuðum réttarsaln-
um. Áður hafði harin ávarpað dóm-
arana og sagt að stjórn ísraels hefði
með því að friðmælast við araba
valdið ísraelsku þjóðinni óbætanleg-
um skaða. „Allt sem stjórnin hefur
gert á síðustu þremur árum verður
til þess að göturnar fljóta í blóði.“
„Refsingin er í mínum huga létt-
væg miðað við glæpinn sem hann
framdi, en ég veit þó ekki hvernig
hægt væri að þyngja hana,“ sagði
eftirmaður Rabins, Shimon Peres.
Amir sýndi engin svipbrigði þegar
fangelsisdómurinn var kveðinn upp.
Hann brosti til skyldmenna sinna
og geispaði nokkrum sinnum þegar
forseti réttarins las upp útdrætti úr
79 síðna úrskurði dómaranna. Haft
var eftir bróður hans að hann hygð-
ist skrifa bók um morðtilræðið.
■ Dæmdur í lífstíðarfangelsi/22
Gratsjov, varnarmálaráðherra Rússlands, á fundi Samveldis sjálfstæðra ríkja
Stækkun NATO er ógnun
við öryggi Samveldisins
Moskvu. Reuter.
PAVEL Gratsjov, vamarmálaráð-
herra Rússlands, sagði í gær á fundi
varnarmálaráðherra Samveldis
sjálfstæðra ríkja,- að stækkun Atl-
antshafsbandalagsins (NATO) ógn-
aði öryggi samveldisríkjanna meira
en nokkuð annað og því bæri þeim
að samræma afstöðu sína gegn
stækkunaráformunum.
Gratsjov sagði í setningarræðu,
að nú væri að hefjast nýtt skeið
nánara samstarfs í samveldisríkjun-
um en á morgun, föstudag, er ráð-
gert að fulltrúar ríkjanna 12 undir-
riti samkomulag þar að lútandi.
Hann skírskotaði þó til þess að
einstökum ríkjum samveldisins
stafaði hætta af innanlandsófriði
og sameiginlega stæði þeim ógn af
áformum NATO að taka ríki í Mið-
og Austur-Evrópu í sínar raðir.
Gratsjov hvatti, að sögn Interfax-
og Itar-Tass-fréttastofunnar, sam-
veldisríkin til samræmdrar baráttu
gegn útvíkkunaráformum NATO
en ræddi ekki nánar hvernig það
skyldi gert.
Áform NATO ítrekuð
Javier Solana, framkvæmdastjóri
NATO, ítrekaði í viðtali við franska
útvarpsstöð í París í gær, að áform
bandalagsins um stækkun til aust-
urs gætu aldrei gengið til baka.
Rússneskir leiðtogar hafa haldið því
fram að stækkun NATO allt austur
að rússnesku landamærunum ógn-
aði öiyggi Rússlands. Borís Jeltsín
forseti virtist þó brydda upp á mál-
amiðlun á mánudag í Ósló er hann
sagðist geta hugsað sér að ný ríki
fengju fulla aðild að pólitísku sam-
starfi NATO-ríkjanna en tækju ekki
þátt í hemaðarsamstarfinu.