Morgunblaðið - 30.03.1996, Blaðsíða 20

20 LAUGARDAGUR 30. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
NEYTEIMDUR
BRAÚÐGERÐARVÉLAR eru að
verða algeng tæki í eldhúsum ís-
lendinga, svona rétt eins og sam-
lokuvélar, brauðristar, vöfflujárn og
safapressur. Séu véiarnar notaðai’
samviskusamlega á hveijum degi
geta fjölskyldur sparað sér tugi
þúsunda á ári, jafnvei þó stofnkostn-
aðurinn sé um og yfir tuttugu þús-
und krónur. Lendi brauðgerðarvél-
arnar fljótlega í hillu í geymslunni
eins og stundum vill verða, er hins
vegar sparnaðurinn enginn.
Vélarnar komu til landsins fyrir
mörgum árum, salan á þeim lá niðri
í nokkur ár, en fyrir þremur árum
fóru þær að verða vinsælar á ný.
Núna selja ýmis fyrirtæki brauð-
gerðarvélar og best fyrir fólk sem
er að velta fyrir sér kaupum á slíkri
vél að fara milli staða og bera sam-
an verð og gæði.
í brauðgerðarvélarnar er sett
ákveðið magn af vökva og mjöli og
síðan getur hver og einn haft frjáls-
ar hendur innan þeirra marka.
„Hugmyndaflugið getur fengið að
njóta sín til hins ýtrasta," segir
Dröfn Farestveit, hjá verslun Einars
Farestveit en vélarnar fást meðal
annars þar. Dröfn, sem er hússtjórn-
arkennari, hefur lengi bakað í
brauðgerðarvél.
Gerið geymt í ísskáp
„Vélarnar eru viðkvæmar fyrir
því að hráefnið sé ferskt og gott.
Það er til dæmis ekki sama hvaða
hveiti er notað í baksturinn. Það
þarf að vera glutenríkt og mikill
munur er á milli hveititegunda hvað
magn glutens varðar,“ segir hún.
Þá bendir Dröfn á að fara þurfi
vel með þurrger sem er notað við
baksturinn. „Þegar búið er að opna
dós eða pakka með þurrgeri setur
fólk það gjarnan upp í skáp og
geymir gerið jafnvel fyrir ofan viftu.
Það er hinsvegar nauðsynlegt að
geyma gerið í ísskáp eftir að búið
er að opna pakkningamar því ann-
ars rýrnar gildi þess mjög fljótt.“
Dröfn segir það jafnvel hafa kom-
ið fyrir að viðskiptavinir hafí kvart-
að yfir því að brauðið lyfti sér ekki
og þá hefur þetta verið ástæðan.
„Svona smáatriði skipta alltaf máli
við bakstur."
Dröfn svo og Hjördís Sigurðar-
dóttir hjá heimilistækjadeild Fálk-
ans, sem selur líka brauðgerðarvél-
Brauðgerðarvélar að verða algengar á íslenskum heimilum
Hægt að spara tugi
þúsunda á ári
Morgunblaðið/Kristinn
DRÖFN Farestveit luisstjórnarkennari að búa til brauð.
HJÖRDÍS Sigurðardóttir segir lítið mál að kenna unglingum
að baka brauðið með þessum hætti.
aðurinn þá rúmlega 200 krónum á
dag. Hráefnið í brauðið kostar að
meðaltaii 20 til 40 krónur og vélin
eyðir mjög litlu rafmagni, kannski
4-5 krónum í hvert skipti. Á einu
ári getur sparnaðurinn því numið
frá þtjátíu þúsundum og vélin er
því fljót að borga sig,“ segir Dröfn.
Ylvolgt brauð í morgunmat
Ef hráefnið er sett í vélina að
kvöldi er hægt að stilla véiina þann-
ig að brauðið sé tilbúið ylvolgt að
morgni. Vélin reiknar út frá stilling-
unni hvenær hún á að bytja að
hnoða, lyfta og baka. Ef brauðið á
að verða tilbúið klukkan 7 að morgni
bytjar hún baksturinn það snemma
að það sé til þá.
Brauðvélarnar eru mismunandi,
sumar eru með þunnum formum og
aðrar með þykkum steyptum form-
um. Einhvetjar vélar gefa síðan fólki
möguleika á að velja dökka, meðal-
bakaða eða ljósa skorpu.
Hjördís segir að þtjár mismun-
andi bakstursstillingar séu á vélun-
um, ein fyrir fín brauð, næsta fyrir
milligróft og sú síðasta fyrir gróft
brauð.
„Það er mjög einfalt að baka
brauð með þessum hætti og lítið
mál að kenna unglingum á heimili
að setja hráefni í vélina."
Bæði Dröfn og Hjördís segja að
til sveita sé vélin bylting. „Fólk til
sveita kaupir mikið þessar vélar,
þeir sem eru með heimagistingu
fyrir ferðamenn, líka barnafólk og
síðan er algengt að roskið fólk geft
börnunum brauðgerðarvél í jóla-
gjöf.“
Jurtakrydd og kornblöndur
ar, segja að hægt sé að spara stór-
ar fjárhæðir með bakstri á þennan
hátt. „Ef eitt brauð er bakað á dag
geta fjölskyldur sparað um hundrað
krónur á dag og jafnvel rúmlega
það. Séu brauðin tvö nemur sparn-
Þegar tal berst að uppskriftum segja
þær Dröfn og Hjördís að auðvelt sé
að breyta uppskriftum með mismun-
andi jurtakryddi, osti, kornblöndum,
rúsínum og hnetum. Þá er einnig
hægt að láta vélina sjá bara um að
hnoða og hefa. Síðan getur fólk
tekið deigið og mótað í bollur, flat-
bökubotn eða annað sem sóst er
eftir og bakað í ofninum sínum á
gamla mátann. Mismunandi upp-
skriftir eru fyrir vélarnar eftir því
frá hvaða fyrirtæki þær eru. í sum-
unt tilfellum eru mótin mismunandi
og þá að sama skapi magnið sem
fer í þau líka. Tilbúnar brauðblöndur
eru seldar í matvöruverslunum. Það
má hæglega nota þær og í sumum
tilfellum blanda þær hveiti. Þá er
auðvitað ekki um sama sparnað að
ræða og ef fólk setur öll hráefnin
sjálft í vélina.
Það er auðvelt að þrífa formin,
þau eru tekin úr vélinni og þvegin
í vaski. Dröfn og Hjördís voru beðn-
ar um að gefa lesendum uppskriftir
að brauði í brauðgerðarvél. Dröfn
gefur lesendum uppskrift að hvers-
dagsbrauði og Hjördís að sólkjarna-
brauði.
Hversdagsbrauð
____________2 '/; dl vatn________
5 'h dl hveiti
1 dl grahams mjöl
1 msk. matarolía t.d. ólífuolía
1 tsk. salt
1 'h tsk. þurrger
Ef breyta á til má setja út í
mismunandi jurtakrydd. Settí
formið eftir þeirri röð sem á að
setja í þær en það er mismunandi
eftir vélum.
Sólkjarnabrauð
____________3 dl vatn____________
1 tsk. salt
____________'Amsk. sykur_________
____________1 msk. olío__________
____________4 dl hveiti__________
3 dl heilhveiti
1 dl sólkjgrnar eðg sesamfrae
________1 og 'Atsk, þurrger______
Þurrgerið má ekki komast í sant-
band við vatn og sykur og því er
best að tylla því efst áður en vélinni
er lokað. Vélin sér um afganginn,
takk fyrir.
Páskalamb í lit
ARGENTINA steikhús býður nú í
fyrsta skipti upp á hlaðborð í tilefni
páskahátíðarinnar, undir heitinu
Páskalamb, ,,lamb í lit“. Markmiðið
er að kynna Islendingum nýjar leið-
ir til matreiðslu á lambakjöti en
lambakjöt er einmitt vinsælt á borð-
um_ fjölda þjóða á þessum árstíma.
Á hlaðborðinu eru 25 réttir úr
lambakjöti, heitir og kaldir, auk
þess sem sérstakur grillseðill er á
boðstólum.
Hugmyndir að réttunum eru sótt-
ar til ýmissa landa sem og valin-
kunnra_ mataráhugamanna hér á
landi. Á meðal rétta á hlaðborðinu
eru lambastrimlar í grískum sítr-
ónulegi, afrískt salat með krydd-
legnum lambakjötsbitum, lamba-
kaka frá Kýpur, lambahryggur með
koníaksfíkjufyllingu og léttsaltað
lambalæri með hunagsgljá.
Hlaðborðið stendur yfir til 9.
apríl.
mtní
... ,
Bónus í Færeyjum
Eplasítra
frá Sól
FYRSTI íslenski kolsýrði epla-
drykkurinn er nú kominn á mark-
að. Drykkurinn, sem er þróaður hjá
Sól hf. og kallast Sunnu eplasítra,
inniheldur 12% hreinan eplasafa,
kolsýru, ávaxtasykur, þrúgusykur,
sítrónusýru og bragðefni. Kolsýrðir
epladrykkir, sem fáanlegir hafa
verið hér á landi hingað til, hafa
allir verið innfluttir og seldir sem
„eplacider".
UNION
FOAM
EUROBATEX
PÍPU-
EINANGRUN
í sjálflímandi rúllum,
bK pfötum og hólkum.
Þ. ÞORGRÍMSSON & CO
ÁRMÚLA 29 - REYKJAVÍK - SÍMI 553-8640
Verslunin Bónus í
Færeyjum stækkar
TIL stendur að stækka verslunina
Bónus í Þórshöfn í Færeyjum á næst-
inni en í Færeyjum eru tvær Bónus-
verslanir, önnur í Þórshöfn og hin í
Runavik. Forráðamenn hjá Bónus eru
einnig að íhuga alvarlega að bæta við
verslun í Færeyjum síðar á þessu ári.
„Verslunin í Færeyjum hefur
gengið mjög vel upp á síðkastið,
Færeyingar treysta orðið lágu vöru-
verði í Bónus og um þessar mundir
erum við að fara af stað með ís-
lenskt átak, þ.e.a.s. við ætlum að
auka úrval íslenskrar framleiðslu í
verslununum", segir Jón Ásgeir Jó-
hannesson í Bónus.
íslenskar vörur seljast
vel í Færeyjum
„Stefnan er að íslensku vörurnar
verði um 15% af vöruvali okkar en
núna eru þær innan við 5%.“ Jón
Ásgeir segir að í veginum fyrir inn-
flutningi á íslenskum mjólkurvörum
til Færeyja standi íslenskir ofurtollar
á innfluttum mjólkurvörum því Fær-
eyingar hafi svarað í sömu mynt
þegar íslenska mjólkurvaran er ann-
arsvegar. „Það er því erfitt að selja
mjólkurvörur í Færeyjum," segir
hanri. „Færeyingar vilja gjarnan
kaupa íslenska gosdrykki, ávaxta-
safa, mjólkur-, og kjötvörur og stefn-
an er að Bónus-línan, sem saman-
stendur af 107 vöruliðum og er öll
framleidd á íslandi, verði fáanleg í
Færeyjum." Þá stendur einnig til að
stækka sérvörudeildina í Færeyjum.
Færeyingar vilja íslenskar
lambasíður og te
„Við höfum lært mikið af þessum
verslunarrekstri í Færeyjum," segir
Jón Ásgeir. „Hver markaður er með
sína menningu í vöruvali. Það er
ekki það sama sem gengur í verslun-
um okkar á íslandi og í Bónus í
Færeyjum. Til að mynda seljum við
miklu meira af tei en kaffi í Færeyj-
um og þeir vilja ólmir kaupa lamba-
síður sem ekkert þýðir að bjóða Is-
lendingum upp á.“
Handbók
um ritun
sálfræðirita
ÚT ER komin Handbók sálfræði-
ritsins en þar eru reglur um skipu-
lag og frágang handrita í Sálfræði-
ritið vandlega raktar. í frétt frá
Sálfræðiritinu segir að svo viðamik-
ið verk um ritun
fræðigreina á ís-
lensku hafi ekki
komið út áður.
f bókinni er
fjallað um rit-
stjómarstefnu
ritsins og kröfur
til efnis og rit-
nefndar kynntar
auk þess sem
fjallað er um skipulag handrita,
frágang texta, uppsetningu taflna
og mynda sem og um notkun til-
vitnana, tilvísana og heimildaskrár.
Efni bókarinnar er lagað að ís-
lenskri tungu og segir í frétt Sál-
fræðiritsins að bókin ætti að nýtast
öllum þeim sem stunda ritun fræði-
og vísindagreina á íslensku.
Þá er 4.-5. árgangur Sálfræði-
ritsins kominn út. í tímaritinu, sem
er vettvangur fyrir umfjöllun um
sálfræði og skyld efni á íslensku,
er lögð áhersla á fræðilega og ag-
aða umræðu og vísindaleg vinnu-
brögð. Öllum er heimilt að skrifa
í ritið en allt efni þess er ritdæmt
samkvæmt ströngum kröfum rit-
nefndarinnat'.
Handbók sálfræðiritsins er 170
blaðsíður og kostar krónur 2.500
í lausasölu.
, MNDBÓK SALFRÆÖIRITSINS

.r™; •AiVmnm
*
€
c
c
I
.
I
i
í
<
(
(
(
(
(
i
(
i
<
(