Morgunblaðið - 25.06.1996, Page 37

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 25. JÚNÍ1996 37
AÐSENDAR GREINAR
Opinber Islandskynning
ÞAÐ er allrar athygli vert að
lesa kynningarefni Markaðsskrif-
stofu iðnaðarráðuneytis og Lands-
virkjunar (MIL) „Lowest Energy
Prices“ frá 1995. í ritinu er gerð
grein fyrir landkostum á borð við
lág laun stóriðjustarfsmanna og
Iágt orkuverð. Einnig er fjárfest-
um lofað því að umhverfiskröfur
verði í lágmarki.
Orkuútsala
Raforka til stóriðju er auglýst
á 1,50 kr. kílóvattstundin, sem er
þrefalt lægra verði en greitt er í
Þýskalandi (5,90 kr).
Til fróðleiks má geta þess að
framleiðslukostnaður í Blöndu-
virkjun er u.þ.b. 2 kr. kílóvatt-
stundin.
í þessu útsöluverði er ekki tekið
tillit til spillingar landgæða og nátt-
úrufars, né gert ráð fyrir eðlilegum
auðlindaskatti til þjóðarinnar.
íslenskir hálfdrættingar
í öðru lagi er hér hampað dug-
andi enskumælandi stóriðjustarfs-
mönnum sem mæta þrefalt betur
í vinnuna en Þjóðveijar, þrátt fyr-
ir að vinnulaun þeirra séu ekki
nema 47% af launum þeirra þýsku!
Jafnvel breskir og ítalskir stóriðju-
starfsmenn eru dýrari á fóðrum
en þeir íslensku, að ekki sé minnst
á norræna starfsbræður.
Að auki er stóriðju heitið tolla-
og skattfríðindum langt umfram
íslenskan atvinnurekstur.
Umhverfismál
Á íslandi er sagt vera ferskasta
loftið og tærasta vatnið.
Einnig er fullyrt
að sjaldnast séu um-
hverfismál til trafala
við úthlutun starfs-
leysa til stóriðju, þ.e.
„Minimum of envir-
onmental red tape“!
Þetta er ekkert grín,
- þetta er bein tilvitn-
un.
Það kom líka á
daginn að ekki voru
gerðar miklar kröfur
til hreinsunar út-
blásturs væntanlegs
kerskála í Straums-
vík.
Ég velti því fyrir
mér hversu lengi við Finnur Ing-
ólfsson getum andað að okkur
þessu dýrmæta ferska lofti ef ekki
eru gerðar tilhlýðilegar kröfur um
mengunarvarnir iðjuvera.
Kannski skiptir það ekki höfuð-
máli fyrir (Ál)Finn. En ég er nú
ekki nema þrítugur!
Stóriðja
í dreifbýli
Hvað sem áhuga íbúa og stjórn-
málamanna líður er nauðsynlegt
að horfast í augu við það að ekk-
ert fyrirtæki byggir málmbræðslu
á Austurlandi. Til þess er einfald-
lega ekki nægilegt bakland af sér-
hæfðum starfsmönnum og þjón-
ustu til þess að það sé hagkvæmt.
Það sama má segja um Eyja-
fjörð, hvað þá Húsavík.
Áhugi Grundartangamanna á
Hvalfjarðargöngum er mjög
skiljanlegur í þessu samhengi.
Tengingin við höfuðborgarsvæðið
auðveldar aðföng á
varahlut-um, vinnuefli
og þekkingu.
Virkjanafram-
kvæmdir eru mann-
frekar, standa yfir í
u.þ.b. 3 ár og þeim
fylgja mikil umsvif.
Við verklok verða ekki
eftir nema örfá störf
við rekstur og viðhald.
Ekki voru Hvolsvell-
ingar ofsælir þegar
framkvæmdum lauk
við Tungnárvirkjanir.
Hér eystra muna ein-
hveijir hrun síldar-
stofnsins og atvinnu-
leysið sem á eftir kom.
„Bananaútflutningur“ um
sæstreng
Umræðan á íslandi hefur verið
á þann veg að með tilkomu raf-
strengs til Evrópu breiðist ljós og
ylur um alla álfuna. Hjörtu íbú-
anna fyllist hrifningu yfir okkur
íslendingum sem færum þeim
þessar guðsgjafir og gott ef við
ekki björgum lofthjúp allrar jarð-
arinnar í leiðinni.
Gleymum ekki að aflið sem um
er að ræða dugar ekki einu sinni
til að knýja borg á stæð við
Amsterdam. í Evrópu eru fjölmörg
raforkuver sem hvert fyrir sig er
margfalt aflmeira en öll íslensk
raforkuver til samans.
Auðlindin
Við kaupum okkur því enga
velvild meginlandsbúa með þess-
um útflutningi. Hitt er meira
Karl
Ingólfsson.
áhyggjuefni, að þeir muni rísa upp
gegn þessum virkjanaáformum,
sem fela í sér að stærsta ósnortna
landsvæði álfunnar verði umbylt
með lónum, vegum og línum.
Þessi ósnortna víðátta með eld-
fjöllum, jöklum og hamslausum
fossum er auðlind sem við erum
rétt byijuð að nýta okkur á sviði
ferðaþjónustu en á einnig eftir að
nýtast á fleiri sviðum.
Graði-Rauður var
gæðingur...
Bent hefur verið á að hægt sé
að virkja fall Jökulsár á Fjöllum
í Dettifossi til hliðar við fossinn
og skrúfa einungis frá fossbun-
unni á milli klukkan þijú og fimm
á sumrin fyrir fagnandi túristana.
Á að slátra gullgæsinni
í upphafí varps, spyr
Karl Ingólfsson, og
selja hræið á útsölu í
Amsterdam?
Einnig má virkja Jökulsá á Brú
án þess að eiga beint við dýpsta
hluta Hafrahvammagljúfra.
Þetta er að hluta til rétt. Foss-
inn og gljúfrin verða áfram áþekk
að umfangi og litur gljúfurveggj-
anna breytist ekki.
En það sama má segja um
gæðinginn hann Graða-Rauð.
Verði hann geltur, þá er hann
áfram jafnhár og breiður, og hann
er áfram rauður. En hann er ekki
lengur hann Graði-Rauður, villtur,
heillandi og kraftmikill. Og þeim
sem skipuleggja ferðir um lítt
snortna víðáttu bendi ég á, að það
er dauðadæmt að selja geltan klár
sem graðan fola.
ímynd óspjallaðrar auðugrar
náttúru hefur verið drifkraftur
íslandsferða allt frá landnámi.
íbúar austanhafs og vestan horfa
sífellt meira á slíka þætti við val
á vörum og áfangastöðum.
Það ber ekki að skilja þessi orð
mín svo að ég sé alfarið á móti
virkjunum. Ég er einfaldlega að
benda á að það er léleg hagfræði
að fórna meiri kostum fyrir minni.
Að selja þjóðgarð
Áhugavert er að stofna þjóð-
garð er nær frá Lóni til Axarfjarð-
ar að austan og frá Tjörnesi til
Eyjafjallajökuls að vestan.
Að norðan og sunnan yrði ýmist
miðað við strönd eða byggð.
Friðun er ekki til höfuðs hefð-
bundnum nytjum, heldur yfirlýs-
ing þjóðarinnar um að landsvæðið
verði látið lúta eigin lögmálum um
alla framtíð og umferð og nytjum
hagað í samræmi við það.
I þessu felst mikið og ódýrt
tækifæri til landkynningar og upp-
byggingar verðmætrar söluímynd-
ar, sem nýtist ekki eingöngu ferða-
þjónustu, heldur einnig þeim sem
selja íslenskar afurðir, s.s. mat-
væli á alþjóðamarkaði.
Þetta má gera fyrir brot af þeim
fjármunum sem kostað hefur verið
til ríkisrekinnar útsöluherferðar á
orku, fólki og náttúru.
Fólk á fullum
launum
Og hver veit nema slík jákvæð
kynning geti af sér atvinnurekst-
ur, færan um að borga full laun,
eðlilegt raforkuverð, - jafnvel
skatta! í góðri sátt við sitt um-
hverfi.
Höfundur er ferðamálafulltrúi á
Fljótsdalshéraði.
HLUTABREFA
SJOÐURINN
• Hlutabréfasjóðurinn hf. er stærstur íslenskra hlutabréfa-
sjóða með yrir 5.300 hluthafa, heildareignir yfir 2.200
milljónir króna og um 40% markaðshlutdeild. Hann var
söluhæsti hlutabréfasjóðurinn á íslandi á árinu 1995.
• Með hlutabréfasjóðnum geturðu eignast hlut í flestum
hlutafélögum á innlendum hlutabréfamarkaði, notið góðrar
ávöxtunar og mikillar áhættudreifingar.
• Fjárfestingarstefna sjóðsins er skýr: 50-70% eigna eru_
innlend hlutabréf, 25-40% innlend skuldabréf, allt að 10%'
erlend verðbréf og laust fé er allt að 10%.
• Nafnávöxtun sjóðsins sl. 6 mánuði var 45% og sl. 1 ár
54%.
• VÍB er viðskiptavaki Hlutabréfasjóðsins sem þýðir að þú
getur alltaf selt hlutabréfin þegar þú þarft á því að halaa.
• Með kaupum á hlutabréfum í Hlutabréfasjóðnum hf.
getur þú tryggt þér allt að 45.000 kr. skattfrádrátt fyrir árið
1996. Hjá hjónum getur þessi upphæð numið allt að 90.000 kr.
PORYST/AÍFLÁRMÁLimir