Morgunblaðið - 06.12.1996, Blaðsíða 34

34 FÖSTUDAGUR 6. DESEMBER 1996
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Stórar sérverslanir taka við
Bókabúðin
sem vin í
markaðs-
kapphlaupi
Morgunblaðið/ Ásdís
GUNNAR B. Dungal (í miðið) vill reka bókabúð sem stendur undir nafni. A myndinni eru auk
Gunnars Rannveig Pálsdóttir verslunarstjóri og Jónfinn Joensen.
ÞEGAR opnuð er ný og stór bóka-
búð þar sem nær eingöngu eru til
sölu bækur hlýtur það að vekja at-
hygli. Algengast er að bækur hverfi
smám saman úr hillum bókabúða
og annað komi í staðinn: ritföng
hvers konar, myndbönd, dúkkulís-
ur, leikföng. Nýju Eymundsson
bókabúðinni í Kringlunni er ætlað
að koma til móts við kaupendur
bóka og bókamenn með ýmsum
hætti, en þó einkum í því að leggja
höfuðáherslu á bækur. Auk bóka
má reyndar fá blöð og tímarit, inn-
lend og erlend (um 800), gjafapapp-'
ír og gjafakort, hljóðbækur og
myndbönd.
Stólar í hornum gefa fyrirheit
um að fólk geti látið fara vel um
sig meðan bókum er fiett, kannski
er kaffikrókur ekki langt undan,
en enginn skortur er þó á veitinga-
stöðum í Kringlunni.
Þeir sem vanið hafa komur sínar
í bókabúðir erlendis, ekki síst í
London, geta vitnað um hve að-
gengilegar sumar þeirra eru og
andrúmsloft þægilegt. Þetta er að
aukast hérlendis. í Máli og menn-
ingu við Laugaveg er nýopnað
bókakaffi, Súfistinn. Þar hafa verið
vel sóttar bókakynningar að undan-
förnu. Hjá Braga Kristjónssyni í
Bókavörðunni við Vesturgötu hefur
verið hægt að fá í nefið, enda selur
hann mikið af svokölluðum „neftób-
aksbókum" auk ljóðabóka eftir
„ung skáld“ um eða yfir sjötugt.
Dickens á 200 krónur
Gunnari B. Dungal er ofarlega í
huga rekstur góðrar bókabúðar sem
á að vera fjölbreytt og laga sig eft-
ir kröfum tímans, óskum viðskipta-
vina. Bókabúðin nýja er 400 fer-
metrar með 11.000 titlum og hlýtur
því að teljast stærst á landinu.
Bækur eru flokkaðar í hillur eftir
efni og töluvert er um opnunartil-
boð og önnur verðtilboð. Athygli
vekur framboð á góðum erlendum
bókum í kiljubroti, en valið miðast
einkum við enska heiminn og nú-
tímaskáldverk eru af skornum
skammti. Ljóðabækur
samtímaskálda eru vart
sjáanlegar.
Fá má sígildar skáld-
sögur á ensku fyrir 190
kr. stykkið, m. a. eftir
höfunda eins og George
Elliot (Middlemarch),
Jane Austen (Sense and
Sensibility), D. H. Lawrence (Sons
and Lovers) og Nathaniel Haw-
thorne (The Scarlet Letter). David
Copperfield Dickens er fáanlegur á
200 kr. Meðal erlendra skáldsagna
eru Sophie’s Choice eftir William
Styron á 1.045 kr. og fjöldi spennu-
og ástarsagna á innan við 1.000
kr. Erlendar metsölubækur eru á
700-1.000 kr. af lista New York
Times sem hangir uppi í búðinni.
Innbundnar bækur eru í verðflokk-
um 1. 295 kr. til 2.495.
íslenskar kiljur eru til frá 545
kr. til 899 kr., flestar frá Máli og
menningu, en einnig Margit San-
demo gefin út af Reykholti.
„BÓKAMENN þurfa að hafa gaman af að koma í búðina.“
Eymundsson Kringlunni er stærsta bókabúð landsins.
Ný Eymundsson bókabúð, hin stærsta
á landinu, hefur verið opnuð í Kringlunni.
Búðin hefur sérstöðu að því leyti að nær
eingöngu eru á boðstólum bækur. Jóhann
Hjálmarsson ræddi við Gunnar B. Dungal,
eiganda og forstjóra Pennans og Eymunds-
son, og Jónfinn Joensen innkaupastjóra,
sem sér um erlendar bókapantanir hjá
Eymundsson bókabúðunum.
erlendra
Bókabúðin
nýja er 400 fm
með 11.000
titlum
Nokkrar hillur eru með nýjum
erlendum bókum. Clandestine eftir
James Ellroy er á 1.198 kr. The
Life and Lies of Bertolt Brecht eft-
ir John Fuegi í 732 blaðsíðna kilju
kostar 1.790 kr., The Road Ahead,
bók um Bill Gates 1. 540 kr., Ævi-
saga Bjarkar eftir Martin Aston
1.860 kr. (myndabók, eldri útgáfa,
um Björk eftir Paul Lester 1.195
kr.)
Vísindaskáldsögur, hrollvekjur,
heilsurækt, sagnfræði eru meðal
aðgengilegra bóka-
flokka. Nokkuð er um
tilboð og má fá allan
Shakespeare í stórri inn-
bundinni bók fyrir 3.499
kr.: The Globe Iliustrated
Shakespeare, einnig
listaverkabækur og bæk-
ur af ýmsu tagi.
Höfðað til
bókamanna
Jónfinn Joensen sem sér um er-
lendar bókapantanir fyrir Ey-
mundsson segir að búðin njóti hvað
varðar innkaup verðstríðs á bresk-
um markaði. Wordsworth lækkaði
fyrst, síðan fylgdu Oxford Univers-
ity Press, Everyman’s Library og
Penguin í kjölfarið. Ódýrustu bæk-
urnar koma frá Wordsworth, en
þær eru án formála og skýringa.
Jónfinn segir að íslendingar séu
ekki tilbúnir að kaupa nýja erlenda
bók á sama verði og innlenda. „Er-
lendum sölumönnum hefur verið
boðið upp á innkaup sem íslending-
ar telja sig ráða við. í staðinn fyrir
að neita hafa þeir fallist á að láta
okkur hafa bækurnar á viðeigandi
verði“, segir Jónfinn og bætir við
að sölumennirnir vilji sjá sínar bæk-
ur í hillum bókaverslana hér „Þess
vegna eru nýjar innbundnar bækur
á sama verði hér og erlendis."
Jónfinn sem hefur bæði unnið
hjá Eymundsson og Máli og menn-
ingu vill auk hefðbundinna met-
sölukilja hafa góðar bókmenntir til
sölu og nýjasta nýtt í umræðunni.
Það er áhugamál hans að i búðinni
séu líka til norrænar bækur. Fyrir
það girðir að verulegu leyti hátt
verð á norrænum bókum.
Dregið hefur úr eftirspurn eftir
norrænum bókum og líka þýskum,
en ætlunin er að kanna betur þann
markað. Hjá Eymundsson í Austur-
stræti þar sem Jónfinn var verslun-
arstjóri hafa verið haldnir bóka-
markaðir með dönskum, græn-
lenskum, þýskum og bandarískum
bókum og þeir hafa gefið góða raun
þótt ágóði hafi í sumum tilvikum
verið lítill sem enginn.
„Til þess að búð geti kallast al-
vöru bókabúð þurfa norrænar bæk-
ur að vera í boði“, segir Jónfinn.
Hann segir að búð eins og í Kringl-
unni þurfi að vera í senn glæsileg
og fjölbreytt og þar þurfi að vera
til erlendar bækur því að íslending-
ar séu heimsborgarar. „Bókamenn
þurfa að hafa gaman af að koma
í búðina, þeir hafa verslað mikið í
miðbænum en vonandi gera þeir sér
einnig ferð í Kringluna. Áhuga-
menn um bækur vilja mikið og fjöl-
breytt úrval, þeir fylgjast vel með,
vita nákvæmlega hvað er að gerast
erlendis."
Öflugt tölvuvætt upplýsingakerfi
veitir aðgang að ítarlegum listum
með bókum, höfundum og útgef-
endum í mörgum löndum, bækurnar
er hægt að panta með nokkurra
vikna fyrirvara. Sérstakt upplýs-
ingaborð er til dæmis í Eymundsson
Kringlunni og þangað geta við-
skiptavinir snúið sér.
Um þetta leyti eru íslenskar
jólabækur í fyrirrúmi í bókabúðum
og er Eymundsson í Kringlunni
engin undantekning hvað það varð-
ar. Eldri bækur er þó líka hægt að
fá þar og eru þær ágætlega flokkað-
ar eftir efni, en úrvalið er mjög háð
því sem stærstu forlögin gefa út.
Þetta getur breyst því að ætlunin
er að leita einnig til minni forlaga.
Eftir útskúfun
rofar til
íslenskar bækur hafa yfirleitt
ekki langa viðdvöl í bókabúðum.
Seljist þær ekki eru þær endur-
sendar til útgefenda. I búðunum er
ekki nægilegt rúm til að geyma
bækur árum saman. Það er vissu-
lega hvimleitt þegar nýútkomnar
bækur eru ekki fáanlegar í bóka-
verslunum og líka að ekki skuii
vera hægt að ganga að bókum eft-
ir helstu höfunda. Afar takmarkað
úrval eldri bóka, jafnvel fárra ára,
er að finna í búðum. Utsölumarkað-
ir og fornsölur virðast látin um
þennan markað. Það er miður, en
vissulega þyrfti eftirspurnin að vera
meiri. Góðar bókmenntir eru ekki
strax fallnar úr gildi.
Jafn stór búð og Eymundsson
Kringlunni getur bætt úr þessu og
beitt sér fyrir að auðvelda mönnum
að ná í eldri bækur. í mörgum bóka-
verslunum erlendis eru deildir forn-
bóka. Það vekur því sérstaka at-
hygli og er til mikillar fyrirmyndar
um hina nýju bókabúð að
slík starfsemi er þegar
hafin þar og er stefnt að
því að auka hana smám
saman. í búðinni á að
Góðar bók-
menntir eru
ekki strax
vera til úrval bóka eftir fallnar úr gildi
helstu íslenska höfunda. .................
Viðskipti og menning
Dagskrár með rithöfundum, hin-
ar og þessar bókakynningar laða
að. Gunnar B. Dungal vill auka
þessa starfsemi. En með hvaða
hætti?
„Nú er mest lagt upp úr kynn-
ingu höfunda jólabóka með upp-
lestrum og áritunum þeirra, en ver-
ið er að vinna að dagskrá fyrir
næsta ár og í því dæmi eru erlend-
ir bókamarkaðir og fleira", segir
Gunnar.
Er hlutverk bókabúðar fyrst og
fremst sölulegs eðlis eða er það
einnig menningarlegt?
„Þetta eru vissulega viðskipti, en
menningin ekki undanskilin. Lista-
sjóður Pennans hefur til dæmis
styrkt uunga myndlistarmenn.“
Talað er um verðstríð í bóksölu,
viii Eymundsson taka þátt í því?
„Þetta er mest kringum jólin.
Stórmörkuðum dugar best til að ná
árangri að lækka verðið og skiptir
þá ekki máli með hvaða hætti at-
hyglin fæst. Búð eins og í Kringl-
unni með alla sína titla er rekin
alla tólf mánuði ársins, en aðrir
setja upp langborð síðasta mánuð-
inn fyrir jól og loka síðan. Við erum
til í verðstríð fari það af stað. Und-
anfarin tvö ár hefur ástand í bók-
sölu verið vont. Salan hefur beinst
til stórmarkaðanna þar sem álagn-
ing er lítil eða engin. Við svörum
þessu en hvernig er ekki hægt að
upplýsa."
Hvernig er með bóksölu utan
jólamarkaðstímans?
„Hún er of lítil að mínu mati,
en ætlunin er að auka hana. Við
fækkum starfsfólki á þeim tíma.
Ég get nefnt að sala landkynning-
arbóka hefur aukist mjög, einkum
í Eymundsson Austurstræti sem
að því leyti er vel staðsett.
Námsbækur og annað efni er árs-
tíðabundið.”
Hvað um ákveðna tilhneigingu
eða þróun í bóksölu?
„Ég hef trú á stórum sérverslun-
um, stærri einingum, allar verslanir
eru að verða stærri einingar, það
er þannig í verslun yfirleitt. Minni
bókabúðum á líklega eftir að fækka
og stærri taka við. Víða í bókabúð-
um eru bækur ekki nema brot af
vöruvalinu, bækur eru kannski 1/3
af veltunni. Ég er bjartsýnn á að
reka bókabúð sem stendur undir
nafni.“ i
Gunnar B. Dungal leggur
áherslu á síðustu orðin. Hann seg-
ir að fólk sem „rambað“ hafi inn
í búðina í Kringlunni hafi farið út
með bækur þótt það hafi ekki ætl-
að sér að kaupa neitt. Viðbrögð
hafa verið jákvæð og hann segist
reyna að fara eftir ábendingum.
„Það er mikill áhugi á bókum. ís-
lendingar hafa áhuga á svo mörgu,
fyrir utan góðar bók-
menntir vilja menn til
dæmis bækur um flugu-
hnýtingar eða eitthvað
álíka, golf, húsbúnað,
matreiðslu, listir.“
Meðal þess sem spurt
er eftir eru veigamiklar
bækur sem Bretar kalla „kaffi-
borðsbækur", kannski frekar sófa-
borðsbækur á íslensku, það eru
bækur um til dæmis innréttingar
og listir sem látnar eru liggja á
sófaborðum til skoðunar fyrir gesti.
Þetta „stofustáss" má fá frá 2.000
krónum vegna hagstæðs bókaverðs.
Afgreiðslufólk í Eymundsson
Kringlunni segir að aðsókn hafi
verið mjög mikil síðan opnað var.
Fólk virðist kunna því vel að koma
í búð sem leggi höfuðáherslu á
bækur. En það benti á að mynd-
bönd með klassískum bíómyndum
eftir Fellini og fleiri seldust afar
vel.