Morgunblaðið - 08.01.1997, Blaðsíða 1

72 SÍÐUR B/C/D
5. TBL. 85. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 8. JANÚAR1997 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Reuter
U mhverfis j örðina
í loftbelg
LOFTBELGUR breska auðkýf-
ingsins Richards Bransons hófst
í gær á loft í Marokkó og sést
hér fljúga yfir borgina Marra-
kesh. Branson og tveir félagar
hans vonast til að verða fyrstir
til að fljúga umhverfis jörðina í
loftbelg. Joan, kona Bransons,
og börn þeirra tvö, Holly 15 ára
og Sam 11 ára, fylgdust með
þegar belgurinn tókst á loft.
„ Við höldum nú á vit mikilla
ævintýra,“ sagði Branson við
blaðamenn áður en hann klifraði
inn í lokaða hylkið, sem hangir
neðan í loftbelgnum. „Ég er full-
ur sjálfstrausts."
Branson rekur ýmis fyrirtæki
undir nafninu Virgin og fæst við
allt frá hljómplötusölu til far-
þegaflugs. Hann býst við að ferð-
in muni taka 14 til 21 dag. Á
innfelldu myndinni veifar Bran-
son úr dyrum hylkisins fyrir
flugtak.
■ Freista hnattflugs/20
Utanríkisráðherra Þýskalands
um stækkun NATO
Vill koma til
móts við Rússa
Bonn, Varsjá. Reuter.
KLAUS Kinkel, utanríkisráðherra
Þýskalands, sagði í gær, að Rússar
ætluðu að setja upp hátt verð fyrir
að fallast á stækkun Atlantshafs-
bandalagsins, NATO. Kvað hann
nauðsynlegt, að aðildarríki NATO
reyndu að milda andstöðu þeirra
með ýmsum ráðstöfunum í hemað-
arlegum og efnahagslegum efnum.
Kinkel sagði, að Rússar vissu,
að þeir gætu ekki komið í veg fyrir
stækkun NATO í austur og því
færu þeir fram á margvíslegar
tryggingar fyrir því, að hún beind-
ist ekki gegn þeim. Með þeirri hörðu
afstöðu, sem Borís Jeltsín, forseti
Rússlands, hefði kynnt Helmut
Kohl, kanslara Þýskalands, á fundi
þeirra sl. laugardag, væru Rússar
að reyna að tryggja hagsmuni sína
sem best gagnvart stækkuninni.
Þýski utanríkisráðherrann
sagði, að umræður um stækkun
NATO myndu taka til samningsins
um hefðbundinn herafla í Evrópu
(CFE), um START-2-afvopnunar-
samninginn, um stöðu Rússa í Sjö-
ríkja-hópnum og um efnahagslega
aðstoð við þá. Hefur hann einnig
lagt til, að NATO og Rússland
komi á fót fastri samráðsstofnun
til að ræða þessi mál og önnur.
Telur Kinkel, að með samráðs-
stofnuninni, sem hann kallar
„S-17“, NATO-ríkin 16 og Rúss-
land, geti bandalagið greint á milli
ákvarðana, sem það tekur sjálft;
þeirra, sem ræddar verða við
Rússa, og þeirra, sem þurfa sam-
þykkis þeirra við.
Á fréttamannafundinum í gær
sagði Kinkel, að í fyrstu hrinu
myndi NATO hleypa inn nokkrum
ríkjum og þá biði það erfiða verk-
efni að sannfæra önnur um, að þau
yrðu ekki útilokuð um alla framtíð.
Sagði Tyrki
fjarlægjast Evrópu
Kinkel vék einnig máli sínu að
Tyrkjum og sagði, að þeir væru
farnir að fjarlægjast Evrópu vegna
vonbrigða með þá aðstoð, sem ESB
hefði veitt þeim. Nefndi hann sem
dæmi um þessa þróun áform Tyrk-
landsstjórnar að boða til fundar
átta múslimaríkja til að ræða um
nánari efnahagssamvinnu.
Boðar
friðsam-
lega lausn
gíslamáls
Lima. Reuter.
ALBERTO Fujimori, forseti
Perú, sagði í gær að hann von-
aði að gíslarnir, sem nú hafa
verið í haldi hjá skæruliðum
samtakanna Tupac Amaru í
bústað japanska sendiherrans
í Lima í þijár vikur, yrðu frels-
aðir án blóðsúthellinga. Hann
sagði einnig að hann mundi
ekki láta undan kúgunarað-
gerðum hryðjuverkamanna.
Tveir japanskir blaðamenn
fóru í gær inn í sendiherrabú-
staðinn og færðu menn úr
hryðjuverkasveitum perúsku
lögreglunnar þá á brott þegar
þeir komu út tveimur klukku-
stundum síðar. Hermt var að
bækur þeirra og myndavélar
hefðu verið gerðar upptækar.
Skæruliðaforingi í haldi?
Útvarpsstöð í Perú sagði í
gær að perúskar öryggissveitir
hefðu handtekið Carlos Dario
Perez, einn leiðtoga Tupac
Amaru, í frumskógum landsins.
Skæruliðarnir halda 74 gísl-
um, sem þeir segjast láta lausa
gegn því að um 400 samherjum
þeirra verði sleppt úr fangelsi.
í gærmorgun heyrðust tveir
háir dynkir við sendiherrabú-
staðinn. Samkvæmt fréttum
sjónvarpsfréttastöðvarinnar
CNN hleypti perúskur vörður
af byssu sinni í ógáti.
Tilræði í
Alsír kost-
Gingrich nær kjöri
þrátt fyrir siðabrot
Washington. Reuter.
REPÚBLIKANINN Newt Gingrich
var endurkjörinn forseti fulitrúa-
deildar Bandaríkjaþings í gærkvöldi
þrátt fyrir að hann hefði viðurkennt
að hafa brotið siðareglur þingmanna
og eigi yfir höfði sér áminningu frá
siðanefnd fulltrúadeildarinnar.
Repúblikanar hafa 19 sæta meiri-
hluta í deildinni, en sigur Gingrich
var engu að síður naumur. Hann
fékk 216 atkvæði, en Richard Gep-
hardt, leiðtogi demókrata, sem eru
í minnihluta, fékk 205. Fjórir repú-
blikanar greiddu öðrum þingmönn-
um atkvæði sitt og fimm sátu hjá
vegna málsins, sem er fyrir siða-
nefndinni.
Gingrich ávarpaði þingið eftir að
atkvæðagreiðslan hafði farið fram
og baðst afsökunar á framferði sínu
í þrígang.
„Að vissu marki var ég of hvatvís,
of sjálfsöruggur eða of ýtinn,“ sagði
Gingrich. „Eg biðst afsökunar."
í dag hefst síðasti áfangi rann-
sóknar siðanefndarinnar, sem staðið
hefur í tvö ár. Málið snýst um það
hvort Gingrich hafi sagt siðanefnd-
inni ósatt um það hvaðan fé, sem
hann notaði til námskeiðahalds, var
komið og notað framlög, sem runnu
til háskóla og góðgerðarstofnana, í
pólitískum tilgangi. Framlög til
slíkra stofnana eru skattfijáls, en
það á ekki við um framlög til póli-
tískrar starfsemi.
ar sjö líf
París. Reuter.
SJÖ manns létu lífið og 48 særðust,
sumir alvarlega, þegar bíisprengja
sprakk í miðri Algeirsborg, höfuð-
borg Alsír, síðdegis í gær, að því
er sagði í yfirlýsingu alsírskra yfir-
valda í gær.
Sprengingin varð skammt frá að-
albyggingu háskólans við enda
helstu verslunargötu borgarinnar.
Yfirvöld hafa kennt múslimskum
heittrúarmönnum ura sprengjutil-
ræði af þessu tagi. í liðinni viku
gerðu skæruliðar árásir á þorp í
Alsír og myrtu a.m.k. 38 manns.
Deilan um nasistagullið ágerist
Svissneskur sjóður
um helf ör gyðinga
Ziirich, Jerúsalem. Reuter.
SVISSNESKA stjórnin lýsti því yfir
í gær að hún hygðist stofna sjóð til
minningar um helför gyðinga í
heimsstyrjöldinni síðari. Samtök
gyðinga hafa lagt hart að Svisslend-
ingum að bæta fyrir meintan gróða
af svokölluðu nasistagulli í heims-
styijöldinni síðari og tóku Svisslend-
ingar skýrt fram að stofnun sjóðsins
væri ekki viðurkenning á að þeir
hefðu hagnast á gullinu.
Samskipti gyðinga og sviss-
neskra stjórnvalda hafa verið stirð
vegna ummæla fráfarandi forseta
Sviss, Jean-Pascal Delamurz, um
að krafa Alþjóðaráðs gyðinga um
bætur handa gyðingum, sem kynnu
að eiga rétt á greiðslum frá sviss-
neskum bönkum, væri fjárkúgun
þar sem rannsókn málsins væri
ólokið.
Leiðtogi gyðinga lýsti því yfir í
gær að hann myndi ákveða innan
fjögurra vikna hvort skora eigi á
fólk að skipta ekki við svissneska
banka vegna ummælanna.
■ Svisslendingar sakaðir/20
Reuter
Olíuleki
ógnar sjáv-
arútvegi
STAFN rússneska olíuskipsins
Nakhodka gægist úr kafi fimm
kílómetra undan Japansströnd-
um í gær. Skipið brotnaði í tvennt
í óveðri í síðustu viku og hefur
framhlutinn borist jafnt og þétt
undan vindi að landi. Olíuleki úr
skipinu ógnar lífríki og afkomu
fjölda útgerðarbæja á 100 kíló-
metra langri strandlengju. Mikill
fjöldi skelja- og fiskeldisstöðva
er í stórhættu. Þannig er skelja-
afli þessa árs þegar talinn ónýtur
og einnig þanguppskera.