Morgunblaðið - 17.04.1997, Blaðsíða 48

48 FIMMTUDAGUR 17. APRÍL 1997
MIIMIMINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
4
t
Faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
SIGVALDI EIRÍKUR HALLDÓRSSON
söðlasmiður,
Aðalbraut 55,
Raufarhöfn,
verður jarðsunginn frá Raufarhafnarkirkju laugardaginn 19. apríl
kl. 14.00.
Fyrir hönd aðstandenda,
Aðalsteinn Sigvaldason, Sigríður Hrólfsdóttir,
Sigurveig Sigvaldadóttir, Sigfús Jónasson,
Jóhann Sigvaldason, Pálína Valsdóttir,
Hólmgrímur Sigvaldason, Ingibjörg Gunnlaugsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Móðir mín, tengdamóðir, amma, langamma og
langalangamma,
NJÁLA GUÐJÓNSDÓTTIR
frá Vestmannaeyjum,
lést á hjúkrunarheimilinu Eir miðvikudaginn
16. apríl.
Jóhanna Tómasdóttir, Þorsteinn Laufdal,
Njála Laufdal, Friðrik Baidursson,
Helga Laufdal, Hans Ragnar Þorsteinsson,
Ósk Laufdal, Ólafur Kolbeins Júlíusson,
barnaböm og barnabarnabarn.
t
Ástkær frænka okkar,
ÞÓRUNN ÓLAFÍA ÁSGEIRSDÓTTIR,
Háaleitisbraut 43,
verður jarðsungin frá Fossvogskirkju föstu-
daginn 18. apríl kl. 15.00.
Ásgeir Þorvaldsson, Erla Alfreðsdóttir,
Pétur Þorvaldsson, Ágústa Guðmundsdóttir,
Stefán Þorvaldsson, Guðríður A. Waage,
Kristín Þorvaldsdóttir, Tryggvi V. Traustason.
t
Móðir okkar og tengdamóðir,
SNJÓLAUG ÞORSTEINSDÓTTIR,
Skálaheiði 7,
Kópavogi,
lést að kvöldi 15. apríl í Sjúkrahúsi Reykja-
víkur.
Þorsteinn Júlíusson, Esther Ólafsdóttir,
Guðrfður Júlíusdóttir, Hörður Jónsson,
Anna Júlíusdóttir, Örn Sveinsson.
t
Útför
SIGRÚNAR BERGSTEINSDÓTTUR,
Hringbraut 28,
Reykjavik,
fer fram frá Dómkirkjunni í dag, fimmtudaginn 17. apríl, kl. 13.30.
Blóm og kransar vinsamlegast afþakkaðir, en þeim, sem vildu minnast
hennar, er bent á Styrktarfélag krabbameinssjúkra barna.
Sigrfður Bergsteinsdóttir,
Edda Níels,
Sigrún Rósa og Helga Marín Bergsteinsdætur.
t
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og
vinarhug við andlát og útför hjartkærs vinar
míns,
HALLGRÍMS TRYGGVASONAR
prentara,
Hátúni 12,
Reykjavfk.
Ólöf Sigurlásdóttir.
JÓNÞÓRIR
ÁRNASON
+ Jón Þórir Árna-
son fæddist á
Karlsskálum við
Reyðarfjörð 26. des-
ember 1917. Hann
lést á Landspítalan-
um 10. apríl síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru Guðrún
Jónína Einarsdóttir,
frá Kóngsparti við
Helgustaði, f. 1887,
d. 1971, og Árni
Jónsson, frá Vöðla-
vík, kaupmaður á
Eskifirði, f. 1886, d.
1966. Jón Þórir var
elstur sex systkina, næstelst er
Valgerður Þórsteina, f. 1920,
d. 1926, þá Málmfreð Jónas, f.
1921, d. 1994, Einar Oddgeir,
f. 1922, d. 1923, Anna Guðrún,
f. 1924, og Valborg Oddný, f.
1926.
Hinn 26. desember 1942
kvæntist Jón Elinu J. Þórðar-
dóttur, f. 13.8. 1917. Þau eign-
uðust fjórar dætur. 1) Stúlka,
lést nýfædd. 2) Elín, f. 21.2.
1946, gift Reinhold Richter. 3)
Valgerður, f. 2.7. 1952, börn
hennar eru Jón Þórir Ingimund-
arson, f. 18.3. 1983,
og Elín Ingimund-
ardóttir, f. 4.7.
1987. 4) Arngunnur,
f. 15.4. 1955, sam-
býlismaður Helgi R.
Rafnsson.
Jón Þórir fluttist
15 ára til Reykjavík-
ur og hóf nám í
Verslunarskóla ís-
lands. Hann lauk
námi þaðan 1936,
vann síðan ýmis
skrifstofustörf í
Reykjavík, lengst af
þjá Fisldfélagi ís-
lands. Árið 1952 hóf hann sjálf-
stæðan atvinnurekstur við inn-
flutning á þýskum blöðum og
timaritum samhliða starfi sínu
hjá Fiskifélaginu en þar hætti
hann störfum á sjötta áratugn-
um og sneri sér alfarið að
rekstri fyrirtækis síns.
Jón Þórir skrifaði greina-
flokkinn Lifríki og lífshætti sem
birtur var í Morgunblaðinu um
margra ára skeið.
Útför Jóns Þóris verður gerð
frá Fossvogskirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 13.30.
Fimmtudaginn 10. apríl lést
pabbi bestu vinkonu minnar. Hann
hét Jón Þórir Árnason og var á loka-
ári áttunda tugarins þegar hann
andaðist. Kynni mín af honum hóf-
ust þegar við Valla urðum vinkonur
- þá var ég átta ára.
I endurminningunni fínnst mér
að Jón hafí alltaf talað við mig eins
og fullorðna manneskju. Hann
ræddi við mig, bamið og ungling-
inn, um allt milli himins og jarðar.
Umhverfísmál og ýmis alþjóðamál
voru honum ofarlega í huga og
hann hafði áhyggjur af því að við
gengjum of nærri náttúrunni með
skeíjalausri græðgi og skammsýni.
Sennilega er ekki mjög venjulegt
að fullorðnir menn eigi slík samtöl
við böm og unglinga, a.m.k. minn-
ist ég einskis annars pabba sem
gerði það. Mér fannst mjög gaman
að mörgum samtölum okkar. Þegar
ég eltist og þroskaðist átti Jón til
að koma með alls kyns fullyrðingar
sem hann vissi að ég hlaut að mót-
mæla, og úr því urðu heitar rökræð-
ur. Ég held að við höfum bæði not-
ið okkar vel í þeim samtölum.
Það var líka óvenjulegt með Jón
hvað hann var miklu meira heima
en aðrir pabbar. Hann flutti inn
þýsk blöð og tímarit og dreifði á
íslenskan markað. Umsýslunni
sinnti hann heima. Tvöfaldur bíl-
skúrinn var fullur af þýskum blöð-
um og tímaritum, sem spönnuðu
allt frá Der Spiegel til Burda og
Bravo, og hefta sem lýstu ástum
þýskra baróna og barónessa. Ég
er ekki frá því að þetta hafí orðið
til þess að við vinkonumar spreytt-
um okkur á að lesa þýsku fyrr en
ella hefði orðið. En það sem mesta
athygli vakti var snyrtimennskan í
vinnubrögðum Jóns, hver hlutur var
á sínum stað og öllu raðað í snyrti-
lega stafla. Þar átti Jón þó ekki
einn hlut að máli, því þau hjónin
Elín og Jón voru samvalin í því sem
öðru.
Jón var glæsilegur á velli, óað-
fínnanlega klæddur og tilhafður,
með þykkt hár, sem mér fínnst allt-
af V'ofa verið silfurgrátt, þótt varla
fái það staðist. Ég held hann hafí
verið afar vel lesinn á mörgum svið-
um, og það hafí ekki skipt hann
máli hvort hann las íslensku, ensku
eða þýsku. Hann var sérstæður og
jafnvel sérvitur um sumt, t.d. vildi
hann aldrei fara út fyrir landstein-
ana, þótt starf hans fæli í sér nána
tengingu við Þýskaland og hann
þyrfti iðulega að beita fyrir sig
þýskri tungu í skrifum og sam-
tölum. Það er raunar dálítið um-
hugsunarefni að sá maður sem mér
hefur virst öðrum mönnum betur
heima á ýmsum mikilvægustu svið-
um alþjóðamála hafi aldrei út fyrir
ísland komið.
Eftirlifandi eiginkona Jóns er
Elín J. Þórðardóttir. Hveijum manni
sem kom á heimili þeirra var ljós
hin gagnkvæma virðing og ást sem
ríkti þeirra í milli. Þau virtust svo
samvalin sem best má vera, ekki
bara í snyrtimennskunni heldur
einnig á öðrum sviðum. Elín er ein
myndarlegasta húsmóðir sem ég
hef kynnst og bjó Jóni og dætrunum
þremur sérstaklega fallegt og
rausnarlegt heimili. Að auki tók hún
fullan þátt í umstanginu kringum
þýsku blöðin, og þannig voru þau
saman öllum stundum sólarhrings-
ins. Þannig virtist það líka eiga að
vera. Missir Elínar er mikill og ég
votta henni mína dýpstu samúð.
Fjölskylda mín öll sendir samúð-
arkveðjur til Elínar, dætranna Öbbu
og Addýjar og fjölskyldna þeirra,
og ekki síst Völlu vinkonu og barn-
anna hennar, Jóns Þóris og Elínar.
Helga Jónsdóttir.
Ekki veit _ég hvort stórfrændi
minn Jón Þ. Árnason hefði kunnað
mér miklar þakkir fyrir að setja á
blað nokkrar minningar mínar um
hann.
Það var ekki hans háttur að
hampa hvorki sjálfum sér, hæfileik-
um sínutn, né verkum sínum. Ef
þetta veiður að ágreiningsefni milli
okkar verðum við að fá að leysa
það sfðar, því endurminningum
mínum um Jón Þ. Ámason kýs ég
Erfidrykkjur
HÓTEL
REYKJAVÍK
Sigtúni 38
Upplýsingar í síma 568 9000
að deila með þessum hætti með fjöl-
skyldu hans og vinum.
Jón Þ. Árnason og faðir minn
Gunnar A. Pálsson voru systrasynir,
báðir fæddir á Austfjörðum og ólust
upp á Eskifírði. Eskifjörður var þá
eins og nú, iítið en fallegt kauptún,
þar sem sjávarútvegur og þjónustu-
störf við sjávarútveginn og sveitirn-
ar í kring voru helstu viðfangsefnin.
Faðir Jóns, Ámi Jónsson var um
áratuga skeið kaupmaður á Eski-
firði og rak verslun í húsi sínu Lauf-
ási, sem var og er myndarlegt hús
á fallegum stað á Éskifirði. Þeir
frændur fluttu báðir snemma til
Reykjavíkur og þar stundaði Jón
nám í Verzlunarskólanum og lauk
þaðan prófí og starfaði síðan meira
og minna alla ævi með einum eða
öðmm hætti að verslunar- og við-
skiptastörfum. Auk þess starfaði
hann um árabil hjá Fiskifélagi ís-
lands við margvíslega skýrslugerð
og önnur skrifstofustörf. Mikil vin-
átta var með föður mínum og Jóni
Þ. Árnasyni. Frá barnsaldri átti ég
því mikið saman við Jón og fjöl-
skyldu hans að sælda, og átti vísa
fölskvalausa vináttu hans frá fyrsta
degi. Ég lærði seinna enn betur að
meta það hversu mikilvægt það var
mér sem bami og unglingi að geta
rökrætt um lífið og tilveruna við
fullorðinn og fullþroskaðan mann,
sem ræddi við unglinginn með ná-
kvæmlega sama hætti og hann hefði
rætt við fullþroska jafnaldra sinn.
Jón hafði miklu að miðla og mikið
að gefa í slíkum samtölum þótt mér
þætti hann þá, eins og jafnan síðan,
æði fastur fyrir og ákveðinn, stund-
um svo að mér fannst meira en nóg
um einurðina. Þessi æskukynni þró-
uðust með áranum í trausta og
gagnkvæma vináttu og viðhorfín
slípuðust og fáguðust með tímans
tönn og veðrabrigðum samtímans.
Það er því af óvanalega miklu að
taka úr minningasjóði mínum um
Jón Þ. Ámason og margt í þeim
góða sjóði sem verður mér tiHeið-
sagnar ævina á enda. Jón Þ. Áma-
son var ekki langskólagenginn mað-
ur, en fróðari maður um sagnfræði,
hagfræði og hagfræðistefnur,
stjómmál og stjómmálaþróun um
allan heim, náttúravemd, auðlindir
og fjölmörg önnur húmanísk fræði,
er vandfundinn. Hann var með af-
brigðum vel að sér í íslensku þótt
skrifaður texti hans gæti á köflum
verið nokkuð tyrfinn. og gætti þar
sjálfsagt áhrifa frá þýskri tungu
sem hann hafði jafngott vald á og
á íslensku. Þá þótti honum og gam-
an að búa til og þróa ný orð og
orðasambönd á íslensku. Jón var
sílesandi og man ég nánast aldrei
eftir honum öðravísi en með blað
eða bók í hönd eða þá að hlusta á
fréttir eða fræðsluefni í útvarpi eða
sjónvarpi. Með stöðugri þekkingar-
leit varð Jón hafsjór fróðleiks um
flesta hluti og var vart komið að
tómum kofunum hjá honum á
nokkru sviði. Hefðu aðstæður á sín-
um tíma verið aðrar til menntunar
og Jón kosið sér langskólanám og
fræðistörf hefði hann komist í röð
fremstu fræðimanna á nánast
hveiju því sviði sem hann hefði kos-
ið sér. Það kom raunar oft fram í
samtölum okkar, að þótt Jón væri
í hópi vinnusömustu og velvirkustu
manna taldi hann í raun eftir hverja
stund sem veija þurfti til brauðst-
rits og ekki var hægt að veija til
að svala menntunarþörf og fróð-
leiksfysn. Þessi afstaða hans kom
líka vel fram í þeim gjöfum sem
hann hlóð á vini sína. Það vora heilu
bókasöfnin, allt vandlega valið eftir
aldri og áhugamálum þiggjenda.
Það var rneð ólikindum að hlusta á
Jón Þ. Árnason lýsa sögusviði er-
lendra stórviðburða, hvort sem var
í nútímanum eða sögulegu ljósi.
Lýsingar hans vora svo ljóslifandi
að það var eins og hann hefði upplif-
að atburðina sjálfur, en hann kom
þó aldrei til útlanda alla sína ævi.
Það hljómar harla sérkennilega þeg-
ar í hlut átti maður sem hafði jafnm-
ikinn áhug á heiminum í kringum
sig og Jón hafði en þannig var það.
Þetta virtist engu máli skipta fyrir
hann, hann fór allra sinna ferða um
heiminn þveran og endilangan í
bókum og blöðum, útvarpi og sjón-
varpi og hafði miklu dýpri og meiri

I
(
t
(
(
i
(
(
(
(
I
I
(
I
I
I