Morgunblaðið - 25.07.1997, Blaðsíða 1
64 SÍÐUR B/C
166. TBL. 85. ÁRG. FÖSTUDAGUR 25. JÚLÍ1997 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Reuter
AFGREIÐSLUSTÚLKA í Edinborg hengir skoska fánann út í glugga á Skosku versluninni
í tilefni frétta af því að Skotar fái eigið svæðisþing.
Bosníu-Serbar
hóta erlendum
þj óðarleiðtogum
Washington, Sarajevo, Bonn. Reuter.
JAVIER Solana, framkvæmdastjóri
Atlantshafsbandalagsins (NATO),
hét því í gær að ákærðir stríðsglæpa-
menn yrðu leiddir fyrir alþjóðlegan
dómstól áður en alþjóðaliðið, sem
framfylgt hefur Dayton-friðarsam-
komulaginu, héldi á brott frá Bosn-
íu. Tíðar árásir hafa verið gerðar á
útlenda hermenn á svæði Bosníu-
Serba frá því meintur striðsglæpa-
maður var skotinn fyrr í mánuðinum
og hafa Bosníu-Serbar haft í hótun-
um við stjórnvöld í þeim löndum sem
sent hafa hermenn til landsins.
Solana lagði áherslu á að stríðs-
glæpamenn yrðu þó aðeins handtekn-
ir ef aðstæður leyfðu, hermenn tækju
ekki glæpamann höndum, sem um-
kringdur væri 100 félögum sínum.
Bill Richardson, sendiherra
Bandaríkjanna hjá Sameinuðu þjóð-
unum, kvaðst í gær hafa haft af því
fregnir að Bosníu-Serbar hefðu hót-
að að ráðast gegn leiðtogum þeirra
þjóða sem sent hefðu hermenn til
Bosníu í kjölfar friðarsamkomulags-
ins. Fordæmdi hann þessar hótanir
og sagði þær dæmigerðar fyrir
stuðningsmenn Radovans Karadzics,
fyrrverandi leiðtoga Bosníu-Serba.
Þýska blaðið Die Welt sagði í gær
að yfirvöld í Þýskalandi, Bretiandi
og Bandaríkjunum óttuðust hefndar-
aðgerðir Bosníu-Serba og að örygg-
isráðstafanir við stjórnarstofnanir
og æðstu menn landanna hefðu ver-
ið hertar.
Fleiri árásir á friðargæsluliða
Hollenskur friðargæsluliði særðist
í fyrrakvöld þegar handsprengju var
varpað að honum í Kotor Varos,
skammt frá Banja Luka, sem er á
yfirráðasvæði Bosníu-Serba. Hafði
hermaðurinn lent í umferðaróhappi
er drukkna Serba bar að og réðust
þeir að manninum. Þá eyðilagðist
flutningabifreið sem stóð fyrir utan
húsnæði starfsmanna Sameinuðu
þjóðanna í sprengingu í gærmorgun.
Berlusconi
ákærður fyr-
ir skattsvik
Madríd. Reuter.
HÆSTIRÉTTUR Spánar ákærði í
gær Silvio Berlusconi, fyrrverandi
forsætisráðherra Italíu og leiðtoga
stjórnarandstöðunnar, fyrir skatt-
svik í tengslum við fjölmiðlafýrir-
tæki hans, Fininvest.
Dagblaðið El País sagði frá því
að Berlusconi hefði verið ákærður
ásamt 37 mönnum öðrum. Tals-
menn réttarins hafa ekki viljað
staðfesta annað en að Berlusconi
sé einn af hinum ákærðu.
Reuter
Undirbúa
för til Mír
RÚSSNESKU geimfararnir Ana-
tolí Solovjov og Pavel Vino-
gradov vinna að lokaundirbún-
ingi um borð i geimflauginni sem
mun í byrjun ágúst flytja þá til
geimstöðvarinnar Mír, þar sem
þeir leysa af Rússana tvo í núver-
andi áhöfn.
Vonast er til að þeir Ijúki nauð-
synlegum viðgerðum á raforku-
kerfi geimstöðvarinnar áður en
bandarisk geimflaug lendir þar
um miðjan september.
Reuter
Einræktuð
kind með litn-
inga manns
London. Reuter.
BRESKU vísindamennirnir, sem
einræktuðu ána Dolly fyrr á ár-
inu, kynntu í gær einræktað lamb,
Polly, sem hefur litninga úr
mönnum. Segja vísindamennirnir
þetta þýða að hægt verði að ein-
rækta kindur sem framleiði t.d.
prótein og blóðvökva í lækninga-
skyni fyrir menn.
Hópurinn, sem að tilrauninni
stóð, hefur einræktað níu ær og
einnig nokkrar ær með litningum
manna en þetta er í fyrsta sinn
sem þeim tekst að sameina tækn-
ina í einu dýri, eða öllu heldur
fimm, því Polly á fjórar systur.
Dolly var einræktuð úr full-
vöxnu dýri en Polly var ræktuð
með því að láta bandvefsfrumu
úr fóstri renna saman við egg-
frumu. Það sem var óvenjulegt
við einræktun Pollyar var að vís-
indamennirnir breyttu erfða-
efni fósturfrumnanna áður en
þær voru einræktaðar. Þeir vilja
ekki upplýsa hvaða erfðaefni
manna Polly hefur en dýrin, sem
ræktuð hafa verið með mannlega
litninga, eru aðallega ræktuð með
blóðprótein og storknunarefni.
Græðgi allsráðandi á alnetinu
Washington. Rcutor.
GRÆÐGI er ein aðalástæða tafa
og hægagangs á alnetinu, að sögn
vísindamanna, sem skrifa um mál-
ið í nýjasta hefti Science. Segja
þeir að þar sem flestir notendur
þess greiði fast gjald finnist þeim
fyllilega „réttlætanlegt að gleypa
efnið á netinu í sig án þess að leiða
hugann að því að þessi mikla
neysla kunni að hafa áhrif á af-
kastagetu alnetsins," segir vís-
indamaðurinn Bernardo Huber-
mann í tímaritinu.
Ástæða þessa er að hluta til
gríðarlegt umfang alnetsins, auk
nafnleysisins sem notendur skýla
sér á bak við, segir Hubermann.
Telur hann að ef notendur væru
færri og vissu hver af öðrum
myndu þeir líklega nota alnetið á
ábyrgðarfyllri hátt.
Borga fyrir betri þjónustu
Hubermann og aðstoðarmenn
segja engu líkara en notendur al-
netsins hafi komið sér saman um
að fara allir inn á sömu síður á
sama tíma, sem verði til þess að
geysilegir flöskuhálsar myndist.
Sú varð að minnsta kosti nið-
urstaða tilrauna með að senda
gögn víðs vegar um netið.
Huberman telur afar ólíklegt að
notendur alnetsins fáist til að nota
það hóflegar, þróunin verði liklega
sú að þeir sem þjónusti alnetið
bjóði bætta þjónustu og aukinn
hraða fyrir þá sem séu tilbúnir að
greiða aukalega fyrir það.
Skotar fá eig-
ið svæðisþing
Ekki fyrsta skref til sjálfstæðis
segir breska stjórnin
London. Reuter. The Daily Telegraph.
SKOTAR fá eigið þing, hið fyrsta í
300 ár, samkvæmt tillögum sem
breska ríkisstjórnin kynnti í gær.
Ráðherrar hennar lögðu hins vegar
áherslu á að þetta væri ekki fyrsta
skrefið í átt að því að Skotar fengju
sjálfstæði. „Skotland verður sem
fyrr óijúfanlegur hluti Breska kon-
ungsveldisins," sagði Donald Dewar
Skotlandsmálaráðherra í inngangs-
orðum að tillögunni, sem kveður á
um að þingið taki til starfa árið 2000.
Engu að síður er um að ræða mestu
breytingu sem gerð hefur verið _ á
stjómarskrá Bretlands frá því að Ir-
land fékk sjálfstæði árið 1922.
Stofnun svæðisþinga í Skotlandi
og Wales var hluti eins af helstu
baráttumálum Verkamannaflokks-
ins fyrir þingkosningarnar í vor, en
það var endurskoðun hinnar mið-
stýrðu stjórnarskár landsins. Þing
Skotlands var lagt niður árið 1707
er ríkið var sameinað Englandi. Fyr-
ir þremur dögum lagði stjórnin fram
ámóta tillögu um svæðisþing Wales
en völd þess eru þó miklu minni.
Gengið verður til þjóðaratkvæðis
í Skotlandi um stofnun þings hinn
11. september nk. Verði það að veru-
leika munu 129 manns eiga sæti á
þinginu og verður kosið hlutfallskosn-
ingu á það, öfugt við kjör til breska
þingsins en þar eru einmenningskjör-
dæmi. Verði þingið að veruleika legg-
ur ríkisstjórnin til að þingmönnum
Skotlands, sem eru 70 á breska þing-
inu, verði fækkað í 62.
Eigin ESB-fulItrúi Skota
Skoska þingið mun fá löggjafar-
vald í innanlandsmálum og fá eigin
fulltrúa hjá Evrópusambandinu.
Breska þingið mun áfram fara með
utanríkis- og varnarmál, efnahags-
og myntkerfí, atvinnulöggjöf, félags-
tryggingakerfí og einstök mál á borð
við fóstureyðingar, málefni fjölmiðla
og eftirlit með fjárhættuspilum.
Skoska þinginu er ætlaður staður
í Edinborg og mun það fá fjárveiting-
ar frá bresku stjórninni. Skoskir kjós-
endur greiða atkvæði um hvort það
fær rétt til þess að hækka eða lækka
tekjuskatta um þijú pens á hvert
pund, sem getur þýtt 450 milljón
punda tekjur, um 50 milljarða ísl. kr.
Skoskir þingmenn Verkamanna-
flokksins fögnuðu tillögunni og
sögðu gærdaginn „stóran dag fyrir
Skotland". íhaldsmenn, sem hafa
varað mjög við áætlunum stjórnar-
innar um svæðisþingin, brugðust
hins vegar hart við tillögunni og
sagði Michael Ancram, talsmaður
íhaldsflokksins í stjórnarskrármál-
um, hana „stjórnarskrárklúður".