Morgunblaðið - 02.08.1997, Blaðsíða 2

2 LAUGARDAGUR 2. ÁGÚST 1997
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/Jónas Tryggvason
ÓLAFUR Ragnar Grímsson og Guðrún Katrín Þorbergsdóttir í hópi íslenskra námsmanna í Seattle.
Forseti íslands með námsmönnum í Seattle
Þekkingin nýtist Islandi
Sjómannasambandið krefst athugunar
Landheigisgæzlunnar á Kan BA
Segja sjö óskráða
utlendinga í áhöfn
Farþegar, segir stjórnarformaðurinn
Seattle. Morgunblaðið.
ÓLAFUR Ragnar Grímsson, forseti
íslands, hitti í gær að máli íslenska
námsmenn í Seattle í Washington-
ríki á vesturströnd Bandaríkjanna.
Forsetinn hvatti íslenska námsfólkið
til að nota þá þekkingu og þau tæki-
færi, sem það öðlaðist í náminu
vestra, íslandi til framdráttar. I gær
var rétt ár frá því Ólafur Ragnar tók
við forsetaembættinu og gat hann
þes_s í ávarpi sínu í mótttökunni.
Á vegum Jóns Marvins Jónssonar,
ræðismanns íslands í Seattle, og
Washington-háskóla var haldin mót-
taka fyrir íslenska námsmenn og
fjölskyldur þeirra, þar sem Ólafur
Ragnar og Guðrún Katrín Þorbergs-
dóttir, kona hans, ræddu við gesti.
í móttökunni talaði m.a. Dale
Carisson, umsjónarmaður Valle-
styrksins, sem yfirleitt er veittur
Debet-
kortin
til vand-
ræða
MJÖG mikil sala var í útsölum
Áfengis- og tóbaksverslunar ríkisins
í gær. Verslunarstjórar, sem Morg-
unblaðið ræddi við rétt fyrir lokun
í gær, sögðu að salan hefði verið
meiri í gær en á föstudegi fyrir versl-
unarmannahelgi í fyrra vegna þess
að þá var 1. ágúst á fimmtudegi og
salan dreifðist þá meira á tvo síð-
ustu dagana. Núna hefði örtröðin
hins vegar ekki bytjað fyrr en í
gær. Þeir voru einnig sammála um
að debetkortakerfið hefði verið til
vandræða, eins og alltaf væri á mikl-
um álagsdögum, og greip Ari Egg-
ertsson, verslunarstjóri vínbúðarinn-
ar við Dalveg í Kópavogi, til þess
ráðs að hætta að taka við debetkort-
um.
„Búðin fyllist af fólki um leið og
kerfið frýs og þá getum við ekki
tekið við kortunum. Reiknistofa
bankanna er apparat sem ætti að
leggja niður. Þetta er búið að ganga
alveg hræðilega í dag,“ sagði Ari.
Hann sagði að þeir sem væru bara
með debetkort væru sendir í hrað-
þanka sem væri í húsinu og þeir
kæmu síðan aftur með reiðufé. Ari
sagði að salan hefði verið mikil
strax í gærmorgun og aukist þegar
einum verkfræðinema á ári. Vegna
styrksins hafa margir námsmenn
sótt til Seattle. Luis Larson tók
næstur til máls, en hann er formað-
ur vinaborganefndar Seattle og
Reykjavíkur. Hann færði forseta-
hjónunum gjöf fyrir hönd borgarinn-
ar. Einnig tók til máls Einar Bene-
diktsson, sendiherra íslands í Banda-
ríkjunum, sem mun láta af störfum
eftir nokkrar vikur.
Mikil hátíðahöld í
vinaborg Reykjavíkur
Ólafur Ragnar Grímsson talaði
fyrst á ensku yfír allan hópinn en
ávarpaði íslendingana síðan á móð-
urmáli þeirra. Forsetinn talaði um
þau tengsl sem hefðu myndast milli
lslendinga og Bandaríkjamanna með
flutningum íslendinga vestur um haf
leið á daginn. Eftir klukkan fjögur
var hleypt inn í búðina í hollum.
Að sögn Ara var mest selt af vodka
og bjór.
Einar Jónatansson, verslunar-
stjóri vínbúðarinnar í Kringlunni,
sagði að dagurinn hefði verið mjög
líflegur en debetkortin hefðu strítt
starfsfólki og viðskiptavinum. „Þetta
hefur tafið okkur töluvert. Þegar
álagið er svona mikið verður ástand-
ið alveg hörmulegt. Annars hefur
þetta gengið vel,“ sagði hann. Hann
telur söluna meiri en fyrir verslunar-
mannaheigina í fyrra vegna þess að
þrátt fyrir svipaða sölu í krónutölu
þá verði að reikna með nýjum útsölu-
stað, vínbúðinni við Dalveg.
sem hefðu byijað með Leifi Eiríks-
syni. Síðan hvatti hann íslenska
námsmenn í Washington-háskóla til
að nýta þá þekkingu og þau tæki-
færi, sem þeir afla sér þar, íslandi
til framdráttar.
Forsetinn nefndi að árið 2000
yrðu mikil hátíðahöld í Seattle í til-
efni þess að 1000 ár verða þá liðin
síðan Leifur Eiríksson fann Amer-
íku. Þar sem Reykjavík og Seattle
eru vinaborgir verður sérstök dag-
skrá í Seattle til að minnast afreka
íslenskra víkinga og sjófarenda.
Að lokinni móttökunni með náms-
mönnunum fóru forsetahjónin í sigl-
ingu á Washington-vatni með nokkr-
um forsvarsmönnum Boeing-verk-
smiðjanna. í gærkvöldi hittu þau
íslendinga búsetta í borginni og
nágrenni í annarri veislu.
Þorgeir Baldursson, verslunar-
stjóri vínbúðarinnar í Holtagörðum,
sagði búðina hafa verið fulla frá
klukkan tíu í gærmorgun og á sjötta
tímanum var hún enn sneisafull.
„Ástæða þess að seinna gengur að
afgreiða en undir venjulegum kring-
umstæðum er að hluta til sú að posa-
kerfið er ónýtt. Það er óþolandi að
vinna við þessar aðstæður. Sá sem
þurfti að biða lengst eftir debet-
færslu í dag beið í 12 mínútur."
Hver viðskiptavinur keypti
að meðaltali 18 bjóra
Þorgeir sagði söluna meiri en í
fyrra vegna þess að í fyrra voru
mánaðamótin degi fyrr í vikunni.
SJÓMANNASAMBAND íslands
hefur farið þess bréflega á leit við
Landhelgisgæzluna að hún kanni
lögskráningu áhafnar rækjuskipsins
Kans BA frá Bíldudal, sem Kan
ehf. gerir út. Skipið er nú að veiðum
á Flæmingjagrunni. Sævar Gunnars-
son, formaður Sjómannasambands-
ins, segir að ellefu íslendingar séu
skráðir í áhöfn en aðeins þrír þeirra
séu um borð. Hins vegar séu tíu eða
ellefu ólögskráðir útlendingar í
áhöfninni, á nöfnum íslendinga.
Stjórnarformaður Kans segir þetta
rangt og að útlendingarnir um borð
séu farþegar.
Sævar segir að um sé að ræða
sjö Rússa og þijá eða fjóra Kanada-
menn, alla ólögskráða. Hann fullyrð-
ir að a.m.k. Rússunum séu ekki
greidd laun samkvæmt íslenzkum
kjarasamningum.
„Það alvarlega í þessu er að átta
menn eru lögskráðir án þess að vera
um borð í skipinu. Þar á meðal eru
yfírstýrimaður, yfirvélstjóri, vélstjóri
VILLUR hafa komið fram á álagn-
ingarseðlum framteljenda en í ár
voru flest skattframtöl landsmanna
í fyrsta sinn skönnuð inn í tölvu-
kerfi skattstofanna. Guðrún Helga
Brynjólfsdóttir vararíkisskattstjóri
telur að villur séu ekki fleiri í álagn-
ingarseðlum nú en verið hefur.
Skattframtöl voru í einhveijum
Hann sagði yfirgnæfandi mesta sölu
í bjór og hann og starfsfólk hans
hefðu áætlað að hver viðskiptavinur
keypti að meðaltali 18 bjóra. Hann
sagði að mest hefði verið að gera í
gærmorgun, rólegt hefði verið upp
úr hádeginu en siðan hefði komið
skellur upp úr klukkan fjögur, sem
stóð enn þegar talað var við hann.
Hann sagði að yfirleitt hefði verið
rólegt síðustu tvo tímana fyrir lokun
á föstudegi fyrir verslunarmanna-
helgi vegna þess að þá væru margir
þegar farnir út úr bænum. Það væri
hins vegar ekki nú en hann taldi að
skýringin væri að einhveiju leyti sú
hversu hægt afgreiðslan hefði geng-
ið vegna debetkortakerfisins.
og annar stýrimaður, það er að segja
yfirmenn sem eiga að vera með rétt-
indi. Rússamir koma bara inn á nöfn-
um þessara manna til að skipið geti
siglt. Samkvæmt íslenzkum lögum á
skipið ekki að geta farið úr höfn með
svona mannskap," segir Sævar.
Ekki réttar upplýsingar
Óttar Yngvason, stjórnarformað-
ur Kans ehf., segir að Sjómannasam-
bandið hafi ekki réttar upplýsingar.
„Það eru sex íslendingar skráðir á
skipið og það er áhöfn skipsins,"
segir hann. Aðspurður hvort engir
útlendingar séu um borð, segir Ótt-
ar: „Það eru einhveijir farþegar um
borð, en þeir eru ekki skráðir í áhöfn
skipsins.“
Þegar spurt er hvort erlendu far-
þegarnir_ starfi við veiðarnar, segir
Óttar: „Ég held ekki.“
Óttar segir að skipið komi til ís-
lands fljótlega. „Landhelgisgæzlan
verður þá bara að telja í land,“ seg-
ir hann.
mæli lesin inn með tölvubúnaði í
öllum skattumdæmum landsins og
segir vararíkisskattstjóri að öll
framtöl hafí síðan verið endurskráð
á sama hátt nú og ávallt áður,
framtöl hafi ávallt verið tvískráð,
hver sem aðferðin hafí verið. Síðan
eru tekin úrtök til yfirferðar.
Guðrún Helga Brynjólfsdóttir
telur að því séu villur ekki fleiri
að þessu sinni þrátt fyrir aukna
tölvuvinnslu við þau. Hún segir að
telji framteljendur sig vita af villum
skuli þeir snúa sér til skattstofu í
sínu umdæmi og séu augljósar vill-
ur þá leiðréttar strax. Séu framtelj-
endur hins vegar óánægðir með
álagningu sína verði þeir að kæra-
Vararíkisskattstjóri segir að að-
ferðin hafi gefíð góða raun og
framtöl verði skönnuð aftur á þenn-
an hátt á næsta ári.
Lengd minn-
ingargreina
ATHYGLI höfunda minn-
ingargreina, sem birtast eiga
í Morgunblaðinu, er vakin á
því að blaðið birtir að jafnaði
eina uppistöðugrein af hæfí-
legri lengd um látinn einstakl-
ing. Miðað er við að lengd
annarra minningargreina um
sama einstakling takmarkist
við eina örk, A-4, miðað við
meðallínubil og hæfilega línu-
lengd eða um 2.200 tölvuslög.
Þetta jafngildir um 25 dálks-
entímetrum í blaðinu, sem er
rúmlega hálfur dálkur.
Það eru eindregin tilmæli
Morgunblaðsins til höfunda
minningargreina að þeir virði
þessi lengdarmörk. Með því
stuðla þeir að því, að minning-
argreinar um látinn einstakl-
ing geti að jafnaði birzt allar
á útfarardag en dreifist ekki
á fleiri daga, eins og stundum
vill verða.
Ef minningargreinar, aðrar i
en ein uppistöðugrein, reynast
lengri geta höfundar búizt við )
því að óskað verði eftir stytt- )
ingu.
• • *
Ortröð varðí vínbúðum ATVR fyrir verslunarmannahelgina
Morgunblaðið/Amaldur
ÖRTRÖÐ var í vínbúðinni í Kringlunni í gær og mynduðust langar biðraðir við kassana.
Skattframtöl skönnuð með töivu
Villum í álagningu
hefur ekki fjölgað