Morgunblaðið - 02.08.1997, Page 72

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN 1,103 REYKJAVIK, SÍMI6691100, SÍMBRÉF 6691181
PÓSTHÓLF3040, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI1
LAUGARDAGUR 2. ÁGÚST 1997
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Norsk-íslensk vorgotssíld við Langanes
Styrkir samningsstöðu
í sfldarviðræðum
HAFRANNSÓKNASTOFNUN
hefur staðfest að norsk-íslensk vor-
gotssíld hafí veiðzt um 80 sjómflur
norður af Langanesi fyrir stuttu,
langt innan íslenzku landhelginnar.
Hefur síld af þessum stofni ekki
sézt á þessum slóðum í nærri 30 ár.
Jóhann Sigurjónsson, sendiherra og
aðalsamningamaður íslands í fisk-
veiðimálum, segir þennan fund
styrkja stöðu íslands í viðræðum
um skiptingu sfldarstofnsins í fram-
tíðinni.
Jakob Jakobsson, forstjóri Haf-
i'/jiitemnsóknastofnunar, segir sfldar-
farminn, sem Þorsteinn EA kom
með að landi, auka vonir manna um
að sfldin sé að taka upp gönguleið
fyrri ára. „Sfldin er dæmigerð dem-
antssfld, eins og hún var nefnd hér
áður fyrr,“ segir Jakob. „Þetta er í
fyrsta skipti í 30 ár sem sfld af þess-
um stofni kemur vestur fyrir Aust-
ur-íslandsstrauminn eða köldu
tunguna, eins og hann er kallaður.
Hún snýr vanalega við við aust-
urjaðar þessa straums. Síldin var
úttroðin af átu og spikfeit og skil-
yrði að því leytinu til nokkuð góð.“
Þróunarákvæði í sfldarsamningi
Samkvæmt samkomulagi íslands,
Færeyja, Noregs og Rússlands frá
því í maí á síðasta ári var komið á
fót vinnuhópi vísindamanna til að
fylgjast með og meta þróun og
dreifmgu sfldarstofnsins í samstarfí
við Alþjóðahafrannsóknaráðið. í
samkomulaginu er jafnframt kveðið
á um að ríkin skuli nota niðurstöður
vinnuhópsins sem grundvöll samn-
inga í framtíðinni, þar á meðal um
breytingar á aflahlutdeild hvers rík-
is „að svo miklu leyti sem dreifing
stofnsins réttlætir breytingar á
gildandi fyrirkomulagi“. Jafnframt
er ákvæði í samkomulaginu um að
við sérhverja endurskoðun skuli
tekið „tilhlýðilegt tillit til dreifingar
allra hluta stofnsins11.
Jóhann Sigurjónsson segir að
þessi þróunarákvæði samkomulags-
ins styrki samningsstöðu íslands,
gangi síldin í auknum mæli inn í ís-
lenzka lögsögu. Þau þýði að „verði
veruleg breyting á dreifingu stofns-
ins höfum við rök fyrir að endur-
skoða og auka okkar hlutdeild".
■ Norsk-íslensk/20
Flutning-
ur á
Cantat 3
hafínn
VINNA við flutning á Cantat 3
sæstrengnum við Kötlugrunn
átti að hefjast í gær og stendur
hún næstu tvær til þrjár vikur.
Á meðan verða símtöl afgreidd
gegnum gervihnött.
Cantat 3 þjónar símasam-
bandi milli Evrópu og Vestur-
heims um Island og liggur
strengurinn suður af landinu.
Verður hann færður til suðurs á
kafla við Kötlugrunn en þar er
mikilvæg togslóð fiskibáta. Sam-
tímis verður gert við strenginn
út af strönd Nýfundnalands. í
gær var símaþjónustan milli
Bandaríkjanna og Islands færð
af strengnum og yfir á gervi-
hnötý og í fyrradag sambandið
milli Islands og Evrópu.
Félagsmálastofnim
Karlar fá
viku fæð-
ingarorlof
KARLKYNS starfsmenn Félags-
málastofnunar hafa haft heimild til
að taka sér viku fæðingarorlof á
launum frá því í vor. Lára Björns-
dóttir félagsmálastjóri segir að
ákvörðunin hafi verið tekin til að fá
fleiri karla til starfa á Félagsmála-
stofnun og vekja athygli á mikil-
vægi sjálfstæðs réttar karla til töku
fæðingarorlofs.
Lára segir að eitt af markmiðum
nýgerðrar jafnréttisáætlunar Fé-
lagsmálastofnunar sé að vinna að
því að nýbakaðir feður hjá stofnun-
inni fái fæðingarorlof. „Eg tók svo, í
anda jafnréttisáætlunarinnar og í
því skyni að jafna kynjahlutföll
meðal starfsmanna stofnunarinnar,
ákvörðun um að veita karlkyns
starfsmönnum stofnunarinnar laun-
að fæðingarorlof í viku,“ sagði hún.
Velta frí-
hafnarinn-
~ ar eykst
um 12%
VELTA fríhafnarverslunarinnar í
Keflavík jókst um 12% fyrstu sex
mánuði ársins miðað við sama tíma
í fyrra. Guðmundur Karl Jónsson,
forstjóri fríhafnarverslunarinnar,
segir að þetta megi skýra með
fjölgun ferðamanna. Islendingar
hafi ferðast meira á þessu ári en í
fyrra.
„Þjóðverjum hefur hins vegar
fækkað en það skaðar okkur
minnst vegna þess að þeir halda
jafnan fast utan um budduna.
N'vtSandaríkjamönnum hefur fjölgað
og Bretum vegna hagstæðs gengis
á pundinu," sagði Guðmundur
Karl.
Heildarvelta fríhafnarverslunar-
innar í fyrra var 2,6 milljarðar
króna. Guðmundur Karl segir að
fyrstu mánuðir ársins séu alla
jafna lakastir. Haustferðir landans
hafa breytt myndinni mikið á síð-
ustu árum. I fyrra var til dæmis
nóvember söluhæsti mánuðurinn.
Árið 1996 var veltuaukningin 18%
miðað við árið 1995.
Þrýstingur á að fá þriðja
færibandið
^ Guðmundur Karl segir að ekki
hafi verið tekin ákvörðun um að
leggja niður komuverslun á jarð-
hæð flugstöðvarinnar. Mikill þrýst-
ingur sé hins vegar frá Flugleiðum
um að fá húsnæði komuverslunar-
innar undir þriðja færibandið fyrir
farangur farþega.
„Þegar mesta umferðin er hérna
myndast vandræði við færiböndin
en það er ekki mjög oft sem sú
staða kemur upp. Eg á því ekki von
á að gerð verði breyting á þessu á
w næstu árum,“ sagði Guðmundur
Jlterl.
Hann sagði hins vegar ljóst að
Kaupmannasamtökin vildu leggja
komuverslunina niður. „En við það
færist verslunin bara út úr landinu.
Sala á áfengi, tóbaki, sælgæti og
fleiru er aukaneysla fólks. Fólk
keypti þessa vöru erlendis ef
^jpmuverslunin yrði lögð niður,“
segir Guðmundur Karl.
Morgunblaðið/Arnaldur
EYJAMENN létu þokusúldina ekki hafa áhrif á sig og fluttu hústjöld
sín og búslóðir í Herjólfsdal strax í gærmorgun og um hádegi var
tjaldborgin að mestu risin. Umferð var þung frá höfuðborgarsvæðinu í
allan gærdag og náði hámarki á áttunda tímanum í gærkvöldi.
Samkomuhald
fór vel af stað
FORSVARSMENN bindindismóts-
ins í Galtalæk og hátíðarinnar
Halló Akureyri voru ánægðir með
aðsókn að þeim í gærkvöldi og
sögðu samkomumar hafa farið vel
af stað. Að sögn Péturs Stein-
grímssonar, lögreglumanns í Vest-
mannaeyjum, voru milli sjö og átta
þúsund manns komin þangað á
þjóðhátíð í gærkvöldi.
Umferð var þung frá höfuð-
borgarsvæðinu og náði hámarki á
áttunda tímanum. Yfir 9 þús. bflar
fóru yfir Hellisheiðina f gær og
taldi Vegagerðin um 180 bfla á 10
mín. á tíunda tímanum. Á sama
tíma voru taldir um 110 bflar á 10
mínútum fyrir sunnan Borgarnes.
Umferð gekk alls staðar vel og
óhappalaust fyrir utan eina aftan-
ákeyrslu á Vesturlandsvegi innan
borgarmarka Reykjavíkur um
sjöleytið.
6-7 þús. manns á Akureyri
Fólk var enn að streyma til
Akureyrar á ellefta tfmanum í
gærkvöldi og taldi Árni Steinar
Jóhannsson, annar tveggja full-
trúa Akureyrarbæjar í undirbún-
ingsnefnd Halló Akureyrar, að þá
væru komin þangað eitthvað á
sjöunda þúsund manns. Hann
sagði að nú kæmu færri unglingar
en í fyrra og fjölskyldufólk væri
meira áberandi. Hann sagði erfitt
að henda reiður á fjölda gesta
vegna þess hve þeir dreifðust á
marga staði.
Rakel Garðarsdóttir, starfsmað-
ur upplýsingamiðstöðvar á bind-
indismótinu í Galtalæk, sagði í
gærkvöldi að um 2.000 manns
væru komin á svæðið. Hún sagði
unglinga áberandi fleiri en í fyrra
og hegðan þeirra til fyrirmyndár.
Rakel sagði aðstandendur bindind-
ismótsins mjög ánægða með það
hvernig mótið byrjaði.
Pétur Steingrímsson, lögreglu-
maður í Vestmannaeyjum, sagði
Fæðingarorlof mikilvægt
Hún segir að fæðingarorlof karla
hafi lengi verið baráttumál karla og
kvenna. „Reykjavíkurborg gekk á
undan með góðu fordæmi með því
að fá styrk til að veita nokkrum
körlum fæðingarorlof á árinu. Tveir
starfsmenn Félagsmálastofnunar
sóttu um og annar komst að. Maður
sá á honum hvað fæðingarorlof
karla er mikilvægt," sagði Lára.
Lára sagði að tveir hefðu nýtt sér
heimild til viku launaðs fæðingaror-
lofs. Hún hefði haft tækifæri til að
ræða við annan þeirra og hefði hann
lýst yfir mikilli ánægju með orlofið.
Alls starfa um 800 manns á vegum
Félagsmálastofnunar Reykjavíkur-
borgar. Um 90% eru konur og 10%
karlar.
VEGNA verslunarmannahelg-
arinnar kemur Morgunblaðið
næst út miðvikudaginn 6.
ágúst.
Morgunblaðið/Sigurgeir Jónasaon
þjóðhátíð hafa gengið mjög vel,
engin teljandi óhöpp hefðu orðið.
Hann sagði að lítið eitt af fíkni-
efnum og landa hefði verið tekið
af þjóðhátíðargestum í gær.
Vel fylgst með unglingum
Liðsmenn frkniefnadeildar lög-
reglunnar í Reykjavík fylgjast vel
með auk þess sem 10 vaskir lög-
reglumenn úr Reykjavfk eru lög-
reglumönnum í Vestmannaeyjum
til aðstoðar. Pétur sagði vel fylgst
með áfengisneyslu unglinga og
ölvaðir unglingar undir 16 ára
aldri væru færðir foreldrum eða
forráðamönnum.