Morgunblaðið - 02.08.1997, Blaðsíða 4

4 LAUGARDAGUR 2. ÁGÚST 1997
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/Baldur Sveinsson
NORSKIR sérsveitarmenn { viðbragðsstöðu á Keflavíkurflugvelii í gær.
Varnaræfíngin Norðurvíkingur ‘97 hafín
3.500 manns
æfa varnir
Islands
Varnaræfíng Atlantshafsbandalagsins,
Norðurvíkingur ‘97, fer fram hér á landi
um helgina. Ólafur Þ. Stephensen kynnti
sér hvernig varnir Islands eru æfðar.
VARNARÆFING Atlantshafs-
bandalagsins, Norðurvíkingur ‘97,
hófst á fimmtudagskvöld og stendur
fram á þriðjudag. Að sögn Johns E.
Boyington flotaforingja, yfirmanns
vamarliðsins á Keflavíkurflugvelli,
er gengið út frá því að ímyndað
óvinaríki hafi ráðizt á ísland og
sveitir NATO-ríkja komi til vamar.
Tilgangur æfingarinnar er að sam-
ræma vamir íslands í lofti, á láði og
legi og gefa varaliðsmönnum frá
Bandaríkjunum, sem hafa það hlut-
verk að verja landið ef til átaka
kemur, tækifæri til að kynnast stað-
háttum og aðstæðum hér á landi.
Æfðir eru liðs- og birgðaflutningar
til landsins, framkvæmd varnar-
áætlana og vamir hemaðarlega
mikilvægra staða.
Pátttakendur í æfingunni eru um
3.500, álíka margir og undanfarin
ár, og koma þeir frá fjómm ríkjum
Atlantshafsbandalagsins auk ís-
lands, þ.e. Bandaríkjunum, Kanada,
Noregi og Hollandi.
Á meðal þátttakenda em vamar-
liðsmenn á Keflavíkurflugvelli,
1.000 manna sveit úr þjóðvarðliði
New York-ríkis, liðsmenn úr sveit-
um bandaríska flughersins og 55
manna sérsveit norska hersins.
Aukinheldur taka þátt í æfing-
unni tvær B-IB Lancer sprengju-
flugvélar frá herstöð á Azoreyjum,
tvær bandarískar B-52-H sprengju-
flugvélar, F-15 og F-16 ormstuflug-
vélar bandaríska flughersins, CH-
47 Chinook flutningaþyrlur frá
þjóðvarðliði Pennsylvaníu, UH-60
Blackhawk flutningaþyrlur frá
þjóðvarðliði New York-ríkis, sjö F-
16 ormstuþotur hollenzka flughers-
ins, P-3C Orion kafbátaleitarvélar
frá Bandaríkjunum, Hollandi og
Kanada, AWACS ratsjárflugvélar
frá Bandaríkjunum og NATO og
norski kafbáturinn Skolpen. Kaf-
bátur hefur ekki verið notaður áður
í Norðurvíkingsæfingunum, sem
fara fram annað hvert ár.
Norsk sérsveit í hlutverki
andstæðingsins
Skothvellir heyrðust öðm hvora á
Keflavíkurflugvelli í gærmorgun, en
alla nóttina höfðu norskir sérsveit-
armenn reynt að komast inn á vam-
arsvæðið og bandarískir varðmenn
svarað skotum þeirra, en að sjálf-
VARNARÆFINGIN NORÐURVIKINGUR 1997
Loftvamasvæði íslands: „Óvinaflugvélar", m.a. B-1B sprengjuflugvélar, sem
koma fljúgandi frá Azoreyjum, reyna að komast inn á loftvarnasvæði íslands.
AWACS-ratsjárflugvélar og ratsjárstöðvar á jörðu niðri fylgjast með ferðum þeirra,
onustuþotur koma til varnar. Hercules C-130 flugvélar reyna að trufla fjarskipti.
m
"'V
-3
Vamarsvæðið á
Keflavíkurflugveili:
Loft- og landvarnir.
Bandariskir varaliðar
verjast norskri sérsveit.
Varnarsvæðið um-
hverfis fjarskiptastöðina I
Grindavík, Ratsjárstöðina
á Sandgerðisheiði og
olíustöðina við Helguvík:
Smærri varnarverkefni á
landi. Norska sérsveitin
leikur andstæðinginn.
Virkjanasvæðið við Sog:
Varnir orkumannvirkja. Norðmenn
leika andstæðinginn, sem reynir
að ná stíflunum I ánni á sitt vald.
Lágflugsæfingasvæði
Varnarliðsins á miðhá-
lendinu norðan og vestan
Vatnajökuls: Árásir I lág-
flugi og vamir gegn þeim
æfðar í samráði við
flugmálastjórn mánudag
og þriðjudag.
Svæði út af Reykjanesi: B-52 sprengjuflug-
vélar leggja gervitundurdufl til að teppa skipa
leiðir, I samráði við Landhelgisgæzluna.
Hafsvæði 120 sjómílur
suður af landinu: Skipa-
og kafbátavarnir. Norskur kafbátur
leikur óvinakafbát, P-3 Orion
kafbátaleitarvélar leita hans, B-52
skýtur á hann tundurskeytum.
NORÐMENNIRNIR em spjallir
að fela sig. Hér sést hlaup á
byssu leyniskyttu (neðst) og
sjónauki hennar (fyrir miðri
mynd) standa upp úr því, sem
annars virðist grasbali á Mið-
nesheiði.
sögðu var aðeins skipzt á púður-
skotum. Norska sérsveitin mun
einnig ráðast til atlögu við varnar-
svæðin við olíustöðina í Helguvík,
ratsjárstöðina á Sandgerðisheiði og
fjarskiptastöðina í Grindavík. Hún
mun sömuleiðis leika andstæðing-
inn er bandarísku varaliðsmennirn-
ir æfa vamir Sogsvirkjunar.
Karl Hanevik, yfirmaður sér-
sveitarinnar, segir að menn hans
séu sérþjálfaðir í að beita óhefð-
bundnum aðferðum í hernaði og
muni nota, þær óspart gegn banda-
rísku „andstæðingunum“ hér á
landi. Hanevik segir landslag hér
vissulega ólíkt því, sem gerist í Nor-
egi og minna af skógi til að fela sig í,
en alltaf sé hægt að finna eitthvað
til að fela sig á bak við. „Veðrið
hjálpar til,“ segir hann.
Dale R. Barber ofursti, yfirmað-
ur varaliðssveitar landhersins, seg-
ir að menn hans, sem stunda borg-
araleg störf meirihluta ársins, líti á
æfinguna sem kærkomið tækifæri
til æfinga og til að bæta hæfni sína.
Hann segir sérstaklega mikilvægt
að fá að fást við norsku sveitina;
hún sé útlend og beiti öðmm að-
ferðum en menn hans séu vanir að
sjá.
Aðspurður hvaða ályktanir menn
muni draga, fari svo að norska sér-
sveitin hafi betur í viðureigninni og
nái t.d. Sogsvirkjun á sitt vald, segir
Boyington flotaforingi að í æfingum
af þessu tagi sigri enginn eða tapil
þær séu fyrst og fremst ætlaðar til
þess að menn æfi það, sem þeir hafa
lært í hermennsku. „Éigum við ekki
að gizka á að okkur muni takast að
verja ísland eitt árið enn?“ segit'
flotaforinginn.
Tímasetningin miðuð við
Samvörð og sumarleyfi
varaliðsmanna
Varnaræfinguna ber upp á mestu
ferðahelgi ársins hér á landi. Að-
spurður hvernig á tímasetnirigunni
standi, segir Boyington að í fyrsta
lagi hafi orðið að miða hana við al-
mannavarnaæfinguna Samvörð ‘9?>
sem fram fór um síðustu helgi-
Þeirri æfingu hafi ekld verið hægt
að hnika til, en mikið af tækjum,
búnaði og mannskap sé samnýtt
fyrir báðar æfingamar. Þá hafi orð-
ið að taka tillit til þess að varaliðs-
menn, sem séu aðallega til taks í
sumarleyfi sínu, leiki stórt hlutverk
í æfingunni. Reynt sé að skipu-
leggja æfinguna þannig að hún valdi
sem minnstum óþægindum fyrir al-
menning og ferðamenn.
Síðborin
lömb á Ar-
bæjarsafni
„EKKI hélt ég nú að ég ætti eftír
að upplifa það eftír að ég flutti
hingað á mölina að taka á móti
lambi og blása í það lífi,“ sagði Páll
Pálsson í samtali við Morgunblaðið
í gær en hann hafði þá daginn áður
lent í ljósmóðurhlutverkinu á Ár-
bæjarsafni, þegar ærin Bflda bar
tveimur fallegum lömbum.
Páll er frá Borg í Miklaholts-
hreppi á Snæfellsnesi og var bóndi
f 46 ár, eða allt þar til hann brá búi
árið 1995 og flutti til Reykjavíkur,
þar sem hann býr nú í fjölbýlishúsi
í Hraunbænum. Hann var staddur
á Árbæjarsafni og var að búa til
reiðingsdýnu ásamt Önnu Lísu
Guðmundsdóttur, sem er jarðfræð-
ingur á fornleifadeild Árbæjar-
safns og raunar einnig fyrrverandi
fjárbóndi í Pjárborg, ofan Reykja-
víkur.
Gat krækt íhinn framfótinn
Þau höfðu orðið þess vör að
Bílda var komin með lambsóttina
og gáfu henni gætur þar sem hún
var í girðingu ásamt hinum ánum í
Árbæ. Þegar þeim svo verður litið
út nokkru seinna sjá þau hvar hún
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
LÖMBIN Lísa og Palli í öruggum höndum lífgjafanna Önnu
Lísu Guðmundsdóttur og Páls Pálssonar á hlaðinu við Árbæ.
liggur afvelta og getur sig hvergi
hrært. Þá var ljóst að Bflda þyrfti
aðstoð við burðinn og þegar að var
gáð var komið höfuð og aðeins
annar framfóturinn og ekkert
gekk. Anna Lísa gat með lagni
krækt í hinn fótinn og náð lambinu
út og þá tók Páll við og blés í það
lífi meðan hún náði hinu lambinu
úr Bfldu, en það bar eins að og
þurfti því að krækja í annan fram-
fótinn á sama hátt og fyrr.
Lömbin fengu samstundis
skemmri skírn, eins og Páll orðar
það, og þótti vel við hæfi að kalla
hrútiun Palla og gimbrina Lísu.
Aðspurð um þennan óvenjulega
burðartíma kvaðst Anna Lísa helst
á því að ærin hefði látið snemma á
meðgöngunni og fengið aftur.
Eigendur Bfldu eru bræðurnir
Guðmundur og Gísli Einarssyni1"
og er hún ásamt fleiri ám í láni d
Árbæjarsafni yfir sumartímann.