Morgunblaðið - 13.01.1998, Blaðsíða 42
42 ÞRIÐJUDAGUR 13. JANÚAR 1998
AÐSENDAR GREINAR
MORGUNBLAÐIÐ
Leiga í félagslegum
íbúðum í Reykjavík
AÐ undanförnu hef-
ur farið fram nokkur
umræða í íj'ölmiðlum
um breytingar á
rekstrarfyrirkomulagi
leiguíbúða Reykjavík-
urborgar. Þar sem
nokkurs misskUnings
virðist gæta í þessari
'ðrmræðu, einkum um
framtíðarstöðu leigj-
enda íbúðanna, er und-
ii-ritaðri bæði ljúft og
skylt að leggja nokkur
orð í belg í þeirri von að
það megi verða til þess
að eyða misskilningi og
mögulegum áhyggjum
af versnandi hag þess-
ara leigjenda.
Félagsbústaðir hf.
starfsmenn hennar
munu framvegis sem
hingað tU úthluta leiguí-
búðunum í umboði fé-
lagsmálaráðs. Skylda og
ábyrgð starfsfólks Fé-
lagsmálastofnunar snýr
að fólki en ekki fast-
eignum og því skiptir
mestu að hafa viðunandi
félagsleg úrræði fyrir
fólk í vanda og þar eru
húsnæðismálin eitt af
mikilvægustu úrlausn-
arefnunum.
Því er ekki að leyna
að mikill skortur er á
leiguhúsnæði á viðun-
andi verði í borginni og
það er einlæg von allra sem að mál-
inu koma hjá Reykjavíkurborg að
umrædd breyting verði lóð á vogar-
Lára
Björnsdóttir
Rétt er að Reykjavíkurborg hef-
ur sett á fót sérstakt félag, Félags-
bústaði hf., til þess að annast um-
sýslu og rekstur almennra leiguí-
Jj^ða borgarinnar. Markmiðið með
Þessari breytingu er að bæta rekst-
ur leiguíbúðanna m.a. með því að
koma rekstrinum á eina hendi en
fram til þessa hafa margar stofnan-
ir í borgarkerfinu komið að honum.
Einn af þeim rekstrarþáttum sem
ætlunin er að breyta með þessu fyr-
irkomulagi er að auka markvisst
viðhald eigna á grundvelli áætlana
til langs tíma. Þannig mun skapast
möguleiki á bættri þjónustu við
leigjendur þessara íbúða. Þótt Fé-
lagsbústaðir hf. sé hlutafélag er það
* Ifarið í eigu Reykjavíkurborgar.
Þannig ber borgin fulla ábyrgð á
rekstri leiguíbúðanna m.a. á grund-
velli sveitarstjórnarlaga og þeirrar
skyldu sem lögð er á sveitarfélagið
í lögum um félagsþjónustu sveitar-
félaga um að útvega efnalitlu fólki
félagslegt húsnæði.
Félagsmálastofnun Reykjavíkur-
borgar er sú borgarstofnun sem
sinnir skyldum Reykjavíkurborgar
sem kveðið er á um í lögum um fé-
lagsþjónustu m.a. hvað varðar
leiguhúsnæði til efnalítilla einstak-
linga og fjölskyldna eins og að ofan
greinir. Engin breyting verður hér
á með stofnun rekstarfélags um
^búðirnar. Félagsmálastofnun og
Það er von mín að
breytingar verði
þeim til hagsbóta,
segir Lára Björns-
dóttir, sem í bráð og
lengd þurfa á fé-
lagslegu leiguhús-
næði að halda.
skálina til að auka framboð af slíku
húsnæði.
Upphæð leigu -
húsaleigubætur
Fram til þessa hefur leiga í fé-
lagslegum leiguíbúðum Reykjavík-
urborgar verið niðurgreidd, enda
hafa íbúðirnar verið leigðar efnalitl-
um einstaklingum og fjölskyldum
sem oftar en ekki glíma auk þess
við önnur vandamál, svo sem
ómegð, atvinnuleysi, veikindi
og/eða fötlun. Lengst af þótti þetta
fyrirkomulag félagslegs stuðnings
eðlilegt en ný viðhorf bæði til fé-
lagsþjónustu og opinbers reksturs
hafa um nokkurt skeið kallað á
Frábær fyrirtæki
1. Lítið iðnaðarfyrirtæki fyrir laghentan mann. Framleiðir úr plasti.
Laust strax - gott verð ef samið er strax.
2. Glæsileg snyrti- og skartgripaverslun til sölu. Er staðsett í versl-
unarmiðstöð. Vel þekkt fyrirtæki sem selur góð merki. Laus strax.
Gott verð.
3. Blóma- og gjafavöruverslun, ein sú fallegasta í borginni. Siðlegur
afgreiðslutími. Góðar innréttingar, góð staðsetning. Laus strax.
4. Skyndibitastaöur til sölu sem sérhæfir sig í sölu á kjúklingum.
Góð velta og góð staðsetning. Mikið af tækjum og sæti fyrir
marga í sal. Laus strax.
5. Virðulegur og vinsæll kínverskur veitingastaður með austurlensku
yfirbragði. Sæti fyrir 40-50 manns. Gott eldhús með öllum tækjum.
Mjög hagstætt verð. Góð staðsetning.
6. Gistiheimili í Reykjavík. Nýlega innréttað og allt keypt nýtt. Góð
staðsetning. Mikið af pöntunum fyrir næsta sumar farnar að
streyma inn. Leigt skólafólki á veturna. Skipti á húsnæði mögu-
leg.
7. Stór myndbandaleiga og sælgætissala til sölu á góðum stað.
Skipti á bíl möguleg. Mikil velta og gott safn af myndbandspólum.
Matvöruhorn og ísvél. Laust strax.
8. Sérverslun með leiki, þrautir, leikföng o.þ.h. Gífurlega miklir
möguleikar, enda mikið keypt af slíkum vörum. Góð staðsetning.
Sanngjarnt verð. Laus strax.
Höfum trausta kaupendur að eftirtöldum fyrirtækjum:
1. Fyrirtæki tengt sjávarútvegi.
2. Stórum heildverslunum í ýmsum vöruflokkum.
3. Stóri og góðri vélsmiðju á höfuðborgarsvæðinu.
4. Framleiðslufyrirtæki fyrir landsbyggðina.
5. Tæknilegu hugbúnaðarfyrirtæki.
6. Framleiðslufyrirtæki í matvörum o.fl.
Upplýsingar aðeins á skrifstofunni.
SUOURVE R I
SÍMAR581 2040 OG 581 4755, REYNIR ÞORGRÍMSSON.
breytingar. Eðlilegt hefur þótt að
gera kostnað sveitarfélaganna
vegna leiguíbúða „sýnilegan" t.d.
með því að hafa leiguverð í sam-
ræmi við raunkostnað. Enn fremur
er það í takt við tímann að breyta
niðurgreiðslum íbúðanna í stuðning
við leigjendur sjálfa og veita hann í
formi almenns opinbers stuðnings
við leigjendur, þ.e. með húsaleigu-
bótum. Slík niðurgreiðsla tekur mið
af efnum og ástæðum hvers leigj-
anda en fylgir ekki íbúðinni eins og
nú er.
Þeir sem komið hafa nálægt því
að veita félagslega þjónustu eða
sem neytendur hennar vita að með
því að hafa hana almenna en ekki
sértæka eru minni líkur að þeir
sem hennar njóta verði fyrir
stimplun eða útskúfun.
Ný lög um
húsaleigubætur
Reykjavíkurborg hefur greitt
húsaleigubætur til leigjenda í borg-
inni frá árinu 1995 eða frá því að
lög um húsaleigubætur gengu í
gildi á Islandi og hefur Félagsmála-
stofnun séð um umsýslu þeirra og
útborgun. í lögunum sem í gildi
voru til áramóta 1997 var ekki
heimilt að greiða húsaleigubætur til
þeirra sem bjuggu í félagslegu
leiguhúsnæði í eigu sveitarfélaga
eða ríkis. Nýsamþykkt lög um
húsaleigubætur frá 1. janúar 1998
breyttu þessu. Lögin taka nú til alls
leiguhúsnæðis en heimila þó sveit-
arfélögum að taka þessar íbúðir inn
í kerfið í áfóngum eða þegar leigu-
samningum hefur verið_ breytt og í
síðasta lagi árið 2000. í Reykjavík
renna flestir leigusamningar út um
mitt ár 1998 þar sem þriggja ára
leigusamningar voru teknir upp ár-
ið 1995 í stað ótímabundinna samn-
inga áður. Þá mun Félagsmála-
stofnun taka upp greiðslur húsa-
leigubóta til leigjenda þessara
íbúða eins og annarra leigjenda í
borginni.
Hagur efnalítilla leigjenda í fé-
lagslegu leiguhúsnæði borgarinnar
(Félagsbústaða) mun ekki versna
við ofangreindar breytingar.
I umræðunni um ofangreindar
kerfisbreytingar hefur því verið
haldið fram að þegar Félagsbústað-
ir hf. færi leiguupphæðir í kostnað-
arverð muni sú hækkun færast yfir
á herðar öryrkja, einstæðra for-
eldra og annars efnalítils fólks sem
býr í leiguíbúðum borgarinnar. I
þessari staðhæfingu er e.t.v. mesti
misskilningurinn fólginn. Mikil-
vægt er að það komi skýrt fram að
Reykvíkingar, sem vegna aðstæðna
sinna geta ekki greitt hærri leigu í
félagslegum leiguíbúðum borgar-
innar en þeir gera nú, munu fá þá
hækkun bætta er verða kann á
leigu í nýju fyrirkomulagi. Eins og
áður sagði mun Félagsmálastofnun
Reykjavíkurborgar sjá um þessar
greiðslur og nýta húsaleigubóta-
kerfið fyrir þennan hóp sem og
aðra leigjendur. Þar sem grunn-
fjárhæðir húsaleigubóta nægja ekki
til þess að bæta þann mismun er
kann að myndast við hækkun leigu-
verðs verður bætt við auknum
greiðslum til leigjenda í leiguhús-
næði Reykjavíkurborgar, enda
gera ný lög um húsaleigubætur ráð
fyrir að sveitarfélög geti sett sér
reglur um hærri upphæðir en sem
nemur grunnfjárhæðum húsaleigu-
bóta sem öllum sveitarfélögum er
skylt að greiða.
Það er von mín að þær breyting-
ar sem hér hafa verið gerðar að
umtalsefni muni skila sér til hags-
bóta fyrir þá Reykvíkinga sem í
bráð og lengd þurfa á félagslegu
leiguhúsnæði að halda í borginni.
Höfundur er félagsmálastjóri
( Reykjavík.
Stærsta skref
í umhverfis-
hreinsun
FRÁVEITA Reykja-
víkur og hreinsun
strandlengjunnar á höf-
uðborgarsvæðinu hefur
verið nefnd stærsta
skref í umhverfis-
hreinsun sem stigið
hefur verið hér á landi.
Með því hefur verið
tekin ótvíræð forysta í
umhverfismálum sem
vonandi verður höfð til
eftirbreytni um allt
land á næstu árum.
Skólpmengun við
strandlengjuna
hverfur
Hreinsi- og dælu-
stöðin við Ánanaust, sem gangsett
var mánudaginn 12. janúar, var
einn mikilvægasti áfanginn í þessu
verkefni. Byggingin sjálf lætur ekki
mikið yfir sér og hún fellur vel inn í
umhverfið. Hið sama er að segja
Stefnt er að því að
ljúka verkinu árið
2000, segir Ingibjörg
Sólrún Gísladóttir, og
þá verður tímabært
að lækka holræsa-
gjaldið verulega, til
þess að leggja sér-
staka áherslu á að
hér var um einstakt
átak að ræða.
um allt það fráveitukerfi sem hefur
verið mótað og lagt á undanfórnum
árum og útrásina, sem teygir sig
fjóra kílómetra út í flóann. Þetta
eru ekki áberandi mannvirki, enda
að stórum hluta grafin í jörðu eða
lögð neðansjávar. En áhrif þeirra
eru þeim mun sýnilegri og ánægju-
legri fyrir borgarbúa. Það er þeirra
vegna sem öll suður- og vestur-
strönd borgarinnar sem og strand-
lengja Seltjamarness er nú orðin
ákjósanlegt útivistarsvæði og það
styttist óðum í að segja megi með
stolti, að hreinar fjörur í fögru um-
hverfi séu útivistarperlur borgar-
búa.
Fráveita Reykjavíkur verður
næstum fullgerð árið 2000, en þá er
áformað að gangsetja aðra hreinsi-
og dælustöð við Héðinsgötu. Með
starfrækslu hennar hverfur öll
skólpmengun við strandlengjuna.
Þá verður skilningarvitum okkar
boðið til veislu í fjöruferðum og við
getum leyft þeim að njóta sín til
fulls án þess að þurfa að þola daun-
illa sjónmengun. Fráveita Reykja-
víkur síar úr fráveituvatninu öll
föst efni og veitir því út í hafstraum
þar sem náttúran sjálf sér um að
brjóta niður úrganginn. Samkvæmt
þeim rannsóknum sem gerðar hafa
verið mun fráveituvatnið frá höfuð-
borgarsvæðinu ekki hafa skaðleg
áhrif á vistkerfi sjávar.
Reykjavík, fyrirmynd
annarra borga
Þessar framkvæmdir tengjast
allar stefnu borgaryfirvalda, þar
sem umhverfísmál eru nú í
brennidepli. Þau ganga eins og
rauður þráður i gegnum framtíðar-
sýn nýs Aðalskipulags. Reykjavík-
urborg er eina sveitarfélagið á Is-
landi sem hefur undirritað Álaborg-
arsáttmálann, þar sem 250 borgir
og bæir í Evrópu skuldbinda sig til
að gera samfélag sitt
sjálfbært í umhverfís-
málum. Til að fylgja
þessari skuldbindingu
eftir hefur verið skipuð
nefnd til að móta um-
hverfisstefnu Reykja-
víkurborgar og önnur
um sorphirðu og sorp-
förgun. Unnið er að
vistfræðilegri úttekt á
ám og vötnum borgar-
innar, með Elliðaár
sem aðalviðfangsefni
og fjögur borgaríyrir-
tæki og stofnanir eru
nú í sérstakri umhverf-
isúttekt. Hugtökin
borgarhirða og heima-
hirða þurfa að öðlast sess í hugum
okkar allra og endurspegla þá
ábyrgð sem borgaryfirvöld og
heimilin í borginni bera sameigin-
lega á því að gera Reykjavík að íyr-
ii-mynd annarra borga, fallega,
hreina og vistvæna.
Hver kynslóð Reykvíkinga hefur
lyft Grettistaki í umhverfismálum.
Vatnsveitan, Rafmagnsveitan og
Hitaveitan voru á sínum tíma stór:
kostleg framfaraspor í Reykjavík. I
aðveitumálum höfðu Reykvíkingar
forgöngu, að vísu með ærnum til-
kostnaði, en sú fyrirhöfn hefur sldl-
að borgarbúum hvað mestum lífs-
kjarabótum.
Sú kynslóð Reykvíkinga sem
stendur nú undir framkvæmdum
við fráveituna er að búa í haginn
fyrir sjálfa sig, en ekki síður og
jafnvel enn frekar fyrir börn sín og
afkomendur. Hún mun ekki fá síðri
eftirmæli en þær kynslóðir sem
stóðu undir kostnaði við Vatnsveit-
una, Rafmagnsveituna og Hitaveit-
una.
Sjóbaðstaður í Nauthólsvík
Framkvæmdir við fráveitu
Iteykjavjkur hafa verið kostnaðar-
samar. Á þessu kjörtímabili hefur
verið varið rúmlega 2.100 milljón-
um króna til þessara framkvæmda,
en þar af hafa um 200 milljónir
ki’óna komið frá samstarfsaðilum
borgarinnar, Kópavogsbæ, Garða-
bæ og Seltjarnarnesbæ. Að auki
hafa á árunum 1994 til og með 1998
verið greiddar 460 millj. króna í
vexti af lánum sem áður voru tekin
til þessara framkvæmda. Hlutdeild
holræsagjaldsins í þessum fram-
kvæmdum er um 1.890 milljónir
króna. Stefnt er að því að ljúka
verkinu árið 2000 og er áætlaður
kostnaður við þann áfanga um
2.000 milljónir. Þá verður tímabært
að lækka holræsagjaldið verulega,
til þess að leggja sérstaka áherslu á
að hér var um einstakt átak að
ræða og marka lok þess.
Eins og þeir muna sem komnir
eru um eða yfir miðjan aldur, var
oft fjörugt baðstrandarlíf á fögi’um
sumardögum í Nauthólsvík, en
vegna mengunar sjávar varð að
loka þessum vinsæla útivistarstað.
Nú þegar eru sjór og fjörur þar til
mikilla muna hreinni en var fýrir
nokkrum árum. I tilefni opnunar
þessarar nýju hreinsistöðvar hefur
Borgarstjóm Reykjavíkur ákveðið
að hefja framkvæmdir við útivistar-
og baðsvæði í Nauthólsvík og end-
urheimta þennan fyrrum sjóbað-
stað Reykvíkinga. Gert er ráð fyrir
að leiða vatn úr hitaveitutönkunum
í Öskjuhlíð út í sjó svó þar megi
baða sig í ylvolgum sjónum. Til að
fylgja þessari framkvæmd enn
frekar eftir hef ég ákveðið að
strengja þess heit að synda yfir
Nauthólsvíkina þjóðhátíðardaginn
17. júní árið 2000, kl. 14.
Höfundur er horgurstjóri.
Ingibjörg
Sólrún Gísladóttir