Morgunblaðið - 28.05.1998, Blaðsíða 12

12 FIMMTUDAGUR 28. MAÍ 1998
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Ríkisendurskoðun heyrir undir Alþinffl
Sumar skýrslur koma ekki
fyrir augu þingmanna
RAGNAR Arnalds, 1. varaforseti Alþingis, segir
að þótt Ríkisendurskoðun heyri undir þingið, séu
sumar skýrslur hennar meðhöndlaðar sem innan-
hússmál og komi ekki fyrir sjónir þingmanna.
Þannig hafl veríð um skýrslu stofnunarinnar um
málefni eignarleigufyrirtækisins Lindar, sem
gerð var árið 1996 en kom fyrst fyrir sjónir þing-
manna í fyrradag.
„Sumar skýrslur eru skrifaðar fyrir þingið vegna
beiðni þingmanna. Þingmenn beina þá tilmælum til
forsætisnefndar um að Ríkisendurskoðun verði
beðin að skrifa skýrslu um ákveðið mál og forsaetis-
nefnd ákveður hvort orðið skuli við beiðni þing-
manna og framsendir til Ríkisendurskoðunar. Síð-
an koma þær skýrslur inn í þingið,“ segir Ragnar.
„Síðan er allmikið af skýrslum, sem Ríkisend-
urskoðun semur, sem eru innanhúsmál þar og
koma aldrei fyrir augu þingmanna. Bæði geta
það verið skýrslur, sem skrifaðar eru að beiðni
einstakra stofnana, og jafnvel skýrslur, sem
Ríkisendurskoðun metur svo að skuli vera inn-
anhússmál hjá þeim. Það eru mörg dæmi um
það.“
Spurning hvað hefði gerzt ef þingið
hefði spurt um skýrsluna
Hann segist gera ráð fyrir að í málinu sem um
ræðir, þar sem Ríkisendurskoðun átti öll sín
samskipti við bankaráð Landsbankans, hefði
stofnunin annaðhvort ekki talið sér skylt eða ekki
séð ástæðu til að senda þinginu skýrsluna. „Hvað
gerzt hefði ef þingið hefði spurt um hana, er önn-
ur saga,“ segir Ragnar.
Finnur Ingólfsson viðskiptaráðherra hefur lýst
því yfír að skýrslan sé opinbert plagg. I umræð-
um á þingi 1996 spurði Ásta R. Jóhannesdóttir
alþingismaður ráðherrann hvort hann teldi
ástæðu til að utanaðkomandi aðili skoðaði
málefni Lindar hf. Aðspurður hvort hann telji
ekki, í þessu ljósi, að ráðherrann hefði átt að
benda þinginu á tilvist skýrslunnar, segist Ragn-
ar ekki ætla að fella neina dóma um það sem einn
af forsetum þingsins.
Ekki náðist í Olaf G. Einarsson, forseta
Alþingis, en hann er á ferðalagi í útlöndum.
Utanríkisráðherra um ráðningu fyrrverandi fram-
kvæmdastjóra Lindar til utanríkisráðuneytisins
Ráðuneytið vissi
ekki um skýrslu
Ríkisendurskoðunar
HALLDÓR Ásgrímsson utan-
ríkisráðherra segir að Þórður
Ingvi Guðmundsson, fyrrverandi
framkvæmdastjóri eignarleigu-
fyrirtækisins Lindar, hafi verið
talinn hæfur starfsmaður er hann
var ráðinn til starfa í utanríkis-
ráðuneytinu árið 1995. Halldór
segir að honum hafí ekki fyrr en í
þessari viku verið kunnugt um
skýrslu Ríkisendurskoðunar til
bankaráðs Landsbankans frá í
marz 1996, þar sem m.a. kemur
fram að ástæða sé til að kanna
starfshætti Þórðar Ingva sem
framkvæmdastjóra Lindar, m.a.
hvort hann kunni að hafa brotið
hegningarlög.
Verkefnaráðinn og síðar
fastráðinn embættismaður
Þórður Ingvi var ráðinn til að
sinna sérstökum verkefnum í ut-
anríkisráðuneytinu 1. júní 1995,
stuttu eftir að Halldór Ásgríms-
son tók við embætti utanríkis-
ráðherra.
I fyrstu starfaði Þórður Ingvi á
vamarmálaskrifstofu sem deildar-
sérfræðingur, einkum við verkefni
tengd fjárhagsvanda og endur-
fjármögnun Flugstöðvar Leifs
Eiríkssonar en einnig við verkefni
sem tengjast Sölu varnarliðseigna
og samskiptum vamarliðsins og
veitustofnana á Suðurnesjum.
Á síðasta ári varð hann
fastráðinn embættismaður utan-
ríkisþjónustunnar. Starfsheiti
hans er sendiráðsritari. Sam-
kvæmt upplýsingum Morgun-
blaðsins hefur hann frá því síðast-
liðið haust starfað á viðskipta-
skrifstofu ráðuneytisins og sinnt
þar m.a. málefnum Heimsvið-
skiptastofnunarinnar, WTO.
Akveðið hefur verið að síðar í
sumar fari Þórður Ingvi til starfa
hjá fastanefnd Islands við alþjóða-
stofnanir í Genf, en þar eru m.a.
höfuðstöðvar WTO og EFTA.
Engin vitneskja um skýrslu
Ríkisendurskoðunar
,Af mönnum, sem sjá um ráðn-
ingar í utanríkisráðuneytinu var
hann [Þórður Ingvi] talinn hafa
menntun og hæfileika til að sinna
þeim verkefnum, sem hann var
ráðinn til,“ sagði Halldór Ás-
grímsson í samtali við Morgun-
blaðið í gær. „Mér vitanlega var
engin vitneskja í ráðuneytinu um
neina skýrslu Ríkisendurskoðun-
ar um hans fyrri stöif, að minnsta
kosti vissi ég ekkert um hana. Eg
las hana í Morgunblaðinu í morg-
un. í þessari skýrslu sýnist mér
engin niðurstaða og væntanlega
hefur bankaráðið haft einhverjar
ástæður fyrir að gera ekkert frek-
ar í rnálinu."
Aðspurður hvort það hafí ein-
hver áhrif á framtíð framkvæmda-
stjórans fyrrverandi í utan-
ríkisþjónustunni, verði hafín opin-
ber rannsókn á málefnum Lindar,
segir Halldór: „Ég get ekkert
sagt um það á þessu stigi. Við
munum fylgjast með því máli.
Hingað til hefur það gilt í íslenzku
réttarkerfi, svona yfírleitt, að
menn eru saklausir þar til annað
er sannað."
Formaður bankaráðs um
málefni Lindar hf.
Útskýrir af-
stöðu sína
eftir fund
bankaráðs
HELGI S. Guðmundsson, formaður
bankaráðs Landsbanka íslands hf.,
segir að hann muni ekki útskýra af-
stöðu sína til tillögu Kjartans Gunn-
arssonar, fyrrverandi formanns
bankaráðs Landsbanka Islands hf.,
um sakamálarannsókn vegna
málefna eignarleigufyrirtækisins
Lindar hf. fyrr en að loknum fundi
bankaráðsins í dag.
Helgi sagði að hann hefði ásamt
Kjartani tekið þátt I því að svara
ríkisendurskoðanda á sínum tíma
og algjör samstaða hefði verið um
það þá. Um afstöðu sína til þeirrar
tillögu Kjartans að óska eftir að
fram fari sakamálarannsókn á þvi
hvort framkvæmdastjóri eignar-
leigufyrirtækisins Lindar hf.,
stjórnarmenn i fyrirtækinu og aðrir
starfsmenn kynnu að hafa brotið
lög i störfum sínum, sagði Helgi að
hann myndi væntanlega útskýra
hana í dag eftir að hann hefði gert
bankaráðinu grein fyrir afstöðu
sinni til málsins og hvort hún væri
breytt.
Viðskiptaráðherra
um rannsókn á
málefnum Lindar
Ennþá sömu
skoðunar og
íjúní1996
FINNUR Ingólfsson, viðskipta-
ráðherra, segist ennþá vera sömu
skoðunar og kom fram í bréfí hans
til fyrrverandi formanns bankaráðs
Landsbankans í júní 1996 varðandi
málefni Lindar, að það sé hlutverk
bankaráðsins að taka ákvarðanir í
þeim efnum telji það ástæðu til sér-
stakra aðgerða.
Aðspurður um viðbrögð sín við
yfirlýsingu Kjartans Gunnarssonar,
fyrrverandi formanns bankaráðs
Landsbanka íslands, um að hann
ætli á fundi bankaráðsins í dag að
gera tillögu um að óskað verði eftir
að fram fari sakamálarannsókn á
málefnum Lindar, sagði Finnur að
hann væri enn sömu skoðunar og
þegar hann hefði á sínum tíma
skrifað Kjartani sem formanni
bankaráðsins bréf 14. júní 1996, þar
sem hann hefði vísað til þess að
hann teldi það vera hlutverk
bankaráðsins að taka ákvarðanir í
þessu máli og sagði að teldi
bankaráðið ástæðu til sérstakra að-
gerða í málinu væri því rétt að leita
til þeirra aðila sem færu með opin-
bert vald í hverju tilviki.
„Bankaráðið fer með þetta hlut-
verk og getur gripið til þeirra að-
gerða sem það telur vera réttastar á
hverjum tíma og ég ætla enga
skoðun að hafa á því núna hvaða að-
gerða þeir grípa til frekar en ég
hafði þegar ég vísaði málinu til
þeirra,“ sagði Finnur.
Aðspurður af hverju hann hefði
ekki haft samráð við fyrrverandi
formann bankaráðsins um þau gögn
sem hann lagði fram á blaðamanna-
fundinum á þriðjudag í tengslum við
málefni Lindar, þannig að önnur
gögn sem tengdust málinu hefðu
getað komið fram líka, sagði Finnur
að á þriðjudagsmorguninn hefði
umræða um málefni Lindar farið
fram á Alþingi í upphafí þingfundar.
Þar hefði svar hans við fyrirspurn
um málefni Lindar á árinu 1996
komið til umræðu. Þegar hann hefði
komið í ráðuneytið eftir það hefðu
legið fyrir fjórar beiðnir frá
fjölmiðlum, þ.ám. ein frá Morgun-
blaðinu, um að fá þessa skýrslu af-
henta og þau gögn sem tilheyrðu
Lindarmálinu og væru til í ráðu-
neytinu frá hans ráðherratíð. Hann
hefði þá ákveðið að rétt væri að af-
henda þau gögn sem til væru í ráðu-
neytinu til allra fjölmiðla á sama
tíma og til fundarins hefði fyrst og
fremst verið boðað til að afhenda
þau. Þau hefðu verið afhent en við-
skiptaráðuneytinu hefði aldrei verið
sent þetta svar bankaráðsins til
Ríkisendurskoðunar og það því ekki
verið afhent.
Skýrslan upplýsingaskyld
Finnur sagði ennfremur að það
hefði alveg legið fyrir að sú skýrsla
sem bankaráðið hefði sent til við-
skiptaráðuneytisins væri upplýs-
ingaskyld. Hann hefði verið búinn
að láta fara fram athugun á því,
þannig að það hefði alltaf mátt bú-
ast við því að hún yrði gerð opin-
ber.
Aðspurður sagðist hann ekki hafa
haft sérstakt samband við Kjartan
út af þessu. Aftur á móti hefði hann
átt mjög gott samstarf við hann
bæði sem fyrrverandi formann
bankaráðs Landsbankans og núna
sem varaformann í bankaráði
Landsbanka íslands hf. Honum
hefði líkað það samstarf vel í alla
staði og hefði fullt traust á honum,
en þetta hefði hins vegar verið
blaðamannafundur sem hann hefði
haldið sem viðskiptaráðherra.
Fyrrverandi stjórnar-
formaður Lindar
Enga sér-
staka skoðun
á tillögu um
rannsókn
HALLDÓR Guðbjarnason, fyrrver-
andi bankastjóri Landsbanka ís-
lands hf. og fyrrverandi stjórnarfor-
maður Lindar hf., segist ekki hafa
neina sérstaka skoðun á þeirri yfir-
lýsingu Kjartans Gunnarssonar,
fyrrverandi formanns bankaráðs
Landsbanka Islands, að hann muni
á fundi bankaráðs Landsbankans í
dag gera tillögu um að óskað verði
eftir sakamálarannsókn á málefnum
Lindar.
Halldór sagðist myndu sjá hvaða
afstöðu bankaráðið tæki í þessu
sambandi og á meðan hefði hann
enga sérstaka skoðun á því, hann
myndi líta á það þegar þar að kæmi.
„Fæst orð hafa minnsta ábyrgð.
Mér sýnist að þessi mál séu á öðr-
um vettvangi heldur en hjá mér,“
sagði Halldór.
Aðspurður hvort hann myndi tjá
sig eitthvað frekar um þessi mál eft-
ir fund bankaráðsins í dag, sagði
hann svo ekki vera. Ef hann þyrfti
að tjá sig eitthvað frekar þá myndi
hann gera það þegar honum fyndist
ástæða til. „Þetta mál er í mínum
huga löngu búið og ef það verður
tekið upp aftur núna eða einhver
sérstök ástæða er til þess þá geri ég
ráð fyrir að ég muni tjá mig á rétt-
um tíma,“ sagði Halldór.
Anna Margrét Guð-
mundsdóttir, bankaráðs-
maður Landsbankans
Styður til-
lögu um að
taka upp mál
Lindar
ANNA Margrét Guðmundsdóttir,
sem situr í bankaráði Landsbanka
íslands hf. og sat einnig i fyrra
bankaráði bankans, segir að eins og
málum sé komið í dag sé hún mjög
svo sammála fyrrverandi formanni
bankaráðs um að það eigi að setja
öll spil upp á borðið og taka mál
Lindar upp aftur.
í Morgunblaðinu í gær lýsti
Kjartan Gunnarsson, fyrrverandi
formaður bankaráðs Landsbankans,
því yfir að hann hygðist leggja til á
fundi bankaráðsins í dag að óskað
yrði eftir því að fram færi sakamála-
rannsókn á því hvort framkvæmda-
stjóri eignarleigufyrirtækisins Lind-
ar hf., stjórnarmenn í fyrirtækinu
og aðrir starfsmenn kynnu að hafa
brotið lög í störfum sínum.
Anna Margrét sagði að þetta mál
ætti sér langan aðdraganda og mikil
vinna hefði verið lögð í það í
bankaráðinu að skoða það. Það
mætti segja að það hefði tekið alltof
langan tíma fyrir bankastjórana að
taka sameiginlega ákvörðun um það
hvernig bankinn stæði að eigna-
leigu. Um það hefðu verið mjög
skiptar skoðanir í bankastjórninni
og bankaráðinu.
„Niðurstaðan í þessu máli var
kannski ekki öllum að skapi, en hún
var unnin í samvinnu og samstarfi
bæði við viðskiptaráðherra og
Ríkisendurskoðun og ég hefði að
sjálfsögðu aldrei nokkum tíma
samþykkt málalok þessa máls nema
af því að það var gert í samvinnu við
þessa aðila,“ sagði Anna Margrét.
Hún sagði að nú virtist málið vera
að þróast með þeim hætti að aðilar
væru að horfa á það út frá einhverj-
um öðrum forsendum en hingað til
og þá fyndist henni ekld hægt
annað en taka allt málið upp. Hún
myndi því styðja tillögu þar að lút-
andi þegar hún yrði lögð fram.
Gríðarlegt tap
Anna sagði að bankinn hefði orðið
fyrir gríðarlegu tapi vegna Lindar
og undanfarið hefðu verið miklar
umræður um afskriftir og töp við-
skiptabankanna í landinu. Því hefði
verið slegið þannig upp að Lands-
bankinn hefði tapað mestu, enda
væri hann stærsti bankinn. „Mér
finnst mjög mikilvægt og er búin að
óska eftir því innan bankaráðsins að
það verði gerð sérstök greining á
því í sambandi við útlánatöpin hver
sé tenging þeirra við stjóm-
valdsákvarðanir. Þetta er og hefur
verið ríkisbanki, sem hefur fylgt oft
á tíðum stjórnvaldsaðgerðum og
stefnu stjómvalda á hverjum tíma. I