Morgunblaðið - 28.05.1998, Blaðsíða 45
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
FIMMTUDAGUR 28. MAÍ 1998 45—
Náttúran er
órofa heild
NÁTTÚRAN og
vistkerfið eru órjúfan-
| leg heild. Maðurinn
verður að læra að taka
3 tillit til umhverfisins og
| ekki bara eins þáttar
heldur allrar heildar-
innar. Þetta hefur ver-
ið boðskapur umhverf-
isvemdarsinna og
græningja árum sam-
an. Flestir eru famir
að sperra eyrun og
opna hug sinn fyrir
| boðskapnum. Hvers
vegna menn geta skilið
nauðsyn þess að skerða
I ekki hið viðkvæma
jafnvægi náttúmnnar
vegna þess að þar er allt tengt inn-
byrðis en taka svo lyf og eða fæðu-
bótarefni sem hafa verið slitin úr
náttúmlegum tengslum sínum á
rannsóknarstofum er mér óskiljan-
legt. Vísindamenn hafa á undan-
förnum árum verið að uppgötva að
I ofát af einhverju einu efni getur
| verið skaðlegt og það þó að efnið sé
• bráðhollt sé það tekið í réttum
skammti og með þeim efnum sem
nauðsynleg em til að tryggja nið-
urbrot þess í líkamanum.
I framtíðinni, segir
Ragnar Þjóðólfsson,
munu menn nota lyf æ
sjaldnar og minna.
Að undanfómu hafa menn
I hrópað hátt og lengi um gagnsemi
C-vítamíns í stómm skömmtum en
af því fara tvennar sögur. Þannig
rakst ég á htla frétt í Time á dög-
unum sem sagði frá því að breskir
vísindamenn vömðu endregið við
ofnotkun C-vítamíns því hún geti
orsakað frekar en komið í veg fyrir
sjúkdóma. Tískusveiflur hafa verið
í neyslu vítamína eins og annars og
| í dag er það C-vítamín sem er allra
I meina bót og á morgun verður það
sennilega D. Hér vaknar enn og
aftur spurningin um að rjúfa heild-
ina. Menn þurfa að leita sér heild-
amæringar, þ.e. fæðu sem inni-
heldur öll næringarefni í réttum
hlutföllum og öll þau ensím sem
þarf til að brjóta fæðuna vel niður.
Afurðir býflugnabúsins, drottning-
arhunang og blómafrjókom em
slík heildamæring.
Ef menn vilja tryggja að þeir fái
öll nauðsynleg næringarefni og
stuðla þannig að eigin heilbrigði og
hreysti ber fyrst og fremst að var-
ast verksmiðjuframleiðslu. Allur
matur sem er lífrænt ræktaður og
óunninn er hollur en ekki allur
matur inniheldur öll næringarefni
sem líkaminn þarfnast. Því þarf að
velja saman af kostgæfni. Menn
era frjálsir að því að velja sér leiðir
að markinu og hvaða fæðubótar-
efni þeir kjósa hvort hunang og
frjókom verða fyrh' valinu, lýsi eða
eitthvað annað en töflur úr verk-
smiðjum em gagnslausar og þeir
sem borga stórfé íyrir slíkt kasta
peningunum sínum á glæ.
Lengi var litið á vísindin og
lyfjaiðnaðinn sem helsta bjargvætt
mannkyns. Spádómar um að búið
yrði að útrýma sjúkdómum um
aldamótin 2000 hafa ekki gengið
eftir og því miður era nú ýmis
teikn á lofti um að lyfin hafi skapað
jafnstóran vanda og
þau leysa. DV flutti
okkur frétt af því fyrir
nokkram dögum að
rúmlega 2 milljónir
Bandaríkjamanna yrðu
alvarlega veikar eða
létust ár hvert af völd-
um eitmnar vegna
lyfjagjafar. Time segir
okkur að kanadískir
læknar hafi með því að
rýna í tölur séð að af
þessum tveimur millj-
ónum látast 100.000 á
ári. DV segir jafnframt
að séu þessar tölur
réttar sé dauði af völd-
um hliðarverkana lyfja
fjórða algengasta dánarorsök í
Bandaríkjunum og aðeins krabba-
mein og hjartasjúkdómar taki
stærri toll af þjóðinni en lyfin.
Enn hafa menn gleymt að líta til
heildarinnar. Flest lyf eru unnin
úr náttúranni og í náttúrunni em
þau bundin öðmm efnum sem
nauðsynleg em til að þau vinni
rétt í líkamanum. Þegar efni er
einangrað á rannsóknarstofu
eykst virkni þess til muna en
stundum væri kannski betra að
flýta sér hægar og ná markinu án
þess að vinna skaða á leiðinni.
Bretar eiga máltæki sem segir að
til að gera gott þurfi jafnframt að
vinna nokkum skaða og má segja
að það máltæki hafi átt vel við
stefnu vísindanna á undanförnum
áratugum. Mörg gömul máltæki
hafa hins vegar ekki reynst fela í
sér neinn stóra sannleik og
kannski er tími til kominn að
menn staldri við.
Eg er sannfærður um að í fram-
tíðinni munu menn nota lyf æ
sjaldnar og minna. Flestir munu
leggja gmnninn að eigin heilbrigði
með hollu fæði, hreyfingu og góð-
um fæðubótarefnum. Þá munum
við ekki síst líta til reynslu fyrri
kynslóða og nota okkur hollustu
sem neytt hefur verið frá örófi
alda. Býiflugur em ein elstu húsdýr
mannsins og hafa afurðir þeirra
verið á borðum og neytt frá því
maðurinn fór að ganga uppréttur á
þessari jörð. I dag hafa menn lært
að nýta sér þetta holla fæði á ann-
an og nýjan hátt og hugsjónamenn
hafa eytt miklum tíma og pening-
um í að auka hollustu efnanna.
High desert búgörðunum í
Arizonaeyðimörkinni var vahnn
staður fjarri mannabyggð til að
forðast loftmengun og mengun af
völdum skordýraeiturs. Þar er
unnið með sérstaka geymsluaðferð
sem stofnandi íyrirtækisins þróaði,
aðferð sem ekki bara tryggir fersk-
leika afurðanna heldur líka að
magasýmmar brjóta greiðlega
niður skelina utan um frjókornin
og melta hollustuna.
Líkaminn er heild og því verður
aldrei hægt að sinna einungis hluta
hans. Flestum þætti sennilega
heimskulegt að þjálfa aðeins fæt-
urna eða handleggina og leyfa öðr-
um hlutum líkamans að hröma.
Umhverfisvemdarmenn bera boð-
skap sem vert er að hlusta á. Allt
er hluti af heild og ekkert má slíta
úr samhengi.
Höfundur er áliugamaður um
sjálfslækningar og náttiíruefni.
Ragnar
Þjóðólfsson
y^Mylv^VV Brúðhjón
Allur boróbiínaöur - Glæsileg (jjafavara Briiðdihjónalistar
VERSLUNIN
Laugavegi 52, s. 562 4244.
Börn og
sundlaug'ar
SÍÐASTLIÐIN
fjögur ár hefur undir-
rituð starfað í sund-
laug, og alltaf verð ég
jafn hissa og reið þeg-
ar hlýna fer í veðri og
fólk flykkist á sund-
staðina. Kæmleysið er
svo mikið hjá mörgum
foreldrum að ég hefði
ekki tráað því. En ég
verð vitni að því svo til
á hverjum degi.
Oft hef ég séð
smábörn niðri í laug-
inni og hlaupandi á
bökkunum kútalaus.
Foreldrarnir sitja í
heitu pottunum í
hrókasamræðum við aðra gesti.
Ef þeim er bent á að láta kúta á
börnin er manni oft og iðulega
sagt að þau geti bjargað sér, þau
kunni að synda eða foreldrarnir
ætli ekki að líta af þeim. Siðan líta
Sundstaðir eru
skemmtilefflr, segir
Drífa Heiðarsdóttir, en
þeir geta verið hættu-
legir.
foreldrarnir af börnunum sínum í
nokkrar mínútur. En það þarf
ekki nema nokkrar mínútur til að
slys verði.
Við laugaverðir emm ekki bara
í barnagæslu fyrir foreldra sem
halda að 4ra ára sonur þeirra sé
syndur og geti bjargað sér eða 5
ára dóttir þeirra verði ekkert
hrædd og haldi ró sinni ef hún
gleypir vatn. Við höfum séð
hvernig börn bregðast
við ef þau verða
hrædd í lauginni og
þau bjarga sér ekki
sjálf. Oft hef ég verið
að fylgjast með í lang-
an tíma litlu barni eða
börnum sem ég er
hrædd um af því að
þau eru ekki með kúta
og þá einbeiti ég mér
minna að öðrum sund-
laugargestum. Sund-
staðir era skemmtileg-
ir en þeir geta verið
hættulegir.
Foreldrar verða að
gerða sér grein fyrir því
að þeir em með bömin
með sér í sundlaugunum á eigin
ábyrgð. Sundlaugarverðir þurfa að
íylgjast með tugum og jafnvel
hundmðum gesta sama daginn og
geta því ekki verið „bamapíur" fyr-
ir einstakasundgesti.
Því eru það vinsamleg tilmæli
til allra foreldra með börn sem
em ekki orðin vel synd að nota
kúta á þau.
Því börnin okkar em það dýr-
mætasta sem við eigum.
Höfundur er starfsmaður
í sundiaug.
Drífa
Heiðarsdóttir
v/Nesveg Seltjarnarnesi Síml: 561 1680
FERÐIR
Allar nánari upplýsingar hjá sölumönnum
skattar innifaldir.
flS/Í
.9€Ck,
7*900 fer.
á mann á hótel Bristol.
Flug, gisting, morgunverður
og aílir flugvallarskattar.
Faxafeni 5 • 108 Reykjavík
Simi: 568 2277 • Fax: 568 2274
11 daga ferð
Dinber
umar
VI8 / Xipj X10 P