Morgunblaðið - 28.05.1998, Page 53

MORGUNBLAÐIÐ
MINNiNGAR
FIMMTUDAGUR 28. MAÍ 1998 53*
OLAFUR
GUÐFINNSSON
júlí
gili, Magnús Zoph-
anías, f. 1898, d.
1920, drukknaði frá
Staðarfelli á Fells-
strönd, búfræðingur,
Hólmfríður, f. 1902,
d. 1936, Björn, f.
1905, d. 1950, pró-
fessor, f.k. Halldóra
Andrésdóttir, f.
1909, d. 1993, s.k.
Sigríður Pétursdótt-
ir, f. 1918, d. 1968,
barnsmóðir Ragn-
heiður Guðmunds-
dóttir, f. 1913, d.
+ Ólafur Guð-
fínnsson fæddist
í Litla-Galtardal á
Fellsströnd 28. maí
1908. Hann lést í
Reykjavík 15.
1997. Foreldrar
hans voru Guðfinn-
ur Jón Björnsson, f.
1870, d. 1942, bóndi
og búfræðingur í
Litla-Galtardal, og
kona hans Sigur-
björg Guðbrands-
dóttir, f. 1875, d.
1958. Foreldrar
Guðfinns voru Björn
Ólafsson, bóndi á Ytra-Felli á
Fellsströnd Björnssonar bónda
og hagyrðings frá Tannstöðum
og kona hans Agnes Guðfinns-
dóttir ljósmóðir. Foreldrar Sig-
urbjargar voru Guðbrandur
Einarsson, bóndi í Vogi á Fells-
strönd, og Vigdís Vigfúsdóttir
Ormssonar Sigurðssonar frá
Fremri-Langey (Ormsætt).
Systkin Ólafs eru Ósk, f. 1896,
d. 1991, verkakona í Reykjavík,
Agnes, f. 1897, d. 1987, hús-
freyja á Skörðugili í Skagafirði,
gift Jóni Jóhannessyni, f. 1893,
d. 1957, bónda á Ytra-Skörðu-
1973, Gestur, f. 1910,
d. 1984, blaðamaður, rithöfundur
og skáld, Björg Þuríður, f. 1912,
húsmóðir í Reykjavík, gift Ragn-
ari Jónssyni, f. 1912, d. 1991,
baðverði í Austurbæjarskólan-
um, Matthías Hildigeir, f. 1914,
d. 1984, starfsmaður við Ölgerð
Egils Skallagrímssonar, og
Pálína, f. 1917, verkakona í
Reykjavík.
Eiginkona Ólafs er Laufey
Jónsdóttir, f. 1916, húsmóðir í
Reykjavík. Foreldrar Laufeyjar
voru Jón Jónsson, bóndi á Melum
í Kjalarneshreppi og síðar
Hnausi í Villingaholtshreppi, og
kona hans Sigríður Andersdótt-
ir. Börn Ólafs og Laufeyjar eru:
1) Sólrún, f. 1942, húsfreyja í
Reykjavík, maki Þórhallur
Bjarnason, rennismiður. Dætur
þeirra eru Ester Laufey, BA í
ensku, og Jóhanna, bankamað-
ur í Reykjavík. 2) Örn, f. 1945, í
Reykjavík. 3) Sigurbjörg, f.
1947, kaupmaður, búsett í
Kópavogi, maki Finnur Ellerts-
son iðnverkamaður frá Meðal-
felli í Kjós. Þeirra börn eru
Sigurbjörg Dögg, reikiheilari í
Kópavogi, Tinna, í mann-
fræðinámi við HÍ, og Páll Orri,
nemi í vélvirkjun. 4) Gústaf Ad-
olf, f. 1949, bifvélavirki í
Reykjavík, maki (skilin) Ingi-
björg Indriðadóttir, bankamað-
ur. Þeirra börn eru Selma,
háskólanemi og húsmóðir í
Þýskalandi, og Brynjar, nemi í
Reykjavík. 5) Sigríður Jóna, f.
1951, kaupmaður, búsett á
Álftanesi, maki Þorbjörn
Gunnarsson, matsveinn. Þeirra
synir eru Friðrik og Gunnar.
Sonur Sigríðar Jónu með Sig-
urði Þorvarðarsyni er Ólafur,
pípulagningamaður. 6) Guð-
finnur, f. 1954, pípulagninga-
meistari, búsettur í Noregi.
Hans kona er Jóhanna Einars-
dóttir, þjónn. Þeirra börn eru
Ólafur, Inga Helma og Laufey,
öll búsett í Noregi.
Útför Ólafs fór fram frá
Fossvogskirkju 24. júlí 1997.
Það eru mikil forréttindi að fá að
alast upp í stórri fjölskyldu umluk-
inn ættmennum, öldnum sem ung-
um, og finna þann sterka streng
sem tengir fólk saman þótt öldurnar
beri það síðar vítt og breitt um lífs-
ins óigusjó. Þannig leið æska mín í
traustu fangi einstaks frændgarðs
þar sem saman tvinnuðust um-
hyggja og áhugi, gáfur og gjörvu-
leiki, samviskusemi og seigla, hrein-
skilni og heiðarleiki, glettni og gam-
an. Einn þeirra sem vörðuðu þannig
veginn í æsku minni var móður-
bróðir minn Ólafur Guðfinnsson
húsgagnasmíðameistari. Ólafur
hefði orðið 90 ára í dag, 28. maí, en
hann lést 15. júlí sl.
Hljóðlega yfirgaf hann þennan
heim saddur lífdaga, sáttur við allt
og alla. Og hljóðlega lifði hann sínu
langa lífi. Samviskusemi, vand-
virkni, iðni og elja voru hans aðals-
merki. Þess bera handarverkin
hans glöggt vitni. I þeim sést líka
listfengi hans og næmt auga fyrir
fegurð og formi, því Ólafur var
listamaður af guðs náð eins og
margir í hans ætt. Um hann hefði
mátt segja eins og um Orm forföður
hans Sigurðsson frá Fremri-Lang-
ey, að hann var hagur á jám og tré
og þjónaði og saumaði sem kven-
maður. Allt frá bernsku til elliára
skar Ólafur út, teiknaði og skreytti,
og þegar sokkarnir voru prjónaðir í
Dalnum forðum lét hann ekki sitt
eftir liggja frekar en bræður hans.
Hann lét sig reyndar ekki muna um
að prjóna heilu rúmteppin.
Það er notaleg tilfinning að fara
höndum um mjúku, útskornu lömb-
in í refskákinni sem þau systkinin í
Litla-Galtardal léku sér með fyrir
margt löngu og voru handarverk
Óla, eða þá litla kistilinn með höfða-
letrinu og krækta lokinu sem hann
smíðaði og gaf litlu systur, Björgu
móður minni. En ólíkt flestu öðru
veraldlegu sem var af skomum
skammti hjá stóra barnahópnum í
Litla-Galtardal var nóg af lurkum
til útskurðar. Valgeir, bróðir afa,
bjó á Ytra-Felli og þar fékk afi að
taka hrís til eldiviðar. Það má því
segja að í Ytra-Fells-skóginum hafi
hann frændi minn fengið útrás fyrir
listsköpun sína. Og í Ytra-Fells-
lurkana skar hann drauma sína og
vonir líkt og skáldið forðum.
Utskurður og smíðar urðu einnig
hans ævistarf. í húsgagnasmíðinni
nutu sín vel hæfileikar hans, vand-
virkni og listfengi. Það sannreyndu
þeir fjölmörgu sem skiptu við Hús-
gagnavinnustofuna Nýmörk sem
þeir félagamir Ólafur, Magnús og
Valdimar áttu og ráku áratugum
saman. Þær era ófáar hirslumar
sem við ættingjamir eigum eftir
Óla, en auk allra fallegu hlutanna
sem hann smíðaði era okkur ekki
síður dýrmætar teikningamar sem
hann gerði af Galtardalsbænum,
sögusviði allra minninga þessara
mörgu og fjölgáfuðu systkina sem
við næsta kynslóð lifðum og
hrærðumst í. Því margt var sér til
gamans gert í Galtardalnum forðum
eins og þegar þeir Guðfinnur afi og
bræðurnir leystu stærðfræðiþraut-
+ Ríkarður Sum-
arliðason fædd-
ist í Garði á Suður-
nesjum 28. júní
1916. Hann lést á
Landakotsspítala
24. maí síðastliðinn.
Foreldrar hans voru
Sumarliði Eiríksson
útvegsbóndi á
Meiðastöðum í
Garði, f. 19. apríl
1887, d. 22. mars
1970, og Tómasína
Oddsdóttir, f. 6.
mars 1896, d. 17.
júní 1989. Systkini
Ríkarðs eru Anna Margrét, f. 25.
ágúst 1917, Oddur Guðbjöm, f.
30. mai 1920, d. 13. september
1986, Einarína, f. 13. maí 1922,
í dag kveðjum við elskulegan
tengdaföður minn, Ríkarð Sumar-
liðason. Ekki gat okkur órað fyrir
að svo stutt væri í þá stund þegar
hann hringdi í okkur að morgni
dags seint í febrúar síðastliðnum
og kenndi sér þá meins. Eftir það
var eins og ekki yrði aftur snúið.
Þó tengdapabbi væri rúmlega
áttræður að aldri fannst mér hann
aldrei gamall maður. Hann var
ákaflega nýjungagjarn og tækni-
lega sinnaður alla tíð. Hann hélt
áfram sinni lífsgöngu, sinnti sínum
d. 6. ágúst 1987,
Guðrún, f. 29. nóvem-
ber 1927, Hörður, f. 4.
febrúar 1930, Anton,
f. 14. apríl 1931, og
Guðlaugur, f. 14. apríl
1931.
Árið 1953 kvæntist
Ríkarður Sigrúnu
Einarsdóttur, f. 6.
janúar 1926. Þau slitu
samvistum 1985. Böm
þeirra eru: 1) Tómas,
f. 5. desember 1953, í
sambúð með Stein-
unni Amórsdóttur, f.
12. október 1958, þau
eiga þijú böm. 2) Ágústa, f. 15.
febrúar 1959, gift Gunnlaugi Niel-
sen, f. 21.9. 1962, þau eiga íjögur
böm. 3) Ríkarður Rúnar, f. 27.
áhugamálum, ferðaðist, stundaði
útivist og sá um öll sín mál alveg
fram að þessu.
Ríkarður var einn þeirra manna
sem dýrmætt var að kynnast.
Hann var trúverðugur fulltrúi
þeirrar kynslóðar sem breytti í
raun öllu. Okkur finnst kannski
sjálfsagt að hafa öll þau
nútímaþægindi sem við þekkjum,
en flestur sá tækjabúnaður sem
léttir fólki líf og starf er tiltölulega
nýtilkominn. Kynslóð Ríkarðs, sem
fæddist upp úr aldamótunum, lifði
janúar 1962, kvæntur Frið-
björgu Sif Grétarsdóttur, f. 20
september 1966, þau eiga fjögur
böm. 4) Einar Már, f. 26. júní
1964, hann á einn son.
Ríkarður sótti sjó á sínum
yngri árum og var einn að stofn-
endum og fyrsti formaður
Verkalýðs- og sjómannafélags
Gerðahrepps. Hann lærði út-
varpsvirkjun hjá RQdsútvarpinu
og var með radíóverkstæði
Landssímans frá upphafi.
Ríkarður fór til framhaldsnáms
til Philips í Hollandi. Hann sá
um hönnun og smíði sendi- og
viðtækja og um uppsetningar
strandstöðva víðsvegar um land-
ið. Ríkarður var fmmkvöðull um
að selja talstöðvar í báta og skip
og í raun fmmkvöðull í
radíómálum á Islandi. Hann var
yfirdeildasljóri hjá Pósti og síma
um árabil.
títför Ríkarðs fer fram frá
Dómkirkjunni í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
þessi miklu umskipti. Ríkarður tók
beinan þátt í tæknibyltingu okkar
íslendinga, mað starfi sínu á sviði
radíótækni.
Ríkarður var heill og sannur bæði
í orði og verki. Hann var hógvær
maður og lítillátur, sem ekki kærði
sig um að óþarflegt veður væri gert
út af hlutunum. Réttlæti og heiðar-
leiki gagnvart mönnum og málefnum
einkenndu alla hans göngu. Hann
var ákaflega bamgóður og hafði
mikinn áhuga á bamabörnunum sín-
um. Hann sóttist eftir að vera með
RÍKARÐUR
SUMARLIÐASON
ir, kváðust á eða ortu hver til ann-
ars kvæði með kynngimögnuðum
Eddukenningum. Ólafur fór létt
með að yrkja og þar naut sín vel
kímni hans og góður húmor. Þótt
hann flíkaði skáldskapnum lítt á
fullorðinsáram lumaði hann á ýmsu
glettilega vel gerðu og hafði yfir á
góðri stund.
Þótt hógværð og hlédrægni ein-
kenndu hann frænda minn, var
hann maður mikilla skoðana og
stefnufastur. Hann var mjög
róttækur, Þjóðviljinn var aðalmál-
gagnið og alltaf stutt í þjóðfélags-
umræðuna og pólitíkina. Ánnað sem
einkenndi bæði hann og systkini
hans var hinn mikli bók-
menntaáhugi. Þessi vel lesni, marg-
fróði og sískrifandi systkinahópur
gat svo sannarlega tekið undir orð
Jóns Helgasonar í kvæðinu I Árna-
safni:
... en fýsnin til fróðleiks og skrifta
fannst okkur báðum úr dustinu
huganum lyfta.
Varla kom út sú bók að hún væri
ekki lesin og rædd. Þótt íslenskar
bókmenntir ættu heiðurssess voru
heimsbókmenntirnar ekki langt
undan. Tímarit Máls og menningar
var lesið spjaldanna á milli og öll
menningaramræða var sem hans
eigin. Mér er það minnisstætt þegar
hann gaf mér, stelpulingnum, bók-
ina Mannsævi eftir rússneska
höfundinn Konstantín Pástovskí, þá
nýþýdda. Svo ræddi hann um hana
fram og aftur við mig og gekk eftir
því að ég keypti mér framhaldið um
leið og það kom út. Og ég hef frá-
leitt verið meira en tíu ára þegar
hann færði mér seríu listaverka-
bóka um kúbisma, impressionisma,
expressionisma og guð má vita hvað
með ótal málverkum og myndum til
skýringa. Þannig lét hann sér ekki
nægja að sinna sínum eigin sex
börnum heldur lét sér einnig annt
um menningarlegt uppeldi systk-
inabarna sinna.
Ólafur var ekki aðeins góður faðir
sem var börnum sínum einstök fyr-
irmynd í lífi og starfi, hann var
einnig góður bróðir. Þegar Björg
móðir mín var vegalaus í Reykjavík
16 ára gömul árið 1929 og vann við
fiskþurrkun hjá H.P. Duus í
Fischersundi, tók Ólafur, sem þá
var í læri, hana upp á arma sína og
hjá honum bjó hún um veturinn á
Vesturgötu 22. Og aldrei stóð á að
lána litlu systur tvær krónur fyrir
balli, hann skildi þarfir æskunnar
og hafði sjálfur gaman af að fá sér
þeim og reyndist þeim bæði góður
og skemmtilegur félagi og afi.
Nú þegar Ríkarður hefur kvatt
okkur í hinsta sinn er mér ofarlega í
huga þakklæti fyrir allar þær
stundir sem ég og fjölskylda mín
áttum með honum. Óll jólin okkar
saman, ferðirnar upp í sumar-
bústað, ferðin til Englands og annað
sem við gerðum saman. Flestar
þessar stundir voru festar á filmu,
það sá afinn um, hann vissi hversu
mikilvægt það væri að eiga minn-
ingamar líka á mynd. Allt era þetta
dýrmætar perlur á festi minning-
anna.
Vertu blessaður, Ríkarður minn,
og Guð geymi þig.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú raeð Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Friðbjörg Sif Gijetarsdóttir.
snúning. Þó var efnahagurinn ekki
alltaf beysinn á þessum áram hjá al-
múgapilti að vestan og oft lítið
annað en rúgbrauð og mysuostur í
koffortinu.
Á mínum uppvaxtaráram var
mikill samgangur milli heimilanna.
Sigurbjörg amma, Palla, Gestur og
Geiri bjuggu hjá foreldram mínum
mín fyrstu ár og seinna fluttu amma
og Palla í Mávahlíðina til Óla og
Laufeyjar. Sunnudagarnir voru
heimsóknadagar að ég nú ekki tali
um öll afmælisboð og jólaboð sem
voru hápunktar sælunnar. Ég á
margar góðar minningar úr litlu
íbúðinni í Mávahlíð þar sem borðin
svignuðu undan krásunum hennar
Laufeyjar, hans duglegu og mynd-
arlegu konu. Þar var Sigríður
tengdamóðir hans glæsileg í peysu-
fötunum með sitt hrafnsvarta hár,
bamaskarinn á sprettinum, bók-
menntaumræðan á fullu og vísumar
fljúgandi, allt á 60 fermetrum. Það
var ómetanlegur skóli fyrir okkur
ungviðið að hlusta á þá bræðurna
Óla, Gest og Geira ræða þjóðmálin
eða bókmenntaviðburðina, þar sem
saman fléttuðust áhugi, þekking og
rökvísi. Eins var það þegar þær
systurnar Agga, mamma, Ósk og
Palla lögðust í ættfræði eða fóru á
flug í sögum að vestan. Þá var oft
mikið hlegið og gaman að vera til.
Óli hafði ótrúlega smitandi og dill-
andi hlátur og var fljótur að sjá það -
skoplega í frásögnum og atburðum
ekki síður en Gestur bróðir hans.
Ólafur var á sínum yngri áram
glæsilegur maður, í meðallagi hár
með laglegt, svipmikið andlit og
svart liðað hár. Yfirbragðið var ein-
beitt og virðulegt og festa í svipn-
um. Hann skynjaði snemma gildi
hollrar hreyfingar ekki síður en þeir
bræður hans Gestur og Geiri. Sund-
ið var honum sérlega kært og ótelj-
andi vora ferðir hans í Sundhöllina
með börnum sínum sem auðvitað
erfðu áhugann. Það var því engin
tilviljun að Guðfinnur sonur hans
helgaði Sundsambandinu krafta
sína árum saman. Veiðar voru
einnig hans líf og yndi og á hverju
sumri renndu þeir vinnufélagarnir
fyrir silung í Hlíðarvatni eða Kleif-
arvatni. Óteljandi vora hans unaðs-
stundir á seinni áram í sumarbústað
dætra sinna við Meðalfell í Kjós.
Hvergi leið honum betur en úti á
miðju Meðalfellsvatninu með Rúnu
og Halla sér til halds og trausts - og
svo var hann með afbrigðum fisk-
inn. í bústaðnum beið svo Laufey
með heitt kaffi og kleinur. Það vora
góðir dagar. Það var heldur kaldara
og blautara þegar hann var ungling-
ur til sjós á skútum með föður sín-
um, eins og Bjöm bróðir hans, enda
þá róið á önnur og voldugri mið.
Allt fram á síðustu ár mátti sjá
Ólafá sinni daglegu göngu um Hlíð-
arnar, að lokum meira af vilja en
mætti, og stundum með litla vininn
sinn, yngsta barnabarnið, Gunnar,
sér við hlið. En nú er hann frændi
minn genginn á slóð feðranna,
genginn á vit æðri mátta og menn-
ingarheima. Af heilindum lifði hann
sínu langa lífi og sáttur sofnaði
hann svefninum langa. Ég kveð Ólaf
frænda minn með söknuði, þakka
honum gengin spor og góð kynni,
þakka honum ótal vörður á vegferð
minni.
Guðfinna Ragnarsdóttir. *
r Blómabwð in
(Sva^ðskom
t v/ Trossvo0sl<i»*l<jt4gc»t‘3 A
V Sími: 554 0500
LEGSTEINAR t Marmari
Islensk framleiðsla Granít
Vönduð vinna, gott verð Blágrýti
Sendum myndalista Gabbró
MOSAIK Líparít
Hamarshöfði 4, 112 Reykjavík 1
sími 5871960, fax 5871986 1