Morgunblaðið - 19.05.1999, Blaðsíða 47

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 19. MAI1999
47*
UMRÆÐAN
Stattu, sittu, liggðu og
forræðishyggja!
ÞANN 22. apríl las
ég í Morgunblaðinu
grein eftir Evu S. Ein-
arsdóttur þar sem hún
fer mikinn vegna
greinar eftir Eyrúnu
Ingadóttur og Mar-
gréti Jónsdóttur sem
birtist í sama blaði
þann 23. mars sl. Mig
langar að stinga niður
penna og tjá mig um
þessa að mínu mati
kreddufullu grein.
Reyndar mætti halda
að dagsetning greim
anna hafi víxlast. I
fyrri greininni er var-
að við hræðsluáróðri
heilbrigðisstétta en grein Evu er
hræðsluáróður heilbrigðisstéttar,
og eingöngu til að hrella konur
sem hafa tekið ákvörðun um að
fæða í vatni.
Greinarhöfundur á að heita vel
menntuð vegna þess
að hún er langskóla-
gengin og ætti því
samkvæmt því að láta
frá sér betur unna
blaðagrein en þá sem
lesendur Morgun-
blaðsins lásu þennan
fyrsta dag sumars.
í þessa grein vant-
aði ekki staðhæfing-
amar og gífuryrðin en
það vantaði rökin og
ef þau einhver komu,
þá voru þau svo fárán-
leg að maður skyldi
Gunnar halda að þau hafi birst
Magnússon í skólablaði gmnn-
skóla.
Samkvæmt'því sem Eva segir
þá var fæðingadeild Landspítalans
ekki konum bjóðandi hvað hrein-
læti varðar fym en árið 1975.
Florence Nightingale (1820-
1910) var frumkvöðull að því að
Heill
kjaradómi!
ÞAÐ VAKTI athygli
mína síðastliðinn
sunnudag að fyrsta
frétt Ríkisútvarpsins í
hádeginu fjallaði ekki
um kosningamar.
Þetta þótti mér bera
vott um fádæma
smekkvísi enda höfðu
flestir fengið nóg af
kosningatölum fyrr
um nóttina og fram
eftir morgni.
I síðdegisfréttunum
kl. 4 þennan sama dag
birtist svo fréttin um
13-30% hækkun launa
þingmanna og æðstu
embættismanna lands-
ins og nam sú hækkun allt að
130.000 kr. á mánuði eða litlu
minna en ég fengi samkvæmt
kjarasamningi ef ég gegndi fullu
starfi hjá hinu opinbera.
Þessi frétt gleður mig meira en
orð fá lýst og sé ég nú lausn allrar
kjarabaráttu alþýðu þessa lands.
Eg kem því eftirfarandi tillögu á
framfæri:
1. Opinberir starfsmenn afsali
sér þegar samningsrétti og setji
kjör sín í kjaradóm.
2. Kjaradómur ákveði með hlið-
sjón af hækkunum til embættis-
manna og þingmanna skattleysis-
mörk og greiðslur almannatrygg-
inga til aldraðra og öryrkja.
3. Samningar á almennum vinnu-
markaði taki mið af úrskurði kjara-
dóms á hverjum tíma til handa
æðstu embættismönnum ríkisins
og þingmönnum.
4. Alþingi setji hið fyrsta lög um
hámarks launamun hér á landi til
þess að auðvelda störf kjaradóms.
Það var skynsamlegt af kjara-
dómi að birta ekki ákvörðun sína
fyrr en daginn eftir kosningar.
Með þeirri ákvörðun varð komist
hjá glundroða í kosningabaráttunni
og menn gátu tekið mið af skoð-
anakönunum þegar þeir greiddu
atkvæði. Þá kemur þessi hækkun
þegar verkalýðshreyfingin hefur
byrjað undirbúning næstu kjara-
samninga og er það vel. Þingmönn-
um gefst einnig tími til þess að
hækka skattlausar greiðslur sínar
um 30% án þess að allt of mikið
fjaðrafok verði vegna þess. Von-
andi hefur einhver starfsmaður
'iubumóVi
kjaradóms fengið yfir-
vinnukaup fyrir að
senda út fréttatilkynn-
inguna á réttum tíma á
helgidegi.
Hvað gera Ólafur
Ragnar og Davíð?
Forseti íslands hef-
ur kvatt sér hljóðs um
ýmis mál að undan-
fömu. Er það vel.
Vona ég því að hann,
sem gamall baráttu-
maður fyrir kjörum
aldraðra, öryrkja og
Arnþór annarra lítilmagna,
Helgason taki undir með undir-
rituðum og geri þetta
að umræðuefni eigi síðar en í
nýársávarpi sínu árið 2000 í lok
þessarar aldar. Þá væri æskilegt
að forsætisráðherra styddi þessa
tillögu og hún gefur einnig nýjum
Fæðingarhjálp
Ef engar væru tísku-
sveiflurnar er Gunnar
Magnússon hræddur
um að engar yrðu
framfarirnar.
viðhalda hreinlæti hjá sjúkum her-
mönnum í Krímstríðinu (1853-56).
Manni finnst það hafa gerst fyrir
svo löngu að það hljóti að hafa ver-
ið einhvemtíma árið sautjánhund-
mð og súrkál.
Var hreinlætisaðstaða fæðinga-
deildarinnar ábótavant fyrir árið
1975? Ég leyfi mér að efast um
það.
Aldrei hef ég heyrt konur tala
um að þær væm óánægðar með þá
þjónustu sem veitt er á fæðinga-
deild Landspítalans né heldur get
ég með nokkra móti lesið það úr
grein Eyrúnar og Margrétar að
þær gagnrýni þá þjónustu né þá
þekkingu sem veitt er þar. Én
alltaf getur gott „bestnað". Er ég
viss um að íslenskar konur era
þakklátar fyrir það sem íslenskar
ljósmæður fyrr og nú hafa gert
fyrir þær.
Þó að einhverjar konur hafi
„sérstakar" hugmyndir sem ekki
falla að hugmyndafræði stjórn-
enda kvennadeildar Landspítalans
þá er ekki þar með sagt að þær
séu óánægðar. Einnig má segja að
þó minnihluti hneigist til vatns-
fæðinga hér á Islandi er ekki þar
með sagt að aðferðin sé röng.
Þvert á móti hefur vatnið deyfandi
áhrif á verki hjá hinni fæðandi
móður og sterk deyfilyf era síður
þörf, sem hlýtur að vera af hinu
góða. Ef rétt er að farið er barninu
óhætt að fæðast í vatni.
Ef engar væra tískusveiflurnar
eins og virðist fara í taugamar á
Evu er ég hræddur um að engar
yrðu nú heldur framfarimar.
Margir framkvöðlar læknis- og
hjúkrunarfræðinnar sem í dag era
virtir og viðurkenndir, börðust
einmitt við fólk eins og Evu fyrr á
öldum og guldu jafnvel með lífi
sínu.
Eva minnist á siðferðið í sam-
bandi við vatnsfæðingar í grein
sinni. Hún er væntanlega að segja
að fæðingadeildir þeirra sjúkra-
húsa sem bjóða tilvonandi mæðr-
um upp á að ala böm sín í vatni
séu með siðferðið á lágu plani.
Einnig segir Eva að fregnir
hafa verið að berast frá Norður-
löndum þar sem börn hafa verið
að drukkna við vatnsfæðingar.
Hún talar um þetta eins og hún
hafi heyrt þetta á skotspónum,
enda kannski ekki nema von enda
veit Eva það sennilega að þessar
fregnir eru bara fregnir og það
sannanlega vegna leiks á ystu
nöf.
Fyrir mörgum áram drakknaði
bam í Svíþjóð vegna tilraunastarf-
semi að því er virðist. Barnið var
látið velkjast í vatninu í 20 mínútur
og vora vatnsfæðingar bannaðar í
Svíþjóð í mörg ár þar á eftir.
Arið 1981, í Bandaríkjunum,
hélt faðir bams sem fætt var í
vatni því undir vatnsyfirborðinu í
20 mínútur á meðan hann hélt um
naflastrenginn og fann púlsinn og
móðirin reyndi að láta tilfinning-
una segja sér til um það hvenær
fylgjan losnaði frá legveggnum og .
súrefnisríkt blóð hætti að berast
til bamsins. Barnið flaut um kerið
án nokkurra tengsla við móður
sína sem það hafði verið í svo nán-
um tengslum við í 9 mánuði þar á
undan. Bamið lifði þetta af en
þetta var vissulega hættuleg til-
raun og algjörlega óþörf. Fæsth-
foreldrar myndu nokkurn tíma
leggja börn sín í þvílíka hættu og
vissulega má segja að þessir for-
eldrar hafi ekki verið færir um að
axla þá ábyrgð að vera faðir og
móðir.
Þegar vatnsfæðingar eiga sér
stað hér á íslandi þá era starfsfé-
lagar Evu ávallt viðstaddir og
fylgjast með móður og barni. Ef
minnsti vafi leikur á því að bam
eða móðir séu í hættu er ekki teflt
á neinar hættur. Hér á Islandi
hafa allar vatnsfæðingar verið
áfallalausar fyrir móður og barn,
enda engin áhætta tekin. Þessar
fæðingar era um 100 talsins. „For-
ræðishyggja" í skilningi Evu virð-
ist mér vera: „Stattu, sittu, liggðu
og hafðu enga skoðun á málinu því
þér kemur þetta ekki við. Og
sennilega líkaði Evu það best ef
konan væri ekki til staðar, því hún
væri bara fyrir! *
Þykir mér það vera mikill hroki
sem þessi fyrrum kennslustjóri í
Ljósmæðraskólanum sýnir bæði
skjólstæðingum sínum sem og kol-
legum sínum í stéttinni með skrif-
um sínum. Vilmundur heitinn
Gylfason gerði orðið möppudýr
ódauðlegt í íslensku máli. Er Eva í
heilbrigðismöppunni?
Evu til fróðleiks svo og öðram
langar mig að lokum að benda á
góða bók varðandi vatnsfæðingar:
The Waterbirth handbook eftiri
Dr. Roger Lichy og Eileen Herz-
berg og er hún m.a. til útláns á
Bókasafni Hafnarfjarðar.
Höfundur er að verða faðir í 4.
skipti.
Laun
Sé ég nú lausn allrar
kjarabaráttu alþýðu
þessa lands, segír Arn-
þór Helgason, sem
kemur hér með nokkr-
ar tillögur.
þingmönnum Sjálfstæðisflokksins,
sem sögðust vilja beita sér fyrir
bættum kjöram áður nefndra þjóð-
félagshópa, gullið tækifæri til þess
að láta hendur standa fram úr erm-
um.
Höfundur er fyrrverandi fornmður
Öryrkjabandalags íslands.
KUCHENTECHNIK
Heimilistæki
mmmmi
__
Gufugleypir Tu* 60
• 3ja hraða með Ijósi
• Sog 375 m2 á klst.
Innbyggður ofn HT410
• 3 hitaelement
• 8 eidunaraögerðir
• sjátfhreinsíbúnaöur
36.400/-
Helluborð SM/60
• 4 steyptar hellur
með eða án takkaborðs
• litur stál, hvítt eða dökkt
Gufugleypir Tum 60
• 3ja hraða með Ijósl
• Sog 375 m2 á klst.
Innbyggður ofn HT610
• fjölvirkur blástursofn
• 3 hitaelement
• 6 eldunaraðgerðlr
• sjálfhreinsibúnaður
• mútordrlfinnn grilltelnn
• forritanleg klukka
69.900,-
Keramikhelluborð
VTC-N-M
• 4 High Light hraðhellur
með eða án takkaborðs
Kælitæki

í i < J
Frystiskápur
Frystiskápur
OCV 250
Stærö 2501.
Hraðfiystirofi. Rafm.
eyðsla 1,3 KWh. Stærð
H143B60D60
Verð kr. 39.900,-
OCV140
Stærð 1401. Hraðfrysting.
Rafm. eyðsla 0,98 KWh.
Stærö H85B54D60
Verð kr. 31.000,-
sjBt«:-;S
H

'aMi
Kælir/frystir
TS136
1381.
Frystir innbyggður
H 85xB 50xD 60
Verð kr. 23.900,-
Kælir/frystir
MC 320
3201.
Frystir að neðan
H 163xB 59,5xD 60
Verð kr. 42.900
Innréttingar & tæki
Mánud,
OPIÐ:
- föstud. kl. 9-18, • laugard. kl. 10-14
- tryggm
Vib Fellsmúla
Sími 588 7332
f r nnsasgBi