Morgunblaðið - 19.05.1999, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
MIÐVIKUDAGUR 19. MAÍ 1999 31
Nýjar geislaplötur
• SYSTUR í syndinni er með tón-
list eftir Hróðmnr Inga Sigur-
björnsson, úr samnefndu leikriti
eftir Iðunni og Kristínu Steinsdæt-
ur, sem Leikfélag Akureyrar sýnir
um þessar mundir. Lögin eru öll
ýmist frumsamin eða útsett af
Hróðmari Inga en textarnir eru
héðan og þaðan; gamlar þjóðvísur
og vísubrot, sálmar og sönglög á ís-
lensku og dönsku og ensk þjóðlög.
Flutningur er í höndum leikhópsins
en þar fara fremst í flokki meðlimir
í Tjarnarkvartettinum, Rósa Krist-
ín Baldursdóttir, Ki'istjana Ai-n-
gi-ímsdóttir, Hjörleifur Hjartarson
og Kristján Hjartarson. Öll lögin
eru sungin undirleikslaust að hætti
Tjarnarkvartettsins.
í innslagi með plötunni er að
nokkiu rakinn gangur leiksins sem
fjallar um nokkrar fátækar og
fmgralangar konur í Reykjavík á
árunum 1874-75. Upptökur fóru
fram í Samkomuhúsinu á Akureyri
og í Minjasafnskirkjunni nú fyrh-
páskana og voru þær í umsjá Krist-
jáns Edelsteins.
Útgefandi eru Tjarnarkvartett-
inn og Hróðmar Ingi Sigurbjörns-
son en Islensk tónverkamiðstöð
dreiiir plötunni. Verð: 1.700 kr.
Greg Hopkins leikur með
Stórsveit Reykjavíkur
STÓRSVEIT Reykjavíkur heldur
tónleika í Iðnó í kvöld, miðvikudags-
kvöld, kl. 21, með bandaríska
trompetleikaranum, tónskáldinu og
hljómsveitai-stjóranum Greg Hopk-
ins.
Flutt verða verk og útsetningar
eftir Hopkins og kemur hann fram
sem hljómsveitarstjóri og einleikari
með Stórsveitinni. Hopkins er m.a.
þekktur sem trompetleikari og út-
setjari með Buddy Rich-stórsveit-
inni en er nú búsettur í Boston þar
sem hann m.a. leiðir eigin stórsveit,
kennir við Berklee-tónlistarháskól-
ann auk þess að ferðast víða sem
fyrirlesari, kennari, útsetjari og
trompetleikari.
. Morgunblaðið/Ólafur Jens Sigurðsson
FRÁ vortónleikum Tónlistarskólans á Hellissandi.
Vortónleikar
Tónlistarskólans
á Hellissandi
Hellissandi. Morgnnblaðið.
BÆKUR
Þýdd skáldsaga
SILKI
eftir Alessandro Baricco.
Kolbrún Sveinsdóttir þýddi.
Oddi prentaði. Mál og menning 1999.
118 síður - 1.990 kr.
SILKI eftir Alessandro Baricco
(f. 1958), ítalskan höfund, er ein af
þeim sögum sem sækja innblástur í
austurlenskan hugmyndaheim eins
og vinsælt hefur orðið. Sagan hefur
líka slegið í gegn og er nú komin á
íslensku í læsilegri þýðingu.
Sagan er látin gerast á Frakklandi
og í Japan á síðari hluta nítjándu
aldar. Hún snýst um silki og silki-
orma, réttara sagt egg, á yfirborði
en í rauninni mannlegar tilfinningai’.
Hervé Joncour er sendur til Jap-
an að kaupa heilbrigð egg þegar far-
aldur ógnar tilvist silkiormsins við
Miðjarðarhaf. Frásögnin af þeim
ferðum er ævintýraleg og ljóðræn,
ekki aðeins í lýsingu hins ft-amand-
lega heims og hátta heldur einnig í
sjálfum stfl sögunnar sem er veru-
leiki hennar og úrslitum ræður í frá-
sögninni.
Baricco beitir endurtekningum,
sefjandi stfl í þessari stuttu sögu.
Kaflarnir eru afar stuttir, sumir
ekki nema nokkrar línur í anda
prósaljóðs. Þetta hjálpar til að gæða
söguna enn meiri dulúð.
Við endi-
mörk
veraldar-
innar
„Sex dögum síðar fór Hervé
Joncour um borð í skip hollenskra
smyglara í Takaoka sem flutti hann
til Sabírk. Þaðan
hélt hann aftur
meðfram landa-
mærum Kína til
Bajkalvatnsins,
hann lagði að
baki fjögur þús-
und kflómetra í
Síberíu, fór yfir
Uralfjöllin, náði
til Kænugarðs og
fór með lest yfir
Evrópu þvera,
uns hann kom til Frakklands eftir
þriggja mánaða ferðalag. Fyrsta
sunnudaginn í aprfl, tímanlega fyrir
hámessuna, náði hann að borgarhliði
Lavilledieu. Hann nam staðar, færði
Guði þakkir, gekk inn í bæinn og
taldi hvert skref til þess að gefa
þeim vægi og til þess að gleyma
þeim aldrei framar.
- Hvernig er við endimörk veraldar-
innar? spurði Baldabiou.
- Ósýnilegt.
Konu sinni Hélene færði hann
silkimöttul sem hún af blygðunar-
semi klæddist aldrei. Þegar hún
handfjatlaði möttulinn var það eins
og að halda á tóminu einu.“
Ef við segjum sem svo að Silki
fjalli um ástina og blekkingar ástar-
innar vitanlega þar með má dunda
sér við að túlka söguna. Þeir ást-
rænu töfrar sem Hervé Joncour er
sleginn í Japan, skari fuglanna sem
tákna ástina, kynni hans af hinum
einkennilega kaupsýslumanni Hara
Kei og aðrir furðulegir atburðir
setja lesandannn í nokkurn vanda.
Sama er að segja um persónur sög-
unnar heima fyrir, Baldabiou sem
breytir lífi Joncours með því að
senda hann til Japans, Hélene og
hina japönsku madame Blanche.
Allt er þetta hluti af leitinni að feg-
ursta silki veraldar.
Stfll Alessandro Baricco er einkar
vel fallinn til þess að þræða bilið
milli ævintýris og ferðasögu. Hann
lætur okkur smám saman finna
hvernig „sannferðugur" frásagnar-
mátinn leysist upp í ævintýri, hina
fögru blekkingu hversdagsleikans.
Söguhetjan er sjálf orðin ævintýri
með spurn í augum og lesandinn fer
að reyna að ráða í efpisþráðinn og
persónurnar, hver lesandi með sína
heimatilbúnu aðferð.
Jóhann Hjálmarsson
TÓNLISTARSKÓLANUM á Hell-
issandi var slitið með vortónleik-
um 12. maí sl. í Safnaðarheimili
Ingjaldshólskirkju. Á tónleikun-
um komu fram 27 nem'mdur og
léku fyrir gesti ásamt einum ein-
söngvara. I skólanum í vetur
hafa stundað nám 42 nemendur.
Tónlistarskólinn á Hellissandi
var upphaflega stofnaður fyrir
nokkrum áratugum af Tónlistar-
félagi Hellissands en nú hefur
Snæfellsbær yfirtekið rekstur
hans. Skólastjóri er búinn að
vera árum saman Kay Wiggs
Lúðvíksson. Kennir hún jafn-
framt á píanó, blokkfiautu og
þverflautu og nokkrum nemend-
um á harmóníku. I vetur voru 2
kennarar starfandi við skólann,
Ian Wilkinsson sem kennir á
plásturshljóðfæri, píanó og
trommur. Þá kenndi Vignir Snær
Vigfússon gítarleikari úr Rcykja-
vík á gítar.
Þegar Snæfellsbær yfirtók
rekstur skólans var stofnað við
hann foreldrafélaga nemenda og
hefur það reynst skólanum ómet-
anlegur stuðningur.
Á vorprófi náðu þessir nem-
endur bestum árangri; Alex-
andra Kristinsdóttir, 7 ára, á pí-
anó, Hilmar Freyr Loftsson, 10
ára, á píanó, Guðríður Þorkels-
dóttir, 13 ára, á þverfiautu og
Þórður Kárason, 14 ára, á gítar.
Á vortónleikunum sem fóru fram
fyrir troðfullu húsi í safnaðar-
heimilinu komu fram 27 nemend-
ur undir stjórn kennara sinna og
auk þess einn nemandi sem legg-
ur stund á söng, Lilja Rún Fjal-
arsdóttir, 18 ára. Aldur nemenda
er æði ólíkur því aldur þeirra er
allt frá 6 árum til fimmtugs.
Tónleikamir tókust í alla staði
vel og var ánægjulegt að sjá
þann mikla áhuga sem er fyrir
tónlist í þessari litlu byggð og er
mikil lyftistöng fyrir menningar-
lífið enda hafa nemendur skólans
komið fram við margvísleg tæki-
færi með hljóðfæri sín.
BÆKUR
irsrit
RITMENNT 3, 1998
Ársrit Landsbókasafns íslands -
Háskólabókasafns,
Reykjavík, 1998, 159 bls.
ÞETTA fallega útgefna ársrit er
nú komið út í þriðja sinn. Auk inn-
gangsorða flytur það að þessu sinni
sjö ritgerðir og styttri frásagnir. í
lok ritsins undir titlinum Sópuður
eru stuttar frétth- og frásagnir.
Jónatan er maður nefndur
(1825-1906) Þorláksson, kenndur
við Þórðarstaði í Fnjóskadal, þar
sem hann bjó langan aldur góðu búi.
Jónatan var hinn merkasti maður.
Hann var mikill bóka- og handrita-
safnari og skógræktarfrömuður.
Um ævi hans og störf rita hér ágæta
grein Eiríkur Þormóðsson og Guð-
steinn Þengilsson.
Einkennilegt er til þess að hugsa
að eitthvert ástsælasta skáld íslend-
inga og að margra áliti hið mesta,
Jónas Hallgrímsson, skuli vera svo til
óþekkt meðal erlendra þjóða. Lfldega
hafa margir staðið í þeirri trú, að
hann væri of íslenskur til þess að
hægt væri að þýða kvæði hans á aðr-
ar tungur, án þess að skáldskapar-
neistinn slokknaði. En nú hefur
Arsrit úr
Þjóðar-
bókhlöðu
Bandaríkjamaður einn, Dick Ringler,
skáld og fræðimaður, lagt sig eftir því
um langt árabil að þýða mörg kvæða
Jónasar á ensku. Hér bh-tir hann
grein um þessa þýðingarglímu sína,
þýðingaraðferðir og birtir nokkur
kvæði bæði á ensku og íslensku. Virð-
ist mér sem honum hafi merkilega vel
til tekist, enda þótt ekki sé hægt að
setja sig í spor enskumælandi Ijóð-
unnenda. Ritgerðin er að mínu viti
stórmerk og ekki spillir ágæta vel
gerð þýðing Sverris Hólmarssonar.
Steingrímur Jónsson ritar um
„upphaf Þjóðólfs fyrsta nútímalega
blaðsins á íslandi" (1848). Sitthvað
hefur verið óljóst um hver var hinn
eiginlegi stofnandi blaðsins og
hvernig stóð á nafninu. Höfundur
leitast við að leysa úr þeirri gátu.
Sigurður Pétursson hefur fundið
ei’filjóð um íslenskan námsmann í
Kaupmannahöfn, ort á gn'sku. Mun
það vera eina erfiljóðið um íslenskan
mann ort á þeirri tungu. Sigurður
ritar inngang, bh-tir ljóðið á frum-
málinu, þýðir það og skýrir.
Forvitnileg og gagnleg sagnfræð-
ingum er bókin Untersuchungen
uber den Aufenthalt von Islándem
in Hamburg fur den Zeitraum
1520-1662 eftir Frederike Christi-
ane Koch. Bókin kom út árið 1995.
Vilborg Auður ísleifsdóttir gerir
skilmerkilega grein fyrir riti þessu.
Eins og flestir vita hefur undan-
farið verið talsverð umræða um dag-
bókarskrif og á síðasta ári var „dag-
ur dagbókai-innar“. Davíð Ólafsson
birtir hér hið fróðlegasta yfirlit um
dagbækur í handritadeild Lands-
bókasafns, en af þeim er mikill
fjöldi. Segir hann nokkur deili á all-
mörgum höfundum dagbóka, flokk-
ar þær eftir starfsstéttum manna og
sitthvað fleira.
„A annarri hæð Þjóðarbókhlöðu
hangir glerskreyting sem í fljótu
bragði virðist vera bókaropna."
Listaverk þetta er gert af Gunnlaugi
SE Briem leturfræðingi. Hann lýsir
í stuttri grein verkinu og leiðir mann
í sannleika um leturfræðilega gerð
þess.
Ritmennt er einkar læsilegt og
áhugavert rit, eitt þeirra, sem mað-
ur les í striklotu sér til óblandinnar
ánægju. Það er sérlega vel útgefið
og smekklegt á allan hátt.
Sigurjón Björnsson
STYRKUR TIL
TÓNLISTARNÁMS
Minningarsjóður um Jean Pierre Jacquillat mun á
þessu ári veita tónlistarfólki styrk til framhaldsnáms
erlendis á næsta skólaári 1999-2000.
Veittur er styrkur að upphæð kr. 500.000.
Umsóknir með upplýsingum um námsferil og
framtíðaráform sendist fyrir 31. maí nk. til for-
manns sjóðsins:
Arnar Jóhannssonar,
pósthólf 3565,
123 Reykjavík.
Umsóknum fýlgi hljóðritanir, raddskrár frum-
saminna verka og/eða önnur gögn sem sýna hæfni