Morgunblaðið - 21.08.1999, Blaðsíða 60

Morgunblaðið - 21.08.1999, Blaðsíða 60
60 LAUGARDAGUR 21. ÁGÚST 1999 MORGUNBLAÐIÐ BRÉF TIL BLAÐSINS Krínglunni 1 103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329 Er vönun ekki alvörumál? Frá Guðvarði .Jónssyni: ÞROSKAHEFTUM manni hafa ver- ið dæmdar bætur úr rfkissjóði vegna vönunar, hafði sú aðgerð farið fram án hans leyfis eða vitundar. Svona mannréttindabrot finnst mér vera nokkuð niðrandi fyrir lýð- ræðisríki og aðgerðin hlýtur að vera blettur á mannorði embættismanna og lækna sem að slíkri aðgerð stóðu. Þó er það alvarlegasta í þessu máli, ef alþingismenn ætla ekki að láta gera könnun á því hvaða einstakling- ar hafa verið teknir í vönunaraðgerð óafvitandi og skila upplýsingum til viðkomandi aðila. Þeir aðilar sem voru vanaðir óafvitandi hljóta að eiga lagalegan rétt til þess að fá upp- lýsingar um það. Á uppgangstímum Hitlersstefn- unnar hrifust margir af kynbóta- stefnu Hitlers á mannfólki. Þó þorðu menn ekki að útfæra þá stefnu á sama hátt og Hitler, að útrýma þeim sem taldir væru óæskilegir í þjóðfé- laginu. Aftur á móti var vönun talin æskileg aðferð til þess að hindra barneignir þeirra sem menn töldu úrkynjaða þjóðfélagsþegna. Þessi stefna hafði hljómgrunn hér og mun einhver fjöldi einstaklinga hafa verið vanaður, þjóðfélaginu til heilla að mati Hitlers trúboða og með því létt af ríki og sveitarfélögum uppeldi bama þeirra. Með þessu var staðfest að embættismenn teldu andlega þroskahömlun arfgenga, beint í af- kvæmum þeirra þroskaheftu, þó mönnum væri ljóst að andlega og Iík- amlega fötluð börn fæðast út af for- eldrum í öllum stéttum þjóðfélags- ins. Menn vita líka að blindir eða heyrnarlausir fæða ekki af sér blind eða heyrnarlaus börn, frekar en þeir sem sjáandi og heyrandi eru. Ymsir horfðu líka til annarra hópa í þjóðfélaginu og töldu æskilegt að fátækir væru vanaðir til þess að minnka ómegð. Það hefur þó senni- lega aldrei verið kannað hvort emb- ættismenn hafi látið vana einhverja til að draga úr fátækt. Því má ekki gleyma að fjöldi fólks er andlega og líkamlega fatlaður vegna mistaka lækna, sjúkdóma og slysa. Það mun flestum þykja nægi- leg byrði að bera á lífsleiðinni þó ekki bættist við tilbúin vönunarfotlun, framkvæmd af aðilum sem ættu að vera réttindaverndarar þessa fólks. Flest heilbrigt fólk teiur það sína mestu gæfu og gleði í lífinu að eign- ast böm og fylgjast með þroskaferli þeirra. Hvers vegna skyldi þá ein- hverjum embættismönnum leyfast að ákveða að þroskaheft fóik fái ekki að njóta slíkrar lífsfyllingar bara vegna þess að það gæti kostað þjóð- félagið og sveitarfélog nokkrar krón- ur vegna leiðbeininga við uppeldið? Embættismenn eru ekki svona smá- smugulegir þegar þeir ákveða alls- konar fríðindi fyrir sjálfan sig ofan á há laun. Mannkynið verður ekki kynbætt hvorki með vönunaraðferð gervinas- ista, né gasklefaaðferð alvöru nas- ista, því þeir sem framkvæma slíkt eru úrkynjaðri en þeir sem verið er að vana eða eyða. Andlegur þroski þroskaheftra er venjulega metinn á fyrstu grunn- skólaárunum og að mestu stuðst við það mat, þegar kerfið metur mögu- leika einstaklingsins til sjálfræðis síðar á ævinni. Kerfið virðist binda sig við aðeins einn þátt vitsmuna, bóknámsgáfur, en sem betur fer eru vitsmunir mannsins ekki svo einhæfir. Það er aftur á móti ekki eytt miklum fjármunum í að kanna hvað hæfir best hverjum þroska- heftum einstaklingi til sjálfsbjarg- ar, því ekki er hægt að búa til stað- al fyrir hópinn. Margir þroskaheftir geta verið vel hæfir til að sjá fyrir heimili fái þeir mannlegan skilning, tilsagnar stuðning og þá sérstak- lega við meðhöndlun fjármuna. Vandi þjóðfélagsins er ekki vegna kostnaðar við uppeldi barna þroskaheftra, heldur vegna stjórn- sýslumistaka þeirra gáfuðu. Svona mál er oft reynt að þegja í hel, þegar um þá er að ræða sem ekki geta varið sig. GUÐVARÐUR JÓNSSON, Hamrabergi 5. Smáfólk DO YOU THIMK I DID RH5HT 0Y NOT 60IN6 TO CAMP, 016 0ROTHER? YOU CAN /SUReN ALWAY5 /1 CAN 60 NEXT/THINK YEAR.. JA0OUT IT. STAY THEKE.. I'LL 10AKE YOU UP A6AIN NEXT YEAR.. Heldurðu að ég hafí ekki gert rétt með því að fara ekki i sumarbúðir, stéri bróðir? - Orugglega - Nei, það hefðir þú ekki - Þú getur alltaf - Ég gæti hafa gert - Þú hefúr rétt fyrir farið næsta ár.. skemmt mér ve!.. þér..mér hefði þótt það - Vissulega, ég get leiðinlegt.. ihugað það.. Haltu þig þama... ég vek þig aftur að ári... Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga- safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi. "slim-line" dömubuxur frá gardeur Qhmtv tískuverslun v/Nesveg, Seltj., s. 5611680 m s I ALHLiÐA TÖLVUKERFI | 11 i HUGBÚNAÐUR I FYRIRWINDOWS Frábær þjónusta KERFISÞROUN HF. Fákafeni 11 • Simi 568 8055 www.islanilia.is/kerlisllironn Gœðavara Gjaídvara - malar oij kaffistell. Allir veröflokkar. Heimsfrægir hönnuðir m.a. Gianni Versare. VERSLUNIN Laugnvegi 52, s. 562 4244.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.