Morgunblaðið - 25.08.1999, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
MIÐVIKUDAGUR 25. ÁGÚST 1999 37

:
I
m
1J
■j
;
minnka umferð um völlinn á um-
liðnum áratugum og draga þar
með svo sem verða má úr hávaða
og slysahættu, sem af flugi kynni
að stafa. Þannig var allt milli-
landaflug fært suður á Keflavíkur-
flugvöll á sjöunda áratugnum. Um
nærfellt tuttugu ára skeið, hefur
næturumferð ekki verið leyfð,
nema í neyðartilfellum. Frá því að
undiri'itaður tók flugpróf 1965 og
til dagsins í dag, hafa mjög mikils-
verðar breytingar átt sér stað til
aukins öryggis og minnkandi
ónæðis af völdum flugumferðar.
Sífellt eru gerðar stífari kröfur
um takmörkun á flugi yfir byggð
við komu og brottflug. Úndimtað-
ur er alinn upp í Hlíðunum og
fylgdist ungur af áhuga með þeirri
stórmerkilegu starfsemi, sem
fram fór á Reykjavíkurflugvelli.
Þá má segja að talsverður hávaði
hafi á stundum fylgt starfsemi
þeim, er þá fór fram, þegar verið
var að „keyra upp“ stærstu vél-
arnar sem þá voru í notkun. Kliður
sá, sem nú fylgir starfsemi flug-
vallarins, er sem fuglstíst, saman-
borið við það sem áður var og er
það vel. Bæði stafar það af brott-
hvarfí millilandavélanna, svo og sí-
fellt hljóðlátari véla, i.d. Fokker
F-50 véla Flugfélags íslands, sem
komu í stað Fokker F-27 véla, sem
mikið „ískurshljóð" heyrðist frá.
Undirritaður hefur á umliðnum 16
árum búið við flugstefnu tveggja
aðalbrauta flugvallarins. Fyrst í 13
ár við Álfatún í Fossvogi (A/V-
brautin 14-32) og nú síðustu 3 ár á
Bergstaðastræti, rétt til hliðar við
(N/S-brautina 02-20). Fyrir mér
öll þessi ár, hefur flugumferð yfir
og nálægt híbýlum mínum verið
sem notanlegur kliður til vitnis um
líf og starf í landinu. Að ekki sé tal-
að um flug smávéla, en þær hljóma
í mínum eyrum, sem vorboði og
merki góðviðris.
-

reyndin hugsanlega er varðandi
Fljótsdalsvirkjun. Af þeim sökum
er talað um að mótvægisaðgerðir
séu oft þungamiðjan í umhverfis-
mati, þ.e. hvað hægt er að gera til
að koma í veg fyrir, lágmarka áhrif
eða gera í staðinn fyrir það sem á
að skaðast eða eyðileggjast. Þetta
tel ég vera meginspurninguna
varðandi Fljótsdalsvirkjun og á
umhverfismat að skera úr um
þetta.
Ótal störf koma til með að skap-
ast við byggingu álvers í Reyðar-
firði sem eru góð og gild rök út frá
félagslegu og efnahagslegu sjónar-
miði, en ekki má gleyma þeim
áhrifum sem verksmiðjan mun
hafa á móður náttúru og þær
áhyggjur sem landsmenn hafa af
því. Þar sem ljóst er að Fljótsdals-
virkjun kemur til með að hafa áhrif
á plöntu- og dýralíf þá verður um-
hverfismatið að leiða í ljós hvernig
framkvæmdaaðilar ætla að bregð-
ast við því. Þó svo að skaðinn verði
aldrei bættur eða sárin grædd þá
er hægt að bjóða eitthvað í staðinn
sem hægt væri að sættast á. Dæmi
um mótvægisaðgerðir væri endur-
plöntun hluta gróðurlendis sem fer
undir framkvæmd eða skuldbind-
ing framkvæmdaaðila um úrbætur
á öllu gi’óðurlendi í nági-enni og
stofnun rannsóknarhóps sem vinn-
ur að vöktun svæðisins.
Þetta eru aðeins vangaveltur því
að sjálfsögðu er það í höndum
þeirra sem fara með rannsókn á
áhrifaþáttum hverju sinni að koma
með tillögur. Rannsóknir sérfræð-
inga sem unnar eru í tengslum við
umhverfismat eru mikilvægar að
því leyti að þá er reynt að finna
leiðir til þess að draga úr
umhverfisáhrifum og þær lagðar
fram. Síðan eru ályktanir dregnar
út frá því. Því má segja að ef um-
hverfismatið er sett fram á grein-
argóðan hátt þar sem fram hafa
farið rannsóknir á framkvæmda-
rsvæðinu og í kjölfarið komið með
tillögur að mögulegum mótvægis-
aðgerðum og þeim miðlað til fólks-
ins í landinu þá er markmiðinu með
mati á umhverfisáhrifum náð.
Höfundur er að Ijúka meistaranámi í
mati á umhverfisáhrifum frá Oxford
í Englandi.
Málefnaleg gagnrýni
Sjálfsagt er að virða og taka tillit
til réttmætrar og eðlilegrar gagn-
rýni og finna leiðir til að bæta úr
því sem betur má fara. Þannig
verður það með flugið til og frá
Reykjavíkurflugvelli. Sæmileg
sátt verður að ríkja um þá starf-
semi, og ekki ástæða til að ætla
annað en mjög auðvelt sé að finna
grundvöll hennar. Allt tal um að
einhverjir útlendingar séu „skelf-
ingu lostnir", þegar flugvélar
fljúga yfir Kvosina til lendingar,
eru hreinar ýkjur og ekki sæm-
andi fólki, sem víða hefur farið er-
lendis og veit hvernig umferð flug-
véla liggur um mun lengi’i veg yfir
byggð í hinum þéttbýlu löndum í
að- og brottflugi. Sömuleiðis er
annars vegar tal um aukið öryggi
og minnkun hávaða með brott-
hvarfi flugvallarins, væntanlega til
Keflavíkurflugvallar og hinsvegar
flug þaðan með alþingismenn í
þyi’lum til lendingar við Alþingis-
húsið dæmi um ótrúlegt bull í
tengslum við umræðu um stað-
setningu flugvallar.
Flugvallarkynning
Samgönguyfirvöld, sem tjalda
vissulega ekki til einnar nætur, að
því er starfsemi Reykjavíkurflug-
vallar áhrærir, enda engin ástæða
til, ættu að taka höndum saman við
flugrekstraraðila og aðra sem
starfsemi hafa með höndum á flug-
vallarsvæðinu og gera átak í að
kynna þá margþættu starfsemi
sem þar fer fram. Þannig mætti
eyða fordómum, sem í flestum til-
fellum stafa af vanþekkingu
þeirra, sem ekki hafa kynnt sér
þær kröfur, sem gerðar eru til
flugmanna og flugrekstraraðila.
Lokaorð
Ef jafn strangar kröfur væru
gerðar til bifreiðastjóra og flug-
manna, væri ekki við jafn ógnvekj-
andi og að því er virðist óleysandi
vandamál að stríða í bílaumferð-
inni, þar sem yfir 20 manns farast
og hundruð slasast, samfara millj-
arða eignatjóni á ári hverju.
Þannig gætu meðlimir Samtak-
anna um betri byggð kynnt sér,
hvaða leiðir mætti finna til að
draga úr slysatíðni í bílaumferð-
inni, m.a. með því að kynnast ör-
yggiskröfum þeim, sem gerðar eru
tilflugs.
Höfundur er viðskiptafræðingur og
einkaflugmaður.
Af hverju fjárfesta fyrir-
tæki í símeimtun?
AUNDANFÖRNUM
árum hefur starfsum-
hverfi fyrirtækja
heima og erlendis
einkennst af mikilli
samkeppni, stöðugum
breytingum og tækni-
nýjungum og sífellt
kröfuharðari við-
skiptavinum.
Flest fyrirtæki hafa
brugðist við þessu
breytta umhverfi með
því að setja sér skýra
stefnu til framtíðar,
tæknivæða starfsem-
ina og ráða til sín
sterka leiðtoga og vel
starfsfólk. Þau gera sér
Una Eyþórsdóttir
menntað samkeppninnar.
dag sjáum við fyrir-
tæki og einstaklinga
fjárfesta í félögum
sem byggjast nær ein-
göngu á mannauði og
þekkingu tölvu- og
hugbúnaðarfyrirtæki,
fj árfestingafyrirtæki
eða rannsóknarfyrir-
tæki svo eitthvað sér
nefnt, en áður var fjár-
fest í steinsteypu eða
tækjum. Forskot þess-
ara fyrirtækja byggist
á að halda uppi öflugri
sí- og endurmenntun í
þessum harða heimi
einmg
grein fyrir því að það nægir ekki að
ráða til sín hæft fólk á tímum hraða
og breytinga, það þarf einnig að
huga að endurmenntun þess til að
viðhalda og bæta þekkingu og
koma í veg fyrir úreldingu og
stöðnun.
Við sjáum mörg dæmi þess í
þjóðfélaginu að fyrirtæki leggja nú
mun meiri áherslu á sí- og endur-
menntun starfsmanna. Flest
stærri og meðalstór fyrirtæki á Isl-
andi hafa ráðið til sín fræðslu-
stjóra/fulltrúa til þess að sinna
þessum málum og sem dæmi um
aukningu hefur félögum í samtök-
um starfsþróunar- og fræðslu-
stjóra fjölgað um 150% á sl. 10 ár-
um. Fleiri þættir styðja þessa
aukningu, s.s. fjöldi námskeiða og
þátttakenda, sem hefur margfald-
ast á þessum 10 árum hjá fjölda
fyiii’tækja á Islandi, svo og skólum
og stofnunum sem standa fyrir sí-
menntun. Það má sjá dæmi um
100% aukningu fjármagns til þjálf-
unar milli ára, en almennt er talað
um að fyrirtæki með öfluga endur-
menntunarstefnu séu að verja
3-5% af launaveltu til þjálfunar.
Sú var tíðin að fyrirtæki veltu
því fyrir sér hvort þjálfun yfir höf-
uð borgaði sig og voru útbúnir
ýmsir mælikvarðar sem stuðst var
við til þess að sýna fram á árangur
þjálfunar, s.s. skoðanakannanir,
matsblöð o.fl. Nú er öldin önnur og
þegar horft er til 21. aldar eru upp-
lýsingar og þekking helsta sölu;
vara enda hafa viðhorfin breyst. I
MURFLEX
Á SVALIR 06 ÞÖK
SVEIGJANLEGT VATNSÞETTIEFNI
I
I steinprýði
Stangarhyl 7, sími 567 2777, fax 567 2718.
Fyrirtæki sjá einnig breytt við-
horf starfsmanna til endurmennt-
unar. Starfsmenn gera sér grein
íyrir nauðsyn þess að viðhalda
þekkingu og halda markaðsvii’ði
sínu og er æ algengara að starfs-
menn semji sérstaklega um endur-
menntun við ráðningu eða spyrji
um endurmenntunarstefnu í ráðn-
ingarviðtölum. Það má því segja að
endurmenntunarstefna fyrirtækja
sé orðin söluvara í samkeppni um
hæfasta einstaklinginn og vissu-
lega áhrifavaldur þegar fjallað er
um vinsældir fyrirtækja.
Störf verða flóknari
Það er almennt mat þeirra sem
hafa sérhæft sig í vinnuumhverfi
21. aldar að störf verði flóknari og
þarfir vinnumarkaðarins verði sí-
breytilegar. Það þýðir einfaldlega
að fyrirtæki þurfa að mæta þessum
þörfum með aukinni þjálfun og
Mennt
Störf verða flóknari,
segir Una Eyþórs-
dóttir, og þarfír
vinnumarkaðarins
verða síbreytilegar
’if
endurmenntun. Við sem störfum
að starfsmanna- og fræðslumálum
sjáum hvernig áherslur eru þegar
að breytast, nú er fræðslustefna
hluti af stefnu og markmiðum fyr-
ii-tækja í heild, áherslur eru lagðar
á frumkvæði og hæfileika til að tak-
ast á við breytingar og fyrirtæki
innleiða í ríkara mæli nýja nám-
stækni (sjálfsnám/sýndarveru-
leiki). Við sjáum áherslur á þarftr
einstaklingsins í stað almennrar
þjálfunar, og styttra geymsluþol
menntunar, og síðast en ekki síst
mun kröfuharðari og sjálfstæðari
viðskiptavini (starfsmenn og
stjórnendur). Við sjáum einnig að
fyrirtæki heima og erlendis trúáT’
því að sí- og endurmenntun spili
stórt hlutverk í því að halda velli í
heimi breytinga og samkeppni.
Eg fagna framtaki menntamála-
ráðuneytis að standa fyrir degi sí-
menntunar 28. ágúst n.k. og vekja
þannig athygli á þessum mikilvæga
málaflokki.
Höfundur er forstöðumaður
starfsþróunardeildar Flugleiða.
Atimturland
Egilsstaðir
Fáskrúðsfjörður
Homafjörður
Neskaupsstaður
máM
DAEUH SÍIMEHIHITUIMAR
VBaturiand
Akranes
Borgarnes
Dalabyggð
Grundarfjörður
Snaefellsbær ••
Stykkishólmur
Nnr&uriand
SB. ÁGÚST
Vestfír&ir
ísafjörður
Patreksfjörður
Blönduós
Hvammstangi
Sauðárkrókur
Siglufjörður
Skagaströnd
lílnrðuriand
eysrtra
Akureyri
Húsavík

• Suðuriand
Selfoss
FRAMX/ifMOAt
------HAfsun r*iw,\!
öfi txJÚOÆR
STARFSMENNTARÁÐ
FÉLAGSMÁLARÁÐUNEYTISINS
*r
LIT TIL RAFHITUN^fl
Fyrlr biwill • samirhis« fyrirtðki
—JjImI.
m
ELFA-OSO hitakútar og túbur
Ryðfríir kútar með áratuga frábæra reynslu.
Stærðir á lager: 30—50—80—120—200 og
300 lítra.
Getum útvegað stærðirfrá 400—1.000 lítra.
Blöndunar-, öryggis- og aftöppunarlokar
fylgja.
Ennfremur bjóðum við hitatúbur frá 6—1200
kW og elektróníska vatnshitara fyrir vaska og
handþvott.
ELFA-VÖSAB olíufylltir ofnar
hiti,

Fallegir, einstaklega jafn og þægilegur
engin rykmengun, lágur yfirborðshiti.
Thermostatstýrðir. Kapall og kló fylgja.
Stærðir á lager: 400—750—800 og 1.000 W.
Hæð: 30 eða 60 sm.
Getum einnig útvegað tvöfalda ofna.
HAGSTÆTT
VERÐ!
Einar
Farestveit&Cohf
Borgartúni 28 -0 S62 2901 og 562 2900