Morgunblaðið - 25.08.1999, Blaðsíða 40

40 MIÐVIKUDAGUR 25. ÁGÚST 1999
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
GUÐMUNDUR
MARGEIR
* G UÐMUNDSSON
+ Guðmundur
Margeir Guð-
mundsson fæddist á
fsafírði 3. desember
1923. Hann lést á
hcimili sínu 17.
ágúst sl. Foreldrar
hans voru hjónin
Margrét Jóna Ragn-
heiður Níelsdóttir
(1889-1926) og
*>■ Guðmundur Elías
Kristjánsson
(1875-1959) á fsa-
firði.
Guðmundur var
ókvæntur og barn-
laus. Systkini hans voru Níels P.
Guðmundsson (1922-1954) og
Margrét Guðmundsdóttir
(1926-1971). Börn Níelsar eru
Guðmundur Elias
og Elsa Margrét.
Margrét átti tvo
fóstursyni, tví-
burana Inga Þór og
Skúla Lárus Skúla-
syni.
Guðmundur starf-
aði við Ljósafoss-
stöðina í Grímsnesi
1952-1963, hjá
díselverkstæðinu
Boga hf. í Reykjavík
1963-1988 og hjá
Þvottahúsi Rík-
isspítalanna 1988-
1995.
Guðmundur verður jarðsung-
inn frá Fossvogskirkju í dag,
miðvikudaginn 25. ágúst, og
hefst athöfnin klukkan 15.
Horfinn er á vit feðra sinna föð-
urbróðir minn, Guðmundur Margeir
Guðmundsson, eða Mummi eins og
hann var oftast kallaður af sínum
nánustu. Hann var Vestfirðingur,
en segja má að meginvatnasvið upp-
runa hans hafi verið svæðið frá
Tfngjaldssandi að Skutulsfirði. Föð-
urafi hans var Kristján Bergsson
(1852-1887) frá Minnihlíð í Bolung-
arvík, en hann fórst með hákarla-
skipinu Skarphéðni frá Isafirði.
Skarphéðinsslysið var lengi umtalað
þar vestra, en sá kvittur komst á
kreik, að áhöfnin hefði bjargast upp
á ís og þaðan í erlent skip. Kristján
var þá vinnumaður í Önundarfirði
með son sinn með sér í vistinni, en
þeir feðgar voru þar um skeið sam-
tíða Magnúsi Hj. Magnússyni, sem
-^iar fyrirmyndin að Ljósvíkingnum í
Heimsljósi Laxness. Kemur fram í
dagbókum Magnúsar, að Kristján
hafi verið „greindur og snilldar
kvæðamaður, raddmaður, kátur í
lund og gæðaskrifari". Féll Magn-
úsi vel við hann og „fékk í mörgu
hjá honum örvun til skáldskapar-
iðkana“. Bamsmóðir Kristjáns og
amma Mumma var Guðrún Níels-
dóttir. Hún giftist Hálfdáni Ömólfs-
syni hreppstjóra í Meirihlíð í Bol-
ungarvík og er stór ætt frá þeim
komin. Móðurforeldrar Mumma
voru Níels Níelsson í Bolungarvík
ÚTFARARSTOFA
HAFNARFJARÐAR
Stapahrauni 5, Hafnarfirði, simi 565 5892
Persónuleg,
alhliða útfararþjónusta.
Áralöng reynsla.
Sverrir Olsen,
útfararstjóri
Sverrir Einarsson,
útfararstjóri
Útfararstofa Islands
Suðurhlið 35 ♦ Sími 581 3300
Allan sólarhringinn. www.utfararstofa.ehf.is/
(bróðir Guðrúnar) og Elísabet
Bjamadóttir frá Sæbóli á Ingjalds-
sandi. Þess má einnig til gamans
geta að Guðmundur Elías, faðir
Mumma, er nefndur til sögunnar í
bók Þórbergs Þórðarsonar, Islensk-
ur aðall, og er þar kallaður „Amer-
íku Gvendur“ af Sóloni í Slunkaríki,
sennilega vegna þess að hann fór til
Vesturheims og dvaldist í Winnipeg
á ámnum 1910-1920.
Mummi ólst upp í faðmi vest-
firskra fjalla umvafinn kærleika for-
eldra og systkina en móður hans,
Margrétar, naut ekki lengi við. Hún
dó þegar Mummi var tæplega
þriggja ára, tveimur mánuðum eftir
að hún ól dóttur sína og nöfnu.
Skömmu síðar kom á heimili þeirra,
sem ráðskona, Ingibjörg Friðriks-
dóttir, ættuð úr Stykkishólmi.
Reyndist hún systkinunum hin
besta fósturmóðir og skipaði ætíð
sérstakan sess í huga þeirra.
Frændi minn fór snemma að
vinna fyrir sér. Ungur að árum fór
hann í sveit á sumrin til vanda-
lausra, t.d. að Kvíum í Jökulfjörðum
og Veðrará í Önundarfirði, og var
mjólkurpóstur í Hnífsdal tvö sumur,
en það kvað hann hafa verið erfitt
og ábyrgðarmikið starf fyrir ungan
dreng. Sem fulltíða maður á árum
sínum á Isafírði starfaði hann m.a.
við vegagerð og brúarvinnu en hvað
lengst hjá Rafveitu Isafjarðar við
álestur og innheimtu.
Á árunum upp úr 1950 hleypti
Mummi heimdraganum og starfaði
sem umsjónarmaður við Ljósafoss-
virkjun í Grímsnesi næstu tíu árin.
Þar varð sameiginlegt heimili
Mumma, Margrétar systur hans og
ÚTFARARSTOFA
OSWALDS
sími 551 3485
ÞJÓNUSTA ALLAN
SÓLARHRINGINN
§ AOALSTIMt I I 411* 101 RKYKJAVÍK |
LÍKKISITJVIN N USTC) FA
EYVINDAR ÁRNASONAR í
1899
LEGSTEINAR ? , íslenskframleiðsla Vönduð vinna, gott verð Sendum myndalista MOSAIK Ý Murmari Granít Blágrýti Gabbró Líparft
Hamarshöfði 4, 112 Reykjavík 1 sími 5871960, fax 5871986
manns hennar, Sigurðar Finnboga-
sonar, sem starfaði þar sem vél-
stjóri. Á heimilinu voru einnig Guð-
mundur faðir þeirra og Ingibjörg
fóstra og áttu þar skjól uns yfir
lauk. Árið 1959 komu til skjalanna
tvíburabræðurnir Ingi Þór og Skúli
Lárus, en þá tóku þau Margrét og
Sigurður að sér sem fóstursyni,
kornunga.
Árið 1963 fylgdi Mummi þeim
Margréti og Sigurði til Reykjavíkur
og bjó þar síðan, í Miðtúni 50. Hann
starfaði við skrifstofustörf hjá dísel-
verkstæðinu Boga hjá Sigurði og
tvíburabróður hans, Kristjáni, til
ársins 1988. Mummi leit alltaf á þá
bræður sem velgjörðarmenn sína
og minntist sérstaklega góðvildar
þegar hann þurfti í hjartaaðgerð til
Lundúna haustið 1982. Kristján
Finnbogason sýndi þá þann ein-
staka höfðingsskap að fylgja
Mumma utan og dvelja hjá honum
um þriggja vikna skeið. Kristján
lést nokkrum mánuðum síðar, langt
um aldur fram.
Þvottahús ríldsspítalanna varð
síðasti starfsvettvangur Mumma en
þar annaðist hann tölvuskráningar
frá árinu 1988 uns hann settist í
helgan stein árið 1995.
Tvíburamir Ingi og Skúli áttu eft-
ir að leggja til þá þræði, er gáfu
lífsvef Mumma hvað mestan lit hin
seinni ár. Eftir lát Margrétar, þá 12
ára gamlir, fóru þeir til móður sinn-
ar og fjölskyldu, sem bjó í Hítamesi.
Mummi var þó alltaf nálægur og eft-
ir að nám og störf kölluðu þá til
Reykjavíkur var hann homsteinn
þeirra og akkeri. Reyndin varð sú,
að þeir, Sigrún Ólafsdóttir, eigin-
kona Skúla og Guðmundur Margeir,
sonur þeÚTa, urðu nánasta fjöl-
skylda Mumma. Var það hans mikla
gæfa en þar uppskar hann ríkulega
eins og til var sáð.
Mummi var alla tíð mjög bók-
hneigður og fróðleiksfús og átti fjöl-
breytt safn góðra bóka. Hann aflaði
sér góðrar þekkingar í bókfærslu
samhliða störfum sínum. Hann var
vel lesinn í okkar helstu fagurbók-
menntum, bæði skáldsögum og Ijóð-
um, og var vel að sér um menn og
málefni líðandi stundar. Hann gaf
alltaf sérstaklega gaum baráttusögu
fólksins frá sínum æskuslóðum að
vestan, bæði í fortíð og nútíð, en
Mummi leit alltaf á sig sem Isfírðing
og var stoltur af uppruna sínum.
Vestfirðimir og hin fagra fjallum-
gjörð þeirra vom honum alla tíð
hugleikin. Hann var hæglátur og
hógvær maður, að öllu leyti vamm-
laus og talaði aldrei illa um nokkum
mann. Hann var mikið snyrtimenni
hið ytra sem innra og í hjarta sínu
hreinn. Hann var reglusamur og
nægjusamur um sitt ytra líf og gerði
ekki kröfur til annarra. Þótt hæglát-
ur væri átti hann auðvelt með að
kynnast fólki, var léttur og
skemmtilegur vinnufélagi og naut
virðingar þeirra, sem hann um-
gekkst um dagana. Sínum nánustu
sýndi hann ætíð mikinn kærleika og
var sérstaklega bamgóður. Nutum
við bróðurbörn hans þess í ríkum
mæli. Fyrir ómælda ástúð og um-
hyggju þökkum við á kveðjustund.
Sérstakt og fallegt var samband
Mummanna tveggja, en þrátt fyrir
rúmlega sextíu ára aldursmun töl-
uðu þeir saman nær daglega og voru
þær samræður fyllilega á jafnréttis-
grundvelli, því Mummi eldri varð-
veitti ætíð bamið í sjálfum sér. Er
víst, að minningamar um þau ein-
stöku samskipti og vináttu verða
Mumma yngri gott veganesti um
ókomin ár.
Mummi lést á heimili sínu á 76.
aldursári. Hann var þakklátur fyrir
það, að vera ekki upp á aðra kominn,
og vildi fara í friði. Hann var sáttur
og ferðbúinn en hefði þó ekkert haft
á móti því, að lifa aldamótin, eins og
hann sagði skömmu fyrir andlátið,
kíminn að vanda. Hann mun því
halda upp á aldamótin á öðm til-
verasviði, en það er næsta víst, að
þar verður honum vel tekið og hann
verður í góðum félagsskap. Ég kveð
kæran frænda minn og við fjölskyld-
an þökkum honum fyrir góða sam-
fylgd og trygga vináttu. Blessuð veri
minning hans.
Guðmundur E. Níelsson.
Þriðjudaginn 16 ágúst barst mér
andlátsfregn mágs míns í 18 ár og
vinnufélaga í rúm 37 ár, Guðmundar
M. eða Mumma eins og hann var
kallaður af vinum og kunningjum.
Fyrstu kynni mín af Mumma voru
um jólin 1950 , þegar ég heim- sótti
heitkonu mína í fyrsta sinn til Isa-
fjarðar, Margréti systur Mumma.
Hann var þá rúmliggjandi og hafði
verið það síðustu tvö árin, vegna
berkla, sem hann smitaðist af, þegar
hann vann sem nemi í rafvirkjun við
dvalarheimilið á Reykjalundi. Ári
síðar yfirsteig hann þessi veikindi og
varð heill heilsu og fór að vinna hjá
Rafveitu Isafjarðar sem innheimtu-
maður þ_ar til að hann fluttist alfar-
inn frá ísafirði ásamt föður sínum,
Ingibjörgu Friðriksdóttur og Mar-
gréti systur sinni að Ljósafossi í
Grímsnesi. Við Margrét stofnuðum
okkar heimili á Ljósafossi, þar sem
ég starfaði sem vélstjóri. Mummi
var ráðinn í vinnu við rafstöðina í al-
menna verkamannavinnu og ræst-
ingar í rafstöðinni. Þetta var árið
1952. Þama hófst okkar farsæla
samstarf, sem spannaði 37 ár.
Mummi bjó hjá okkur Möggu
ásamt föður þeirra og Ingibjörgu
þau rúm tíu ár, sem við unnum sam-
an á Ljósafossi . Ingibjörg dó 1957
en faðir þeirra 1959. Sama ár tókum
við Magga að okkur kjörbörn, tví-
burabræðuma Inga Þór og Skúla
Láras Skúlasyni, en faðir þeirra
fórst með togaranum Júní á
Nýfundalandsmiðum í janúar 1959.
Síðla árs 1962 keypti Mummi íbúð
í Miðtúni 50 í Reykjavík og fluttum
við öll þangað. Nú bjuggum við
hjónin ásamt kjörsonunum hjá
Mumma. Dieselverkstæðið Bogi hf.
var stofnað 1962 og hóf rekstur
1963.
Mummi starfaði í Boga frá byrjun
við bókhald og innheimtu og hef ég
aldrei starfað með ljúfari og heiðar-
legri manni á minni löngu starfsævi.
Hann mátti ekki vamm sitt vita í
neinu, hvort það var í einkalífi eða í
starfi. Dieselverkstæðið Bogi hf.
hætti starfsemi 1988. Réðst Mummi
þá til starfa hjá þvottahúsi Ríkis-
spítalanna, og sá um skráningu á
innkomnum og afhentum þvotti. Þar
hætti hann störfum fyrir fimm ár-
um, vegna aldurs.
Meðan Mummi lá heima á Hnífs-
dalsvegi 12 á Isafirði í berklaveiki,
var afþreying hans að lesa bækur,
sem varð hans tómstundaiðja síðan
allt hans líf, enda varð hann fróðasti
maður um líf þjóðsagnapersóna og
atburða Islandssögunnar, sem ég
hef fyrir hitt, enda stálminnugur og
vel geftnn.
Mummi giftist aldrei, en hann tók
fullan þátt í heimilislífí okkar
Möggu. Á Ljósafossi tók hann virk-
an þátt í uppeldi Inga og Skúla og
hélt því áfram, eftir að við fluttumst
til Reykjavíkur. Ingi og Skúli hænd-
ust mjög að Mumma frænda, eins og
þeir hafa ávallt kallað hann, enda
var hann mjög barngóður og hafði
gott lag á bömum. Seinna meir, eftir
að Magga dó, 4. apríl 1971, en þá
voru Ingi og Skúli 12 ára, tók kyn-
móðir þeirra, Kristbjörg Þórarins-
dóttir, þá til sín að Hítamesi í Kol-
beinsstaðahreppi. Þar bjó hún
ásamt fjórum alsystkinum Inga og
Skúla. Mummi hafði alltaf samband
við Inga og Skúla og kom þeim í föð-
ur stað, sem leiddi til þess að þegar
þeir bræðumir hófu iðnnám, Ingi í
múraraiðn og Skúli í húsasmíði,
bjuggu þeir hjá Mumma frænda í
Miðtúni 50 og hafa þeir verið þar
viðloðandi síðan, þegar þeir hafa
þurft að vera í Reykjavík. Nú síð-
ustu árin var Mummi hjá Skúla
Lárasi og Sigrúnu konu hans, syni
þeirra og alnafna Mumma, yfir jól
og áramót og á stórhátíðum ásamt
Inga Þór. Að öðra leyti bjó Mummi
einn á Miðtúni 50, en bróðursonur
hans , Guðmundur Elías Níelsson,
leit til með honum, því heilsan hans
var farin að bila.
Þetta æviágrip þitt, eftir að þú
komst inn í mitt líf, skrifa ég til þess
að þakka þér fyrir öll hamingjuríku
samstarfsárin sem við áttum saman
og eins þau erfiðu, þá miklu trú-
mennsku sem þú sýndir í starfi sem
bókari og innheimtumaður við fyrir-
tæki okkar bræðra, Boga hf.
Traustari starfskraft hef ég ekki
haft, nema vin þinn og samstarfs-
mann í 26 ár, Ingva Samúelson. Þið
tveir vorað gullmolar fyrirtækisins.
Ég þakka þér einnig fyrir þá
hljóðu hlýju og manndóm sem þú
sýndir, þegar við áttum hvað erfið-
ast, þegar Magga dó og við urðum
að láta Inga og Skúla frá okkur.
Guð varðveiti minningu þína, og ég
veit að þú átt. góða heimkomu í öðr-
um heimi.
Sigurður Finnbogason.
Öðrum til líknsemdar eyddist þitt líf og þrek,
þín ósk var hin þögla fóm, - og þú duldir
meinin,
varst flísin, sem undan meistarans meitli vék,
svo mótaðist guðsins eilífa bros í steininn.
Ó, hljóðláti þegn, það voru svo fáir, sem
fundu,
hvar fábrotið líf þitt sem ilmandi dropi hneig,
hann hvarf og blandaðist mannkynsins miklu
veig.
Hin mikla veig, hún var önnur frá þeirri
stundu.
(Helgi Sveinsson.)
Elsku frændi. Við þökkum þér
fyrir allt það góða og dýrmæta sem
þú gafst okkur með nærveru þinni.
Við þökkum þér fyrir að styðja
okkur fyrstu skrefin út í lífið.
Við þökkum þér fyrir að standa
við hlið okkar í þlíðu og stríðu.
Við þökkum þér fyrir það vega-
nesti sem þú gafst okkur til að
takast á við lífið.
Við þökkum þér fyrir vonina um
bjarta framtíð.
Við þökkum þér fyrir allt það
góða sem var, er og verður.
Hvíl í friði.
Þínfr að eilífu,
Ingi og Skúli.
Það er með sárum söknuði og
trega sem ég sest niður og minnist
elskulegs vinar míns, Guðmundar
Margeirs Guðmundssonar, eða
„nafna" eins og við kölluðum hann.
Hann var einstakt Ijúfmenni, rólega
fasið, traustið og notalegheitin vora
alltaf til staðar, hvar sem var,
hvenær sem var. Hann var einstak-
lega fróður maður og þær voru af
mismunandi toga spurningarnar
sem ég fékk svörin við hjá honum,
það var sama hvort mann vantaði að
vita um ártal, höfund ritverks, liðna
atburði eða hvað annað, nær alltaf
vissi hann svarið. Aldrei hallaði
hann á nokkurn mann en gerði góð-
látlegt gaman á góðum stundum í
vinahóp. Þá var gamán að sjá bros-
glampann sem færðist yfir andlitið
og augun lýstu af kátínu.
Guðmundur var einstakt snyrti-
menni og bai' íbúð hans og aðrar
eigur þess glöggt merki að um þær
var annast af einstakri natni. Frá
því kynni okkar Guðmundar hófust
fyrir u.þ.b. 18 árum hefur hann búið
í íbúð sinni í Miðtúninu. Þar hefur
honum liðið vel og átt góða ná-
granna sem alltaf hafa reynst hon-
um vel. Þegar ég kom þangað í
fyrsta sinn hafði ég kviðið því að
mæta þar ókunnum manni sem var
fóstri tilvonandi eiginmanns míns.
Þessi kvíði var að sjálfsögðu alveg
óþarfur því Guðmundur tók á móti
mér með sínu hægláta, elskulega
fasi. Orðin voru ekki mörg en hand-
takið var hlýtt og traust. Þarna var
lagður sterkur grunnur að áralöngu
farsælu sambandi, sambandi sem
gaf mér eitt það besta sem hægt er
að finna í mannlegum samskiptum
tveggja vina, virðingu, traust og
endalausa væntumþykju. Það er
erfitt að koma núna í Miðtúnið og
upplifa tómleikann en minningamar
um góðu stundirnar þar era fljótar
að koma upp í hugann og þá breyt-
ist tómleikinn í þakklæti fyrir þær
stundir sem við þó áttum. Þegar
sonur minn, Guðmundur Margeir,
fæddist kom aldrei annað til greina
en að hann héti í höfuð nafna síns,
enda kom það engum á óvart nema
nafna hans sem var mjög hissa en
jafnframt glaður yfir nafngiftinni.
Guðmundur eldri byrjaði strax að
kalla Guðmund yngi-i nafna og þeg-
ar sá yngri stækkaði var þessi nafn-
gift gagnkvæm, meira að segja við
hin fóram að kalla þann eldri nafna.
Þeir nafnarnir áttu margar yndis-
legar stundir saman sem hafa verið