Morgunblaðið - 28.08.1999, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 28. ÁGÚST 1999 29
NEYTENDUR
SAMKVÆMT lögum um réttarað-
stoð við einstaklinga til að leita
nauðasamninga getur dómsmála-
ráðherra veitt einstaklingum rétt-
araðstoð í formi fjárhagsstuðnings
til að standa straum af kostnaði við
að koma á nauðasamningi. Réttar-
aðstoðin tekur til kostnaðar af að-
stoð við að leita nauðasamnings
ásamt tryggingu fyi’ir kostnaði við
undirbúning og gerð nauðasamn-
ings. Réttaraðstoðin getur þó ekki
numið hærri fjárhæð samanlagt en
250.000 krónum handa hverjum
umsækjanda (miðað við vísitölu
neysluverðs í febrúar 1995, 174,9
stig).
70 einstaklingar
leitað aðstoðar
Frá gOdistöku laganna hafa um
70 einstaklingar leitað réttai'aðstoð-
ar, þar af hafa 45 fengið réttarað-
stoð. í lögunum felst mikiisverð
réttarbót til handa einstaklingum í
greiðsluvanda. Fyrir gildistöku lag-
anna höfðu sárafáir nauðasamning-
ar komist á fyrir einstaklinga, sem
ekki stunda atvinnurekstur.
Það má fyrst og fremst rekja til
þess að skuldari þarfnast yfirleitt
aðstoðar lögmanns til að leggja
grundvöll að nauðasamningsumleit-
unum og setja fram slíka beiðni.
Það er kostnaðarsamt fyrir einstak-
ling sem glímir við fjárhagsörðug-
leika, auk þess sem hann þarf að
leggja fram tryggingu fyrir greiðslu
kostnaðai- við undirbúning og gerð
nauðasamnings, þ.m.t fyrir þóknun
umsjónarmanns með nauðasamn-
ingsumleitunum.
Þetta hafði reynst einstaklingum
ofviða fyrir gildistöku laganna og
komið í veg fyrir að nauðasamning-
ar hafi reynst þeim það úrræði sem
til var ætlast með lögum um nauða-
samninga. Þetta úrræði hefur ekki
verið kynnt sérstaklega en nú
stendur til að ráða á því bót. I
prentun er ítarlegur leiðbeininga-
bæklingur fyrir einstaklinga í
greiðsluvanda.
Nauðasamningar
Nauðasamningur er samningur
um greiðslu skulda eða eftirgjöf á
þeim, sem kemst á milli skuldarans
og nauðsynlegs meirihluta lánar-
drottna hans og hlýtur síðan stað-
festingu fyrir dómi. Markmið
nauðasamnings er að ráða bót á
ógjaldfæmi skuldara og þá einkum
með því að lækka skuldir svo bæði
verði jafnvægi milli þeirra og eigna
og skuldari verði frekar fær um að
standa í skilum, eða með því að
lengja gjaldfrest eða breyta á annan
hátt greiðslukjörum.
Heimild með
dómsúrskurði
Ákvæði gjaldþrotalaga fela í sér
að skuldari þarf að afla heimildar
dómstóls til að leita slíks samnings,
sem er veitt með dómsúrskurði.
Samningsumleitanir sem taka við í
kjölfarið eru í höndum sérstaks um-
sjónarmanns, sem er skipaður af
dómstólnum um leið og heimildin er
veitt.
Nauðsjmlegt hlutfall lánardrottna
þarf að greiða samningnum atkvæði
sitt, en það hlutfall ræðst hverju
sinni með tilliti til samningsskil-
mála. Atkvæðismagnið sem þarf til
samþykkis er þannig breytilegt eft-
ir því hvað eða hversu mikið er boð-
ið hverju sinni.
Aðalreglan er sú að frumvarp að
nauðasamningi þarf að hljóta sama
hlutfall atkvæða og nemur eftirgjöf-
inni, sem skuldarinn er að leita af
samningskröfum, þó aldrei minna
en 60% atkvæða. Þetta hlutfall þarf
að nást bæði eftir höfðatölu og
kröfufjárhæðum atkvæðismanna.
Ef skuldari býðst þannig til að
greiða 20% af fjórhæð samnings-
krafna, Jeitar hann þar með 80%
eftirgjafar, som verður til þess að
80% atkvæða þurfa þá að falla til
samþykkis frumvarpinu, bæði
höfðatöluatkvæði og fjórhæðarat-
kvæði,
Þess ber vel að gæta að nauða-
samningur fyrír skuldara tekur
ekki til krafna á hendur þeim, sem
gengist hafa í óbyrgð fyrír skuld-
ara, Þó falla kröftir tryggðar með
veði ekki undir nauðasamning,
N auðasamningar
þegar skuldir
eru of miklar
Fjármál heimilanna
Eitt þeirra úrræða sem skuldsettum ein-
staklinfflim stendur til boða er réttaraðstoð
______til að leita nauðasamninga. Elín____
Sigrún Jónsdóttir segir að í því felist
mikilsverð réttarbót.
Umsókn um réttaraðstoð
Dóms- og kirkjumálaráðuneytið
hefur látið taka saman umsóknar-
eyðublað fyrir þá, sem
vilja leita
réttarað-
stoðar sam-
kvæmt lög-
um nr.
65/1996.
Eyðublaðinu
er ætlað að
auðvelda um-
sækjanda að
leggja fram
umsókn með
lögboðnum
upplýsingum.
Auk þess gæti
skuldari látið fylgja umsókn sinni
greinargerð eða sérstaka lista yfir
eignir og skuldir, ef það gæfi
gleggri mynd af efnahag og aðstæð-
um umsækjanda.
Það borgar sig að kynna sér leið-
beiningar með
umsóknar-
eyðublaði áð-
ur en eyðu-
blaðið er út-
fyllt. Ef þörf
er á upplýs-
ingum eða
aðstoð við
útfylling-
una þá
getm- fólk
leitað til
dóms-
mála-
ráðuneytis eða til Ráð-
gjafarstofu um fjármál heimilanna.
Elín Sigrún Jónsdóttir forstöðumað-
ur Ráðgjafarstofu um fjármái heim-
ilanna, skrifar reglulega pistla á
neytendasíðu.
Pottaplöntu
Kercmiiki
Jukkur
kr. 499
ofsláHur
Keramikpottur
ki.175 aí
Verð áður
kr,-349" Sm
Burkni
Stofuaskur
Keramikpottur
kr. 1 / 5,,* "
Verð áður
krt-349"
Keramikpottur
kr. 3 7 4,“
Verð áður
krr-749"
Keramikpottur
kr. 1 59,-
Verð áður
Bergflétta
kr. 299,
J
Gullpálmi
kr. 49^/
Keramik-
pottur
kr. 1 75
Verð áður
kr^349"
Keramik-
pottur
kr. 1 59
Verð áður
krr-299"