Morgunblaðið - 28.08.1999, Blaðsíða 68
, 68 LAUGARDAGUR 28. ÁGÚST 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FÓLK í FRÉTTUM
Svartur
köttur,
hvítur
köttur
Crna macka,
beli macor 1998.
Emú- Kusturica/Júgóslavía.
SÍGAUNAR á bökkum Dó-
nár eru söguhetjur nýjustu
kvikmyndar Kusturica. Þessi
glaðværu olnbogabörn samfé-
lagsins búa í hrörlegum búð-
um og lifa á ýmsum vafasöm-
um viðskiptum. Myndin öll er
uppfull af klúrum bröndumm
j um kynlíf og dauðann, ásamt
vel tímasettum óhöppum sem
gefa myndinni farsakennt yf-
irbragð. Og að lokum hnýtast
svo allir endar farsællega.
Þó að Svartw köttur, hvít-
ur köttur sé fyndnasta mynd
leikstjórans til þessa, má
fmna alvarlegri undirtón um
fjölskyldur, vini og nágranna í
illdeilum; bein tilvitnun í sögu
Júgóslavíu. Frábærar og lit-
ríkar persónur sem lenda í
ótrúlegustu vandræðum, með
.» dynjandi fjöruga sígaunatón-
list í bakgrunninum, leiða þó
auðveldlega áhorfandann frá
pólitískum hugsunum í íúma
tvo klukkutíma.
MYNDIR DAGSINS
ANNAR dagur Kvikmyndahátíðar í
Reykjavík er runninn upp og eru tíu nýj-
ar myndir frumsýndar í dag. Kvikmynda-
hátíðin var opnuð með nýjustu mynd Em-
ir Kusturica, Svartur köttur, hvítur kött-
ur, í gærkvöldi. I dag er einnig sýnd
mynd Kusturica, Neðanjarðar, sem hefur
hlotið mikið lof gagnrýnenda. Þrjár
myndir Stanley Kubrick eru einnig sýnd-
ar í dag.
Hér á síðunni er kynning á myndunum á
Kvikmyndahátíð í Reykjavík sem frum-
sýndar eru í dag. Einnig er að finna dag-
skrá dagsins á síðunni.
Neðanjarðar
Underground 1995
Emir Kusturica/Júgóslavía
Dagskrá Kvikmynda- hátíðar í Reykjavík laugardaginn 28. ágúst
Kl. 14:30 ACIockworkOrange
Kl. 14.45 Makaskipti
Kl. 15.00 Slam
Kl. 17.00 Barry Lyndon A Clockwork Orange Slam
Kl. 18:45 Makaskipti
Kl. 21:00 Barry Lyndon Makaskipti Full Metal Jacket
Kl. 23:15 Full Metal Jacket
Kl. 23:20 The Shining
[regnboginn
KL 15:00 Þrjár árstíðir
Kl. 16:00 Lífshamingja
Kl. 17:00 Börn himinsins Trikk
Kl. 18:30 Lífshamingja
Kl. 19:00 Síðustu dagarnir Þrjár árstíðir
Kl. 21:00 Lífshamingja
Kl. 23:00 Trikk
Kl. 23:30 Lífshamingja
W. 17:00 Underground Toni litli Winslow-strákurinn
Kl. 21:00 Svartur köttur, hvítur köttur Lucky People Center
Kl. 23.00 Limbo
SAGAN hefst í seinni heims-
styrjöldinni í Belgrad, og
segir þar frá fólki sem vinnur
neðanjarðar við vopnafram-
leiðslu. Svartamarkaðsbrask-
arinn sem flytur stríðsmönn-
unum vopnin gleymir hins
vegar að tilkynna verkafólk-
inu að stríðið sé afstaðið og
það heldur áfram að fram-
leiða. Fimmtíu árum seinna
vakna þó hjá þeim ýmsar
grunsemdir og þeir fara upp
á yfírborð jarðar, og komast
að sjálfsögðu að því að stríðið
stendur enn.
Kusturica er að taka á við-
kvæmum málum í þessari
mynd þar sem hann gengur
út frá misjöfnum pólitískum
vilja hinna mörgu trúarhópa
og þjóðarbrota sem fyrrum
Júgóslavía hefur að geyma.
Hann beinir einnig spjótum
sínum að valdaskeiði komm-
únista og þeim afleiðingum
sem sjálfstæðið hafði.
Underground þykir þó
standa fullkomlega sem góð
saga og skemmtileg grín-
mynd hvort sem fólk hefur
áhuga á pólitík eða ekki.
Myndin hefur hlotið mörg
verðlaun og sama ár og hún
kom út hlaut hún
gullpálmann í Cannes.
Trikk
Trick 1999
Jim Fall/Bandaríkin
TVEIR ungir menn eru
staddir í neðanjarðarlest
þegar augu þeirra mætast
og báðir vita að þeir vilja
kynnast betur. En það er
erfiðleikum háð að finna
hentugan stað til kynnanna
og leit þeirra er stráð óvænt-
um uppákomum og erfíðleik-
ar við hvert götuhom. í
* gegnum ferðalag þeirra um
borgina kynnast mennirnir
þó mun betur en í upphafí
hafði staðið tfl. Róman-
tíska gamanmynd leikstjór-
ans Jim Fall hefur hlotið
mikið lof og var tilnefnd sem
besta myndin á Sundance-
kvikmyndahátíðinni í ár.
Einnig var myndin valin
besta mynd kvikmyndahá-
tíðarinnar í Berlín af lesend-
um Sigursúlunnar, tímarits
samkynhneigðra. Það eru
þau Christian Campbell,
John Paul Pitoc og Tori
Spelling sem fara með aðal-
hlutverkin.
Litli Toni
Kleine Teun 1998
Alex van Warmerdam/Holland
„HVERNIG manneskja er
ég eiginlega?" spyr Brand
bóndi sig í myndinni þegar
hugsanir hans eru farnar að
snúast æ meira um hina
ungu Lenu, kennarann sem
kom á bæinn til að kenna
honum að lesa. Eiginkonan
Keet fylgist grannt með enda
grunar hana Brandum
græsku. í Litla Tona
bregður Warmerdam kó-
mísku ljósi á þær tilfinningar
og aðstæður sem upp geta
komið þegar ástin eða
hefnigimin blossar upp í húsi
sem þrír deila. Aiex van
Warmerdam er rithöfundur,
hönnuður og kvikmynda-
gerðarmaður og skrifar bæði
handrit og leikstýrir Litla
Tona, sem er fímmta mynd
hans í fullri lengd. Allar hafa
þær hlotið góða dóma og
næstsíðasta mynd hans, „The
Dress“ frá árinu 1996 vann
FIPRESCI-verðlaunin í
Feneyjum.
Limbo
Limbo 1999
John Sayles/Bandaríkin
NÝJASTA mynd bandaríska
leikstjórans John Sayles hef-
ur víðáttur Alaska sem sögu-
^ svið og segir sögu Joe
Gatineau, hálfgerðs þúsund-
þjalasmiðs, sem hefur forðast
sjóinn lengstan hluta lífs síns
eftir að hann varð vitni að
sjóskaða. Þegar hann kynnist
söngkonunni Donnu breytist
ýmislegt í lífi hans og hann
fer að horfast í augu við for-
1 tíðina.
Limbo hlaut gullpálmann í
Cannes í vor, en Sayles er
einn virtasti leikstjóri Banda-
ríkjanna en hann hefur gert
þrettán kvikmyndir á ferlin-
um, auk þess að skrifa fjölda
handrita.
Barry
Lyndon
Barry Lyndon 1975
Stanley Kubrick/Bandaríkin
HERRALEGUR vegaræn-
ingi ferðast um sögusvið 18.
aldarinnar í Evrópu, ákveð-
inn í því að skapa sér líf sem
sannur sjentilmaður. Leið
hans að því marki er stráð
ástarævintýrum, veðmálum
og einvígum. I hlutverki
Barry Lyndon er Ryan
O’Neal. Stanley Kubrick
leitar í smiðju enska höfund-
arins William Thackerey.
Myndin fékk Óskarsverðlaun
fyrir bestu búningana í mynd
á sínum tíma.
Myndin þykir ná vel and-
rúmslofti tímabilsins þótt
seint yrði hún kannski talin
til bestu mynda Kubricks.
Lucky
People
Center
International
Lucky People
Center
International 1998
Erik Pauser og
Johan Söderberg/Svíþjóð
SÆNSKA teknó-hljómsveit-
in Lucky People Center ferð-
ast um heiminn með frjálsa
tónlist sína, „Baraka", og
kvikmyndavélarnar tiltækar
til að kanna andlegt ástand
íbúa jarðarinnar rétt fyi-ir
aldarlok. Notkun tónlistar og
takts í myndinni bera merki
tónlistarmyndbanda sem er
nokkuð önnur nálgun á heim-
ildarmyndaformið.
Hljómsveitin/kvikmynda-
gerðarmennirnir eyddu
tveimur árum í ferðalagi sínu
um heiminn og á leiðinni
kynntust þeir óiíku fólki.
Þeir rekast á „voodoo“-hópa,
kynnast rannsóknum heila-
skurðlækna, hugmyndum
búddista um dauðann auk
þess sem klámmyndaleik-
kona skilgreinir hvað ánægja
sé og bankastarfsmaður út-
listar sínar listrænu þarfír.
Winslow-
strák-
urinn
The Winslow Boy
1999
David Mamet/Bandaríkin
NÝJASTA mynd Davids Ma-
met fjallar um Winslow-fjöl-
skylduna sem er virt fjölskylda
í Englandi áinð 1912. Arthur
Winslow er húsbóndinn á
heimilinu, íhaldssamur banka-
stjóri, og þegar myndin hefst
er von á biðli sem ætlai’ að
biðja um hönd dóttur Winslow,
Catherine, sem er jafn ákveðin
og faðh' hennar og mikill kven-
skörungur. En óvæntar fréttir
berast um kvöldið þegar fjöl-
skyldan fréttir að yngsti fjöl-
skyldumeðlimurinn hafí verið
sakaður um stuld. Það er álits-
hnekkir sem ekki verður setið
þegjandi undir.
Winslow-strákurinn er
byggð á samnefndu leikriti
Terrence Rattigan sem hefur
notið mikilla vinsælda allt frá
því það var frumsýnt árið
1946. Mamet skrifar kvik-
myndahandritið og er það þar
í góðum höndum, enda Mamet
bæði virt leikritaskáld og
handritshöfundur. Winslow-
strákurinn er sjötta myndin
sem Mamet leikstýrir.
Grár fyrir járnum
Full Metai Jacket 1987
Stanley Kubrick/Bretland
KVIKMYND Stanleys Ku-
brick um Víetnamstríðið set-
ur áhorfandann í tengsl við
hugmyndafræði hermennsk-
unnar og áhrif stríðs á mann-
inn. Skipta má myndinni í tvo
hluta þar sem í þeim íyrri er
fylgst með hópi hermanna í
þjálfun undir stjóm hins
ægigrimma ofursta Hartman
en í seinni hlutanum er einn
úr hópnum sýndur í hlutverki
fréttamanns sem fjallar um
stríðið.
Börn
himinsins
Bacheha-Ye asman
1997
Majid Majidi/íran
Á LEIÐ sinni heim úr skólan-
um týnir Ali nýviðgerðum
skóm systur sinnar, Zahra. Af
ótta við að fjölskyldan hafí
ekki efni á nýjum skóm biður
hann systur sína um að segja
ekkert við foreldrana. Þegar
Zahra sér skóna sína hjá
stúlku í skólanum sem kemur
frá enn fátækari fjölskyldu
Aðalhlutverk eru leikin af
Matthew Modine, Adam
Baldwin, Vincent D’Onofrio
og R. Lee Ermey í hlutverki
hins hai'ða Hartman, en Er-
mey var tilnefndur til
Golden Globe-verðlauna árið
1988 sem besti leikari í
aukahlutverki. Grár fyrir
járnum vann ekki til neinna
verðlauna en var tilnefnd til
Óskarsverðlaunanna fyrir
besta handritið.
ákveða systkinin að láta kyrrt
liggja.
Það tók Majidi fimm mán-
uði að skrifa handrit Barna
himinsins og þrátt fyrir að
myndin fjalli um afar fátækt
fólk sýnir Majidi skýrlega
gleði æskunnar og leik.