Morgunblaðið - 08.02.2000, Page 27

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 8. FEBRÚAR 2000 2'
_________ERLENT________
Angi innanlands-
ófriðar í Afganistan
Reuters
Landamæravörður við landamæri írans og Afganistans hefur uppgötv-
að ópíum sem reynt hefur verið að smygla á baki þessara úlfalda. Jafn-
vel úlfaldamir sem smyglarar nota eru háðir eitrinu.
Kabúl. AFP.
RÁNIÐ á afgönsku farþegaþotunni
og gíslatakan á Stansted-flugvelli í
Lundúnum tengist innanlandsófriði í
einu fátækasta og einangraðasta ríki
heims. Talið er að flugræningjamir
styðji Norðurbandalagið svokallaða,
en svo nefnist samfylking vígasveita
sem berjast gegn yfirráðum Tale-
banastjórnarinnar í Kabúl, höfuð-
borg Afganistans. Samkvæmt óstað-
festum fréttum hafa ræningjarnir
krafist þess að Talebanar láti lausan
úr fangelsi Ismail Khan, sem er einn
af foringjum Norðurbandalagsins.
Hann dúsir nú í dýflissu Talebana í
afgönsku borginni Kandahar en
opinberir talsmenn Norðurbandalag-
sins hafa neitað allri aðild að flugrán-
inu og hafa raunar fordæmt það sem
hryðjuverk gegn saklausu fólki.
Samfelld borgarastyijöld
í tvo áratugi
í Afganistan hefur síðustu tvo ára-
tugi geisað samfellt borgarastríð sem
ekki sér fyrir endann á. Landinu er
stýrt af íslömskum heittrúarmönnum
sem Vesturlönd hafa ímugust á og
þaðan streymir mikið magn ópíums
og heróíns sem hefur skapað neyð
meðal milljóna manna í Evrópu og
Asíu.
Sovétríkin gerðu innrás í Afganist-
an árið 1979 til að koma í veg fyrir að
stjórn kommúnista í landinu félli. Það
mistókst og þegar Sovétmenn yfir-
gáfu landið, eftir tíu ára blóðug átök
við íslamska uppreisnannenn, hófst
innbyrðis barátta milli hópa af-
gönsku skæruliðana. Atökunum lykt-
aði með því að ríkisstjóm undir for-
ystu Burhanuddin Rabbani forseta
var mynduð. Um svipað leyti fóru
áhrif íslamskra heittrúarmanna vax-
andi í landinu. Innan háskóla og ís-
lamskra klerkaskóla vaknaði hreyf-
ing sem kallaðist Taliban og tókst
fylgismönnum hennar, undir forystu
Mohammad Omar, að ná undir sig
höfuðborginni Kabúl árið 1996.
Talið er að ríkisstjórn Talebana
hafi nú um 85-90% af landsvæði Afg-
anistans á sínu valdi en Norður-
bandalagið hefur, eins og nafnið
bendir til, meginbækistöðvar í norð-
urhluta landsins. Norðurbandalagið
styður Rabbani fyrrverandi forseta.
Ríkisstjóm Talebana hefur bakað
sér óvinsældir á Vesturlöndum vegna
fjandsamlegrar afstöðu sinnar til
þeirra og vegna þeirrar samfélags-
skipunar sem þeir hafa komið á í Afg-
anistan. Valdhafamir í Kabúl aðhyll-
ast mjög einhliða túlkun á
Kóraninum og „sharia", lögmáli ís-
lams, sem meðal annars felur í sér að
konur era algerlega útilokaðar frá
opinbera lífi. A Vesturlöndum hefur
þessi skipun hlotið nafnið „kynbund-
in aðskilnaðarstefna“ og hefur leitt af
sér refsiaðgerðir af þeirra hálfu. Að-
eins þrjú ríki hafa viðurkennt ríkis-
stjóm Talebana, Pakistan, Sádi-Ara-
bía og Sameinuðu arabísku
fui-stadæmin og ríkisstjórn Rabbatis
er enn fulltrúi Afganistans hjá Sam-
einuðu þjóðunum.
Bandaríkjamenn hafa verið gram-
ir Talebönum vegna grans um að þeir
hafi skotið skjólshúsi yfir sádi-ara-
bíska hryðjuverkamanninn Osama
Bin Laden. Hann hefur verið orðaður
við sprengingar í tveimur sendiráð-
um Bandaríkjanna í Afríku árið 1998
og er einnig sagður hafa haft tengsl
við hóp hryðjuverkamanna sem talið
er að hafi ætlað að myrða bandaríska
þegna um síðustu áramót.
A síðustu mánuðum hefur mönn-
um þó virst sem Talebanar hafi viljað
friðmælast við umheiminn og hafa
þeir meðal annars boðist til þess að
eiga samvinnu við Vesturlönd um að
uppræta ópíumrækt í landinu, sem er
gífiirlega umfangsmikil. Samkvæmt
umfjöllun fréttatímaiitsins News-
week er talið að 90% alls heróíns sem
selt er í Evrópu eigi upprana sinn í
Afganistan.
Margt þykir benda til þess að
nokkuð sé farið að fjara undan ítök-
um Talebana í Afganistan. Sam-
kvæmt umfjöllun í nýjasta hefti
bandaríska tímaritsins Foreign Affa-
irs hafa vinsældir þeirra dvínað mjög
að undanförnu. Talebanahreyfingin
hefur hingað til einkum reitt sig á
stuðning Pashtuna, sem era fjöl-
mennasti þjóðernishópurinn innan
Afganistans, en mjög hefur dregið úr
stuðningi þeirra undanfarið. Strang-
trúnaður Talebana er einnig sagður
vera andstæður trúarhefðum lands-
manna og þar að auki hefur straumur
af pakistönskum og arabískum
heittrúarmönnum, sem hafa flykkst
til landsins síðustu ár, valdið gremju
meðal innfæddra Afgana. Höfundur
ritdóms í Foreign Affairs, Peter
Tomsen, heldur því fram að dagar
Talebanastjórnarinnar verði senn
taldir, jafnvel strax næsta sumar.
Frelsisheija úr stríðinu
við Rússa
Hermt er að flugræningjarnir hafi
krafist þess að skæraliðaforinginn
Ismail Kahn verði látinn laus úr haldi
stjórnvalda í Kabúl. Hann hefur setið
í fangelsi í borginni Kandahar síðan
árið 1997 og er álitinn hetja af af-
gönsku stjómarandstöðunni. Kahn
hóf feril sinn sem foringi í hernum en
snerist gegn stjóm kommúnista eftir
innrás Sovétríkjanna. Hann ávann
sér snemma frægð fyrir harðfylgi í
bardögum og fræg er árás sem hann
stjórnaði á herflugvöll Sovétmanna
árið 1985, þar sem 20 MiG orrastu-
þotur vora eyðilagðar. Eftir valda-
töku Rabbati forseta varð Khan hér-
aðsstjóri í suðvesturhluta
Afganistans og barðist síðar með
hersveitum Norðurbandalagsins
gegn Talebönum þar til hann náðist.
Rán IndianAir-þotunnar
fyrirmynd?
Þetta er í annað skiptið á skömm-
um tíma sem Afganistan kemur við
sögu í flugráni. I desember rændu
vopnaðir menn frá Kashmír-héraði
flugvél indverska flugfélagsins Indi-
anAh- og neyddu flugmann hennar til
að lenda á flugvellinum í Kandahar.
Fyrir milligöngu stjórnvalda í Afgan-
istan fengu flugræningjarnir að fara
frjálsir ferða sinna og foringi þeirra
var látinn laus úr indversku fangelsi í
skiptum fyrir gíslana. Hugsanlega
hefiir þetta flugrán Kashmír-mann-
anna orðið afgönsku flugræningjun-
um í Lundúnum fyrinnynd en ekki er
víst að lyktir verði þær sömu.
Kular milli Kohls og CDU
Berlín. AFP.
KRISTILEGIR demókratar í
Þýzkalandi (CDU) ganga nú æ
lengra í að fordæma framferði
Helmuts Kohls, fyirverandi kanzl-
ara, sem enn á ný hefur ítrekað að
hann muni ekki gefa neitt upp sem
upplýst gæti fjármálahneykslið
sem steypt hefur flokknum í al-
varlega kreppu. Angela Merkel,
framkvæmdastjóri CDU, sakaði
Kohl í blaðaviðtali um að kúga
flokkinn. Kohl sjálfur vísaði því á
bug í viðtölum í fjölmiðlum um
helgina, að hann hefði haft nokkra
vitneskju um leynilega bankareikn-
inga flokksins í Sviss og Liechten-
stein, sem uppvíst varð um á föstu-
dag. Þýzkir fjölmiðlar hafa látið að
því liggja, að „heiðursmennirnir"
sem Kohl hefur sagt standa að baki
hinum nafnlausu greiðslum í sjóði
flokksins sem hann hefur viður-
kennt að hafa tekið við, séu í raun-
inni engú', heldur sé þetta fé í raun
tilkomið sem vaxtatekjur af leyni-
legum - og þar með ólöglegum -
milljónainnstæðum á erlendum
bankareikningum.
Uwe Liithje, fyrrverandi fjár-
málastjóri CDU, hélt því fram um
helgina að hann sjálfur, Horst
Wayrauch, fyrrverandi skattaráð-
gjafi flokksins, og fyrrverandi
flokksféhirðirinn Walter Leisler
Kiep hefðu árið 1986 borið ljúgvitni
til verndar Kohl, þegar verið var
að rannsaka ásakanir um ólögleg
vinnubrögð við fjármálastjórn
CDU. „Hann getur þakkað okkur
að hafa getað haldið sér í kanzlara-
embættinu eftir árið 1986,“ hefur
austurríska blaðið Die Presse eftir
Luthje. Kohl vísaði þessu á bug.
Hann hafi aldrei hvatt neinn til að
bera ljúgvitni eða logið sjálfur.
Wolfgang Scháuble, formaður
CDU, lýsti því yfir um helgina að
innanflokksrannsókn fjármála-
hneykslisins næði vart lengra en
orðið er, og staðfesti þá fyrirætlan
sína að bjóða sig aftur fram til
flokksformanns á flokksþinginu
sem á að fara fram í apríl nk.
Skoðanakönnun, sem niðurstöður
vora birtar úr á N24-sjónvarps-
stöðinni á föstudag, bendir til að
greinilegur meirihluti þýzkra kjós-
enda sé á því, að Scháuble ætti að
segja af sér flokksformennskunni
vegna eigin tengsla við hneykslis-
málin og vegna þess að honum hef-
ur ekki tekizt betur en raun ber
vitni að upplýsa málið og binda
enda á það. Samkvæmt könnun-
inni, sem Forsa-stofnunin gerði,
vora 55% stuðningsmanna CDU
þeirrar skoðunar, að réttast væri
af Schauble að víkja, en 63% allra
aðspurðra studdu þessa skoðun.
TÖLVUNÁMSKEIÐ
Þekking í þína þágu
• Grunnnámskeið
Tölvugrunnur, 4 kennslustundir
fyrir þá sem aldrei hafa notað tölvu
Windows 95/98, 9 kennslustundir
grunnnámskeið um stýrikerfi tölva
Windows, Word og Excel, 22 kennslustundir
gott námskeið um helstu forritin og stýrikerfið
•Word, Excei eða Access
Word rítvinnsla, 18 kennslustundir
yfirgripsmikið námskeið fyrir byrjendur og lengra komna
Word II, 18 kennslustundir
fyrir fólk með mikla reynslu af ritvinnslu
Excel töflureiknirinn, 22 kennslustundir
vandað og gott námskeið um alla þætti töflureiknisins
Excel II, 18 kennslustundir
námskeið ætlað þeim sem kunna mikið i Excel
Excel við fjármálastjórn, 18kennslustundir
fyrir reynda notendur sem vilja nota Excel við fjármálastjórn
Access gagnagrunnurinn, 22 kennsiustundir
yfirgripsmikið námskeið og kennt að smíða kerfi frá grunni
• Outlook eða PowerPoint
ÖUtlOOk, 9 kennslustundir
verkefnayfirlit, dagþók, póstur og minnismiðar
POWerPoÍnt, 13 kennslustundir
gagnlegt og skemmtilegt námskeið fýrir alla sem þurfa að
útþúa kynningarefni, kenna eða halda fýrirlestra
• Internetið eða heimasíðugerð
Intemetið, 9 kennslustundir
byrjendanámskeið um vefinn og tölvupóst
Intemetið II, 9 kennslustundir
fyrir þá sem þegar þekkja vel til vefsins og tölvupósts
Vefsíðugerð I, 22 kennslustundir
gerð skemmtilegra heimasíðna með FrontPage forritinu
Vefsíðugerð II, 22 kennslustundir
framhaldsnámskeið fyrir þá sem þegar kunna grunnatriði
vefsíðugerðar en vilja læra meira
• Fjarnám
Flest vinsælustu námskeiðin okkar eru boðin í fjarnámi fyrir
þá sem ekki komast á námskeið eða vilja læra heima.
Námskeið hefjast 10. hvers mánaðar
• Úrval annarra námskeiða
Mikið úrval almennra og sérhæfðra námskeiöa um netstjómun,
hönnun og forritun, verkefnastjórnun og námskeið fýrir þá
sem starfa við tölvur. Námstími frá 4 - 380 kennslustundum.
Nánari upplýsingar á http://www.tv.is
• Fyrirtækjasamningar
Fyrirtæki sem kaupa 10 sæti, eða fleiri, á árinu geta gert
samning um afsláttfrá verðlista og sérverð fýrir hópnámskeið.
Nánari upplýsingar í sfma 520 9000
•Viðurkennd prófmiðstöð
MOUS (Microsoft Office User) próf í Office forritunum.
Tölvuökuskírteinispróf fyrir almenna tölvunotendur.
VUE Microsoft sérfræðipróf fyrir fagfólk.
•Tilboð og fréttir í Netklúbbi TV
Skráðu þig í netklúbbinn okkar og fáðu send tilboð, fréttir
og hagnýt ráð um tölvunotkun. OKEYPISH
Skráning: http://www.tv.is/netklubbur/
• Góðar ástæður fýrir þvi að koma á námskeið okkar
5% staðgreiðsluafsláttur ef pantað er eitt námskeið og
þátttökugjald greitt við byrjun námskeiðs.
10% staðgreiðsluafsláttur ef pöntuö eru 2 - 4 námskeiö
og þátttökugjald greitt innan 5 daga frá byrjun náms.
15% staðgreiðsluafsláttur ef pöntuð eru 5 eða fleiri
námskeið og greitt innan 20 daga frá byrjun náms.
Punktasöfnun veitir aukinn afslátt við hvert námskeið.
Simaaðstoð er innifalin í einn mánuð eftir námskeið.
Góö staðsetning og næg bilastæði.
Öll námsgögn og veitingar innifaldar i þátttökugjaldi.
Ókeypis áskrift að TöivuVisi og fréttabréfi um tölvumál.
Nánari upplýsingar á http://www.tv.is
Grensásvegl 1 6
1 08 Reykjavík
Síml: 520 9000
Fax: 520 9009
Netfang: tv@tv.ls
33 Œ
pöntunarsími
T ö I v u -
v e r k f r
gott er oOmun,
o g
ðiþjónustan