Morgunblaðið - 04.05.2000, Blaðsíða 1
STOFNAÐ 1913
TBL. 88. ÁRG.
FIMMTUDAGUR 4. MAÍ 2000 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Hlúð að
gíslum
HERLÆKNAR á Filippseyjum hlúa
hér að Roosevelt Ajon, einum af
þrettán gíslum íslamskra skæruliða
í samtökunum Abu Sayyaf á eyj-
unni Basilan sem voru frelsaðir í
gærmorgun þegar stjórnarher-
menn réðust á skæruliðana.
Hinir síðarnefndu, sem enn hafa
tugi gísla á valdi sínu, þeirra á með-
al mörg börn, myrtu fjóra af gíslun-
um og var einn þeirra prestur.
Basilan er í suðurhluta eyríkisins
en þar er margt múslima. Annar
hópur úr röðum Abu Sayyaf á eyj-
unni Jolo hefur enn á valdi sinu 20
erlenda gi'sla sem i'ænt var á lítilli
ferðamannaeyju við Borneo á
páskadag. f gíslahópnum eru níu
Malasíumenn, þrír Þjóðverjar, tveir
Frakkar, tveir Finnar, hjón frá
Suður-Afríku, Líbani og Filippsey-
ingur.
■ Skæruliðar/29
Norska alþýðusambandið hótar hertum aðgerðum eftir helgi
Óttast að olmvinnsla
Norðmanna stöðvist
Ósló. Morgunblaóið.
VERKFALL 85.000 launþega í Noregi er farið að
lama allt þjóðlífið og nú hefur norska alþýðusam-
bandið hótað að herða enn á því frá og með nk.
þriðjudegi þannig að það taki til um 200.000
manna. Ottast er, að olíuvinnslan muni stöðvast
standi verkfallið fram í næstu viku.
Boðað var til verkfallanna eftir að launþegar
felldu þá samninga, sem gerðir höfðu verið við
vinnuveitendur, og verkalýðsleiðtogarnir segjast
nú bíða eftir nýju tilboði um meiri launahækkanir.
Afleiðingar verkfallanna láta hins vegar ekki
bíða eftir sér. Búið er að loka 85 af stærstu hótel-
um í landinu og ferjusiglingar hafa lagst af. Veldur
það miklum vandræðum hjá þeim fjölda manna,
sem þarf á þeim að halda til komast til og frá vinnu.
Sýnilegustu áhrif verkfallanna eru líklega tómar
verslanir um allt landið en allt frá því í síðustu viku
hafa Norðmenn hamstrað matvæli, drykkjarföng
og aðrar nauðsynjar í miklum mæli. Þá hafa 20
stærstu dagblöðin í Noregi stöðvast vegna verk-
falls prentara.
Alvarleg áhrif á efnahagslífíð
Yngve Hágensen, formaður alþýðusambands-
ins, kvaðst í gær ekkert hafa heyrt frá vinnuveit-
endum en í dag mun stjóm sambandsins koma
saman til að ræða hertar aðgerðir eftir helgi. Tals-
menn olíuiðnaðarins í Noregi sögðu í fyrradag, að
stæði verkfallið lengur en í 10 daga yrði að hætta
olíuvinnslunni að stóram hluta. A hverjum degi
myndu þá tapast tugir milljarða ísl. króna.
Afleiðingar verkfallanna fyrir norskt efnahags-
líf era raunar þegar komnar fram í því, að gengi
krónunnar hefur fallið, hefur ekki verið lægra
gagnvart dollara í 15 ár. Almennt er einnig gert
ráð fyrir, að verðbólga muni aukast og vexth-
hækka.
■ Víðtæk áhrif/27
Reuters
Bardagar í Sierra Leone
Sjö friðargæslu-
liðar falla
Sameinuðu þjdðunum. Reuters, AFP.
SJO Kenýamenn í friðargæsluliði
Sameinuðu þjóðanna hafa fallið i
átökum við uppreisnarmenn í
Sierra Leone og um 50 friðargæslu-
liðar og starfsmenn samtakanna
hafa verið teknir til fanga.
Talsmaður Sameinuðu þjóðanna
skýrði ennfremur frá því að friðar-
gæsluliðar hefðu umkringt leiðtoga
uppreisnarmannanna, Foday San-
koh, í höfuðborginni, Freetown.
Kofi Annan, framkvæmdastjóri
SÞ, fordæmdi árásirnar og sagði að
Sankoh bæri ábyrgð á þeim þar
sem hann hefði hunsað áskoranir
friðargæsluliðanna um að binda
enda á skæruhernaðinn.
Átökin hófust í fyrradag og San-
koh sagði að sex uppreisnarmenn
hefðu fallið. Hann sakaði friðar-
gæsluliðana um að hafa ögrað upp-
reisnarmönnunum með því að
reyna að aívopna þá með valdi.
Sankoh hét því að starfsmenn
Sameinuðu þjóðanna yrðu leystir úr
haldi.
Friðargæsluliðarnir voru sendir
til Sierra Leone í apríl til að fram-
fylgja friðarsamningi sem Sankoh
og stjórn Ahmads Tejans Kabbah
forseta undirrituðu fyrir tæpu ári
til að binda enda á grimmilega
borgarastyrjöld sem staðið hefur í
átta ár.
Robert Mugabe, forseti Zimbabwe, hunsar tilmæli samveldislandanna
Hyggst taka
helmmg búanna
eignarnámi
Harare. AFP, Reuters.
Reuters
Robert Mugabe, forseti Zimbabwe, kynnir kosningastefnuskrá flokks
síns, ZANU-PF, á fundi í Harare í gær.
ROBERT MUGABE, forseti Afríku-
ríkisins Zimbabwe, hafnaði í gær til-
mælum ríkja Breska samveldisins
um að hann sæi til þess að hvítir
bændur fengju aftur hundrað bú-
garða sem svartir landtökumenn
hafa lagt undir sig síðustu vikur. Við-
brögð bresku ríkisstjórnarinnar
vora þau að banna útflutning her-
gagna frá Bretlandi til Zimbabwe.
Ríki samveldisins gáfu í fyrradag
út yfirlýsingu þar sem þau létu í Ijósi
áhyggjur af ofbeldisverkum í land-
inu og ólöglegu eignarnámi á jörðum
hvítra. Ríkin gagnrýndu einnig
stjórn Mugabes fyrir að virða ekki
grandvallarreglur réttarríkisins.
Mugabe vísaði þessari gagnrýni á
bug á fundi þar sem hann kynnti
kosningastefnuskrá flokks síns,
ZANU-PF, vegna þingkosninga sem
búist er við að haldnar verði bráð-
lega. Boðað hafði verið til kosninga í
apríl en Mugabe frestaði þeim um
óákveðinn tíma.
Sala vopna til
Zimbabwe bönnuð
Forsetinn sagði að stjórn sín
stefndi að því að taka helming bú-
garða hvítra bænda eignarnámi og
úthluta blökkumönnum jörðunum.
Ekki er ljóst hvort Mugabe hyggst
greiða gjald fyrir þær jarðeignir sem
ráðgert er að taka af bændunum.
Hann hefur hafnað skilyrðum
breskra stjórnvalda fyrir fjárhags-
aðstoð til að gera stjórn Zimbabwe
kleift að kaupa jarðirnar af bændun-
um.
Robin Cook, utanríkisráðherra
Bretlands, tilkynnti í gær að Bretar
hefðu bannað útflutning vopna til
Zimbabwe og einnig að 450 bifreiðir
yrðu ekki afhentar lögreglu í landinu
eins og samið hafði verið um. „Ég
harma að þurfa að segja að atburðir
síðustu tveggja vikna og ræða Mug-
abes virðast benda til þess að
markmið stjómarinnar í Zimbabwe
sé einungis að tryggja sér sigur í
kosningunum,“ sagði Cook.
Hart sótt að
Livingstone
London. Morgunblaðið.
ENGLENDINGAR ganga að kjör-
borðinu í dag, kjósa borgarstjóra og
borgarráð í London og um 3.337 sæti í
152 sveitarstjómum. Þá verður geng-
ið til einna aukakosninga til brezka
þingsins, þai- sem íhaldsmenn hafa
þingsæti að veija.
I London hefur Ken Livingstone
lengst af verið talinn siguivegari
borgarstjórakosninganna og var svo
enn í gærkvöldi, þrátt fyrir hai-ða hríð
gegn honum, þar sem fjölmiðlar og
frambjóðendur notuðu óeirðir í mið-
borg London 1. maí til að sameinast í
breiðfylkingu gegn honum. Síðustu
skoðanakannanir benda til þess að
Livingstone verði rétt við 50% markið
og frambjóðandi Verkamannaflokks-
ins, Frank Dobson, hafni í fjórða sæti.
■ Breiðfylking/28
MOROUNBLAÐH) 4. MAÍ 2000