Morgunblaðið - 22.06.2000, Blaðsíða 10

10 FIMMTUDAGUR 22. JÚNÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Engar verulegar skemmdir á Selfossi f jarðskjálftanum á Suðurlandi í gær
Fólk þusti úr hús-
um við skjálftann
Selfossi. Morgunblaðið.
FÓLK á Selfossi þusti út úr húsum
sínum, sumt fáklætt, þegar skjálft-
inn reið yfir í gær. Engin ofsa-
hræðsla greip þó um sig og greini-
legt að fólk lagði sig fram um að
halda ró sinni og fara eftir þeim leið-
beiningum um viðbrögð sem gefnar
hafa verið út. Margir voru á ferli
fram eftir nóttu og segja má að vel-
flestir íbúar hafi lítið sofið. Fólkið
hugaði að nágrönnum sínum, talaði
saman fyrst eftir jarðhræringarnar
og bar saman bækur sínar um
skjálftann og viðbrögð við honum.
Nokkuð var misjafnt hvemig skjálft-
inn fannst á Selfossi, munir féllu úr
hillum í mörgum húsum en í öðrum
hreyfðust hlutir lítið úr stað. Ljóst er
að fólk hefur almennt lagt sig eftir
því að fara að leiðbeiningum um
vamir gegn skjálftum með því að
festa lausa muni og færa hluti til sem
geta fallið. Ein kona sagðist hafa
Iæst skáphurðum og sett hæginda-
stól framan við sjónvarpið og um
nóttina hafnaði það í stólnum.
Vegum og brúm lokað um tíma
Strax eftir skjálftann þustu lög-
reglubílar frá lögreglustöðinni og
lokuðu Suðurlandsvegi vegna upp-
lýsinga um skemmdir á honum nærri
Skeiðavegamótum. Þá var Ölfusár-
brú og Þjórsárbrú lokað um stundar-
sakir af öryggisástæðum. Það sem
bjargaði Þjórsárbrú frá hrani er að
undir henni eru jarðskjálftalegur.
Fullvíst er talið að hún hefði ekki
þolað tvo svo stóra skjálfta í röð.
Þetta er mat dr. Ragnars Sigbjörns-
sonar hjá jarðskjálftamiðstöð Há-
skóla íslands á Selfossi.
Lögreglubílar frá Reykjavík lok-
uðu Suðurlandsvegi við Sandskeið.
Þá var fenginn sjúkrabíll frá Hvera-
gerði til að vera tiltækur á meðan
Olfusárbrú var lokuð. Svanur Krist-
insson varðstjóri lögreglunnar sagði
að allt tiltækt lögreglulið hefði verið
kallað út og lögreglumenn sendir á
svæði sem gera mátti ráð fyrir að
hefðu orðið illa úti og farið var heim
á bæi. Síðan hefðu björgunarsveitar-
menn tekið við því verki.
Lögreglan fékk strax gróft yfirlit
yfir stöðuna og gat leiðbeint björg-
unarsveitum um hvar þyrfti að bera
niður við athuganir.
Engin merki um ofsahræðslu
„Það var ekki áberandi hræðsla í
fólki og það var greinilega mjög ró-
legt og yfirvegað og virtist hafa und-
irbúið sig,“ sagði Svanur. Hann sagði
engin merki hafa verið um of-
sahræðslu þó svo fólki hafi auðvitað
verið bragðið eins og eðlilegt væri.
„Það var nánast eins og fólk tæki
þessu eins og hverju öðra hundsbiti.
Ég held að fólk hafi búið sig undir að
eitthvað þessu líkt gæti gerst en auð-
vitað era allir slegnir yfir þessu eins
og eðlilegt er,“ sagði Svanur.
Engar verulegar
skemmdir á húsum
Engar veralegar skemmdir urðu á
Selfossi í skjálftanum nema hvað
hlaðinn veggur við lögreglustöðina
og sýsluskrifstofuna hrandi auk þess
sem greinilegt var að nýjar álmur
sýsluskrifstofunnar höfðu hreyfst til.
I Húsasmiðjunni á Selfossi féllu
málningadósir á gólfið og unnu
starfsmenn við að hreinsa málning;
una upp strax um morguninn. í
verslunum féllu hlutir úr hillum en
hillustæður stóðu skjálftann af sér.
I Fjölbrautaskóla Suðurlands
komu ekki fram neinar skemmdir
vegna skjálftans og þar var allt með
kyrram kjöram og engin ummerki
að sjá á stóra gluggaveggnum á suð-
urhlið skólans. Starfsmenn vora við
vinnu morguninn eftir og sögðu hús-
ið koma vel undan skjálftanum.
Á Sjúkrahúsi Suðurlands varð fólk
veralega vart við skjálftann og var
bragðist við honum með því að róa
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson
Starfsmaður Húsasmiðjunnar hreinsar upp málningu í versluninni.
fyrir utan. Einnig var farið inn í
bústaði þar sem sjáanlegar vatns-
skemmdir höfðu orðið,“ sagði Páll
Bjamason hjá Björgunarfélagi Ár-
borgar. Um 120 björgunarsveitar-
menn vora á svæðinu, úr Árnessýslu
og frá höfuðborgarsvæðinu.
„Við fengum mjög fljótt upplýs-
ingar um hvar aðalálagssvæðið væri
og sveitirnar vora mjög fljótar af
stað og um tvöleytið var komið gott
skipulag og umferð björgunarsveita
í góðum gangi.. Skemmdir vora á
brotabeltinu og miklar skemmdir á
sumum bæjum. Það urðu engar sjá-
anlegar skemmdir á Selfossi og við
þurftum ekki að beita raðningi neins
staðar," sagði Páll.
þá sjúklinga sem urðu órólegir. Eng-
in hætta skapaðist fyrir sjúklinga en
lyfta hússins skekktist og varð
óstarfhæf. Engin slysaútköll bárast
til heilsugæslunnar vegna skjálftans.
Fjöldahjálparstöð var opnuð í Sól-
vallaskóla og um nóttina höfðu fjórir
einstaklingar samband og fengu að-
stoð. Níu sjálfboðaliðar frá Rauða
krossinum komu á vakt í skólann og
vora þar fram eftir nóttu.
120 björgunarsveitarmenn
á skjálftasvæðinu
„Björgunarsveitarmenn fóra heim
á alla bæi þar sem skjálftinn var
harðastur og farið var heim að öllum
sumarbústöðum þar sem bílar vora
Mikið grjót-
hrun í Vest-
mannaeyjum
Vestmannaeyjum. Morgnnblaðið.
Morgunblaðið/Sigurgeir
Stórt bjarg hefur losnað frá berginu milli svokallaðrar Háar og Litla-
Klifs f Vestmannaeyjum og getur skapast hætta ef það losnar alveg.
Sprengiefnageymsla Vestmannaeyjabæjar sem stóð inni í Friðarhöfn
varð að rústum einum er stórt bjarg endaði í henni miðri.
EFTIR jarðhræringar undanfar-
inna daga hefur stórt bjarg losnað
frá berginu milli svokallaðrar Háar
og Litla-Klifs í Vestmannaeyjum.
Bjarg þetta er engin smásmíði eða
rúmir 3 metrar á hæð. Ef bjargið
Iosnar alveg frá berginu
getur skapast mikil hætta og
mannvirki í Eyjum stórskemmst.
Malbikunarstöð og fleiri fyrirtæki
era með aðsetur sín undir jaðri
fjallsins.
Flokkur manna athugaði í gær
hvemig best væri að standa að því að
fjarlægja bjargið og era uppi hug-
myndir um að sprengja eða jafnvel
toga í stykkið og hafa þannig áhrif á
hvar það endar.
„Það er nokkuð ljóst að það þarf
að gera eitthvað í málinu og það fljót-
lega. Hvort betra er að sprengja eða
gera eitthvað annað vitum við ekki á
þessari stundu en það þarf að fara
mjög varlega að því hvemig þetta er
framkvæmt", sagði Ragnar Þór
Baldvinsson, yfirverkstjóri Áhalda-
húss Vestmannaeyjabæjar.
600 kílóum af
sprengiefni bjargað
Minnstu munaði að illa færi í Vest-
mannaeyjum þegar jarðskjálftinn
reið yfir Suðurland í fyrrinótt.
Sprengiefnageymsla Vestmanna-
eyjabæjar sem stóð inni í Friðarhöfn
varð að rústum einum er stórt bjarg
endaði í miðri geymslunni. Á svipuð-
um slóðum eða á Eiðinu eyðilagðist
annar skúr jarðskjálftanum er bjarg
úr Heimakletti endaði á honum.
Skúrinn sem er í eigu Vestmanna-
eyjabæjar hafði að geyma birgðir
bæjarins af sprengiefnum, alls 600
kg af dínamíti og hvellettum. Greið-
lega tókst að bjarga sprengiefnunum
og flytja í öraggara skjól.
„Sérfræðingur okkar í sprengiefn-
um taldi enga hættu vera á ferð er
bjargið fór í gegnum skúrinn, hann
segir að rafmagn þurfi til að sprengi-
efnið verði virkt. En við náðum að
bjarga sprengiefninu úr rústunum í
og koma í öraggt skjól," sagði Ragn-
ar Þór Baldvinsson, yfirverkstjóri
Áhaldahúss Vestmannaeyjabæjar.
„Það verður vissulega mikið að
gera hjá okkur þegar kemur að því
að hreinsa götur og tún víða um
bæinn eftir skjálftana en það er ekk-
ert sem við ekki ráðum við“, sagði
Ragnar Þór.
Á Eiðinu við Heimaklett varð skúr
sem hýsti áður báta skriðum úr
Heimakletti að bráð og er hann tal-
inn vera ónýtur.
Vegtálmar meðfram íjöllunum
Að sögn lögreglu og Björgunarfé-
lags í Vestmannaeyjum skapaðist
ekki umtalsverð hætta er jarð-
skjálftinn reið yfir aðfaranótt gær-
dagsins. Mildi var að engin var á ferð
er ósköpin dundu yfir
„Við voram nýkomnir inn á stöð og
höfðum verið að skoða svæðið undir
Klifinu þar sem hvað mest hrandi
niður. Eftir að skjálftinn var genginn
yfir fóram við yfir svæðið og mátum
aðstæður og settum upp vegartálma.
Ég tel að engin sérstök hætta hafi
myndast við þessar kringumstæður
en það var mildi að skjálftinn reið yf-
ir að nóttu til og enginn var á ferð“,
sagði Halldór Sveinsson varðstjóri
lögreglunnar.
„Það er búið að setja upp tálma
meðfram fjöllunum hér í Eyjum þar
sem hvar mest hætta er á skriðum
og grjóthrani. Þannig að núna fer í
hönd ákveðinn biðtími, menn eru að
tala um 10-12 daga og þá verður
hægt að opna fyrir umferð og ákveða
hvað verður gert í framhaldinu,“
sagði Adolf Þórsson formaður
Björgunarfélags Vestmannaeyja.
Fundir í Almannavarnanefnd
„Vandamálið hjá okkur er aðal-
lega í sambandi við návígi við fjöll og
hraun. Það hefur hranið töluvert síð-
an þessir skjálftar byijuðu sl. laug-
ardag og mikið hrandi í fyrrinótt á
þremur stöðum.
Almannavamanefnd hefur haldið
nokkra fundi frá því skjálftamir hóf-
ust og staðan hjá okkur í dag er sú að
við höfum lokað götum þar sem við
teljum hættu vera hvað mesta með-
fram fjöllum hér í Eyjum og síðan
eram við viðbúnir ef fleiri skjálftar
láta á sér bera. í dag ætlum við síðan
að halda fund með bæjarbúum og Al-
mannavarnanefnd og fara yfir stöð-
una,“ sagði Guðjón Hjörleifsson bæj-
arstjóri í Vestmannaeyjum sem
jafnframt er formaður Almanna-
varnanefndar hér í Eyjum.
Fólk var
vel und-
irbúið
Selfossi. Morgunblaðið.
„FYRSTU aðgerðir okkar vora að fá
upplýsingar hjá lögreglunni um
stöðu mála. Við óskuðum fljótlega
eftir því að björgunarsveitir héðan
færa um skjálftasvæðið og skömmu
síðar var kallað eftir aðstoð björgun-
arsveita frá höfuðborgarsvæðinu.
Þannig vora fljótlega komnir 120
björgunarsveitarmenn og þeir fóra
nánast heim á hvern einasta bæ.
Sem betur fer kom í ljós að enginn
hafði slasast í þessum hamförum,"
sagði Karl Björnsson bæjarstjóri og
formaður almannavarnanefndar Ár-
borgar og nágrennis.
Vatnsæð milli Selfoss
og Eyrarbakka í sundur
Nefndin fékk, fljótlega eftir að
hún kom saman, upplýsingar um að
mest tjón hefði orðið í austanverðum
Flóa, á Skeiðum og í Grímsnesi.
Allra fyrst fékk nefndin upplýsingar
um skemmdir á Suðurlandsvegi og
kannað var í framhaldi af því ástand
brúa á svæðinu. Þá sagði Karl að
haft hefði verið samband við Vega-
gerðina og veitufyrirtæki en aðal-
vatnsæðin milli Selfoss og Eyrar-
bakka fór í sundur. Vatni var komið
á um morguninn. Frá Laugarvatni
og úr Grímsnesi fengust fréttir af
breytingum á flæði vatns í borholum.
Opnuð var fjöldahjálparstöð í Sól-
vallaskóla á Selfossi í samstarfi við
Rauða krossinn þar sem ljóst var að
tjón hefði orðið veralegt í sumum til-
fellum. Nefndin kallaði út alla bygg-
ingafulltrúa til að skoða og meta
byggingar þannig að fyllsta öryggis
yrði gætt.
Karl sagði að allar aðgerðir hefðu
gengið fumlaust fyrir sig og gott
samstarf hefði verið við lögreglu og
björgunarsveitir. „Þetta gekk allt
mjög vel en mikið atriði er hvað fólk
var vel undirbúið heimafyrir og hef-
ur það örugglega dregið úr tjóni,“
sagði Karl Björnsson bæjarstjóri.