Morgunblaðið - 14.07.2000, Blaðsíða 44

44 FÖSTUDAGUR 14. JÚLÍ 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
GUÐRÚN MARGRÉT
„ GUÐMUNDSDÓTTIR
+ Guðrún Margrét
Guðmundsdóttir
fæddist í Reykjavík
20. júní 1909. Hún
lést á hjúkrunar-
heimilnu Sólvangi í
Hafnarfirði 7. júlí
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
Guðmundur Krist-
jánsson frá Krums-
hólum í Borgarfirði
og kona hans Guð-
rún Jónsdóttir ættuð
af Snæfellsnesi.
Barn að aldri fluttist
hún með foreldrum
sínum að Laugalandi í Borgarfirði
og síðar að Stafholtsveggjum.
Systkini Margrétar sem upp kom-
ust eru Kristinn (látinn), Kristján
(látinn), Sigrún og Lilja. 1929
veiktist Margrét af brjósthimnu-
bólgu og var send til vistar á Víf-
ilsstaðahæli. Þar kynntist hún
verðandi eiginmanni sínum, Guð-
steini Ingvari Þorbjörnssyni vél-
stjóra og skipstjóra úr Vest-
mannaeyjum sem lést árið 1995.
Með honum flutti hún til Vest-
mannaeyja árið 1930 og gengu
þau í hjónaband 7. febrúar 1931.
Börn Guðsteins og
Margrétar eru: Svan-
hvít Kristrós, f. 22.
maí 1931, d. 8. ágúst
1935, Guðbjörn Reyn-
ir, skólastjóri, sem
kvæntur var Maríu J.
Helgadóttur og eiga
þau íjögur börn. Þau
skildu - siðari kona
Reynis er Helga Guð-
mundsdóttir; Margrét
Sóley, hjúkrunar-
fræðingur, gift Árna
Hólm sem lést 28. júní
síðastliðinn og eiga
þau tvö börn, Svanur
Birgir, kennari, sem kvæntur var
Kristbjörgu Ólafsdóttur (látin) og
eiga þau fjögur börn, síðari kona
Birgis er Jórunn Brádshaug -
Guðrún Lilja, sérkennari gift
Steinþóri Þórðarsyni og eiga þau
fjögur börn, Hreinn Smári, vél-
stjóri, kvæntur Eygló Einarsdótt-
ur og eiga þau þrjú börn, Eygló
Björk, talmeinafræðingur, gift
Róbert Brimdal og eiga þau tvö
börn, Erna Kristrós, gift Eddy
Johnson og eiga þau tvö börn.
Yngst er fósturdóttirin Helga Arn-
þórsdóttir, kennari, gift Bjarna
Sigurðssyni og eiga þau tvö börn.
Skólaganga Margrétar var ekki
löng frekar en annarra sveita-
barna í byrjun aldarinnar, en
menntunarþrá hennar var mikil
og hún las allt sem hönd á festi,
var víðlesin og fróð á mörgum
sviðum. Sérstaklega unni hún góð-
um kveðskap, var Ijóðelsk og var
sjálf prýðilcgt Ijóðskáld. Ljóð
hennar hafa birst í ýmsum blöðum
og tímaritum og í Ijóðasöfnunum
Borgfirðingaljóð, Óg þá rigndi
blómum og Islensk alþýðuskáld.
Auk þess orti hún eða þýddi fjölda
sálma sem birst hafa í í sálmabók-
inni Sálmar og lofsöngvar. Árið
1996 gaf hún út ljóðabókina Berg-
mál sem er úrval ljóða eftir nær 75
ára feril sem Ijóðskáld. Mikið er
enn óútgefíð af skáldskap hennar
af ýmsu tagi, ljóðum, sögum og
leikþáttum.
Margrét og Guðsteinn bjuggu í
Vestmannaeyjum allt til ársins
1967, en þá fluttu þau til Reykja-
víkur og síðan til Hafnarfjarðar
þar sem Margrét var virkur félagi
í Kvæðamannafélagi Hafnarfjarð-
ar og lengst af í sfjórn þess. Síð-
ustu árin sem Guðsteinn lifði
bjuggu þau að Hjallabraut 33 í
Hafnarfírði. Síðustu þrjú æviárin
dvaldi Margrét á hjúkrunarheim-
ilinu Sólvangi í Hafnarfirði.
Útför Margrétar fer fram frá
Fossvogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 15.
Ástkær móðir mín og tengdamóðir
lést á Sólvangi föstudaginn 7. júh' sl.
Hlýjan og kærleikurinn sem
streymdu frá mömmu til allra sem
hún umgekkst voru henni eins eðlileg
og að draga andann. Hún hlúði að því
sem brotið var og sært, hvort sem það
voru manneskjur, blóm eða dýr. Þeg-
ar við hugsum til baka, til æskuheim-
ilisins, kemur fyrst upp í hugann fjör
og hávaði. Þar var alltaf fullt hús.
^.Barnahópurinn stór og svo virtist
alltaf vera heil torfa af „fylgifiskum“
með. Bæði þegar systkinin fóru að
koma heim með maka og seinna sín
eigin böm og svo líka vinir sem fylgdu
hverju systkini fyrir sig. Alltaf virtist
nóg pláss í Bjarkarlundi. Mamma og
pabbi sýndu best að þar sem hjarta-
rými er nóg er alltaf nóg húsrými.
Það var yndislegt að fá að alast upp á
heimili þar sem gleði ríkti, söngur og
ljóð. Og ekki síst þar sem okkur var
innrætt að við ættum almáttugan
Föður, sem elskaði okkur, alltaf,
hvernig sem við værum. Þetta er
ómetanlegt veganesti sem við berum
öll með okkur. Systkinahópurinn var
stór, átta böm. Elsta dóttirin, Svan-
rós, lést aðeins fjögurra ára að aldri
en hin bömin em öll á lífi. Þó mamma
ætti öll þessi böm lét hún það ekki
aftra sér frá því að taka undirritaða
að sér í fóstur, aðeins tveggja daga
gamla. Og fékk ég að njóta sömu ást-
úðar og kærleika allt mitt líf og hin
systkini mín. Þetta get ég aldrei full
þakkað og reyni það ekki einu sinni.
Mörgum fannst nú að það væri að
bera í bakkafullan lækinn fyrir pabba
og mömmu að bæta einu barninu enn
í hópinn, en enn sýndu þau í verki að
hjarta þeirra var stórt og nóg pláss
fyrir eitt bamið enn. Ljóðin hennar
mömmu em það dýrmætasta sem við
eigum eftir hana. Þau em sjóður sem
við sækjum mikið í. Þau hafa fært svo
ótal mörgum gleði, von og trú. Ljóðin
hennar hafa birst í safnbókum, í
sálmabókum og mörgum blöðum og
tímaritum. Mamma samdi ljóð Fjall-
konunnar í Hafnarfirði árið 1989 og
svo gaf hún út ljóðabókina Bergmál
árið 1996. Hún notaði ætíð skálda-
nafnið Björk.
Trú mömmu á algóðan Guð var
hennar leiðarljós í gegnum lífið. Eitt
af hennar aðaláhugamálum var út-
breiðsla á orði Guðs. Hún þráði að
sem flestir fengju að kynnast því sem
hún hafði kynnst og stuðlaði að því
með öllu sem hún átti. Hún trúði og
treysti því fullkomlega að Guð elskaði
alla menn og beið þess dags að Krist-
ur uppfyllti loforð sitt um að koma
aftur. Hún talaði oft við okkur um hve
hún hlakkaði til að hitta pabba aftur
og Svanrósu þegar Kristur kæmi.
Pabbi og mamma voru einstaklega
samrýnd hjón. Bar samband þeirra
fagurt vitni um kærleika sem endist.
Þau voru svo innilega ástfangin öll 64
árin sem þau fengu að vera saman.
Nú sefur mamma við hlið pabba og
bíður eftir kalli Frelsarans. Það verð-
ur dásamleg stund þegar Kristur
kallar þau bæði fram aftur til lífsins.
Við verðum að minnast aðeins á þá
frábæru umönnun sem mamma naut
síðustu árin á Sólvangi. Við ræddum
það oft hjónin, að það ynnu englar á
Sólvangi. Hjartans þakkir til allra þar
fyrir allt sem þið gerðuð fyrir
mömmu. Það fáum við aldrei full-
þakkað. Okkur langar að ljúka með
síðasta erindi úr ljóði sem mamma
samdi eftir lát pabba í febrúar 1995.
Æstaröldurþagna,
innrigefstmérfriður.
LoforðGuðsmérlýsa
þar ljómar Drottins kraftur.
Ég veit er Kristur kemur
við komum saman aftur.
(Björk.)
Það er svo ótal margs að minnast
og ótal margt að þakka. Blessuð sé
minning hennar.
Helga og Bjami.
I dag er til moldar borin Margrét
Guðmundsdóttir, tengdamóðir mín.
Fráfall hennar skilur eftir trega og
tómarúm hjá mér sem erfitt verður
að fylla.
Við sem þekktum hana kölluðum
hana alltaf Möggu, enda hafði hún
gengið undir því nafni frá bamæsku.
Erfitt er þó að minnast Möggu án
þess að Guðsteinn, eiginmaður henn-
ar, sem lést fyrir fimm árum, komi
líka upp í hugann.
En þessi hjón voru einstök í mínum
huga. Alveg frá því ég kvæntist Eyg-
ló, dóttur þeirra, var mér tekið eins
ogsyni.
Oft kom ég í Bjarkarlund í Vest-
mannaeyjum, þar eyddum við hjónin
gjaman jólum og fríum. Það var
Birting afmælis-
og minningargreina
MORGUNBLAÐIÐ tekur afmælis- og minningargreinar til birting-
ar endurgjaldslaust. Greinunum er veitt viðtaka á ritstjórn blaðsins
í Kringlunni 1, Reykjavík, og á skrifstofu blaðsins í Kaupvan-
gsstræti 1, Akureyri. Þá er enn fremur unnt að senda greinarnar í
símbréfi (569 1115) og í tölvupósti (minning@mbl.is). Nauðsynlegt
er, að símanúmer höfundar/sendanda fylgi.
Um hvern látinn einstakling birtist formáli, ein uppistöðugrein af
hæfilegri lengd, en aðrar greinar um sama einstakling takmarkast
við eina örk, A-4, miðað við meðallínubil og hæfilega línulengd, - eða
2.200 slög (um 25 dálksentimetra í blaðinu). Tilvitnanir í sálma eða
ljóð takmarkast við eitt til þrjú erindi. Greinarhöfundar eru beðnir
að hafa skírnarnöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.
' Mikil áhersla er lögð á, að handrit séu vel frá gengin, vélrituð eða
tölvusett. Sé handrit tölvusett er æskilegt, að disklingur fylgi út-
prentuninni. Það eykur öryggi í textameðferð og kemur í veg fyrir
tvíverknað. Auðveldust er móttaka svokallaðra ASCII-skráa sem í
daglegu tali eru nefndar DOS-textaskrár. Þá eru ritvinnslukerfin
Word og Wordperfect einnig auðveld í úrvinnslu.
Vesturhlíð 2
Fossvogi
Sími 551 1266
www.utfor.is
Þegar andlát
ber að höndum
Önnumst aiía þættl útfararinnar.
y
Við Útfararstofu kirkjugarð-
anna starfa nú 14 manns
með áratuga reynslu við
útfaraþjónustu. Stærsta
útfararþjónusta landsins
með þjónustu allan
sólarhringinn.
Prestur
Kistulagning
Kirkja
Legstaður
Kistur og krossar
Sálmaskrá
Val á tónlistafólki
Kistuskreytingar
Dánarvottorð
Erfidrykkja
$ £
•fy. JF
UTFARARSTOFA
KIRKJUGARÐANNA EHF.
mannmargt heimili og gestkvæmt.
Söngur og tónlist voru stór þáttur í
heimilishaldinu. Magga orti mikið af
ljóðum og sálmum en trúin var alltaf
stór þáttur í lífi hennar. Ljóðabókin
hennar, „Bergmál“, kom út árið 1996
og er það aðeins brot af þeim ljóðum
sem Magga lætur eftir sig.
Þau hjónin fluttu frá Vestmanna-
eyjum til Reykjavíkur árið 1967 og
gerðust meðeigendur í fyrirtæki okk-
ar Eyglóar. Við Guðsteinn unnum þar
saman að skiltagerð og konumar
komu og hjálpuðu til þegar verkefni
kröfðust. Möggu fór jafn vel úr hendi
að skera út stafi og að sauma föt eða
bródera, en mikið liggur eftir hana af
handavinnu, bæði saumað og málað.
Þótt við ynnum saman eyddum við
iðulega helgum og fríum saman líka.
Við vorum saman um jól og ferðuð-
umst um landið og til útlanda. Fórum
saman tO Englands og ókum saman á
húsbíl um þver og endilöng Banda-
ríkin. Sonum okkar, Birki og Sævari,
fannst ómissandi að hafa ömmu og
afa með, „þau voru svo skemmtileg.“
Hlátur og glaðværð fylgdu Möggu
hvar sem hún fór og ferskeytlan kom
eins og sjálfkrafa til að lífga upp á
hversdagsleikann.
Eftir að við Eygló fluttum til
Bandaríkjanna og þau höfðu selt hús-
ið sitt í Hafnarfirðinum og keypt
þjónustuíbúð á Hjallabrautinni kom
aldrei annað til greina en að við gist-
um hjá þeim þegar við komum „heim“
í fríum. Eftir að Magga var orðin ein í
íbúðinni var einnig gott að heimsækja
hana.
Glaðværðin og hjartahlýjan geisl-
aði af henni. Hún átti til að vanda um
við mig, þegar henni þótti þurfa, en
alltaf í góðri meiningu. Heilræði þess-
arar vel greindu konu hafa líka verið
mér veganesti á lífsleiðinni. Við sögð-
um það tengdasynimir, og meintum
það, að Magga væri besta tengda-
mamma í heimi.
Síðustu árin var hún á Sólvangi í
Hafnarfirði. Þótt sjónin væri farin og
heilsan líka var stutt í brosið. Dillandi
hláturinn hennar er eitthvað sem
mun lifa í minningunni.
Róbert Brimdal.
Elsku amma. Mér finnst svo ótrú-
legt að þú sért farin frá mér. Ég veit
að það var þér fyrir bestu að fá hvíld-
ina en nú sit ég héma eftir og sakna
þín svo sárt. Þú varst alltaf svo yndis-
leg og öllum þótti vænt um þig. Sér-
staklega þeim sem fengu þau forrétt-
indi að vera í kringum þig. Ég var svo
heppin að fá að vera hjá þér. Hlusta á
sögumar frá því þegar þú varst lítil,
þegar þú kynntist afa og þegar
mamma kom til þín. Ég gleymi sög-
unum aldrei. Og elsku amma mín, ég
gleymi þér aldrei heldur. Mér þykir
svo vænt um þig og ég sakna þín svo.
En ég veit að við hittumst bráðum
aftur.
Ég elska þig. Þín,
Rakel Ýr.
Amma mín var alltaf hlý og góð.
Hún kenndi mér margt og lagði alltaf
áherslu á að vera góð við aðra. Mig
langar að kveðja hana með ljóði sem
hún orti sjálf. Það lýsir henni best.
Hve langar mig til þess að læra
lifa sem fegurst og best,
fátækum eitthvað að færa
fyrir þá gera sem mest.
Hugga hinn grátna með glaðvæni brá,
gleðja hinn sjúka, ef til hans má ná
Staríiðþaðfæriræfró
friðinn og himneska ró.
Störfum með sterklegri mundu
stefnum á himnanna sal,
starfíð, það léttir oss lundu
á leiðinni’ um táranna dal.
Störfum af hjarta af huga og sál
höldum oss æ kringum kærleikans bál.
Starfiðþáfærirossfró
friðinnoghimneskaró.
(Björk.)
Takk fyrir allt, elsku amma mín.
Þín
Rebekka.
Mig setur hljóðan... Er „Skáldkon-
an mín“ dáin? ... Ég ávarpaði Mar-
gréti alltaf sem „Skáldkonuna mína“,
réttilega svo, því skáld var hún, ann-
ars alltaf kölluð Margrét. Með frávís-
un á nafngift minni brosti hún jafnan
ljúflega, lítillát og hljóð, því sjálfsupp-
hefð var hvorki til í hugarheimi henn-
ar né látæði... En, nú talar þögnin, ég
hlusta og minningamai’ hrannast
upp, þó hér verði drepið á fátt eitt af
ótæminu sjálfu.
Fyrsta kennsluveturinn minn
kenndi ég og var skólastjóri við
Bamaskóla Aðventkirkjunnar í Vest-
mannaeyjum. Þar kynntist ég þessari
mætu konu, manni hennar og fjöl-
mennum, gjörvilegum bamahópnum,
sem mörg hver vora nemendur mínfr,
urðu mér einkar kær, og ég hef átt
meira og minna samleið með allt fi-á
þeim tíma að telja. Raunar var ég eins
og einn í hóp þeirra - fyrst í skólanum
sem kennari, þá í kirkjustarfinu sem
söngfélagi og söngstjóri, í félagslífi
kirkjunnar og síðast, en ekki sízt, á
heimili þeirra, sem jafnan stóð mér
opið. Á þessu fjölþætta samskipta-
sviði kynntist ég Margréti því frá
flestum hugsanlegum sjónarhornum.
Sjálf bærðist hún í trúar- og félags-
lífi kirkju sinnar sem traustur bak-
hjarl og auðgandi þátttakandi. Söng í
kirkjukórnum, starfaði í Systrafélag-
inu og vann mikið fyrir það, tók þátt í
kvöldvökum unga fólksins, glaðværð
þeirra og gamanmálum, veitti af
skáldabrannum sínum fögram ljóð-
um og var uppbyggjandi, hvar sem
hún kom að málum.
Heimili sínu stýrði hún með yfir-
vegaðri rósemd, festu og kristnum
aga. Þar var ekld háreysti, né fjarg-
viðraðist hún um málin.
Margrét var bráðgreind, traust,
vinföst og mátti ekki vamm sitt í
nokkra vita. Grandvör var hún,
mannvinur mikill, sterktrúuð, en heil-
brigð í trúmálum sínum og laus við
alla öfga og ofstæki. Aldrei heyrði ég
hana leggja nokkram illt til þessa
rúmlega hálfu öld, sem við áttum
samleið. Dagfarslega var hún hóglát,
hampaði aldrei eigin kostum, jafnað-
arlega fremm- fáyrt, en hugsaði þeim
mun meir og dýpra. Tilfinningar sín-
ar bar hún ekki á torg, kærleiksrík þó
og hjartahlý, en valdi þá leiðina að
látaverkintala.
Hún var kona bókarinnar, naut
þess að lesa og fræðast. Penninn lék
henni Ijúft í hendi, en annirnar settu
oft óvelkomna punkta og þankastrik á
blöðin hennar, þegar kallað var. Því
var henni sárt og mikið áfall að missa
sjónina og geta endanlega hvorki les-
ið né skrifað. En þá var eiginmaður-
inn henni augu, eins og hún innir fall-
ega að í ljóðinu: „Stóllinn auði“, sem
hún tileinkaði honum látnum. Með
þeim var mjög kært.
Ófáar vora heimsóknimar mínar.
Þar bratum við margt málið til
mergjar og alltaf auðgaðist ég af
vizku hennar. Hún var kona hæstu
hugsjóna.
Sem sjómannskona varð hún oft að
bíða við gluggann sinn með ljósið til
að lýsa, bíða - og hlusta á þögnina.
Hún þekkti hamfarir Ægis við
Heimaklett og reiðarslög Ránar um
sker og dranga. Allt gat gerzt. Og það
gerðist líka eitt sinn, er óhugsanlegt
var, að maður hennar næði landi, en
það tókst þó fyrir Guðs náð. Tilfinn-
ingar hennar hér skildi ég vel, því það
var einmitt þennan vetur á leið minni
til Eyja eftir jólafríið, að ég átti al-
varlegustu og örlagaríkustu reynslu
lífs míns. Hún snerti ógnandi hafrót,
tengdist Faxaskeri og Heimakletti.
Þess vegna skildi ég gjöria tilfinning-
ar hennar við gluggann sinn. I ljóð-
inu: „Konan við gluggann" lýsir hún
þessu og yrkir í þriðja erindi:
Hve mörgum stundum undangengin ár
var eytt við gluggann, mun ei nokkur vega.
En tíðum var þá tárum döggvuð brá
og taugar þandar - hugur blandinn trega.
Og hún þekkir eflaust hvað það er
ein í húmi nætur bíða - vona,
og hlusta meðan hafið byltir sér.
- Hljótt þá grætur íslenzk sjómannskona.
í fjórða erindi:
Ekki getur hlátur hjarta gist,
á hafi’ er stríða faðir, sonur, bróðir
og maki hennar. Þá hún fann það fyrst,
hvar fólgnir eru hjartans dýrstu sjóðir.
í næsta erindi talar hún svo um
„vökunótt“ og „voðasýnir". Lýkur
ljóðinu síðan á þessa leið:
Þannig hefir gengið öld af öld