Morgunblaðið - 18.08.2000, Blaðsíða 50

1>0 FÖSTUDAGUR 18. ÁGÚST 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
+ Ólöf Ingvarsdótt-
ir fæddist á ísa-
firði 5. oktöber 1912.
Hún lést á Landa-
kotsspítala hinn 7.
ágúst siðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Ingvar Gunn-
laugsson, vélstjóri
frá Akranesi, f. 24.
nóveraber 1875, d.
22. júní 1954 og Sig-
y ríður Ólafsdóttir,
húsmóðir frá Isafirði,
f. 17. október 1879, d.
6. október 1966.
Systkini Ólafar voru
Kristín, húsmóðir, f. 27. júní 1911,
d. 12. febrúar 1981, maki hennar
var Steindór Þorsteinsson, múr-
arameistari (bróðir Valdimars), f.
Mér er ljúft að minnast hér nokkr-
um orðum tengdamóður minnar,
Ólafar Ingvarsdóttur, sem lést á frí-
degi verslunarmanna 7. ágúst. Lóló
eins og hún var ævinlega kölluð af
sínum nánustu ættingjum og vinum
var glæsileg kona sem geislaði af lífs-
,gleði og þrótti. Heimili hennar bar
vott um að þar bjó skörungur og
dugnaðarforkur hinn mesti. Það var
mál manna að heimili hennar væri
ekki aðeins glæsilegt, heldur var
gestrisnin þar einstök og framúr-
skarandi. Undanfarin þrjátíu ár var
Lóló ekkja. Valdimar G. Þorsteins-
son tengdafaðir minn dó langt um
aldur fram 64 ára um sama leyti árs
og kona hans nú, um helgi verslunar-
manna árið 1970. Kynni mín af þeim
hjónum Lóló og Valda hófust þegar
ég sté í vænginn. við Eyþóru dóttur
"^eirra. Þau kynni voru öll hin bestu.
Ég hafði áður séð Lóló bregða fyrir
án þess að vita að þar færi verðandi
tengdamóðir m$n. Þetta gerðist með-
an ég var 16 eða 17 ára og var að
snatta í fiskbúð frænda míns i Máva-
hlíð 1. Þá var ég sendur út og suður
með ýsu, sem þrædd var með stálvír
gegnum auga, því umbúðir voru
sparaðar í þá daga. Ég minnist þess
að hafa komið á Miklubrautina til
Lólóar. I minningunni er reisuleg og
glæsileg kona í bládoppóttum kjól,
fallega snyrt og greidd, enda sjálf
starfandi sem hárgreiðsludama áður
en hún giftist Valda. Oft dáðist ég að
þessum glæsilegu hjónum, tengda-
foreldrum mínum. Þau voru sam-
^rýnd, það leyndi sér ekki. Þau voru
nákvæmlega eins og öll hjón ættu
alltaf að vera. Kynni mín af heiðurs-
manninum Valda vörðu í 12 ár. Þau
kynni voru góð, en sá tími hefði mátt
vera miklu, miklu lengri. Valdi hafði
gaman af að fara á völlinn og fórum
við marga ferðina til að horfa á fót-
boltaleiki saman. Ein ferð stendur þó
upp úr öllu öðru. Það var þegar við
fórum með hópi til Glasgow til að
horfa á Þórólf Beck með St. Mirren í
bikarúrslitaleik gegn Glasgow Rang-
ers. Þetta var frábær ferð og við
Valdi nutum okkar. En alltaf var
hugur Valda heima hjá Lóló sinni.
Eitthvað fallegt varð að kaupa til að
gleðja hana við heimkomuna. Og fyr-
valinu varð forláta kápa sem Lóló
kunni að meta og skartaði næstu ár-
in.Það er margs að minnast úr sam-
skiptum okkar Lólóar í næstum 42
ár sem liðin eru frá því að við Systa
giftumst. Hún sagði oft við mig þeg-
Formáli minn-
ingargreina
ÆSKILEGT er að minningar-
greinum fylgi á sérblaði upp-
lýsingar um hvar og hvenær sá,
2' sem fjallað er um, er fæddur,
hvar og hvenær dáinn, um for-
eldra hans, systkini, maka og
börn, skólagöngu og störf og
loks hvaðan útför hans fer
fram. Ætlast er til að þessar
upplýsingar komi aðeins fram í
formálanum, sem er feitletrað-
ur, en ekki í greinunum sjálf-
um.
5. desember 1904, d.
10. mars 1949. Seinni
maki Kristínar var
Björn Þórðarson, f. 4.
október 1894, d. 23.
júní 1972; Gunnlaug-
ur, f. 11. nóvember
1913, d. 31. júlí 1948;
Ingvar, garðyrkju-
bóndi, f. 2. maí 1920, d.
9. október 1980, maki
hans var Helga Páls-
dóttir, húsmóðir, f. 18.
september 1936; Ámi,
skipstjóri, f. 1. ágúst
1921, d. 29. nóvember
1998, maki hans var
Heidi Ingvarsson, húsmóðir, fædd í
Þýskalandi 2. október 1927.
Ólöf giftist hinn 20. febrúar 1932
Valdimar G. Þorsteinssyni, bygg-
ar hún var að dást að dugnaði og
glæsileika dóttur sinnar: „Þú varst
heppinn að ná í hana“! Og auðvitað
voru það orð að sönnu, því betri eig-
inkonu held ég að erfitt sé að finna á
jarðarkringlunni okkar. Þökk sé þér,
Lóló mín, fyrir að taka mér svona
vel, það gerðuð þið Valdi. Þið tókuð
vel á móti stráknum úr Skerjafirði
sem var alinn upp á grásleppu og
rauðmaga, sem þú sagðir alltaf að
væri uppáhaldssjávarfangið þitt. Þú
áttir í fari þínu svo mikla glaðværð
og glettni og það kunni ég vel að
meta. Og þú kunnir vel við samneyti
við fólk, hafðir gaman af að spila á
spil, og tefldir frá barnæsku við
bræður þína og seinna við Valda.
Þarna varstu liðtæk eins og í ýmsu
öðru. Það var gott að hafa Lóló ná-
lægt sér. Við fórum fjögur saman til
London og níu úr fjölskyldunni til
Lúxemborgar. Þriðja ferðin var dá-
lítið sérstök, hana fórstu til Mallorka
með vinkonu þinni. En þá þótti mér
til hlýða að fara utan og verða þér
samferða heim. Svo við Valdi Pétur
flugum með Flugleiðum fram og til
baka, geri aðrir betur. Þegar þú sást
Valda á flugvellinum áttirðu ekki
orð, svo hissa varstu. „Hvað, erum
við komin til Keflavíkur?“ varð þér
að orði. Skemmtileg minning, lýs-
andi dæmi um hugulsemi þína, kem-
ur í hugann og verður að komast á
blað. A hverju ári, á gamlársdag,
fékk ég afmælisgjöf frá þér sem mér
þótti alveg sérstaklega vænt um.
Þetta var búðingur með vanillu-
bragði og sósu út á. Þetta var besti
ábætisréttur sem ég fékk og þér
fannst svo sjálfsagt að búa hann til
og gleðja mig með. Ég hef ekki í ann-
an tíma fengið betri búðing. En
svona var Lóló, eins og góð tengda-
móðir á að vera. Að leiðarlokum vil
ég þakka þér, Lóló mín, fyrir allt gott
á umliðnum árum. Ég vona að þú
hittir Valda hinum megin, og að guð
varðveiti þig.
Magnús V. Pétursson.
Hinn 7. ágúst stundvíslega á há-
degi kvaddi amma mín, Olöf Ing-
varsdóttir, þessa jarðvist. Þó að
stundvísi væri ekki hennar sterka
hlið var hádegið sá tími sem afi not-
aði til þess að koma heim, nærast og
safna kröftum fyrir áframhaldandi
athafnasemi dagsins.
Hún ólst upp í foreldrahúsum á
Klapparstíg 12, við gott atlæti með
systkinum sínum, Stínu, Gulla og
litlu strákunum Inga og Árna.
Ömmu var það alltaf eftirminnilegt
þegar Kristján X Danakonungur
kom til íslands. Þá var viðbúnaður-
inn þess háttar að þær heimasætur á
Klapparstíg 12 fengu nýja sérsaum-
aða kjóla til að klæðast þegar börn
fóru að taka á móti hans hátign niður
að Reykjavíkurhöfn. Sjálfsagt þurfti
hárgreiðslan af því sama tilefni að
vera til sóma og var hárið krullað
með heitu járni. Þá þurfti að aðgæta
að hitinn væri ekki of mikill en unga
daman sýndi þess víst einhver merki.
Aðspurð sagði hún: „Það á að svíða“!
Það mátti sem sagt þola ýmislegt til
að verða nægilega fín. Þessi fleygu
orð voru oft notuð síðar þegar það
átti að gera einhvem fman.
ingameistara, f. 8. desember 1905,
d. 30. júlí 1970. Foreldrar Valdi-
mars voru Þorsteinn Ásbjörnsson,
smiður frá Andrésfjósum á Skeið-
um, f. 23. maí 1873, d. 13. ágúst
1940 og Jónasína Guðlaugsdóttir,
húsfrú frá Hrunamannahreppi, f.
8. júlí 1880, d. 22. maí 1963. Dætur
þeirra Ólafar og Valdimars eru: 1)
Sigríður ritari, f. 25. september
1932, maki hennar var Þórarinn
Ág. Flygenring, framreiðslumað-
ur, f. 25. september 1932, d. 3. sept-
ember 1985. Böm Sigríðar og Þór-
arins eru Ólöf, f. 10. september
1955 og Valdimar Öm, f. 5. júlí
1959. 2) Eyþóra, íþróttakennari, f.
3. apríl 1936, maki hennar er
Magnús V. Pétursson, verslunar-
maður, f. 31. desember 1932. Böm
þeirra em Kristín, f. 31. desember
1955, Jóhanna Björg, f. 12. ágúst
1959 og Valdimar Pétur, f. 20. júní
1964.
Útför Ólafar Ingvarsdóttur fer
fram frá Háteigskirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 13.30.
Sem ung stúlka hafði hún áhuga á
að nema hárgreiðslu og var hún byrj-
uð í því námi þegar draumaprinsinn
kom til skjalanna. Hún giftist afa
mínum, Valdimar G. Þorsteinssyni,
upp á konungsbréf hinn 20. febrúar
1932. Skömmu síðar fluttust þau í
sitt eigið húsnæði á Barónsstíg 41,
fjölbýlishús sem afi byggði. Var það
heimili fjölskyldunnar næstu árin
eða þar til þau fluttust austar í
Reykjavík að Miklubraut 54, sem
varð endanlegt heimili þeirra auk
þess sem kjallarinn var verkstæði
afa.
Amma hafði gaman af rifja upp
einn af íyrstu hádegisverðum þeirra
hjónakorna. Hún hafði mælt vatn og
salt í pott eftir tilsettum uppskriftum
af matreiðslunámskeiði. Ýsan og
kartöflurnar voru hrá á borðinu þeg-
ar húsbóndinn kom svangur heim úr
vinnunni. Sá hann þá konu sína með
tárvot augun, eyðilagða manneskju
yfir því að kunna ekki að kveikja upp
í kolaeldavélinni.
Sumarbústaður $ Sæbólslandi í
Kópavogi var afdrep fjölskyldunnar
á sumrin, á árunum fyrir stríð og fór
amma þá með dæturnar jafnvel í
strætisvagni í bústaðinn og naut fjöl-
skyldan þar sveitasælunnar við sjó-
inn.
Heimilið var samt þeirra griða-
staður og spiluðu þau vel saman og
lifðu í óvenju hamingjusömu hjóna-
bandi. Hún snyrtileg, vandvirk,
hagsýn og afbragðshúsmóðir sem
var bæði smekkleg og fagurkeri
fram í fingurgóma. Hann var lista-
smiður, vinnusamur athafnamaður,
hugvitssamur, forsjáll og gestrisinn.
Hann gerði miklar kröfur til sjálfs
sín og hafði því tilhneigingu til að
gera sömu kröfur til annarra. Eðli-
lega átti hann því erfitt með að líða
liðleskjur til starfa og ef honum mis-
bauð framkvæmdaleysi annarra átti
hann það til að bregðast hastur við
og kalla slíkt ómanneskjuhátt þótt
öllu jafnan væri hann drengur góður.
Amma og afi voru glæsilegt par.
Hann óvenju hávaxinn, karlmann-
legur og fríður sýnum. Á sínum
yngri árum fékk hann viðurnefnið
Valdi sterki. Hún var smávaxin, lag-
leg og afar kvenleg. Hún taldi reynd-
ar sig sjálfa vera nokkuð hávaxna en
þá var hún að miða við frænkur sínar
frá Isafirði (Sigrúnu Magnúsdóttur
söngkonu og Áróru Halldórsdóttur
leikkonu) en sannleikurinn var sá að
þær voru rétt rúmlega málbandið á
hæð.
Bæði höfðu ánægju af góðra vina
fundum og spilamennsku. Einnig
naut amma spilapartýjanna með
góðum vinkonum eftir að afa naut
ekki lengur við. Á sínum yngri árum
tefldi hún jafnvel skák.
Amma vann ýmsa fagra muni í
höndunum og ekki síst alla þá fallegu
lampaskerma sem hún hannaði og
saumaði handa sér og sínum. Hún
hugsaði vel um heimilið sitt og við
morgunverkin átti hún það til að
taka lagið og söng með sinni háu,
björtu rödd. Um tíma leigði hjá þeim
hjónum tónskáldið Karl O. Runólfs-
son. Rödd hennar og tónlistargáfur
vöktu athygli hans með þeim hætti
að hann hvatti hana óspart, en með
litlum árangri, til að fara í söngnám.
En á þessum tíma tíðkaðist það ekki
að húsmæður væru í námi.
Þegar stelpurnar hennar, Didda
og Systa, voru litlar fór hún oft upp-
ábúin að spóka sig í bænum áður en
að kvöldverði kom og hafði gaman að
því að eiga stundir fyrir sig. Hún
unni borginni sinni, gamla miðbæn-
um og Austurstræti, rétt eins og
skáldið okkar góða, Tómas Guð-
mundsson. Oft mæltu þær systur,
amma og Stína, sér mót á Lækjar-
torgi þegar þær voru orðnar einar og
var þá stefnan oftar en ekki tekin í
Skálann í kaffi og tertu.
Síðan komum við barnabörnin til
sögunnar og dvöldum endrum og
eins í skemmri eða lengri tíma hjá
ömmu og afa á Mikló. Stundum voru
ærslin ef til vill orðin meiri en æski-
legt var talið eða við krakkarnir að
fikta í stofudjásninu og þá voru það
þrjú lítið orð „Pass pa“! og „Soo“!
sem hún notaði hátt og hvellt til þess
að ávíta okkur. Þessar skelfilegu
ávítur voru svo aðeins þrjú lítil dönsk
orð sem urðu í tímans rás eða með
tilkomu langömmubarnanna nánast
ljúf og alls ekki svo ógnvænleg. Ef til
vill voru það bara við sem höfðum
stækkað og elst.
Amma hafði gaman af góðum sel-
skap og naut þess að bregða sér út
fyrir fjörugrjótið eftir að hún varð
ein. Uppgötvaði hún í einni Spánar-
ferðinni að millinafnið hennar,
Rósalía, hljómaði ljóðrænt og leynd-
ardómsfullt úr munni innfæddra en
sömu sögu var ekki að segja um Ólaf-
ar-nafnið.
Á síðustu árum fór hún sér til
dægrastyttingar í Múlabæ en á und-
angengnu ári hafði hún ítrekað þurft
að dvelja á sjúkrahúsum og nú síðast
á Landakoti þar sem hún lét vel af
aðhlynningu og umönnun sem hún
naut þar. Að lokum má ekki gleyma
samverustundunum sem hún átti
með dætrunum, Sigríði og Eyþóru,
sem ávallt reyndu eftir bestu getu og
aðstæðum að veita henni félagsskap,
athygli og ástúð. Á afmælisdegi
Reykjavíkur fylgjum við henni síð-
asta spölinn. Með þessum ljóðlínum
vil ég kveðja ömmu mína.
Að eilífðarströnd
umvafin elsku,
fijálsertfarin
ferðina löngu.
I englaveröld
andinn lúinn,
í fóðurfaðmi
friðsæll hvílir.
Takk fyrir tímann
ogtryggðaþelið,
í mörgum mætum minningum
er lifa.
(Jóna Rúna Kvaran.)
Blessuð sé minning elskulegrar
ömmu minnar, Ólafar Rósalíu Ing-
varsdóttur.
Jóhanna B. Magnúsdóttir.
Nú er amma komin til afa og henni
er farið að líða vel aftur, en hún átti
við veikindi að stríða síðustu mánuði
sem leiddu hana veginn langa. Hún
var orðin þreytt á sjúkrahúslégunni
og langaði heim, og nú er hún komin
þar sem henni líður vel. Þegar maður
hugsar til baka um allar stundirnar
sem við áttum saman er margs að
minnast. Um nokkra mánaða skeið
þegar ég var sex ára bjuggum við hjá
ömmu, meðan verið var að klára hús-
ið okkar í Breiðholtinu og vorum við
þá mikið saman og sagði hún þá
margar sögur sem ég man ennþá og í
minningunni var eins og hún hefði
sagt mér þær í gær. Ennþá hljómar
morgunsöngurinn hennar í huga
mér, en hún var alltaf fyrst á fætur
og hafði til morgunmatinn fyrir okk-
ur og söng þá „þegar sólin skín úr
austurátt...“ og fannst öllum þetta
ómissandi í morgunsárið. Á jólunum
hittist öll fjölskyldan alltaf hjá ömmu
sem reiddi fram jólasteikina af sinni
einstöku list, enda var hún húsmóðir
fram í fingurgóma.
Á námsárum mínum í Háskólan-
um bjó ég oft hjá henni, og var þá
alltaf spjallað langt fram á nætur
með kaffibolla og sykurmola og alltaf
átti hún sælgætismola sem hún hafði
mikið yndi af að bjóða og maður varð
að þiggja einn, bara fyrir hana. Þeg-
ar við sátum og spjölluðum saman sá
ÓLÖF
- INGVARSDÓTTIR
maður hvað hún hafði upplifað
margt, og var alltaf gaman að hlusta
á hana tala um gömlu tímana, og ef-
laust hafa margar sögurnar verið
ósagðar við fráfall hennar. Lífið hefði
verið annað án þinna kynna, elsku
amma mín, megir þú hvíla í friði.
Valdimar Pétur.
Elsku amma. Að vera alinn upp í
Reykjavík upp úr miðri síðustu öld,
eins og það heitir víst, var stundum
ekki auðvelt fyiir strák eins og mig
og ekki veitti af að eiga góða að sem
þið afi vissulega voruð. Amma og afi
á Miklubraut áttu og eiga mjúkan,
hlýjan stað í mínu hjarta. Þegar ég
frétti það hingað í fjarlægt landt að
þú værir dáin eftir erfið veikindi, átti
það kannski ekki að koma mér á
óvart, en samt, síðan þá hef ég fundið
fyrir þessu sára tómi sem ekkert
nema einmitt þetta getur skilið svo
óíyllanlegt eftir. Börnin mín grétu
sárt við fréttina því fyrir þeim varst
þú merkileg langamma. Þóttust þau
jafnvel sjá þig á flugi yfir Miðjarðar-
hafinu þegar við skömmu seinna
flugum frá Sardiníu til Rómar og
mér, sem þekkti þig kannski betur
en þau, kæmi það alis ekki á óvart ef
satt væri, því þú varst á margan hátt
mjög sérstök kona. Klæddist kónga-
blárri hanskaskinnskápu, með flotta
hatta, í glæsilegum Dior drögtum og
notaðir sömu tegund af varalit og
konan mín. Örugglega alflottasta
ömmuskvísan í bænum og þetta segi
ég og meina og hef vit á kvenfólki,
enda brjálaðist víst öll gamalmenna-
karlflóran í félagi eldri borgara þeg-
ar þú lékst einu sinni vafasamt tál-
kvendi í leikriti hjá þeim. En ekki
bara það, þú varst nefnilega ekkert
vitlaus og alveg stórskemmtileg
enda sátum við oft saman löngum
stundum í stofunni þinni glæsilegu á
Miklubraut og þú rifjaðir upp ýmis-
legt sem ég efast um að margir núlif-
andi Islendingar muni eftir eins og
t.d. leiksýninguna „Vér morðingjar"
frá 1927 þar sem Guðmundur Kamb-
an lék aðalhlutverkið, þótt þú mynd-
ir ekkert sérstaklega eftir honum.
En svona varstu, gast setið þarna í
Chesterfieldstólnum í stofunni ýt-
andi að manni Macintosh konfektinu
endalausa, kannski með fjólubláan
silkitúrban á höfðinu og Chanel á
vörunum, allt gullið á fingrunum og
upp eftir handleggjunum með buil-
andi vit á leiklist og óendanlega
langminnug á bæjarlífið í Reykjavík
í gegnum alla síðustu öld og inn á
milli komu spákonulega djúpvitrar
athugasemdir um manneskjuheim-
inn blandaðar þinni lævísu kímni.
Fyrir allt þetta langar mig að þakka.
Fyrir jólin ógleymanlegu á Mikló
með stórfjölskyldunni, fyrir silfur-
súpuskeiðarnar sem manni fannst á
stærð við Þingvallavatn, jafnvel
Ingmar Bergman gæti ekki toppað
það. Fyrir mjúka mjúka sófann sem
égfékk stundum að sofa í, fyrir söng-
inn á morgnana:
Ur augura stírur strjúkið fljótt
og stökkvið nú á fætur skjótt,
því dagur skín í austurátt
og úti syngur lóan dátt:
Góðan daginn, góðan daginn,
góðan daginn, góðan daginn.
(Guðm. Guðm.)
Fyrir að kenna mér að borða te-
kex með osti og marmelaði eða epli
(og prófið nú), fyrir að hugsa vel um
hann afa og lokka hann stundum upp
til okkar af verkstæðinu í kjallaran-
um með kaffiilminum einum saman
(eða það hélt ég). Fyrir að knúsa svo
börnin mín seinna ofan í hjónarúmið
ykkar. Fyrir að vera mér fyrirmynd,
því þegar ég hef fengið skringileg til-
boð frá kannski enn skrítnara fólki,
hef ég bara hugsað „hvað fyndist
henni ömmu minni“ og þá hef ég ekki
átt í neinum vandræðum með hvað
gera skyldi. Fyrir að hafa alltaf stað-
ið í dyrunum og kvatt okkur þangað
til við vorum komin úr augsýn. Fyrir
hana mömmu mína og fyrir að hafa
kennt henni að baka pönnukökur.
Fyrir að hafa sagt „shooo“ þegar nóg
var komið. Fyrir ástina, fyrir minn-
ingarnar, fyrir öldina sem leið. Elsku
amma mín, sofðu vært. Þú, kona ald-
arinnar, lifir að eilífu í mér og mín-
um.
Valdimar Flygenring og
fjölskylda, Róm.