Morgunblaðið - 18.08.2000, Blaðsíða 14

14 FÖSTUDAGUR 18. ÁGÚST 2000
MORGUNBLAÐIÐ
HÖFUÐBORGARSVÆÐIÐ
Skipulag við Vatnsenda
Ibúar
sameinast
um gagn-
aðgerðir
Vatnsendi
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
Ibúar við Vatnsenda skoða athugasemdir þær sem komu fram á fundinum. Flestir ef ekki
allir fundarmenn ætluðu að skrifa undir athugasemdirnar og senda bæjaryfirvöldum.
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
Rut Kristinsdóttir, íbúi við Vatnsenda, kynnti athugasemd-
ir við aðgerðir Kópavogsbæjar á íbúafundinum.
RÚMLEGA 60 íbúar og
sumarbústaðaeigendur á
Vatnsenda komu saman til
fundar í félagsheimili hesta-
mannafélagsins Andvara á
miðvikudagskvöld til að ræða
uppsagnir á lóðarleigu sem
íbúar hafa fengið og tvær til-
lögur bæjaryfirvalda um nýtt
deiliskipulag fyrir svæðið.
Lóðarleigusamningamir á
Vatnsendasvæðinu gilda til
99 ára en eru með eins árs
uppsagnarákvæði. Kemur
hinn skammi uppsagnar-
frestur í samningunum til af
því, að sögn, að upphaflega
voru aðeins sumarbústaðir á
svæðinu og hélst form samn-
inganna óbreytt þrátt fyrir
að byrjað væri að reisa og
breyta sumarhúsum í heils-
árshús. í annari deiliskipu-
lagstillögunni er gert ráð fyr-
ir að á svokölluðum reit F, 5
hektara svæði sem er milli
Vatnsendavegar, hh'ðar aust-
an vegarins og Elliða-
hvammsvegar, verði 113
íbúða byggð, m.a. tvö sex
hæða fjölbýlishús, eitt fjög-
urra hæða og þrjú þriggja
hæða fjölbýli. Hin tillagan
varðar 37 hektara svæði,
svonefnt svæði „milli vatns
og vegar“, sem í gildandi að-
alskipulagi er annars vegar
skilgreint sem opið svæði og
hins vegar sem landbúnaðar-
svæði umhverfis Elliða-
hvamm og Vatnsenda. í deili-
skipulagstillögunni er gert
ráð fyrir 32 einbýlishúsum á
einni og tveimur hæðum á
þessu svæði.
Vafasöm
vinnubrögð
Mikil óánægja með vinnu-
brögð bæjaryfirvalda í þessu
máli kom fram á fundinum.
Kom fram hörð gagnrýni á
og efasemdir um lögmæti
þess að breytt aðal- og deili-
skipulag fyrir svæðið „milli
vatns og vegar“ skyldi vera
kynnt í einni og sömu auglýs-
ingunni. Samkvæmt lögum
skuli deiliskipulag hvíla á
gildandi aðalskipulagi og því
sé ekki hægt að láta ósam-
þykktar aðalskipulagstillög-
ur, auglýstar um leið og
deiliskipulagstillögurnar,
liggja deiliskipulaginu til
grundvallar. Voru íbúar á
einu máli um að bæjaryfir-
völd gengju með aðgerðum
sínum á bak orða sinna um
framtíðarmarkmið og skipu-
lag svæðisins. Var í því sam-
bandi vitnað í ummæli for-
svarsmanna og starfsmanna
bæjarins, sem fjölluðu um
nauðsyn þess og vilja yfir-
valda til að halda sveitaívaf-
inu á svæðinu. Er Hvarfa-
hverfið t.d. skilgreint sem
„sveit í bæ“ en þrátt fyrir
það var gamall og gróinn
gróðurlundur, sem virkaði
sem skjól fyrir sterkum vind-
unum sem standa af vatninu,
rifinn að sögn íbúa.
Mikil
óánægja
Fram kom mjög almenn
andúð á framkomu bæjaryf-
irvalda gagnvart fbúum á
svæðinu. Var það t.d. gagn-
rýnt að fólki hefðu verið seld
lóðarréttindi á svæðinu á
þeim forsendum að það væri
að eignast framtíðarheimili
sem falla myndi að mögulegu
skipulagi svæðisins í framtíð-
inni. Nú væri líf þessa fólks
aftur á móti í upplausn,
framtíðin væri með öllu óljós.
Fólk hefði bæði fjárfest mik-
ið og lagt á sig gríðarlega
vinnu til að skapa sér fram-
tíðarheimili en nú kæmi bara
allt í einu uppsögn á lóða-
leigusamningi án nokkurs
samráðs við íbúa eða kynn-
ingar á fyrirætlunum bæjar-
yfirvalda.
Bæjaryfirvöld hefðu efnt
til borgarafundar um skipu-
lagsmál í apríl á þessu ári en
þar hefði ekkert verið minnst
á Vatnsenda. Hefði íbúum á
Vatnsenda verið lofað sér-
stökum fundi um málið en
hann hefði enn ekki verið
haldinn.
Var mál manna á fundin-
um að bæjaryfirvöld í Kópa-
vogi hefðu komið fram við
íbúa af miklu virðingarleysi.
Tekin voru dæmi af fólki,
sem hefði fengið leyfi til við-
bygginga og breytinga á hús-
næði á þessu ári þrátt fyrir
að það hlyti að hafa legið fyr-
ir hjá bæjaryfirvöldum að því
yrði sagt upp lóðarleigu-
samningnum. Hefði einn íbúi
t.d. fengið byggingarleyfi
fyrir hesthúsi á lóð sinni hjá
skipulagsyfirvöldum Kópa-
vogsbæjar í vor en síðan
kæmi fram á deili-
skipulagstillögunum að búta
ætti lóð hans niður undir
fjögur einbýlishús. Annað
fólk keypti rétt á lóð sem
liggur niður að Elliðavatni
með heimild til að reisa báta-
skýli. I hinum nýju tillögum
hefur lóðin verið skert til
muna og svæðið við vatnið
orðið almennt útivistarsvæði.
Hjón sem búið hafa á Vatns-
enda í 15 ár fengu leyfi til að
endurbæta og byggja við hús
sitt árið 1996. Framkvæmd-
um við húsið lauk sl. haust og
þau fluttu inn í nýja hlutann
með pomp og prakt. í júní í
sumar var þeim svo sagt upp
lóðarleigusamningnum.
Hagsmunir alls
höfuðborgarsvæðisins
Margir fundai-menn bentu
á að skipulag Vatnsenda-
svæðisins væri ekki bara
hagsmunamál íbúanna eða
Kópavogsbúa. Svæðið væri
útivistarperla, sem fólk af
öllu höfuðborgarsvæðinu
nýtti sér. Hestamenn riðu
þar mikið út og fjölmargh’
færu í gönguferðir um svæð-
ið, svo ekki væri minnst á
veiðimennina, sem veiddu í
Elliðavatni. Gengju
skipulagstillögurnar efth’
myndu reiðleiðir liggja fram
hjá fjölbýlishúsum sem varpa
myndu skugga sínum á veiði-
mennina á vatnsbakkanum.
„Sveit í borg“ væri þar- með
orðin „sveit bak við blokk“.
Einnig var bent á að ekki
hefði farið fram mat á um-
hverfisáhrifum fyrirhugaðra
framkvæmda. Lífríki Elliða-
vatns væri afar sérstætt og
vafasamt væri að svo þétt
byggð léti það ósnortið. Þar
sem Reykjavíkurborg á sex-
tíu hundraðshluta í Elliða-
vatni þykir íbúum sjálfsagt
að borgin hafi eitthvað um
málið að segja. Hefur borg-
arstjóri falið byggingar- og
skipulagsdeild Reykjavíkur-
borgar að kanna málið eins
og kom fram í frétt Morgun-
blaðsins á þriðjudag.
Látið reyna á Iögmæti
Niðurstaða fundarins varð
sú, að allir fundarmenn sam-
þykktu að berjast fyrir rétti
íbúa á Vatnsenda í þessu
máli og var ætlunin að
mynda starfshópa meðal
þeirra í þeim tilgangi. Hyggj-
ast íbúar senda bæjaryfir-
völdum skriflegar athuga-
semdir við skipulags-
tillögurnar og kynningu
þeirra. Var t.a.m. tekin
ákvörðun um að koma upp
vefsíðu, þar sem almenning-
ur gæti ritað undir mótmæli
við skipulagið. Einnig var
rætt um að láta á það reyna
fyrir dómstólum hvort upp-
sagnir á lóðarleigusamning-
um stæðust og hvort vinnu-
brögð Kópavogsbæjar við
gerð og kynningu tillagnanna
væru í samræmi við lög og
reglugerðir um skipulagsmál.
Framtíð í lausu lofti
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
Hjónin Kristín Welding og Ólafur Guðvarðarson voru á fundi íbúa við Vatnsenda. Frá
vinstri má sjá Ólaf, Jón Magnússon, Kristínu og Hrafnhildi Bernharðsdóttur.
Vatnsendi
HJÓNIN Kristín Welding
og Ólafur Guðvarðarson
búa að Vatnsendabletti 165
ásamt dætrum sínum tveim.
Annan dag jóla á siðasta ári
fengu þau uppsögn á lóðar-
leigusamningi í hendur frá
landeiganda án nokkurra
skýringa. Þau fengu sér
fljótlega lögfræðing, sem
álítur að þrátt fyrir eins árs
uppsagnarákvæði í leigu-
samningnum, þá sé staða
þeirra sterkari en svo að
hægt sé að svipta þau lög-
heimili sínu svona með
cinhliða uppsögn. Ýmsir
hnökrar séu á framferði
landeigenda í málinu sem
og aðgerðum bæjarfélags-
ins varðandi skipulag á
svæðinu. Benda þau hjónin
á að á deiliskipulagstillög-
unum fyrir reit F komi
fram að þær séu byggðar á
breytingu á aðalskipulagi
samkvæmt samþykkt frá
10. maí. Þessi breyting á
aðalskipulagi hafí aldrei
verið kynnt, sem sé brot á
Iögum.
Hefðum aldrei keypt
Húsið var upphaflega
sumarbústaður en búið var
að breyta því í heilsárshús
og fá til þess tilskilin leyfi
þegar Ólafur og Kristín
Heimili
fjög*urra
manna
fjölskyldu
á að víkja
keyptu það fyrir 12 árum.
Þeim finnst það því skjóta
skökku við að í skipulags-
tillögum bæjaryfirvalda,
þar sem gert er ráð fyrir
því að húsið verði rifið, sé
það skilgreint sem „sumar-
bústaður með heilsársleyfi11
og niðurrif þess þannig
gert léttvægara. Að sögn
Kristínar var húsið byggt af
byggingameistara, sem átti
húsið og núverandi bygg-
ingarfulltrúi Iýsti húsinu
sem mjög traustu og góðu
húsi. Húsið er veðhæft og í
því er veð frá Ibúðalána-
sjóði. „Þetta er bara eins og
hvert annað hús,“ segir Ól-
afur og Kristín bætir við:
„Við hefðum að sjálfsögðu
aldrei keypt þetta hús nema
við hefðum fengið þær upp-
lýsingar að hér ættum við
einhverja framtíð."
Trygg framtíð
gefín í skyn
Þau fengu vilyrði fyrir
byggingarleyfi 1992, þegar
þau ætluðu að stækka hús-
ið. Reyndar varð ekkert úr
framkvæmdum en leyfið
stóð eftir sem áður. 1995
tóku þau inn hitaveitu og
voru látin borga tvöfalt
gjald eins og margir aðrir
íbúar svæðisins, „vegna
þess að við erum utan
skipulagssvæðis", segir
Kristín. Létu þau þetta yfir
sig ganga en segja að einn
nágranna þeirra hafi ekki
viljað una við þetta og kært
málið til umboðsmanns Al-
þingis. Kom úrskurður hans
fyrir síðustu áramót á þá
leið að Kópavogsbæ hefði
verið óheimilt að heimta
tvöfalt gjald fyrir lagningu
hitaveitunnar. Þessi úr-
skurður umboðsmanns hef-
ur gefið ibúum von um að
fá endurgreiðslu frá bæn-
um.
„Þetta gefur okkur auð-
vitað þau skilaboð að við
séum með einhverja framtíð
hérna. Við erum að taka inn
hitaveitu, við erum búin að
fá vilyrði fyrir byggingar-
leyfi...“ segir Kristín. Ólaf-
ur bætir við að það séu ekki
nema tveir mánuðir síðan
hann hafi af forvitni talað
við byggingarfulltrúa
vegna viðbyggingarinnar
og þá hafi byggingar-
fulltrúinn sagt að þau
fengju viðbyggingarleyfi
innan árs. Skömmu síðar
hafi tilkynningarnar um
breytt skipulag birst.
I lausu lofti
„Málið er það, að okkur
var kynnt aðalskipulag
1992 þar sem lögð var
áhersla á dreifða byggð og
einbýli. Þá erum við á ein-
hverjum mörkum. Þetta
„sveit í borg“-verkefni nið-
ur í Hvarfahverfi á að halda
eitthvað áfram en okkur er
tjáð að það verði aldrei
byggt hér fyrir neðan veg.
Bæði hafði landeigandi
margsinnis sagt okkur það
og einnig Kópavogsbær.
Síðan kemur upp einhver
hugmynd um raðhús hérna
og við förum og spyrjumst
fyrir um það og þá segir
skipulagsstjóri að það sé
alltof mikið rok þarna.
Þannig að við vorum alltaf
að fá röng skilaboð; við vor-
um alltaf að fá þau skilaboð
að við værum örugg,“ segir
Kristín.
„Maður er í svo lausu
lofti og veit ekkert hvað er
framundan því að það eina
sem við vitum er að þessi
leigusamningur, sem við
gerðum til 99 ára þegar við
keyptum, virðist ekki gilda
nema fram til áramóta,"
segir Ólafur. Segist hann
hafa fengið þær upp-
lýsingar hjá bæjarlögmanni
Kópavogs að lóðin þeirra
ætti að afhendast bygging-
arrétthöfum, tilbúið af
hendi bæjarins, árið 2001.
Ólafur og Kristín standa
aftur á móti á rétti sínum.
Segja þau að lögmaður
þeirra efist mjög um rétt-
mæti umrædds upp-
sagnarákvæðis í leigusamn-
ingunum og ætla þau að
láta reyna á þessar aðgerð-
ir Kópavogsbæjar fyrir
dómstólum ef með þarf.