Morgunblaðið - 18.08.2000, Blaðsíða 24
24 FÖSTUDAGUR 18. ÁGÚST 2000
URVERINU
MORGUNBLAÐIÐ
UTSALA
70% afsláttur
síðustu dagar.
Fatnaður, skór o.fi.
Nýjar vörur
komnar.
SlMI 553 3 3 6 6
G L Æ S I B Æ
www.oo.is
Opnun laxeldisstöðvar Máka í Fljótum
>
Aætlun um
framleiðslu allt
að 1000 tonna af
barra á ári
FISKELDISFYRIRTÆKIÐ Máki
hf. var stofnað árið 1993. Frá upp-
hafi hefur það verið eitt af aðal-
markmiðum félagsins að þróa svon-
efnt endurnýtingakerfi á vatni því
sem nýtt er við fiskeldið, með líf-
rænum hreinsibúnaði sem gerir
mögulegt að nota sama vatnið allt að
áttatíu sinnum. Helstu einkenni
endumýtingarinnar eru að um er að
ræða beitingu háþróaðrar tækni
sem hefur í för með sér nánast
mengunarlausa starfsemi en einnig
verulega bætta nýtingu þeirra nátt-
úruauðlinda sem starfsemin krefst
og gerir mögulegt að ala fisk við
hvaða hitastig sem er, jafnvel hlý-
sjávarfiska hér norður við heim-
skautsbaug.
Að sögn Guðmundar Arnar Ing-
ólfssonar, framkvæmdastjóra og
eins aðaleigenda Máka, hefur Máki
haft frumkvæði að alls fjórum stór-
um Evrópuverkefnum en aðalsam-
starfsaðilar hafa verið franskir og
hefur samstarfið staðið síðastliðin 5
ár. Starfsemi Máka hf. hófst á Sauð-
árkróki með byggingu tilraunaeldis-
kerfis og var þeirri uppbyggingu
lokið fyrir tveimur árum, kallað
Máki I en á síðastliðnu ári keypti
fyrirtækið tvær ónýttar eldisstöðvar
fyrrum Miklalax í Fljótum og hefur
þeim nú verið breytt í eldisstöðvar
fyrir barra, hlýsjávarfisk sem alinn
er við 23 gráður.
65.000 fískar aldir í sölustærð
Hafist var handa á síðastliðnu ári
við breytingar á laxeldisstöðvunum í
Fljótum og sú stöð, sem nú er tekin í
notkun og nefnist Máki II, hýsir nú
65.000 fiska sem munu verða aldir í
sölustærð en stöðin á Sauðárkróki
verður í framtíðinni alfarið nýtt sem
seiðastöð og í þessum tveimur ein-
ingum verður unnt að framleiða allt
að 100 tonn af barra á ári.
Með kaupum á Miklalaxi vai-
stefnan sett á að hefja eldi í stórum
r
Aldamótaskógav1
- skógræktargjöf tíl þjóðarinnar -
3kógv*æktörfélag ^slands, aðildavfélög
þess og Bunadarbankinn, ésamt jteim
samstavfsaðilum færa þjódinni gjöf.
C^róðursettar verda alls 280 þásund tvjáplöntur ó
fivnm stödum á landivui í tilefhi 70 ám ofWiælis félagsins.
ein planta fyrir hvem nálifandi CTslending!
/estan
[aheiðaf
$ 3teinsstaðir í 3kagafirði
Heydalir í Breiðdal
■Reykholt í Borgarfirði
£íaddstaðir við
•Hellu á
■Rangárvöllum/
Fólk er kvatt tii þess að
taka þótt í gróðursetningu
sem Ihefst aimennt kl. 10:00
laugardaginn 19. ógúst.
Verið velkomivt!
Skógræktavfélag ^slands þakkan öllum einstaklingum,
ffrartækjwm og stofnunum, fyrir stuðning á liðnum árum.
- /síánari upjplýsingar i s. 561-8150 -
SKÓGRÆKT
íOi Rírasins
®BÚNAÐARBANKINN
Traustur banki
www.bi.is
AAAAA
uummsjówK
VERSLUKARIHKAR
I.andgrícúslu ríkisins
V
wm
V«sltfngar I boðl 99, Ölgetrdar Ggllm SkallagrlmHOHar og Mj'llHnnar
'qm
VBGAGEHÐIN
—
■J
-
Morgunblaðið/Bjöm BjömsBon
í tengslum við aðalfund Máka skoðaði Guðni Ágústsson iandbúnaðar-
ráðherra, ásamt öðrum fundargestum, hinar nýju starfsstöðvar félags-
ins í Fljtítum.
stíl eða 700-1000 tonna ársfram-
leiðslu en til þess að svo mætti verða
var þörf á að þróa nýjar aðferðir til
þess að nýta stóru eldiseiningarnar í
laxeldisstöðinni að Hraunum, sem
nefnd er Máki III, en jafnhliða upp-
byggingunni þar var unnið að um-
sókn til ESB um nýtt nýsköpunar-
verkefni.
Verkefnið MISTRAL-MAR var
svo á síðasta ári samþykkt og er
styrkupphæð 1,2 milljónir evra, auk
stuðningsverkefnis sem alfarið er
kostað af ESB. Vinna og undirbún-
ingur þessa nýja áfanga er nú í full-
um gangi. Gert er ráð fyrir að frum-
áætlanir verði tilbúnar í október nk.
en frágengin gögn til útboðs í lok
ársins. Framkvæmdir gætu þá haf-
ist vorið 2001.
Guðmundur Örn sagði starfsemi
Máka flokkast undir hátækni og fyr-
irtækið væri leiðandi á sínu sviði í
heiminum. Framtíðarmarkmið
væru að framleiða 700 til 1.000 tonn
af barra á ári en einnig væri verið að
skoða möguleika á því að aðlaga
kerfið eldi annarra tegunda. Hann
sagði að sala þekkingar væri krafa
til þeirra fyrirtækja sem tyóta
styrks frá ESB og nú væri unnið að
gerð viðskiptasamninga og öflun
einkaleyfa á þeirri tækni sem Máki
hf. hefði yfir að ráða.
„Áhætta íslenskra
laxastofna af
fiskeldi engin“
STANGVEIÐIMENN hafa undan-
farið gangrýnt tilraunakvíeldi í sjó
sem hafið er í Vogum á vegum Sil-
ungs ehf., nú síðast í sunnudags-
blaði Morgunblaðsins. Þar segir
Einar Sigfússon, eigandi Haffjarð-
arár á Snæfellsnesi, að kvíeldi það
sem hafið er í Vogum sé ein
stærsta ógn framtíðarinnar við ís-
lenskra laxastofna og undrar hann
sig á því að landbúnaðarráðherra
hafi gefið leyfi til eldisins án lög-
formlegs umhverfismats.
Er í raun umhverfismat
Ingimar Jóhannsson, skrifstofu-
stjóri landbúnaðarráðuneytisins,
segir að tilraunaeldið í Vogum sé í
raun umhverfismat. „Það er ekki
hægt að gera umhverfismat
nema að hafa einhverja starf-
semi í gangi. Eins er fjarlægð eld-
isins í Vogum frá næstu laxveiðiám
það mikil að þar er komið langt út
fyrir öll fjarlægðarmörk sem menn
miða við erlendis. Því tel ég að
menn hafi farið eins varlega í þetta
eins og hægt er að hugsa sér.“
Ingimar segir að í Noregi hafi
stangveiðimenn undanfarin ár
kennt laxeldi um dræma veiði í
norskum laxveiðiám en þar eru allt
að 100 þúsund tonn alin í einum og
sama firðinum. „Nú hefur hins
vegar veiðin í laxveiðiám í Þránd-
heimsfirði í Noregi aukist svo mik-
ið að það þarf að fara 25 ár aftur í
tímann til að finna samsvarandi
veiði, þrátt fyrir mikið laxeldi ut-
arlega í firðinum. Ekki er hægt að
kenna sjókvíaeldi um slæma veiði í
íslenskum laxveiðiám þar sem
sjókvíaeldi hefur verið mjög tak-
markað hér við land. Því tel ég að
menn verði að leita annarra skýr-
inga á lélegri laxveiði í íslenskum
laxveiðiám hverjar svo sem þær
eru.
Mér finnst miður, að íslenskir
laxveiðimenn séu svo andsnúnir
fiskeldi og vísa í því sambandi til
góðrar laxveiði í Rangánum, þar
sem veiðinni er haldið uppi með
hafbeit,“ segir Ingimar.
Ummælin vart svara verð
Jónatan Þórðarson, fram-
kvæmdarstjóri Silungs ehf., segir
að hann gefi ekki mikið fyrir gagn-
rýni stangveiðimanna. „Stangveiði
er náttúrlega trúarbrögð og þeir
sem skrifa fyrir hönd þessara
manna eru mjög ómálefnalegir í
sinni umræðu. Flest af þessu sem
eftir þeim er haft er ekki svaravert
og ég held að þeir ættu að kynna
sér málin betur áður en þeir fara
að setja eitthvað á prent.“
Aðspurður hvort starfsemin
hefði átt að fara í umhverfismat
eða ekki segir Jónatan að hann sé
líffræðingur en ekki lögfræðingur
en hvað umhverfið varði stafi því
ekki hætta af eldinu. „Líffræðileg
áhætta íslenskra laxastofna af eldi
er engin. Þessir menn verða að
kynna sér það sem gerst hefur í
kringum þá, það sem virtari fræði-
menn hafa verið að skrifa og taka
saman, og kynna sér málið niður í
kjölinn í stað þess að vera með
endalausar fullyrðingar og upp-
hrópanir. Fiskeldi er búið að
ganga í gegnum sína hreinsun og
margir hverjir sem eru í þessu í
dag kunna þetta vel og vita um
hvað málið snýst.“
260 tonn í kvíunum
Jónatan segir að sjö kvíar séu
komnar út í sjó við Vogastapa og
gangi mjög vel. „Þetta hefur geng-
ið alveg hnökralaust. Það eru um
260 tonn í kvíunum núna og verða
um 400-500 tonn við slátrun.
Fiskeldið er að verða skemmti-
legur vettvangur til að vinna í á
nýjan leik. Við vorum skammaðir
eins og hundar hér íyrir nokkrum
árum en nú erum við að uppskera
eftir langan baráttutíma. Það eru
miklir möguleikar í fiskeldi í dag
og hvemig við nýtum þá fer að
miklu leyti eftir því hvað við fáum
leyfi til að gera mikið. Það er hægt
að auka eldi gríðarlega ef leyfi fást
til þess og skynsamlega er staðið
að því,“ segir Jónatan.