Morgunblaðið - 13.09.2000, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
MIÐVIKUDAGUR 13. SEPTEMBER 2000 29
Glæsileg
djasshátíð-
arlok
DJASS
í s 1e n s k a óperan
KVINTETT DAVES HOL-
LAND
Robin Eubanks: básúna, Chris Pott-
er: sópran- altó- og tenórsaxófónn,
Steve Nelson: víbrafónn, Lonnie
Plaxico: bassi og Billy Kilson:
trommur. Sunnudagskvöldið 10.
september 2000.
LOKATÓNLEIKAR Jazzhátíð-
ar Reykjavíkur í íslensku óperunni
sunnudagskvöldið 10. september
urðu með öðrum hætti en til stóð.
Skömmu áður en hljómsveit Daves
Hollands átti að koma til landsins
lést sonur hans eftir skordýrabit.
Dave og kona hans ákvaðu að
kvintettinn kæmi samt til landsins,
og tónleikarnir yrðu helgaðir minn-
ingu sonar þeirra, en í stað Daves
léki Lonnie Plaxico á bassann.
Bandarísku djassleikararnir
fjórir sem leikið hafa með Holland
undanfarið eru allir í fremstu röð á
sitt hljóðfæri. í ágústhefti út-
breiddasta djassblaðs heimsins,
Down Beat, urðu þeir allir ofarlega
er gagnrýnendur kusu djassleikara
er meiri athygli ættu skilda. Chris
Potter, sem fyrr á árinu fékk ein
virtustu djassverðlaun heims, Jazz
Paar-verðlaunin, var í efsta sæti.
bæði sem sópran- og tenórsaxófón-
leikari, básúnuleikarinn Robin
Eubanks og víbrafónleikarinn
Steve Nelson urðu í öðru sæti á sín
hljóðfæri og trommarinn Billy Kil-
son í því níunda. Lonnie Plaxico
sem hljóp í skarðið fyrir Dave
Holland er í hópi fremstu bassa-
leikara djassins og stóð á þessu
sama sviði í nóvember 1985 er
hann lék með kvartett Georges
Adams og Dons Pullens.
Dave Holland hefur tekist að
sameina það besta úr amerískum
og evrópskum djassi í ævintýra-
lega hljómríka tónlist þar sem
sveiflan er heit og hugmyndirnar
frjóar.
Holland semur að jafnaði ekki í
hinum klassíska fjórskipta takti
djassins, en það er sama hvaða
takttegund er uppi á teningnum,
hún þjónar jafnt spunanum sem
tónsmíðinni. Arabísk og þó sérí
lagi afrísk áhrif eru sterk í tónlist
Hollands. Samt er það Ameríku-
djassinn, sem ræður ríkjum hjá
honum, litaður evrópskum áhrif-
um, og á síðustu árum hefur tónlist
hans orðið úthverfari og villtari.
Öll verkin sem kvintettinn flutti
á tónleikunum voru af tveimur síð-
ustu skífum Hollands: Points of
View og Prime Directive, fyrir ut-
an nýjan ópus eftir Dave, bop-
svingara sem verður á næsta diski
hans og aukalagið, gamlan kunn-
ingja: „Take the Coltrane“.
Pað fór vel á því að hefja tónleik-
ana á Looking Up, er Dave tileink-
aði börnum sínum tveimur, Louise
og Jacob heitnum. Þarna var strax
ljóst að tónleikarnir yrðu eilítið
öðruvísi en ef Dave hefði verið með
í för. Mjúkur, ljóðrænn og fágaður
bassaleikur Daves er annars eðlis
en kraftmeiri og harðari ásláttur
Plaxicos. Chris Potter blés sóló
sinn í tenórsaxófón og var mjög á
nótum Coltranes á Love Supreme-
tímabilinu í spuna sínum. Bæði á
altóinn, en þai’ er blástur hans sér-
deilis kraftmikill, og sópraninn hef-
ur honum tekist að móta mun per-
sónulegri stíl og blés marga list-
fengustu sólóa kvöldsins. Bedouin
Trail bar arabískan keim eins og
nafnið gefur til kynna og síðasta
lag fyrir hlé, „Prime Directive",
var blásið af miklum krafti og naut
fönkað riffstefið sín vel. Þar lék
Lonnie mikið sóló með spænskum
undirtóni eins og Jimmy Garrison
tíðkaði oft. Fyrstu tvö lögin eftir
hlé voru af Points of View: „The
Balance" og „Mr. B“, sem Dave til-
einkaði manninum sem hafði þau
áhrif á hann að hann skipti af raf-
bassa yfirá kontrabassa: Ray
Brown. í kjölfarið fylgdi hin und-
urfagi’a ballaða: „Make Believe“ og
lokalagið á efnisskrá kvöldsins var
hið eina sem ekki var eftir Dave
Holland: „Metamorphose" eftir
básúnuleikarann Robin Eubanks.
Þar fór hann á kostum í óhemju-
kröftugum leik og notaði röddina
til að framkalla urrandi básúnu-
tóna. Steve Nelson víbrafónleikari,
en með harðari gjalltón en við eig-
um að venjast hjá hinum mjúka
hljómmikla Milt Jackson-skóla, lék
hvern sólóinn öðrum betri. Ekki er
hægt að ljúka þessari umsögn án
þess að minnast á Billy Kilson -
þvílíkur trommari. Hann barði
settið ýmist með venjulegum kjuð-
um eða pákukjuðum og oft urðu
sóló blásaranna að dúettum með
trommaranum án þess að hann yf-
irgnæfði þá - svona eins og maður
heyrir oft hjá meistara Elvin Jon-
es.
Ég hafði á tilfinningunni eftir
tónleikana að þeir hefðu verið dá-
lítið villtari en ef hljómsveitarstjór-
inn hefði verið við bassann. En
þegar kötturinn er fjarri leika
mýsnar sér. Samt ríkti tónhugsun
Daves Holland allan tímann og
kannski var tónlistin í óperunni lík-
ari því sem má heyra á Dave Hol-
land-tónleikum en ECM-diskum
hans. Ég þekki hann aðeins af
diskunum.
Glæsileg lok á glæsilegri djass-
hátíð.
Sveiflan lifír
DJASS
Kaffileikhúsið
GUITAR ISLANCIO OG
J0RGEN SVARE
Jorgen Svare: klarinett, Björn
Thoroddsen og Gunnar Þórðarson:
gílarar og Jón Rafnsson: bassi.
Fimmtudagskvöldið 7. september
2000
GÍTARISTARNIR Björn Thor-
oddsen og Gunnar Þórðarson, ásamt
Jóni Rafnssyni bassaleikara, hafa
sett þjóðlega tónlist með sígauna-
sveiflu á oddinn í tríói sínu Guitar Is-
lancio. Samnefndur diskur þeirra er
út kom í fyrra hlaut miklar vinsældh-
og lof gagm-ýnenda og sveitin hefur
verið valin borgarhljómsveit Reykja-
víkur. Þeir hafa einnig farið ágætlega
með klassíska djassstandarda, og nú
fengu þeir til liðs við sig einn fremsta
sving-klarinettuleikai'a Ewópu,
•Jorgen Svare hinn danska.
Jorgen Svai'e öðlaðist frægð sem
klarinettuleikari í víkingadjasssveit
Papa Bue þar sem dixílandið var sett
á oddinn, en hefur undanfai'in ár leik-
ið með sving-kvartetti sínum og
trompetleikarans Ole Stoller. Tónn
hans er voldugur og oft urrandi svo
minnir á meistara Edmund Hall, en
annað veiíið kreólskur og blíður í stíl
Barney Bigards og þeirra bræðra.
Hann kom til Islands fyrst árið 1996
I r 9c 1
1 *
Æ
Frá lokatónleikunum.
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
og lék þá í Reykjavík og á Akureyii á
minningartónleikum um Jonna í
Hamborg, píanistann sem efndi til
fyrstu djasstónleikanna á Islandi. Nú
var hann hér í annað sinn og ef eitt-
hvað var voru kynnin við hann í Kaffi-
leikhúsinu með Guitar Islancio enn
ánægjulegri en í hið fyrra sinn. Þeir
félagai- smullu saman í heitri sveiflu
og ljúfum ballöðum.
^ Tríóið lék fyrstu tvö lögin án Svare.
Utsetningu sína á „Góða veislu gjöra
skal“ og útsetningu Jóns Páls Bjama-
sonar á söngdansi Gershwins: „Fasc-
inating Rhythm". Leikur þein-a var
enn kröftugii og betri en ég hef heyrt
fyrr og í þriðja laginu, Django Rein-
hardt-ópusnum „Minor Swing“, blés
Svare með þeim. Það var ágæt upp-
hitun og í næsta lagi, söngdansi
Gershwins, „The Man I Love“, blés
Svare klarinettuupphafið úr „Rhaps-
ody in Blue“ sem inngang. Hann blés
þetta glettilega vel og satt að segja
voru ballöðumar mun magnaðri en
hraðari lögin hjá Svare. Fyrsta lagið
eftir hlé var enn einn Gershwin-
söngdansinn: „Lady be good“, og hér
blés hann innganginn sem ég man
ekki eftir að hafa heyrt áður í djassi
nema sunginn af Éllu Fitzgerald.
Túlkun Svare á dansinum var stór-
kostleg í einu orði sagt, tónninn silki-
mjúkur og breiður í hinum besta
kreólastíl og spuninn tilfinningaríkm’
og heilsteyptur. Þar vom ekki klisj-
urnai' á ferðinni eins og í laginu sem
fylgdi í kjölfarið: „Sweet Georgia
Brown“. „All of Me“ var á dagskrá og
sýnu betra en dixíklisjan „Oh, Babe“.
„Nuages" eftir Django var fimavel
blásið af Svare og þar átti Gunnar
Þórðarson fínt sóló, innilegt og heil-
steypt. Gunnar er sífellt að vaxa sem
djassleikari og veitir Bimi Thorodd-
sen ágætt mótvægi. Björn var í frá-
bæru formi þetta kvöld og sóló hans
hvert öðra betra. Það er greinilegt að
hinn klassíski djassspuni hentar hon-
um vel og hann hefur náð að skapa
persónulegan stíl sem fágast sífellt og
slípast. Umbúðimar minnka en inni-
haldið eykst. Inngangur hans og sóló
í fumsömdum tangó voru listilega
leikin. Jón Rafnsson stóð sig vel í
ryþmanum og átti skemmtilegan
samleikskafla með Svare í guðspjalli
Ellingtons: „It Don’t Mean a Thing if
It Ain’t Got That Swing“
Salurinn vai’ troðfullur og urðu
margir fi'á að hverfa og aukalögin
vora tvö. Fyrst „Blues in the Night“,
mjúklega blásið, og svo millikaflinn
úr „Royal Garden Blues“ eftir
Spencer Williams. Þai' hitnaði heldur
betur í kolunum og Svare umaði svo
snilldarlega í klarinettið að minnti á
gullaldardaga hans með Papa Bue.
Þetta vora einu tónleikamir á
Jazzhátíð Reykjavíkur að þessu sinni,
sem telja má til hins klassíska djass.
Að sjálfsögðu er eðlilegt að hátíðin sé
fyrst og íremst helguð því sem yngri
djassleikarar era að fást við, en við
megum aldrei gleyma rótunum.
Klassíkin á alltaf erindi við nútíðina.
Vernharður Linnet
Rfkishréf í markflnklcnm
Uthoð miðvikudagiim 13. september.
í dag, miðvikudaginn 13. september, kl. 14:00 fer fram
útboð á ríkisbréfum hjá Lánasýslu ríkisins. í boði verður
eftírfarandi markflokkur :
Ácikí) lúinork
FloHmr____________Gjalddafii Limsiími N’úvnaiKÍi .vtiA* ttkimio tiikxh* ■
RB03-1010/KO lO.okt. 2003 3,2 ór 10.SSS 1000,-
*Milljónir króna að nafnverði
Ríldsbréf x flokki RB03 -1010 /KO eru gefin út rafrænt hjá Verðbréfi-
skráningu Islands hf. og er lágmarkseining ein króna þ.e. nafiiverð er
það sama og fjöldi eininga.
Rfldsbréf eru skráð áVerðbréfaþingi Islands og eru viðurkenndir
viðskiptavakar þeirra Bxrnaðarbanki Islands hf, Kaupþing hf,
Íslandsbanki-FBA hf. og Sparisjóðabanki íslands hf.
Sölufyrirkomulag:
Rflásbréf verða seld með tilboðsfyrirkomulagi. Öllxxm er heimilt að
bjóða í rfldsbréf að því tilskildu að lágmarksfjárhæð tilboðsins sé ekki
lægri en 10 milljónir. Öðrum aðflum en bönkum, sparisjóðum,
fjárfestíngalánasjóðum, verðbréfafyrirtækjum, verðbréfasjóðum,
lifeyrissjóðum og tryggingafélögum er heimilt að gera tflboð í
meðalverð samþykktra tilboða að lágmarki 500.000 krónxxr. Öll tilboð
í rfldsbréf þurfa að hafa borist Lánasýslu rfldsins fyrir kl. 14:00 í dag,
miðvikudaginn 13. september 2000. Utboðsskilmálar, önnur
tilboðsgögn og allar nánari upplýsingar em veittar hjá Lánasýslu
rfldsins, Hverfisgötu 6, í síma 562 4070.
LÁNASÝSLA RÍKISINS
Hverfisgata 6, 2. hæð • Sími: 562 4070 • Fax: 562 6068
www.lanasysla.is • utbod@lanasysla.is