Skírnir - 01.01.1895, Qupperneq 34
34
Vafningar og viðsjár.
og allar fyrirætlanir svo vandlega hugsaðar, að þjððverskum marBkálk
hefði verið sæmd að, eptir því sem að orði var komizt í blöðunum. Öll-
um atburðum var tími markaður fyrir fram og þeir unnu orusturnar og
náðu köstulunum svo að segja á þeim dögum, sem þeir höfðu ákveðið löngu
á undan.
Uppi í Mantsjáríinu urðu og all-atkvæðamikil vopnaviðskipti. Japans-
menn unnu þar borgina Haitsjeng í janöarmánuði. Kínverjar gorðu þrjár
atreiðir til að ná henni aptur, í síðasta skiptið með 13 þúsundum manna;
en allt kom fyrir ekki, og Kínverjar biðu ðsigur og mannfall mikið. Ept-
ir ofantaldar orustur náðu og Japansmenn á sitt vald borginni Njútsvang
við Líað-tang-flðann. í siðasta bardaganum, er um þá borg stðð, fjell allt
að tveim þúsundum manna af Kínverjum.
Snemma í febrúarmánuði fóru Kínverjar að leita um friðarsamninga,
og Bendu menn í þeim erindum til Japansstjórnar. En sendimönnum þeirra
var visað aptur, og það borið í vænginn, að erindisbrjef þeirra væru ðljós
og ákvæðalaus. Li-hung-chang, lang-atkvæðamesti stjðrnmálamaður Kín-
verja, hafði orðið fyrir reiði keisarans skömmu eptir að ðfriðurinn hðfst,
en um þessar mundir var hann aptur tekinn í sátt og komst af nýju til
sinna fyrri valda og metorða. Nú var hann sendur til að leita um frið.
Fyrst reyndi hann að komast að samningum við Japansmenn í Port Ar-
thur. En sigurvegararnir vildu þar um ekkert semja. Þeim þótti víst
meiri metnaður í því, að þessi nafnkenndi höfðingi hjeldi alla leið til Ja-
pans til þess að biðja þjðð sinni griða. Og stríðinu var baldið látlaust
áfram af þeirra hálfu, og með hverjum deginum urðu meiri og meiri lík-
ur til þess, að þeir mundu halda innreið sína í höfuðborg Kiuverja og á-
kveða friðarkostina þar. Öllum var ljðst, að liðsafli Kínverja fjekk enga
rönd við reist, og Japansmenn synjuðu afdráttarlaust um vopnahlje, þeg-
ar farið var fram á það, enda leyndi það sjer ekki, að þeir þurftu ekki
á því að halda, og að það hefði orðið Kínverjum einum í hag.
Li-hung-chang varð nú að halda til Japans, kom þangað 20. marz,
og var þegar tekið til samninga í bæ einum r eynni Nipon. En rjett í
byrjun samninganna vildi svo til, að hálfær maður skaut á sendiboða Kín-
verja og særði hann á andlitinu. Keisara Japansmanna og stjðrn hans
fjellst mjög um þetta óhappaverk, og i því skyni að hluttekningin skyldi
vera sem ótvíræðust, var Kínverjum veitt þriggja vikna vopnahlje. Boð-
ið var þegið feginshendi, og svo gekk greitt með friðarsamningana.
Þeir voru, eins og nærri má geta, Japansmönnum í vil í meira lagi.