Skírnir - 01.01.1898, Blaðsíða 34
34
Styrjöld Bandaríkja við Spftn.
Ameríku 15. s. m. Vóru þá, skipin vaxin grænu grasi utan og ganglaus
að kalla. 20. s. m. náði Cervera höfn í Sant Iago suðaustan á Cftba.
£>ar er ágæt höfn og vel varin sterkum virkjum við örþröngt flóa-mynni,
sem iun er að sigla, en breiður flói inni fyrir. Þar ætlaði hann að hreinsa
skip sín. 30. d. s. m. lagði Schley aðmíráll Bandaríkja flota sínum fyrir
utan flóamynnið, kvíaði Cervera inni og varðkvíaði ströndina.
Bandamenn áttu skömmu áður en ófriðurinn hófst heldur fá herskip, en
ný og vel útbúin vóru in helztu þeirra. Bn rétt á undan friðslitum
keyptu þeir sér öll þau ný herskip, sem kostur var að fá, og fengu alls
43 ný skip. Ballbyssur og allur útbúnaður var hjá þeim í bezta lagi, og
foringjar þeirra þaulvandir við skotæfingar. Foringja-stéttin i sjóliði þeirra
er talin in bezt mentaða i öllum heimi. Spánverjar hafa lengi verið á
gjaldþrota-þröminni, og nýjar fallbyssur og skotfæri, sem áttu að vera á
skipum þeirra, vóru þar ekki nærri allar, þvi að þeir höfðu ekki getað
borgað það, sem þeir höfðu pantað af því tagi. Lið þeirra var og lítt
tamið við skot, því að slíkar æfingar eru kostnaðarsamar, þar sem hvert
skot kostar ærið fé. Þess kendi hvervetna í öllum viðskiftum þeirra og
Bandamanna, að Bandamenn hittu svo vel, er þeir skutu, að enskir for-
ingjar og aðrir herfróðir menn, er á sáu, ágættu mjög markhæfni þeirra.
Spánverjar aftur sýndu hugrekki og hreysti, en hittu nær aldrei, er þeir
skutu. Þá er og við brugðið kunnáttu vélmeistara Bandamanna og hve
létt þeim veitti að láta allar hreyfingar skipanna leika á valdi sínu með
mestu nákvæmni.
Frá smáviðskiftum hafa blöðin sagt og fer ég því fljótt yfir sögu.
Sampson aðmíráll var nú kominn til liðs við Schley og hafði tekið við
yfirforustu yfir þossum flota. Bn geta verður þess, að Bandamenn vildu
reyna að gera Cervera sem torveldast að slcppa út úr kreppunni, sögðust
hafa hann inni á Sant Iago fióa eius og niðri i fiösku, og vantaði ekki
annað en að setja tappa í stútinn (sundið mjóa inn að fióanum), og það
reyndu þeir að gera. Tóku þeir stórt kolaflutningsskip úr járni, hlóðu
með járnarusli og settu þar á lautinant þann, er Hobson hét, við 7. mann,
og lagði Hobson skipi sinu inn í mitt sundið, meðan skothriðin dundi á
honum frá köatulum Spánverja beggja vegna við sundið. Hann kom skipi
sínu í mjósta sundið mitt, varpaði þar akkerum og snéri skipinu þvers um,
svo að það tók niðri að aftan og framan, sprengdi svo tundurvél í skip-
inu, svo að það sökk þar undir honum; hann og þeir félagar köstuðust i
sjóinn, er skipið sprakk og sökk, en sakaði ekki; höfðu þeir mist bát sinn,