Skírnir - 01.01.1898, Blaðsíða 65
Holland.
65
Holland. — Þaðan er ekki annars að geta þetta ár, enn að in unga
drotning landsing Wilhelmína T*rð 18 ára og náði þannig fnlltíða aldri
og tók við 8tjðrn; en áður hafði móðir hennar stjórnað í hennar nafni.
In unga drotning er einkar vel látin; hón er fríð Býnum, en þó eigi fyrir-
taksfðgur, en svo kvað hún bjóða gott geð, að það er að orðtaki haft, að
góðleikinn stafi úr augum henni eins og geislar frá sól, og hefir hún því
verið kölluð sólgeisla-drotningin eða sólskins-drotningiu.
Ítalía. — í Maí hófst uppþot í Mílanó, róstur með uppreistar-brag;
svo smábreiddust óeirðirnar út um landið. En orsakirnar voru alls ekki
samar alstaðar. í Mílanó vóru uppþotin af völdum jafnaðarmanna og
þjóðvalds-sinna, en róið undir af kaþólskum klerklýð. Þar var uppþotun-
um beint gegn stjórn og konungsætt. Norður þar líður almeuningi vel,
nóg að vinna og alþýða lifir við engin bág kjör. Horópið var hér: „burt
með konungsættina!“ — Á Mið-Ítalíu var atvinnuleysi orsökin; þar hróp-
uðu menn á „vinnu eða brauð“. Á Suður-Ítalíu var að eins hrópað á
„brauð! brauð!“, enda eru Suður-ítalir ekki ýkja vinnufúsir. Aðalundirrót
óánægjunnar um mestan hlut landsins má þó segja í styztu máli að ver-
ið hafi: of þungir og óréttvíslega á lagðir skattar. Ítalía hefir haft her-
útbúnað sem stórveldi, miklu kostnaðarsamari en efni landsins leyfa, og
álögurnar eru iagðar mest á fátæka aiþýðu, en auðugir höfðingjar sitja
þingið og hlífa sjálfum Bér við álögum. Auk þessa hefir verið mikið um
fjárpretti og fjárplógsbrögð, og við þá verið riðnir mikils ráðandi stjórn-
málamenn. — Fyrst var beitt grimd og hörku til að kúga uppþot þessi,
en gekk illa. Svo var skift um ráðaneyti og sýnd mannúð og lipurleiki
og fór þá betur. En þótt uppþot lægðust í þetta sinn, má þó segja að
lengi lifir i kolunum í Ítalíu, og er ekki von að út deyi með öllu fyrri en
batnar stjórnarfaríð.
Danmörk. — Þaðan er helzt tiðindavert að telja á árinu: andlát
drotningarinnar og nýjar kosningar til þings. Louisa drotning hafði einn
um áttrætt (f. 7. Sept. 1817; f 29. Sept.). Hún var vitur kona og mælt
að konungur vor mæti jafnan mikils hennar tillögur, og sama er sagt um
tengdasyni hennar, einkum Alexander III. Rúsakeisara. Er einmælt að
hún hafi meiri áhrif haft á ýmis stjórnmál Evrópu, en nokkur kona önn-
ur, sú er ekki stýrði ríki. Hún var þýzk prinsessa, en undan hennar
rifjum þótti Þjóðverjum sér jafnan köld ráð koma. — Kosningar til lýð-
Skirnir 1898
5