Skírnir - 01.01.1898, Blaðsíða 62
62
Frakkland.
Frakka, kennarar við æðstu mentaBtofnanir landsins, ýmBÍr meðlimir
akademísins, forstöðumaður Pasteur-stofuunarinnar, frægir rithöfundar
o. s. frv. En alt kom fyrir ekki.
Þá ritaði inn frægi rithöfundur og skáld Emile Zola bréf til forseta
þjóðveldisins, og birti í blaði „(L’ Aurore“). Fyrirsögnin var: „Ég á-
kæri“, og komst hann svo að orði í niðurlagi bréfBÍns:
„Ég ákæri Du Paty de Clam majór fyrir að vera djöfullegur upphafs-
maður að þvi rangláta og ranghöfðaða máli, sem nú er út kljáð. Ég á-
kæri Mercier hershöfðingja fyrir að vera moðsekur í þessu. Ég ákæri
Billot hormálaráðgjafa fyrir að hafa stungið undir stól sönnunargögnum
fyrir sakleysi Dreyfus, og ég ákæri hershöfðingjana de Boisdeffre og
Gonse fyrir að hafa gerst samsekir hoDum í þessu. Ég ákæri Pellieux
hershöfðingja og Ravary majór fyrir að hafa rækt rannsóknarstarf sitt á
glæpsamlegan hátt. Ég ákæri herrétt þann, sem settur var til að dæma
mál Dreyfuss, fyrir að hafa sakfelt þann mann eftir skjali, sem haldið
hefir verið leyndu. Ég ákæri herdóm þann, er nú var settur yfir Ester-
hazy greifa og majóri, fyrir að hafa sýknað þann mann er þeir vissu að
sekur var. — Ég skora á yfirvöldin að kæra mig fyrir kviðdómi um þessi
ummæli mín, og láta hefja opinbera rannsókn“.
Tilgangur Zola var sýnilega sá, að fá mál höfðað gegn sér fyrir all-
ar þessar sakagiftir, er hann bar hér á ýmsa menn og allar stóðu í sam-
bandi við Dreyfus-málið — auðvitað í því skyni, að sér veittist færi á að
koma fram með sannanir fyrir orðum sínum. En þetta fór á annan veg.
Stjórnin lét höfða mál gegn honum, en að eins íyrir ummælin um her-
dóminn i Esterhazy-málinu. Alt annað var látið óátalið! Sérhverri
spurning, sem málflytjandi Zola lagði fyrir vitnin og snerti á nokkurn
hátt Dreyfus-málið, bannaði dómarinn að svara. Og ef vitni fóru að
nefna eitthvað í þá átt, var þeim bannað að tala. Með þessu móti var
auðvelt að sakfella Zola, og var hann dæmdur til ársvistar í fangelsi,
3000 franka sektar og í allan málskostnað, sem nam yfir 50,000 frönkum.
Það var oinróma álit allra blaða um allan heim fyrir utan Frakkland,
að dómur þessi væri inn svívirðilegasti leikaraskapur með lög og rétt. —
Það varð þó ekki fyrir alt byrgt. Áður en dómarinn náði að grípa fram
í hafði eitt vitni borið þuð, að lagt *hefði verið fyrir dómarana í Dreyfus-
málinu leyniskjal án vitundar verjanda.
Zola skaut máli sínu til ógildingardómstólsins, og var það ónýtt þar,
en hafið á ný í Versölum og hann dæmdur aftur á ný. ,