Skírnir - 01.01.1898, Page 57
Þjóðverjaland.
57
réttborinn þjððhöfðingi til að vera skjól og athvarf kristinna manna aust-
ur þar, og með því að hann er málrófsmaður talsverður, þá dró hann ekki
dul á það. Páfi lét sér nokkur orð um munn fara í þá átt, að Frakkar
hefðu fyrir sakir fornrar venju sögunnar hefðarrétt til að vera skoðaðir
forvígisþjóð kristindóms í Palestínu. Br auðskilið, að honurn er geðþekk-
ara að eigna slíkt kaþólskri þjðð, heldur en keisaranura lúterska. Dessum
fáorðu og hógværu ummælum páfa reiddist Yilhjálmnr svo, að hann kvaddi
burt sendiherra sinn frá hirð páfa. — Úr þessari ferð ætlaði keisari til
Egiptalands; en þar varð þá uppvíst um samsæri óstjórnarmanna til að
ráða hann af dögum; urðu þoirra fyrirætlanir berar áður en til kom
framkvæmdanna, og vóru þegar hafðar hendur á þeim. — Keisari hélt
þvi heim aftur nokkru fyrri en hann hafði í fyrstu ætlað.
Meðan hann var í JórBalaferð sinni og þar eftir, vóru ofsóknir með
mesta móti gegn ritstjórum í Dýzkalandi og rithöfundum. Prentfrelsi
er þar ekkert í landi; lítið á pappírnum I ófrjálslegum lögum, en allB
ekkert í framkvæmdinni, er þýlynd dómarastétt beitir lögunum.
Má segja það um þýzku þjóðina, að einstakir fræðimenn hennar geta rit-
að um það heima í stofum sínum, hvað frelsi sé, þykkar bækur og svo
moldviðrislegar, að þeir skilja sig varla sjálfir, en þjóðin er þrællynd af
löngum vana og herfrægðar-vímu, og er ekki frelsi vaxin enn*. — Hvort
sem aðrir hafa væntst rnikils eða lítils af ferð keisarans þeBsari, þá er
það að minsta kosti nokkurn veginn víst, að soldán hefir gert sér von um
að hafa eitthvað upp ór krafsinu við þetta. Soldán er allajafna í fjár-
þröng, en þó varði hann nú 10,800,000 króna (hátt á 11. milíón) ti! að
prýða höfuðstað Binn og taka á móti Vilhjálmi með sem mestri dýrð.
Varð hann að halda inni launum embættisraanna sinna og hermanna um
langan tíma, til að pína þetta fé saman. Má nærri geta að hann hafi
svo til ætlast, að nokkuð mundi hér í móti koma, svo sem að Vilhjálmur
mundi hjálpa sér til að halda í Krít. En það brást alt. Svo fór nú um
sjóferð þá!
Dað má ekki lúka svo þessum þætti um Dýzkaland, að ekki sé getið
um eina bók, sem þar kom út á árinu; hún er um Bismarck og rituð af
Dr. Busch, sem í mörg ár var handritari hans. Dað er einhver merki-
legasta bók, sem út hefir komið í heiminum á árinu; ekki fyrir það að
*) Þetta mun virðast sumum mikið um mælt; en enginn mun Ireystast að neita því,
að í engu nientuðu landi eigi almenningur viö jafnmikið ófrelsi að búa sem 1 Þýzka-
landi. En hver þjóð, sem ekki er annarrar voldugri undirlægja, hefir til lengdar
þá eina stjórn sem liún verðskuldar.