Skírnir - 01.01.1898, Blaðsíða 54

54
Rúsland.
ótæk væri sérstaða og sjálfsforræði Finnlands; Finnar urðu við þetta
skelkaðir og sendu í Maí þingnefnd á fund keisara, til að tjá honum, að
hann og allir hans fyrirrennarar hefðu hátíðlega heitið að halda stjórnar-
skrá Finnlands og unna því fornra landsréttinda og hefði þeir staðfest
þetta með inörgum bréfum (manífestum). En keisari synjaði nefndinni við-
tals, og í Júlí gerði hann þá skipun, að Finnland skyldi háð póstlögum
Eúslands. Hann herti að prentfrelsi Finna og gerði ýmsar þær skipanir
eða lög, er gengu í berhögg þvert við stjórnarskrá þeirra. Siðan hefir
alt af verið stöðugt ýtt í sömu áttina, smáhallað rétti Finna ýmist um
þetta, ýmist um hitt.
Svo var það að áliðnu ári að Rúsakeisari sendi út ný lög um her-
þjónustu Finna, og jók mjög á þeim útboðsskylduna, en auk þess varþað
nýmæli í þeim, að bjóða mætti Finna-her út til herþjónustu í Rúslandi,
og senda rúsneska herflokka til herþjónustu í Finnlandi; en þetta var
óheyrt áður, því að Finnar höfðu aldrei verið skyldir áður að þjóna í her
fyrir utan Finnland. Var þetta hert brot á stjórnarskrá þeirra og forn-
um landsi'éttindum. En það eru lög þeirra, að engin nýmæli frá keisara
hendi fá lagagildi í Finnlandi, nema ráð þeirra samþykki að birta lögin,
en þessi lög vildu þeir ekki birta. Stóð svo í árs lok.
Þjóðverjaland. — Það er áður sagt frá viðskiftum Þjóðverja og Sín-
verja og þarf ekki að endurtaka það hér. — Gagnvart Bandaríkjunum
hefir Þýzkaland komið fram svo óvinveitt, sem frekast gat staðist af þess
hendi án fullra friðslita; þannig á Filippus-eyjum og enda víðar. — Auð-
vitað sýnist sami kuldinn og kalinn til Breta eiga sér stað enn hjá Þjóð-
verjum sem að undanförnu, en þó er ekki við því að dyljast, að saman
hefir dregið með stjórnum þeirra rikja að sumu leyti, einkum um Afríku-
mál. Svo er mál með vexti, að Portúgalsstjórn er jafnan í fjárþröng, en
lánstraustið ekkert á heimsmarkaðinum Portúgal til handa. Nú átti Portú-
gal í landaþrætu við Bretland um eignir nokkrar í Afríku, og höfðu báðir
málsaðilar lagt ágreining sinn undir gerðardóm. Nú kvisaðist það, að
gerðin mundi falla Bretum í vil og Portúgal mundi gert að greiða tals-
vert fé í skaðabætur. Portúgal sá fram á, að það gæti ekki groitt féð
af hendi, og þegar úrskurður gerðardómsins var upp kveðinn í Október,
skaut Portúgal alvarlegum skelk í bringu; Spánn hafði þá mist nýlendur
sínar í öðrnm álfum fyrir ekki neitt, en Portúgalsmenn hafa áður verið
of stoitir til að vilja selja eínar nýlendur, þótt Bretar hafi boðið að kaupa.