Skírnir - 01.04.1913, Blaðsíða 3
Um jarð&rfarir, bálfarir og trnna á annað líf.
99'
líkami en aðra dauða hluti. Og æðsti ráðgjafl
trúarinnar í þessu mál er — ekki skynsemin, heldur tízk-
an; hún ræður líka afarmiklu. Hér í Reykjavik eru út-
fararsiðirnir einlægt að smábreytast, ár frá ári; því
veldur tízkan.
En undirniðri er trúin það, sem mestu skiftir, og á
henni veltur alt dekrið við líkin. Stórbreyting á
útfararsiðunum er óhugsandi, nema trúnni
á annað líf sé breytt. Mér dettur ekki í hug, að
hún verði nokkurn tíma upprætt. Trúin á annað líf er
elzta trú mannkynsins og undirrót allra trúbragða, segja
fræðimenn. Hún er alheimstrú, að heita má, hefir fylgt
mannkyninu frá aldaöðli, og mun að líkum fylgja því til
dauðadags.
En alt breytist, trúin líka; háleitustu trúbrögð
heimsins eru ekki orðin tii alt í einu, þau hafa smáþrosk-
ast. Trúin á annað líf er ósköp óþroskuð enn, og þess
vegna líka útfararsiðirnir. Eg ætla nú að reyna að draga
hana fyrir dóm ykkar eigin skynsemi, og vita hvað ykkur
sýnist.
Eg vildi eg gæti sagt ykkur hvað mannsandinn er
og hvað um hann verður, en það get eg ekki — eg veit
það ekki. En eg get sagt ykkur ofurlitla sögu:
Móðir okkar jörðin vék sér einn dag að móður sinni
sólinni og spurði: »Hvað er það að lifa?« »Það er að
spyrja«. »Og hvað er það, að deyja?« »Það er að fá
svar«. »Mér finst eg vera jafnnær eftir sem áður«, sagði
jörðin. »Það ertu líka«, mælti sólin. Þá þagnaði jörðin og
hugsaði með sjálfri sér: »Hún veit það líklega ekki frem-
ur en eg«.
Og þið vitið líklega ekki fremur en eg hvað lífið er
í sjálfu sér, eða dauðinn, eða áframhald manneskjunnar
eftir dauðann.
En þar sem vitneskjan hættir, þar sem þekkingin
endar, þar tekur trúin við.
Það er nú ætlun manna og afarsenni-