Skírnir - 01.04.1913, Side 66
162
Nntima hugmyndir um harnseðlið.
in eru af hendi leyst yfirleitt, en sum dæmin reyna þó
fremur öðrum á þann eiginleika. Tólf ára börn eiga að
geta bent á augljósar hugsunarvillur í mæltu máli. Tök-
um einhver dæmi, sem yngri börn mundu ekki altaf af
sjálfsdáðum finna galla á, t. d.:
Hjólreiðarmaður nokkur datt af hjólinu og mölbraut
hauskúpuna. Hann var fluttur í sjúkrahúsið; menn eru
hræddir um að honum muni ekki batna. — I gær varð
slys á sjó, en ekki alvarlegt. Þeir sem druknuðu voru
ekki nema 48. — Eg á þrjá bræður: Pétur, Árna og mig.
En menn verða að muna, að skilningsmæling þessi
er a ð f e r ð en ekki v e r k f æ r i, sem hver og einn getur
notað og mælt rétt með. Sá sem vill nota aðferðina verð-
ur að bæta úr göllum hennar með persónulegum kostum,
með að vera vandvirkur, þolinmóður og fús að læra af
torfenginni reynslu. En ef þannig er farið að, er gagnið
líka mikið. Börnin fæðast misjöfn að gáfum, heimili þeirra
eru ólík, misjafnt löguð til að vekja og þroska skilning-
inn. Sé nú ekki skeytt um þennan mismun eru öll börn,
sem jafngömul eru að almanaksárum, sett við sama erfiði.
Ef til vill er það við hæfi meðallagsins, en hversu fer
með hin, þau sem eru t. d. tveimur árum á undan eða
eftir jafnöldrum sínum? Væri ekki sönnu nær að reyna
að búa hverju barni sess, þar sem það á heima eftir þroska
og skilningi?
Þessi fiokkaskifting hefir hingað til helzt verið notuð
við vanþroska börn, fyrst til að þekkja þau frá heilbrigð-
um börnum, síðan til að flokka þau innbyrðis, og seinast
til að mæla framfarir þeirra. Nú telja menn vanþroska
þau ein börn, sem eru í skilning og þekkingu þremur ár-
um á eftir meðallagi jafnaldra sinna, og sá munur er
furðumikill. Samt hafa þessir bekkjarlallar og erkitión,
eins og þeir voru áður álitnir, stundum unnið tvö þekk-
ingarár á einu ári, þegar þeim var kent eins og þeir þurftu
samkvæmt eðli sínu. En að vinna mátti tveggja ára verk
á einu ári í svo torunnu efni, er merki þess, hve skjótum
framförum gáfubörnin mundu taka, ef jafnviturlega væri