Skírnir - 01.01.1914, Side 99
Ritfregnir
99
urnar eru allar svo, að engan mun iðra að lesa þær, meðal aunars
af því þær snerta við mörgum þeim rótum sálarlífsins, er d/pst
liggja, en bezt er sú síðasta, því hún er snildarverk. »Gestur ein-
eygði« er eins og hann væri skrifaður í einni andrú af frjálsu full-
veldi auðugs ímyndunarafl3. Þegar eg hafði lesið bókiua fanst mór
hafa andað um mig hreinum og hressandi blæ ofan af öræfum lífs-
ins, þar sem þráandi mannsandinu leitar að guði. Lýsingin á ferð
»Gests eineygða« yfir »Dimmafjallgarð« í byrjun bókarinnar heillar
mann undir eins. Samtal hans við steinana, sem veita honum nátt-
skjól, og við göngustafinn, er samboðið hinum beilaga Franz af
Assisi. Og öll sýnir bókin, hvernig iðrunin og leitin að sátt við
guð hefir brætt allan sora úr hjarta síra Ketils og gert úr houum
helgan mann, sem elskar alt sem lifir, og jafnvel kaldan steininn,
ef hann minnir á eitthvað lifandi, þvi' ástin á því sem lifir og þjá-
ist gerir manninn að skáldi. Hver sannhelgur maður hefir verið
skáld á sína vísu. — Allar persónur sem koma við söguna stauda
skýrt fyrir hugskotssjónum lesandaus, en yndislegust eru hjónaefnin,
Örlygur ungi á Borg og Snæbjörg hans. Óvíða er barnslegri, sak-
lausri ást eins vel lýst.
Þeir sem það vilja geta eflaust fundið ýmislegt smávegis að
setja út á þessar sögur, og mega tína það saman fyrir mór. Eg
nenni því ekki. En mór finst ástæða til að fagna því, þ6gar þeir,
sem eins og þessi höf. eiga ekki athvarf hór heima, hafa þrek til
að ryðja sór braut í bókmentum annara þjóða. Það er betra að
íslenzkur eldur fái að loga glatt á útlendum viði, en að hann só
kæfður hór heima eða settur undir felhellu fátæktarinnar, og það
er vonandi, að G. G. megi auðnast að gera þjóð sinni mikinn sóma,
þó hann verði að rita á erlenda tuugu. G. F.
Ólöf Sigurðardóttir: Nokkur smákvæði. Akureyri 1913. Bóka-
verzlun og prentsmiðja Odds Björnssonar.
Þau eru tiltölulega fá ljóðakverin eftir íslenzkar konur. Þó
hafa hór frá því land bygðist verið margar hagorðar konur, og
margar lausavísur hafa þær ort, sem ekki standa að baki þeim
sem karlmenn kveða. Yæri það skemtilegt rannsóknarefni, að at-
huga kvennakveðskapinn íslenzka og sýna fram á, í hverju hann
er frábrugðinn ljóðum karlmannanna, því eins og einhvern tíma
var sagt, þá er lítill munur á karli og konu, en merkilegur það
sem hann er. Allir þekkja Vatnsenda-Rósu og munu kannast við,
að jafnvel keskivísur hennar bera annau blæ en karlmanna.
7*